ἀνακατσιˬάζω
Ενότητα:
Διαλεκτικό υλικό των εκδεδομένων τόμων του Ιστορικού Λεξικού της Νέας Ελληνικής Γλώσσης της Ακαδημίας Αθηνών
Λήμμα
ἀνακατσιˬάζω
Τύπος
Λήμμα
Μέρος του λόγου
Ρήμα
Τυπολογία
ἀνακατσιˬάζω, ἀναγατσιˬάζω Κεφαλλ. (Λειξούρ. κ.ἀ.) ἀνακατσιˬάζω ἐνιαχ. ἀνασκαντζιˬάζω Κεφαλλ.-ΑΛασσκαράτ. Στιχουργ.2 60 ἀνασγατσιˬάζου Στερελλ. (Αἰτωλ.) ἀνακατσιῶ Κύπρ. ἀνακατσιˬάω Λεξ. Μπριγκ. ἀνεκατσιˬῶ Κύπρ. ᾽νεκατσιˬῶ Κύπρ.
Ετυμολογία
Ἐκ τῆς προθ. ἀνὰ καὶ τοῦ ρ. κατσιˬάζω.
Σημασιολογία
1) Φρικιῶ ἐκ ψύχους, ὀργῆς, τρόμου κττ., ἀνορθοῦνται αἱ τρίχες μου ἐκ ψυχικοῦ τινος πάδους Κεφαλλ. (Λειξούρ. κ.ἀ Συνών. ἀνακατσαρώνω 2, ἀνατριχιˬάζω. β)Ἀνορθώνομαι ἐπί τριχῶν ΑΛασκαρᾶτ. ἔνθ’ἀν.: Ποιημ. Τὸ μουστάκι τους ἀνατριχιˬασμένο λές πῶς τοὺς ἀνασκάντζιˬασε ἀπὸ ἀρρώστιˬα. Καὶ μετβ. ἀνορθώνω Στερελλ. (Αἰτωλ): Ἀνασγατσιˬάζ’ τὰ μαλλιˬὰ τοὺ σ’λλί. 2) Μετβ καἱ αμτβ αἰσθάνομαι ἀηδίαν, ἀποστρέφομαι Κύπρ -Λεξ. Μπριγκ. : ᾿Ανακατιˬῶ τὸν χαλουβᾶν καὶ τὴν ταχήν, γιˬατὶ ηὗρα πολλὲς φορὲς μοῦγιˬες Κύπρ. Δέν ἀνακατιˬῶ μὲ τοὺς λέπρηδες νὰ φάω αὐτόθ. Ηὗρα μοῦγιˬαν 'ς τὸν καφέν τιˬ ἀνακάτδιˬασα αὐτόθ. Συνων. ἀηδιάζω, σιχαίνομαι. 3) Αἰσθάνομαι φόβον, δειλιῶ Κύπρ.-Λεξ. Μπριγκ.: Ἀνάκατιˬῶ τἠ νύχταν νὰ βκῶ ἔξω σκοτεινὰ Κύπρ.Ἔμεινε μοναὴ ᾿ς τὸ σπίτι ταἱ ᾽νεκατιˬᾷ αὐτόθ. Ἦταν νύχτα πισ-σούριν τιˬ ἀνακάτιˬασα αὐτόθ. ’Ανεκάτιˬασεν νά ρέξῃ ’ποῦ τὰ μνήματα (ρέξῃ = περάσῃ) αὐτόθ. Συνών. δειλιˬάζω, φοβᾶμαι. Μετοχ. 1) Ὁ αἰσθανόμενος φρικίασιν Κεφαλλ.(Λειξούρ. κ. ἀ.) β) Ὁ συνεσταλμένος ἐκ ψύχους, φόβου κττ. Κεφαλλ. (Λειξούρ. κ. ἀ.). Συνών. ζαρωμένος (ἰδ.ζαρώνω), φοβισμένος (ἰδ. φοβίζω). 2) Ὁ ἔχων ἀτημελήτους τὰς τρίχας τῆς κεφαλῆς, ἀκτένιστος Κεφαλλ. Συνών. ἀχτένιστος (ἰδ.χτενίζω). 3) Ὁ προξενῶν ἀηδίαν Κύπρ. : Ἄνθρωπος ἀνακατιˬασμένος. Νερόν ἀνακατιˬασμένον. Συνών. σιχαμένος (ἰδ. σιχαίνομαι), σιχαμερός. 4) Ὁ προξενῶν φόβον Κύπρ.: Τόπος ἀνακατιˬασμένος (προξενῶν φόβον ἕνεκα τῆς ἐρημίας του). Πρᾶμαν ἀνακατιˬασμένον (οἷον ὄφις, ἄγριον θηρίον κττ.). Συνών. τρομερός, φοβερός Πβ. ἀνακατσαρώνω
Creative Commons
Αναφορά Δημιουργού - Μη Εμπορική Χρήση - Παρόμοια Διανομή 4.0 Διεθνές - CC BY-NC-SA