Περίγραμμα της Ιστορίας του Μεταβυζαντινού Δικαίου

Η αναγκαιότητα της συλλογής των βυζαντινών και μεταβυζαντινών νομικών πηγών έγινε αντιληπτή ήδη κατά τις πρώτες προσπάθειες συγκρότησης ελληνικού κράτους. Η ανεύρεση των γραπτών και άγραφων μνημείων της νομικής ιστορίας του Ελληνισμού δεν απέβλεπε απλώς και μόνον στην ανάδειξη των κειμένων αυτών ως άμεσων ή έμμεσων τεκμηρίων του προϊσχύσαντος βυζαντινού δικαιϊκού παρελθόντος. Κυρίως είχε έναν καθαρά πρακτικό σκοπό, άμεσα συνδεδεμένο με τις επιτακτικές ανάγκες της τρέχουσας δικαστικής πρακτικής: να επιστηρίξει το οικοδόμημα της ελληνικής αστικής νομοθεσίας επί των στοιχείων εκείνων που θα προέκυπταν από τη μελέτη και την αντιπαραβολή των πηγών αυτών .

Νομικές πηγές της Μεταβυζαντινής Περιόδου και της περιόδου του Νεότερου Ελληνισμού

Η αυτοτέλεια και ιδιομορφία της περιόδου του Mεταβυζαντινού Δικαίου έχει επανειλλημένως τεκμηριωθεί με ποικίλα και πειστικά επιχειρήματα από διακεκριμένους ιστορικούς του δικαίου (Δημήτριος Παππούλιας, Κωνσταντίνος Τριανταφυλλόπουλος, Γεώργιος Πετρόπουλος, Παναγιώτης Ζέπος, Μενέλαος Τουρτόγλου, Χαράλαμπος Παπαστάθης, Γεώργιος Νάκος. Δέσποινα Τσούρκα- Παπαστάθη). Παρά ταύτα η τελευταία αυτή περίοδος της εξελικτικής πορείας του ελληνικού δικαίου δεν έχει καλλιεργηθεί επαρκώς .

Δωρεά Καθηγητού Χαράλαμπου Παπαστάθη προς το ΚΕΙΕΔ

Στη Λειτουργική Ενότητα 12A του έργου αυτού ψηφιοποιείται το αρχείο της από 15.2.2012 δωρεάς του αειμνήστου Καθηγητού της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης Χαράλαμπου Παπαστάθη προς την Ακαδημία Αθηνών και ειδικότερα το Κέντρον Ερεύνης της Ιστορίας του Ελληνικού Δικαίου.

Μελέτες Ιστορίας Δικαίου

Τὸ Κέντρον Έρεύνης τῆς Ἱστορίας τοῦ Ἑλληνικοῦ Δικαίου της Ακαδημίας Αθηνών ιδρύθηκε το 1929 με πρωτοβουλία του Δημήτριου Παππούλια με σκοπό την έρευνα του «μοναδικοῦ φαινομένου τῆς ἀδιαλείπτου ἱστορίας τοῦ ἑλληνικοῦ δικαίου» (Τό Ἑλληνικόν Ἀστικόν Δίκαιον ἐν τῇ ἱστορικῇ αὐτοῦ ἐξελίξει, Ἀθῆναι 1912, σσ. 8, 36-37). Από το 1948 αρχίζει η έκδοση του επιστημονικού περιοδικού Ἐπετηρίς τοῦ Ἀρχείου τῆς Ἱστορίας τοῦ Ἑλληνικοῦ Δικαίου, το οποίο από το τεύχος 10/11 και εφεξής μετονομάζεται σε Ἐπετηρίς τοῦ Κέντρου Ἐρεύνης τῆς Ἱστορίας τοῦ Ἑλληνικοῦ Δικαίου (= Ε.Κ.Ε.Ι.Ε.Δ, διεθνής συντομογραφία EHHD). Η περιοδική αυτή έκδοση που αριθμεί μέχρι σήμερα 45 τόμους δημοσιεύει εργασίες σχετικές με όλες τις περιόδους της ιστορίας του ελληνικού δικαίου. Από τον 34ο τόμο εγκαινιάσθηκε και η παράλληλη έκδοση Παραρτημάτων, ελληνικών και ξενόγλωσσων, με μονογραφίες ή εκδόσεις νομικών πηγών.