Ελληνοχώρι
Ενότητα:
Αρχειακό και οπτικο-ακουστικό υλικό ερευνών
Όνομα χωριού
Ελληνοχώρι
Περισσότερα...
Αριθμός
407
Κοινότητα
Ελληνοχωρίου
Επαρχία
Διδυμοτείχου
Νομός
Έβρου
Ποιό είναι το παλαιότερο όνομα του χωριού (αν υπάρχει);
Γιουλκάρκιοϊ και κατά παραφθορά Βουλγάρκιοϊ. Θα πει χωριό περαστικών. Πολτζις=περαστικός.
Μήπως το χωριό κατοικείται κυρίως από πρόσφυγες (πχ.χ Ποντίους, Μικρασιάτες ή άλλους - ποιούς; ) ή Σαρακατσάνους, Αρβανίτε, Πομάκους ή άλλες ομάδες;
Οι κάτοικοι είναι γηγενής. Επί τουρκοκρατίας δεν κατοίκησε Τούρκος στο Ελληνοχώρι αν και απέχει μόλις 4 χλμ. από Διδυμότειχο. Έχει μόνο 6-7 οικογένειες προσφύγων της Ανατολικής Θράκης.
Αν όχι, υπάρχουν μήπως οικογένειες που ανήκουν σε κάποια ή σε κάποιες από τις παραπάνω ομάδες; Πόσες περίπου;
Κατά παράστασιν, αναφέρεται ότι οι Ελληνοχωρίτες έχουν την καταγωγή τους από Ήπειρο. Ίσως αιτία οι διωγμοί του Αλή πασά κοινά χαρακτηριστικά μεγάλο μέτωπο - πεπλατημένη κορυφή της κεφαλής.
Οι ομάδες αυτές κατοικούσαν, παλαιότερα, σε ιδιαίτερους οικισμούς (μαχαλάδες);
Υπάρχει ενιαίος συνοικισμός λόγω της κοινής καταγωγής των.
Ποιές διαλέκτους μιλούσαν παλαιότερα οι κάτοικοι του χωριού;
Πάντοτε την κοινή Ελληνική διάλεκτο με τοπικούς ιδιωματισμούς, που σήμερα λόγω και μέσων επικοινωνίας -ραδιοφώνων-εντύπων κ.λ.π. έχουν εκλείψει τουλάχιστον από τους νέους.
Πόσες εκκλησίες υπήρχαν παλαιότερα στο χωριό; Μήοως ξέρετε πότε είχε χτιστεί η πρώτη;
Υπάρχει μικρή πλινθόκτιστη εκκλησία που κτίσθηκε 1770 περίπου. Το 1840 κτίστηκε η δεύτερη που οι εικόνες της και τα ψηφιδωτά υπάρχουν στο μουσείο του '40. Το 1968 η σημερινή.
Σε ποιούς ανήκαν; Μήπως ήταν οικογενειακές;
Πιθανόν να υπήρχε σε γειτονικό λόφο να υπήρχε εκκλησάκι. Υπάρχουν λείψανα κ.λ.π. (οικήματος)
Πόσα νεκροταφεία υπήρχαν παλαιότερα στο χωριό;
Από κτίστες του χωριού του σημερινού.
Πότε για πρώτη φορά λειτούργησε σχολείο στο χωριό;
Πλημμελώς από το 1880. Από το 1922 κανονικά το πρώτο στην εκκλησία το δεύτερο σε ιδιόκτητο.
Ποιές ήταν οι κυριότερες ασχολίες των κατοίκων γύρω στα 1940;
1. Σηροτροφία 2. Κτηνοτροφία μικρών ζώων και μεγάλων 3. Όσπρια 4. Σκόρδα-κρεμμύδια-κοκάρια 5. Δημητριακά
Αν υπήρχε γεωργία, ποια κυρίως προϊόντα καλλιεργούντο;
Ναι. Όσπρια - σκόρδα - κρεμμύδια - σιτάρι - κριθάρι - καλαμπόκι - σηροτροφία - κτηνοτροφία.
Ποιά από τα γεωργικά προϊόντα προορίζονταν για αυτοκατανάλωση και ποιά για το εμπόριο;
Μέχρι το 1940 τα περισσότερα προϊόντα ήταν για αυτοκατανάλωση. Για πούλημα προορίζονταν από ορισμένες κυρίως οικογένειες μεγαλοκτημόνων τα : σιτηρά - γάλα - κουκούλια - σκόρδα.
Σήμερα ποιά προϊόντα καλλιεργούνται στην περιοχή; Εξακολουθούν οι παλιές καλλιέργειες; Αν υπάρχουν νέες, από πότε περίπου έχουν αρχίσει;
Όλες οι παλαιές οι καλλιέργειες, εκτός της σηροτροφίας και κτηνοτροφίας των μικρών ζώων. Έχουν προστεθεί τα ζαχαρότευτλα. Σε όλα τα προϊόντα έχουν αλλάξει οι ποικιλές και η καλλιέργεια γίνεται με χρήση λιπασμάτων και μηχανημάτων.
Παλαιότερα το χωριό ήταν τσιφλίκι, βακούφι ή κεφαλοχώρι;
Όχι ποτέ δεν κατοίκησε Τούρκος στο Ελληνοχώρι. Μόνο μερικά κτήματα μικρά σε έκταση ήταν τουρκικά των γειτονικών χωριών και κυρίως του Ασβεστοχωρίου.
Αν ήταν τσιφλίκι ή βακούφι ποιές οικονομικές υποχρεώσεις (δοσίματα) είχαν οι καλλιεργητές προς τους γαιοκτήμονες (τσιφλικούχους) ή τα μοναστήρια;
Υποχρέωση των κατοίκων ήταν η Δεκάτη (από τα δικά τους κτήματα) που έδιναν στον Τούρκο εισπράκτορα, το σούμπασι, καλούμενο. Απαγορευόταν στους Έλληνες να πάρουν καρπούς από αμπέλι-μποστάνι-καρποφόρα δέντρα, αν δεν υπολογισθεί η αξία και πρώτα από το σούμπασι. Αλλιώς ακολουθούσε τιμωρία.
Υπήρξαν μήπως ποτέ τα χτήματα της περιοχής εθνικές γαϊες;
Όχι. Τα κτήματα ήσαν ιδιόκτητα. Ελάχιστα είναι ιδιοκτησία σχολείου και εκκλησίας (δωρεές κατοίκων) τα δάση και τα χερσολίβαδα είναι ιδιοκτησία Κοινότητος.
Απο πόσα στρέμματα και πάνω ένας κλήρος εθεωρείτο μεγάλος;
Για το Ελληνοχώρι από 100 στρέμματα και πάνω ο κλήρος ήταν μεγάλος. Οι ιδιοκτήτες εκαλούντο τσομπατσήδες.
Πόσοι απο τους κατοίκους του χωριού είχαν τέτοιους μεγάλους κλήρους;
Από τις 200 οικογένειες οι 30 περίπου ήταν μεγαλοκτηματίες.
Σήμερα ποιο είναι το μέγεθος ενός μέσου γεωργικού κλήρου;
Ο μέσος κλήρος ανά περίπου 70 στρέμματα είναι αυξημένος γιατί έχουν γίνει πολλές εκχερσώσεις.
Υπήρχε στο χωριό κτηνοτροφία;
Ναι. 7.000 πρόβατα και 1.200 γίδια. Μεγάλα ζώα 1.500. Τα βόδια εχρησιμοποιούντο στην καλλιέργεια και οι αγελάδες αναπαραγωγή.
Πότε άρχισε να υπάρχει οικόσιτη κτηνοτροφία στο χωριό;
Μετά το 1960 πουλήθηκαν όλα τα πρόβατα και τα βοοειδή έγιναν οικόσιτα.
Υπήρχαν τσελιγκάτα στην περιοχή; Πόσα; Εξακολουθούν να υπάρχουν;
Υπήρχε ένα και μόνο Τσελιγκάτο (και αυτό κυρίως το καλοκαίρι) γύρω στο έτος 1915. Ληστές σκότωσαν το παιδί του την ώρα του αρμέγματος (στην στούγκα) για λύτρα, και από τότε έφυγε. Οι τσέλιγκες τις οικονομίες τους τις έκαναν χρυσό και όχι κτήματα.
Μήπως οι κάτοικοι του χωριού ασχολούνται κυρίως με την αλιεία;
Όχι. Απέχει από τη θάλασσα 105 χλμ. Και υψόμετρο 64 μ. Γίνεται μόνο ποτάμια αλιεία.
Μήπως παλαιότερα υπήρχαν στο χωριό οργανωμένες βιοτεχνίες; (εννοείται ως κύρια και συστηματική απασχόληση μιας μερίδας των κατοίκων του χωριού). Τί είδους βιοτεχνίες ήταν;
Όχι. Υπήρχαν οικοτεχνίες για οικογενειακές ανάγκες. Αργαλειοί - τυροκομικά συνεργεία - Αρτοποιΐα - Κυλιοι. Η μόνηβιοτεχνία θα μπορούσε να θεωρηθεί ο σίδερος και άμαξα.
Εξακολουθούν να λειτουργούν ή σταμάτησαν;
Όχι, σήμερα υπάρχουν μόνο λίγοι αργαλειοί.
Μήπως οι παλαιότεροι θυμούνται ή γνωρίζουν στοιχεία σχετικά με προηγούμενη κοινοτική οργάνωση, τυχόν ύπαρξη κοινοτικών αρχόντων και κοινοτικών συμβουλίων;
Το Ελληνοχώρι απελευθερόθηκε το 1920. Η Κοινότητα οργανώθηκε μετά το 1930. Οι τοπικοί άρχοντες πριν από την απελευθέρωση εκλέγονταν δια βοής από το λαό μέσα σε χώρους συγκέντρωσης, στα καφενεία ή παλαιότερα τα μεσοχώρια (πλατείες). Εκεί σαν υποψήφιοι υποδεικνύονταν οι άνθρωποι με επιρροή από σόι ή τζάκι. Έχραιναν σεβασμού και εμπιστοσύνης και ο λόγος τους έπιανε τόπο. Αυτοί διόριζαν τον Φουριννάρι - τον Αγελαδάρι - Κατσικάρι - Κλητήρα - Αγροφύλακα - Δασοφύλακα κ.λ.π. Στο δρόμο - στο καφενείο - στην Εκκλησία, πάντα είχαν το προβάδισμα επί της προτίμησης.
Ποιους φόρους πλήρωναν παλαιότερα οι κάτοικοι του χωριού; Σε ποιούς τους πλήρωναν;
Πλήρωναν την δεκάτη επί Τουρκοκρατίας και την δεκάτη με την απελευθέρωση στην Κοινότητα. Η Κοινοτική δεκάτη δεν ήταν βέβαια 10% αλλά λιγότερο 5-6% και τη εισέπρατε ο σούμπασης. Το χωριό έβγαζε δημοπρασία και το έπαιρνε κάποιος.
Σε πόσες κοινωνικές τάξεις χωρίζονταν παλαιότερα οι κάτοικοι του χωριού και πως διακρίνονταν μεταξύ τους;
Ποτέ δεν υπήρχαν επίσημες τάξεις στο χωριό. Το φάσμα της πείνας και ανέχειας και της δυστυχίας έκανε τους φτωχούς να θεωρούν τους πλούσιος σαν προνομιούχο τάξη. Για αυτό και ωραίες κοπέλες φτωχών παντρευόντουσαν παιδιά καθυστερημένα μεν, πλουσίων δε. Αυτό για να χορτάσει ψωμι.
Ηταν συνηθισμένο οι κάτοικοι του χωριού να προσφέρουν την εργασία τους χωρίς αμοιβή για την εκτέλεση έργων που τυχόν ήταν αναγκαία στην κοινότητα (π.χ. χτίσιμο σχολείου, εκκλησίας, κατασκευή δρόμου κ.α ;
Ναι. Υπήρχε η λεγόμενη προσωπική εργασία ή αγγαρία μέχρι το 1980.
Η συμμετοχή ήταν υποχρεωτική για όλους τους άνδρες; Απο ποιά ήλικία; Γυναίκες συμμετείχαν;
Η προσωπική εργασία ήταν υποχρεωτική μόνο στους άνδρες από 18 ετών μέχρι 60.
Αν κάποιος αρνιόταν να συμμετάσχει, τον τιμωρούσαν; Πως;
Η προσωπική εργασία οριζόταν με απόφαση του Κοινοτικού Συμβουλίου. Αυτό όριζε και τον αριθμό των ημερών της εργασίας και την χρηματική ποινή που θα πλήρωνε κανείς που δεν θα εργαζόταν.
Ήταν η αλληλοβοήθεια συνηθισμένο φαινόμενο ανάμεσα στις οικογένειες της κοινότητας; Σε ποιες κυρίως εργασίες ίσχυε: στις πιο επείγουσες γεωργικές εργασίες όπως π.χ τρύγος, θέρος ή σε όλες ανεξαιρέτως τις γεωργικές εργασίες;
Η αλληλοβοήθεια ήταν καθιερωμένη και βοηθούσαν τις Κυριακές ή γιορτές πολλοί μαζί (μιντζί) ανθρώπους : α) γέρους, β) οικογένειες που έχουν αρρώστους ή στρατιώτες γ) ξενιτεμένους δ) φτωχούς κ.λ.π.
Εκτός απο τις γεωργικές εργασίες σε ποιες άλλες περιπτώσεις ίσχυε η αλληλοβοήθεια (π.χ για το χτίσιμο των σπιτιών);
Ναι. Βοηθούσαν ανθρώπους που έκτιζαν σπίτια με προσωπική εργασία ή για τη μεταφορά των υλικών - άμμου - χώματος - τούβλων - πέτρας κ.λ.π.
Μήπως η αλληλοβοήθεια ήταν περισσότερο αναπτυγμένη μεταξύ των γυναικών; Για ποιες κυρίως δουλειές;
Οι γυναίκες μάθαιναν το νοικοκυριό σε ορφανά κορίτσια - πλέξιμο - ύφανση - ζύμωμσ - μαγείρεμα - λεύκαμα - κέντημα.
Πόσα μέλη αποτελούσαν συνήθως μιαν οικογένεια; Μπορείτε να τα ονοματίσετε (π.χ. ο πατέρας του άνδρα, ο αδελφός της γυναίκας κ.ο.κ.);
Οικογένειες ήσαν πατριαρχικές και πολυμελείς. Την αποτελούσαν α)ο παππούς και η γιαγιά (μανίτσα) β) οι θείοι και θείες γ) εγγονοί και ξαδέλφια. Ονομάζονταν δε και προσφωνούνταν 1- Οι νύφες μεταξύ του συμφάδες 2. Τον πεθερό αφέντη ή την πεθερά μανή.
Πως προσφωνούσαν τα παιδιά τον πατέρα τους και πως τη μητέρα τους;
Τον πατέρα - μπαμπά και τη μητέρα - μανή.
Πώς προσφωνούσε ένα παιδί τον πατέρα του πατέρα του;
Παππού ή παππού
Πώς τη μητέρα του πατέρα του;
Γιαγιά ή μανίτσα.
Πως τον πατέρα της μητέρας του;
Παππού ή παππού
Πώς τη μητέρα της μητέρας του;
Γιαγιά ή μανίτσα.
Πώς προσφωνούσε ο παππούς τα εγγόνια του;
Στο όνομά τους.
Πώς προσφωνούσε η γιαγιά τα εγγόνια της;
Στο όνομά τους.
Πώς προσφωνούσε ένα παιδί τους αδελφούς του;
Τους μεγάλους - μπάτη τους μικρούς στο όνομα.
Πώς τις αδελφές του;
Τις μεγάλες - τσάτσι - τις μικρές στο όνομα.
Υπήρχαν μήπως ιδιαίτεροι όροι για το μεγαλύτερο αδελφό;
Ναι. Μπάτη και τσάτσι.
Για τη μεγαλύτερη αδελφή;
Τσάτσι
Πώς προσφωνούσαν τα μεγαλύτερα αδέλφια τα μικρότερα;
Στο όνομα.
Πώς προσφωνούσε ένα παιδί τον αδελφό του πατέρα του;
Θείο ή Μπάτη (αν η διαφορά ηλικίας ήταν μικρή)
Πώς την αδελφή του πατέρα του;
Θεία ή τσάτσι (αν η διαφορά ηλικίας ήταν μικρή)
Πώς τον αδελφό και πώς την αδελφή της μητέρας του;
Θείο - Θειό - Μπάτη - Τσάτσι.
Πώς προσφωνούσαν οι θείοι τα ανήψια τους;
Στο όνομα.
Πώς προσφωνούσαν οι γονείς το αγόρι τους και πώς το κορίτσι τους;
Στο όνομα.
Υπήρχαν ειδικά ονόματα για τα πρωτότοκα παιδιά; Για τα υστερότοκα;
Όχι.
Πώς ονομάζοντν τα παιδιά απο άλλον πατέρα ή άλλη μητέρα;
Παραπαίδια.
Πώς ονομάζονταν τα δίδυμα;
Δίδυμα.
Πώς προσφωνούσαν οι γονείς του γαμπρού τους γονείς της νύφης;
Συμπέθερε - συμπθέρα.
Πώς προσφωνούσε η νύφη τον πεθερό της;
Αφέντη
Πώς την πεθερά της;
Μανή
Πώς τον αδελφό και την αδελφή του άνδρα της;
Μπασιά και Κυράτσα ή κυρατσούδα.
Πώς προσφωνούσε ο γαμπρός τον πεθερό του;
Δεν υπήρχε προσφώνηση. Μετά το χαιρετισμό ο γαμπρός προχωρούσε στη συζήτηση.
Πώς την πεθερά του;
Το ίδιο.
Πώς τον αδελφό και την αδελφή της γυναίκας του;
Τους μεγάλους μπάτη και τσατσί τους μικρούς στο όνομα.
Πώς προσφωνούσε ο πεθερός το γαμπρό;
Γαμπρέ ή γαμπρούδι
Πώς προσφωνούσε το γαμπρό η πεθερά;
Γαμπρέ ή γαμπρούδι
Πώς προσφωνούσαν το γαμπρό τα αδέλφια της νύφης;
Οι μεγάλοι στο όνομα οι μικροί μπασιά.
Πώς προσφωνούσαν τη νύφη οι αδελφοί του γαμπρού;
Νύμφη και νυφούδα
Πώς προσφωνούσαν τη νύφη οι αδελφές του γαμπρού;
Νύφη και νυφούδα.
Πώς προσφωνούσε ο σύζυγος τη σύζυγο και πώς αυτή τον άνδρα της;
Στο όνομα.
Πώς όριζαν τα βαφτιστικά ονόματα των παιδιών; (του παππού απο τον πατέρα;), ποιό στο πρώτο κορίτσι; Πώς διάλεγαν τα ονόματα των υπόλοιπων παιδιών της οικογένειας; Σε ποιες περιπτώσεις μπορούσε ο νονός να δώσει όποιο όνομα ήθελε ο ίδιος;
Το πρώτο αγόρι έπαιρνε το όνομά του παπού από τον πατέρα και το κορίτσι το όνομα της μαμάς από τον πατέρα. Σε περίπτωση συνονυμίας σειρά είχαν οι γονείς της μητέρας. Μετά σειρά είχαν οι γονείς της μητέρας και μετά τα αδέλφια του πατέρα. Ο Νονός συμβουλευόταν τους γονείς.
Μπορείτε να περιγράψετε σε γενικές γραμμές πώς μοιράζονταν οι δουλειές ανάμεσα στους άνδρες και τις γυναίκες δηλαδή οι γυναίκες, εκτός απο τις δουλειές του σπιτιού και την ανατροφή των παιδιών, ποιές άλλες δουλειές έκαναν (π.χ κουβαλούσαν τα ξύλα, το νερ
Ο Άνδρας έκανε όλες τις βαριές δουλειές, οι γυναίκες τα οικιακά και τη φροντίδα των παιδιών. Την άνοιξη και το καλοκαίρι οι γυναίκες βοηθούσαν και στις γεωργικές εργασίες. Πάντα η γυναίκα συμπλήρωνε περισσότερες ώρες εργασίας.
Ποιες απο τις αγροτικές δουλειές έκαναν οι γυναίκες;
Σπόρσιμο ανοιξιάτικων καρπών,σκάλισμα, θέρισμα, τσάπισμα καλαμποκιού, αλώνισμα, λίκνισμα. Το χειμώνα ύφαινε - έγνεθε - έπλενε - κεντούσε.
Ποιες απο τις δουλειές που είχαν σχέση με την κτηνοτροφία εκτελούσαν οι γυναίκες;
Κούρεμα προβάτων (σπαντα), άρμεγμα, τυροκομία κ.λ.π.
Αν στο χωριό υπήρχαν βιοτεχνίες περιγράψτε, αν είναι δυνατόν, ποια ήταν η συμμετοχή των γυναικών:
Σε κάθε οικογένεια υπήρχε οικοτεχνία.
Ποιες θεωρούσαν αποκλειστικά ανδρικές δουλειές;
Την περίπτωση των ζώων - το όργωμα - την μεταφορά ξύλων - μεταφορά των προϊόντων - το κόσισμα (κόψιμο χόρτου με κάσα).
Τα παιδιά απο ποια ηλικία άρχιζαν να βοηθούν στις δουλειές; Ποιες δουλειές ανέθεταν στα αγόρια και ποιες στα κορίτσια;
Από την ηλικία των 10 ετών, έβοσκαν αρνιά - πρόβατα ή μεγάλα ζώα. Τα κορίτσια σκάλιζαν - έγνεθαν ή έπλεναν.
Ποιες ήταν οι συνήθειες του τόπου σχετικά με τους γάμους; Τα παιδιά μιας οικογένειεας παντρεύονταν ανάλογα με την ηλικία τους ή έπρεπε πρώτα να παντρευτούν όλα τα κορίτσια και έπειτα τα αγόρια της οικογένειας;
Δεν υπήρχε σειρά, αλλά οι γονείς παντρεύανε πρώτα τα μεγάλα παιδιά και μετά τα μικρότερα σε ηλικία.
Ποια θεωρούσαν ως κανονική ηλικία γάμου για τις γυναίκες και ποια για τους άνδρες; Ήταν επιτρεπτό ή συνηθισμένο η γυναίκα να είναι μεγαλύτερη απο τον άνδρα;
Για τα κορίτσια ηλικία παντρειάς ήταν μετά 15ο έτος για τα αγόρια το 18ο. Άνδρας και γυναίκα έπρεπε να έχουν περίπου την ίδια ηλικία.
Η συνήθεια ήταν ο γαμπρός και η νύφη να είναι απο το ίδιο χωριό; Αν όχι απο ποια χωριά διάλεγαν συνήθως τους γαμπρούς και απο ποια τις νύφες; Μπορείτε να τα ονοματίσετε;
Ήταν συνήθεια η νύφη και ο γαμπρός να είναι από το ίδιο χωριό. Αν όμως μια οικογένεια είχε συγγενείς και σε άλλο χωριό και μπορούσαν να εγγυηθούν την ποιότητα του γαμπρού και της νύφης τότε γινόταν προξενιό.
Που εγκαθίστατο το νέο ζευγάρι μετά το γάμο; στο πατρικό του γαμπρού; στο πατρικό της νύφης; σε κάποιο καινούριο σπίτι; αποτελούσε το σπίτι αυτό προίκα της νύφης;
Κατά κανόνα στο σπίτι το πατρικό του γαμπρού. Ο πατέρας αφού πάντρευε όλα τα παιδιά του αγόρια κορίτσια, έχτιζε καινούρια σπίτια. Αν δεν μπορούσε να κτίσει τα παιδιά μοιραζόντουσαν το πατρικό, παίρνοντας από ένα δωμάτιο.
Συνέβαινε μήπως όλα τα αγόρια μιας οικογένειας, όταν παντρεύονταν, να φέρνουν τις γυναίκες τους στο πατρικό τους; Τι γινόταν τότε; Ζούσαν όλοι μαζί, εργάζονταν, έτρωγαν μαζί, κοιμόνταν κάτω απο την ίδια στέγη;
Όλα τα αγόρια με τις οικογένειές τους ζούσαν στο ίδιο σπίτι, εργάζονταν και έτρωγαν μαζί. Διαυτό και οι οικογένειες πριν από το 1940 αποτελούνταν από 10 και 20 μέλη. Αν οι οικονομικές ευθύνες μιας οικογένειας ήταν καλές έκτιζε ένα ή περισσότερα σπίτια για τα παιδιά του, εάν όχι, τότε τα αγόρια μοιράζονταν το πατρικό σπίτι πέρνοντας ανάλογους χώρους και ανοίγοντας πολλές φορές και άλλες πόρτες για τις ανάγκες τους.
Κρατούσαν τα αδέλφια την περιουσία αδιαίρετη;
Κατά συνήθεια και παράδοση τουρκική, τα αδέρφια έπαιρναν διπλάσια και τριπλάσια μερίδια περιουσίας από τις αδελφές.
Πότε χώριζαν τα αδέλφια; Όταν πέθαινε ο πατέρας; Όταν γίνονται πολλοί και δεν τους χωρούσε πια το σπίτι; Ποιοι λόγοι μπορούσαν να επισπευσουν το χωρισμό των αδελφών;
Το χωρισμό των αδελφών τον επέσπευδαν: 1. Ο θάνατος του πατέρα. 2. Ανικανότητα του πατέρα να επιβληθεί στα παιδιά. 3. Η μεροληψία του πατέρα υπέρ ενός παιδιού. 4. Η ασυμφωνία αδελφών. 5. Η καλή οικονομική κατάσταση πατρικής οικογένειας.
Όταν όλα τα παιδιά άνοιγαν δικό τους σπιτικό, ποιος παρέμενε στο πατρικό μαζί με τους γονείς; Ο μεγαλύτερος γιος; Η μεγαλύτερη κόρη; Ο μικρότερος γιος; Η μικρότερη κόρη; Οποιο παιδί θα διάλεγαν οι γονείς;
Στο σπίτι κατά κανόνα έμενε ο μικρότερος γιος ο οποίος γηροκομούσε τους γονείς. Όταν δεν υπήρχε συμφωνία οι γονείς μένανε με το μεγαλύτερο γιο, και πιο σπάνια με την κόρη.
Σε ποιες περιπτώσεις μια οικογένεια έπαιρνε σώγαμπρο;
Μόνο στην περίπτωση της μοναχοκόρης ή σε περίπτωση που ο μεγαλύτερος γιος ή γιος έφευγαν μακρυά από τον πατέρα.
Πήγαιναν ποτέ σώγαμπροι άνθρωποι που διέθεταν οι ίδιοι περιουσία;
Ναι. Πολλές φορές γινόταν αυτό.
Τι γινόταν στις περιπτώσεις που η οικογένεια είχε δύο ή τρια κορίτσια; Για ποιο έπαιρναν το σώγαμπρο; Για το μεγαλύτερο; Για το μικρότερο;
Για το κορίτσι που είχε τα λιγότερα πνευματικά και σωματικά προσόντα και επομένως δύσκολα έβγαινε το τυχερό του (δύσκολα παντρευόταν).
Αν μια οικογένεια έπαιρνε σώγαμπρο πώς μοιραζόταν η πατρική περιουσία; Ήταν μήπως υποχρεωμένος ο πεθερός να γράψει στο ΄πονομα του γαμπρού μέρος της περιουσίας του;
Το όφελος του σώγαμπρου ήταν κυρίως εις το ότι αυτός έπαιρνε το σπίτι, την οικοσυσκευή, κανένα ζώο παραπάνω και σπάνια χωράφια περισσότερα.
Τι γινόταν σ αυτές τις περιπτώσεις με τα επώνυμα; Μήπως έπαιρνε ο γαμπρός το επώνυμο του πεθερού; Τα παιδιά ποιανού το επώνυμο έπαιρναν; Μπορείτε να αναφέρετε ένα παράδειγμα;
Ποτέ ο γαμπρός δεν έπαιρνε σε καμμιά περίπτωση το επώνυμο του πεθερού.
Πότε δυο άτομα δεν μπορούσαν, λόγω συγγένειας, να παντρευτούν μεταξύ τους; Υπήρξε ποτέ στο χωριό περίπτωση γάμου μεταξύ πρώτων εξαδέλφων; Αν ναι, ήταν εξαδέλφια απο πατέρα ή απο μητέρα;
Το θέμα της συγγένειας στους γάμους το προσεχαν πολύ.Σε περίπτωση αμφιβολιών συμβουλευόντουσαν το Δεσπότη. Ποτέ πρώτα ξαδέρφια δεν παντρεύτηκαν ού αδέλφια θείο και ανεψιά ή θεία και ανεψιό.
Για τα δεύτερα εξαδέλφια, αν ήθελαν να παντρευτούν, υπήρχε κώλυμα;
Ναι. Μόνο δεύτερος ξάδελφος παντρεύτηκε Τρίτη ξαδέλφη ή το αντίθετο.
Μήπως δύο άτομα δεν μπορούσαν να παντρευτούν αν είχαν κοινό επώνυμο;
Όχι
Υπήρξαν παλαιότερα στο χωριό περιπτώσεις διαζυγίων; Αν ναι για ποιους κυρίως λόγους;
Τα διαζύγια παλαιότερα ήταν σπάνια. Ήταν μεγάλη ατιμία το διαζύγιο, ιδίως για λόγους τιμής και ήταν στίγμα για τα παιδιά και τα εγγόνια.
Ποιος συνήθως στεφάνωνε το ζευγάρι; Ο νονός του γαμπρού ή ο νονός της νύφς;
Πάντα ο νονός του γαμπρού.
Ποιος βάφτιζε το πρώτο και ποιοι τα υπόλοιπα παιδιά του ζευγαριού; Μήπως όλα τα παιδιά μιας οικογένειας είχαν τον ίδιο νονό;
Όλα τα παιδιά τα βάπτιζε ο ίδιος νονός και τα κληρονομούσαν τα παιδιά των νονών.
Στις περιπτώσεις που μια οικογένεια άλλαζε κουμπάρο ή ήθελε να βρει έναν καινούριο, προτιμούσαν να είναι κάποιος συγγενής ή φίλος ή κάποιος πλούσιος και κοινωνικά ανώτερος;
Το κουμπαριό πήγαινε στα παιδιά τα εγγόνια και το θεωρούσαν προσβλητικό να αλλάξουν κουμπαριό. Μόνο σε περίπτωση θανάτου - ατεκνίας μπορούσαν να αλλάξουν κουμπάρο.
Μεταξύ οικογενειών που συνδέονταν με κουμπαριά, επιτρεπόταν ή απαγορευόταν ο γάμος;
Απαγοερευόταν. Τα παιδιά που λάδωνε (βάπτιζε) ο κουμπάρος τα θεωρούσε παιδιά του.
Δυο παιδιά που είχαν τον ίδιο νονό μπορούσαν ποτέ να παντρευτούν μεταξύ τους;
Ναι, αν οι οικογένειες των παιδιών δεν είχαν καμμιά σχέση συγγένειας.
Σε ποιες περιπτώσεις δυο άνθρωποι αποφάσιζαν να γίνουν αδελφοποιτοί;
Δεν υπήρξε ποτέ τέτοιου είδους συνήθεια. Μόνο σε περίπτωση γάμου ανθρώπων (χήρων) που είχαν παιδιά από προηγούμενο γάμο.
Ποιες ήταν τότε οι αμοιβαίες υποχρεώσεις τους;
Ήταν κανονικά αδέλφια.
Αδελφοποιτοί μπορούσαν να γίνουν μόνον οι άνδρες μεταξύ τους; Γυναίκα με γυναίκα ή γυναίκα με άνδρα μπορούσαν να γίνουν αδελφοποιτοί;
Το φύλο δεν είχε καμμία σημασία.
Υπήρχε παλαιότερα στο χωριό ο θεσμός της προίκας;
Όχι. Προίκα θεωρούσαν μόνο τα ρούχα που είχε και έπαιρνε μαζί της η γυναίκα (σε σεντούκι).
Η προικοδοσία γινόταν προφορικά ή με προικοσύμφωνα; Πως ελέγοντο τα προικοσύμφωνα;
Δεν δινόταν προίκα. Η μόνη συμφωνία για προίκα (μπαμπαχ-κ) που γινόταν μεταξύ των συμπεθέρων προφορικά ήταν πόσες οκάδες νήμα θα έπαιρνε ο γαμπρός στη νύφη και πόσο.
Μήπως εκτός απο τα προικοσύμφωνα γνωρίζετε να υπήρχε και κάποιο άλλο είδος γαμηλίων συμβολαίων;
Δώρα θα έκανε η νύφη στο σόι του γαμπρού.
Εκτός απο τα είδη οικοσυσκευής και το ρουχισμό τι άλλο έπαιρνε συνήθως ένα κορίτσι ως προίκα; -Χρήματα; Πόσα περίπου;
Τίποτε. Με την πάροδο του χρόνου ο πατέρας δώριζε διάφορα ζώα στην κόρη.
Σπίτι; Επιπλωμένο;
Όχι
Που; Στο χωριό; Σε κάποια γειτονική πόλη;
Όχι
Χωράφια;
Ναι. Την αναλογία της.
Δέντρα; ζωα; καϊκια;
Ζώα. Ναι.
Όλα τα κορίτσια μιας οικογένειας έπαιρναν την ίδια προίκα; Μήπως κάποιο απο αυτά (λ.χ η πρωτότοκη) έπαιρνε κατ έθιμο μεγαλύτερο μερίδιο;
Όχι. Όλα τα κορίτσια περίπου έπαιρναν την ίδια προίκα.
Μήπως κάποιο απο τα κορίτσια της οικογένειας έπαιρνε προίκα ολόκληρη την πατρική περιουσία, ανεξάρτητας απο την ύπαρξη αλλων παιδιών, αγοριών ή κοριτσιών;
Όχι
Μήπως η προίκα της μητέρας ( σπίτι, χρήματα ή άλλα αγαθα) μεταβιβαζόταν ως προίκα στις κόρες της; Στην περίπτωση αυτή, αν μια γυναίκα αποκτούσε μόνο γιους, σε ποιον μεταβιβαζόταν η προίκα της;
Σε όλα τα παιδιά εξίσου, αγόρια κορίτσια.
Εκτός απο τον πατέρα είχαν μήπως και οι αδελφοί υποχρέωση να συνεισφέρουν στην προίκιση των κοριτσιών της οικογένειας; Μήπως αυτό συνέβαινε μόνο στις περιπτώσεις θανάτου του πατέρα;
Πάντα τα μεγαλύτερα αδέλφια αγόρια κορίτσια βοηθούσνα την πατρική οικογένεια περισσότερο από το μικρό και πολλές φορές χωρίς να δικαιώνονταν.
Μια γυναίκα που έπαιρνε προίκα, είχε δικαίωμα να ζητήσει και κληρονομικό μερίδιο;
Ναι. Και πολλές φορές έπαιρνε το ίδιο μερίδιο με τα άλλα αδέλφια εάν ο πατέρας με διαθήκη δεν όριζε διαφορετικά.
Αν μια παντρεμένη γυναίκα πέθαινε άτεκνη, η προίκα της επιστρεφόταν στην οικογένειά της ή παρέμενε στον άνδρα της;
Παρέμενε στον άνδρα της και την κληρονομούσαν τα παιδιά που τυχόν θα αποκτούσε με άλλη γυναίκα.
Μήπως στα μέρη σας υπήρχε η συνήθεια ο γαμπρός να δίνει ζώα ή αλλά πράγματα στον πεθερό πρίν απο το γάμο; Πως λεγόταν η προσφορά αυτή;
Ο γαμπρός έδινε νήματα για ύφανση στην νύφη και λεγόταν μπαμπαχ-κ. Σε αντάλλαγμα η νύφη δώριζε στο σόι του γαμπρού διάφορα δώρα (ρούχα).
Ποιος ακριβώς έδινε; Ο γαμπρός ή ο πατέρας του;
Ο πατέρας του.
Πότε έδιναν την προσφορά; Πρίν απο το γάμο ή κατά τη στιγμή του γάμου;
Πολύ πριν από το γάμο, για να προλάβει να υφάνει τα νήματα.
Ποιοι μοιράζονταν την προσφορά;
Μόνο η νύφη.
Αν μια γυναίκα πέθαινε χωρίς να προλάβει να αποκτήσει παιδιά, μπορούσε ο γαμπρός να ζητήσει πίσω ο,τι είχε δώσει;
Όχι - Δώρο δενεπιστρεφόταν. Μόνο στο διαζύγιο επεστρεφαν τα δώρα μαζί με το σημάδι.
Πως γινόταν η μεταβίβαση της πατρικής περιουσίας στα αγόρια της οικογένειας; Πότε, με άλλα λόγια, τα αγόρια της οικογένειας έπαιρναν το μερίδιο που τους αναλογούσε; Κατά τη στιγμή του γάμου τους; Υστερα απο το θάνατο του πατέρα; Ύστερα απο το θάνατο και τ
Όλα ήταν δυνατά, ανάλογα με τις περιστάσεις.
Ολα τα αγόρια της οικογένειας κληρονομούσαν ίσα μερίδια ή μήπως κάποιο απο αυτά, π.χ ο πρωτότοκος ή ο υστερότοκος κληρονομούσε μεγαλύτερο μερίδιο της πατρικής περιουσίας;
Όλα τα ίδια. Ο γιος που θα γηροκομούσε τους γονείς έπαιρνε κάτι παραπάνω.
Το μερίδιο που έπαιρναν τα κορίτσια της οικογένειας (είτε ως προίκα είτε ως κληρονομική μερίδα) ήταν ίσο, μικρότερο ή μεγαλύτερο απο το μερίδιο που έπαιρναν τα αγόρια;
Κατά κανόνα μικρότερο και μάλιστα πολύ.
Η μεταβίβαση της περιουσίας γινόταν συνήθως προφορικά ή με διαθήκη;
Όταν ήταν ισομερή χωρίς διαθήκη αλλιώς με διαθήκη.
Μήπως το μοίρασμα της κληρονομιάς γινόταν με λαχνό; Σε ποιες περιπτώσεις ίσχυε αυτός ο τρόπς και μεταξύ ποιων συγγενών γινόταν το μοίρασμα;
Ναι γινόταν με κλήρο κυρίως το μοίρασμα της κληρονομιάς.
Αν πέθαινε πρώτα ο σύζυγος, τι μερίδιο της περιουσίας αναλογούσε στη γυναίκα, στην περίπτωση που υπήρχαν παιδιά απο το γάμο;
Τα ορφανά έπαιρναν ολόκληρο το μερίδιο.
Αν δεν υπήρχαν παιδιά, εκτός απο τη γυναίκα, ποιοι άλλοι είχαν κληρονομικά δικαιώματα και σε ποιες περιπτώσεις;
Κανείς
Αν κάποιος αποκτούσε μόνο κόρες, όταν πέθαινε τον κληρονομούσαν οι κόρες του ή οι αδελφοί του;
Οι κόρες του
Ένα παιδί μπορούσε να κληρονομήσει τον αδελφό του πατέρα του, στην περίπτωση που αυτός δεν είχε παιδιά; Συνέβαινε το ίδιο και με τον αδελφό της μητέρας του;
Ναι
Σε ποιες περιπτώσεις ένα ζευγάρι αποφάσιζε να υιοθετήσει ένα παιδί; Αν δεν είχε καθόλου πιαδιά ή αν είχε μόνο κορίτσια;
Μόνο όταν δεν είχε καθόλου παιδιά.
Ποια παιδιά προτιμούσαν σ αυτές τις περιπτώσεις; Παιδιά αδελφών; Μακρινών συγγενών; ορφανά;
1. Παιδιά αδελφών. 2. Συγγενών. 3. Ορφανά ή πολυτέκνων.
Τι κληρονομικά δικαιώματα είχε ένα υιοθετημένο παιδί;
Όλα τα δικαιώματα που είχε ένα κανονικό παιδί.
Creative Commons
Αναφορά Δημιουργού - Μη Εμπορική Χρήση - Παρόμοια Διανομή 4.0 Διεθνές - CC BY-NC-SA
