Objets Κέντρον Ερεύνης Ελληνικής Φιλοσοφίας
<< 10
10 >>
<< 10
10 >>
Total: 4244
O. Kessidi (Red, Thech.) - V. Vinokourov et A. Filippov (Direct. de la coll.), Socio-Logos (Collection d' ouvrages sur l' histoire et la théorie de l' autoconnaisance de l' homme et de la société)
Ενότητα: Άρθρα του περιοδικού "Φιλοσοφία"
Δεν υπάρχει περιγραφή
On Aristotle΄s Principle of Contradiction. Its Ontological Foundation and Platonic Antecedents
Ενότητα: Άρθρα του περιοδικού "Φιλοσοφία"
Ο Αριστοτέλης θεωρεί ως έργο της φιλοσοφίας την έρευνα των αρχών των όντων και των επιστημών, συνεπώς δε και την βεβαιοτάτην πάσων των αρχών, την αρχήν της αντιφάσεως. Σκοπός της παρούσης μελέτης είναι να εξετάση το πρόβλημα της φιλοσοφικής θεμελιώσεως της αρχής της αντιφάσεως κατά τον Πλάτωνα και τον Αριστοτέλη, ειδικώς εν σχέσει προς τον έλεγχον των επιπτώσεων που συνακολουθούν την άρνησιν της αρχής αυτής. Εφαρμόζοντας τη διαλεκτική μέθοδο, ιδίως στα Μετά τα φυσικά Γ, ο Αριστοτέλης υιοθετεί και προεκτείνει τα πορίσματα του πλατωνικού Θεαιτήτου. Τόσο ο Πλάτων όσο και ο Αριστοτέλης κατέδειξαν ότι η οντολογική θέσις που βλέπει την πραγματικότητα ως αιώνιο γίγνεσθαι, αίρει κάθε έννοια σταθερότητος και προσδιορισμού, και καταλήγει αναπότρεπτα εις άρσιν της αρχής της αντιφάσεως. Παράδειγμα, ο σχετικισμός του Πρωταγόρα (και του Ηράκλειτου), που φθάνει στην ακραίαν θέσιν να αρνήται την δυνατότητα ψευδών κρίσεων. Μια τέτοια θεωρία όχι μόνο ανατρέπει κάθε βάση αντικειμενικών αξιολογήσεων, αλλά και αποσιωπά τον φιλοσοφικό λόγο και την έρευνα. Βασ...
On Eudoxus' Κυνών Διάλογοι
Ενότητα: Άρθρα του περιοδικού "Φιλοσοφία"
Δεν υπάρχει περιγραφή
On Some Common Notions in Confucianism and Socratic Thought: Prudence, Moderation, Temperance etc.
Ενότητα: Άρθρα του περιοδικού "Φιλοσοφία"
Δεν υπάρχει περιγραφή
On a Logistic Illusion of the Traditional Syntax
Ενότητα: Άρθρα του περιοδικού "Φιλοσοφία"
Εις το άρθρον εκτίθεται η άποψις ότι αι κατηγορίαι της συντάξεως ή οι όροι της προτάσεως – το υποκείμενον, το κατηγορούμενον και οι άλλοι προσδιορισμοί – είναι φαινόμενα λογικά και δεν υπάρχουν ως φαινόμενα γλώσσης. Εάν αι κατηγορίαι της συντάξεως ήσαν φαινόμενα γλωσσικά, θα είχαν ιδιαίτερους κατά συντακτικήν κατηγορίαν γλωσσικούς δείκτας (language indicators). Αλλ’ είναι βέβαιον ότι εις την ινδοευρωπαϊκήν, την Σημιτικήν, Ουραλικήν και Αλταϊκήν γλώσσαν δεν υπάρχουν γλωσσικοί δείκται, οι οποίοι να διακρίνουν «τυπικώς» τας κατηγορίας της συντάξεως. Την αντίθετον θέσιν, ότι δηλαδή αι συντακτικαί κατηγορίαι δηλούνται εις την γλώσσαν δι’ ιδιαιτέρων γλωσσικών σημείων, θα ενίσχυεν η ύπαρξις γλωσσών, αι οποίαι διαθέτουν εις το σύστημα των γραμματικά και εν γένει γλωσσικά μέσα, δείκτας, οι οποίοι διακρίνουν «τυπικώς» τας κατηγορίας της συντάξεως. Δεν θα ίσχυε κατ’ ακολουθίαν δια τας γλώσσας αυτάς η άποψις τους συγγραφέως ότι η σχέσις μεταξύ των κατηγοριών της συντάξεως και της γλώσσης είναι «αριστοτελικός μύθος». Ο γλωσσικός δείκτης αποτελεί δια ...
On the Conception of Poverty in Democritus
Ενότητα: Άρθρα του περιοδικού "Φιλοσοφία"
Το άρθρο αυτό εξετάζει την έννοια της πενίας στην ηθική προβληματική του Δημοκρίτου. Η θέση μου είναι ότι ο φιλόσοφος περιορίζει την έννοια της πενίας, προκειμένου να εκφράσει μια σχέση ανάμεσα στην επιθυμία και στη θεωρητική πραγματοποίησή της σε διαθέσιμες απολαύσεις. Η ικανότητα μετριασμού των πιθανών υπερβολών του πλούτου και της πενίας παίζει σημαντικό ρόλο στη διατήρηση της συνολικής εικόνας του άριστου βίου στον Δημόκριτο, πού συνίσταται ακριβώς στην ισορροπία των ηδονών. Η πενία αντιμετωπίζεται καλύτερα, και ο άριστος βίος επιδιώκεται ορθότερα, με την σύγκριση της κατάστασης του ανθρώπου με εκείνους που βρίσκονται σε δεινότερη θέση από τον ίδιο και, ύστερα, με την υιοθέτηση ενός μικρού αριθμού βασικών επιθυμιών που μπορούν να ικανοποιηθούν με διαθέσιμες απολαύσεις. Στο δεύτερο μισό τού άρθρου, διατυπώνονται δύο ενστάσεις προς τη γενική θεώρηση της πενίας από τον Δημόκριτο: (α) ότι δεν ενδιαφέρεται αρκετά για τις δυσκολίες της υλικής πενίας και (β) ότι δεν αναγνωρίζει τον πιθανό ρόλο της αλλαγής των συνθηκών ως απάντηση στην πενία. ...
On the Primacy of Primary Substance in Aristotle' s Categories
Ενότητα: Άρθρα του περιοδικού "Φιλοσοφία"
Το παρόν άρθρο ασχολείται πρωτευόντως με τους λόγους σύμφωνα με τους οποίους ο Αριστοτέλης, στο πρώιμο έργο του Κατηγορίες, αποδίδει υπεροχή στην «πρώτη ουσία» έναντι της «δευτέρας ουσίας» (δηλ. του είδους και του γένους) και των συμβεβηκότων. Ο συγγραφέας, λαμβάνοντας υπ' όψιν τόσο συγχρόνους όσο και αρχαίους σχολιαστές, ξεκινά την προσέγγισή του με ορισμένες γενικές εισαγωγικές παρατηρήσεις για το περιεχόμενο των Κατηγοριών και τη θέση τους στο Αριστοτελικό corpus και σύστημα. Επίσης, προσδιορίζει βασικές έννοιες, καθώς και ιδιαιτερότητες των Αριστοτελικών απόψεων. Εν συνεχεία, έχοντας επιχειρήσει σύγκριση του Σταγειρίτη με τον Πλάτωνα, προβαίνει στην κριτική εξέταση τριών αλληλένδετων λόγων σχετικών με την υπεροχή της πρώτης ουσίας, καθώς και ενός έμμεσου τέταρτου λόγου. Η πρώτη ουσία είναι το αναγκαίο υποκείμενο στο οποίο κατηγορούνται τόσο η δεύτερη ουσία όσο και τα συμβεβηκότα. Επομένως, α) η πρώτη ουσία είναι αναγκαία για την ύπαρξη των υπολοίπων (δευτέρων ουσιών και συμβεβηκότων). β) Η σχέση πρώτης ουσίας με τη δεύτερη ουσία δεν εί...
On the Sceptic Period of the Platonic Academy
Ενότητα: Άρθρα του περιοδικού "Φιλοσοφία"
Δεν υπάρχει περιγραφή
On the art of Aristotelian Rhetoric. Formal/neutral Art and Formal/neutral Elements
Ενότητα: Άρθρα του περιοδικού "Φιλοσοφία"
Ένα από τα κύρια προβλήματα της σπουδής των αριστοτελικών κειμένων είναι η διακρίβωση της στάσεως του Αριστοτέλους έναντι της ρητορικής. Το θέμα αυτό σχετίζεται προς διάφορα προβλήματα της ρητορικής θεωρίας και πρακτικής. Το κύριο ερώτημα συνδέεται προς την υλική χροιά της ρητορικής τέχνης. Στο άρθρο αυτό θα επισημάνουμε ότι ο Αριστοτέλης ταλαντεύεται μεταξύ της υλικής και υλικώς ουδέτερης θεώρησης της ρητορικής τέχνης. Πιθανώς αυτό να προκύπτει από τον χαρακτήρα σημειώσεων των όσων κατέλειπε πιθανώς ωστόσο να σχετίζεται απλώς με τα διαφορετικά στάδια της εξέλιξης του στοχασμού του, μ΄ αποτέλεσμα τη φαινομενική ασυνέπεια μεταξύ των θέσεων που ο ίδιος υποστηρίζει σε κάθε ωστόσο περίπτωση, εκείνο που αταλάντευτα υποστηρίζει είναι η λειτουργικότητα της ρητορικής, ως θεωρίας και πρακτικής, στο πλαίσιο των πολιτικών διαδικασιών....
On the problem of the «Greek Wonder»
Ενότητα: Άρθρα του περιοδικού "Φιλοσοφία"
Κατά την παρουσίαση του Δεύτερου Συνεδρίου με θέμα τα Προβλήματα της Αρχαίας Ελληνικής Φιλοσοφίας, που πραγματοποιήθηκε στην ελληνική πόλη Τσάκα της Γεωργίας το 1981, επισημάνθηκε η περίπτωση της Αθήνας η οποία ως πόλις-κράτος έδωσε στην παγκόσμια Ιστορία και τον παγκόσμιο Πολιτισμό, σε διάστημα ενός μόλις αιώνα (του 5ου π.Χ.), πολυάριθμες σημαντικότατες προσωπικότητες. Αυτό το φαινόμενο ονομάστηκε «ελληνικό θαύμα» η δε παρούσα μελέτη προσπαθεί να εξηγήσει τα αίτια της δημιουργίας του μέσα από διάφορες προσφερόμενες κατά καιρούς θεωρίες. Η πλέον ισχυρή, ωστόσο, στην οποία καλείται κάποιος να καταλήξει λογικά, είναι ότι η αιτία εμφάνισης του «ελληνικού φαινομένου» (που ωστόσο υπήρξε και βασική αιτία της παρακμής του) βρίσκεται στον γενετικά και κοινωνικά προσδιορισμένο εθνικό χαρακτήρα των αρχαίων «Ελλήνων». Για να παραφράσουμε τον Ηράκλειτο, λοιπόν, θα μπορούσαμε να πούμε ότι «ο χαρακτήρας ενός έθνους είναι η μοίρα του»....
Origen: The source of Augustine' s theory of time
Ενότητα: Άρθρα του περιοδικού "Φιλοσοφία"
Υπάρχει μία θεμελιώδης προϋπόθεση προκειμένου να κατανοήσει κάποιος την περί Χρόνου αντίληψη του Ωριγένη. Η προϋπόθεση αυτή συνίσταται στην γνώση της ακριβούς σχέσεως της οντολογικής περί Χρόνου αντιλήψεώς του, σε σχέση με την προ αυτού παράδοση. Μια εκτενής ανάλυση του θέματος έχει γίνει στην εργασία μου The Concept of Time in Origen, (University of Glasgow, 834 σελ.). Εδώ θα δώσουμε μερικά στοιχεία απαραίτητα για την παρούσα εργασία. Ο Ωριγένης υιοθέτησε την θεμελιώδη Στωική αντίληψη περί του Χρόνου ως διαστήματος, η οποία (όπως έχει αποδειχθεί στην προαναφερθείσα εργασία) είναι ριζικώς ανεξάρτητη τόσο από την Πλατωνική και Νεοπλατωνική αντίληψη, όσο και από την Αριστοτέλεια και Περιπατητική. Κατά την Πλατωνική αντίληψη, ο χρόνος καθ΄ εαυτόν είναι εικόνα (κινητή της αιωνιότητος), ενώ κατά τον Αριστοτέλη ο χρόνος είναι αριθμός (κινήσεως). Κατά τον Πλωτίνο, τέλος, ο χρόνος είναι ζωή (της Ψυχής). Πρέπει να σημειωθεί ότι τα ανωτέρω αποτελούν τις αντίστοιχες αντιλήψεις για την οντολογία του χρόνου καθ΄ εαυτόν — και, υπό αυτήν ακριβώς την ένν...
