Σιταριά Έβρου
Ενότητα:
Αρχειακό και οπτικο-ακουστικό υλικό ερευνών
Όνομα χωριού
Σιταριά Έβρου
Περισσότερα...
Αριθμός
420
Κοινότητα
Μάνης
Επαρχία
Διδυμοτείχου
Νομός
Έβρου
Ποιό είναι το παλαιότερο όνομα του χωριού (αν υπάρχει);
Τσομπανλάκι
Μήπως το χωριό κατοικείται κυρίως από πρόσφυγες (πχ.χ Ποντίους, Μικρασιάτες ή άλλους - ποιούς; ) ή Σαρακατσάνους, Αρβανίτε, Πομάκους ή άλλες ομάδες;
Πρόσφυγες από Ανατολική Θράκη. Παλιότερα κατοικούσαν Τούρκοι όταν όμως ήρθαν οι κάτοικοι δεν υπήρχε κανείς παρά 2-3 καλύβια.
Αν όχι, υπάρχουν μήπως οικογένειες που ανήκουν σε κάποια ή σε κάποιες από τις παραπάνω ομάδες; Πόσες περίπου;
Όχι
Πόσες εκκλησίες υπήρχαν παλαιότερα στο χωριό; Μήοως ξέρετε πότε είχε χτιστεί η πρώτη;
Το 1930.
Σε ποιούς ανήκαν; Μήπως ήταν οικογενειακές;
Σ' όλο το χωριό.
Πόσα νεκροταφεία υπήρχαν παλαιότερα στο χωριό;
1 Μουσουλμανικό
Πότε για πρώτη φορά λειτούργησε σχολείο στο χωριό;
Το 1925.
Ποιές ήταν οι κυριότερες ασχολίες των κατοίκων γύρω στα 1940;
Γεωργοί και κτηνοτρόφοι.
Αν υπήρχε γεωργία, ποια κυρίως προϊόντα καλλιεργούντο;
Σιτάρια, κριθάρια, καλαμπόκια, σουσάμια.
Ποιά από τα γεωργικά προϊόντα προορίζονταν για αυτοκατανάλωση και ποιά για το εμπόριο;
Το κριθάρι και καλαμπόκι για τα ζώα. Το σιτάρι κάλυπτε τα έξοδα της Τράπεζας και αυτοκατανάλωσης. Για εμπόριο το σουσάμι.
Σήμερα ποιά προϊόντα καλλιεργούνται στην περιοχή; Εξακολουθούν οι παλιές καλλιέργειες; Αν υπάρχουν νέες, από πότε περίπου έχουν αρχίσει;
Εξακολουθούν οι παλιές καλλιέργειες. Νέες που υπάρχουν είναι ο ηλιόσπορος και το τριφύλι.
Παλαιότερα το χωριό ήταν τσιφλίκι, βακούφι ή κεφαλοχώρι;
Όχι
Υπήρξαν μήπως ποτέ τα χτήματα της περιοχής εθνικές γαϊες;
Ναι
Απο πόσα στρέμματα και πάνω ένας κλήρος εθεωρείτο μεγάλος;
Πάνω από 70.
Πόσοι απο τους κατοίκους του χωριού είχαν τέτοιους μεγάλους κλήρους;
Γύρω στους 20.
Σήμερα ποιο είναι το μέγεθος ενός μέσου γεωργικού κλήρου;
50 στρέμματα.
Υπήρχε στο χωριό κτηνοτροφία;
Ναι
Πότε άρχισε να υπάρχει οικόσιτη κτηνοτροφία στο χωριό;
Περίπου το 1965-1966.
Υπήρχαν τσελιγκάτα στην περιοχή; Πόσα; Εξακολουθούν να υπάρχουν;
Ναί 2 - όχι
Μήπως οι κάτοικοι του χωριού ασχολούνται κυρίως με την αλιεία;
Όχι
Μήπως παλαιότερα υπήρχαν στο χωριό οργανωμένες βιοτεχνίες; (εννοείται ως κύρια και συστηματική απασχόληση μιας μερίδας των κατοίκων του χωριού). Τί είδους βιοτεχνίες ήταν;
Όχι
Μήπως οι παλαιότεροι θυμούνται ή γνωρίζουν στοιχεία σχετικά με προηγούμενη κοινοτική οργάνωση, τυχόν ύπαρξη κοινοτικών αρχόντων και κοινοτικών συμβουλίων;
Δεν υπήρχε
Ποιους φόρους πλήρωναν παλαιότερα οι κάτοικοι του χωριού; Σε ποιούς τους πλήρωναν;
Στο Δημόσιο 1) Δέκατα 2) Όταν πήγαινε κάποιος να πουλήσει τα εισοδήματά του εισπράκτορας του Δημοσίου πριν από την είσοδο στην πόλη κρατούσε σε χρήμα, φόρο ανάλογα με το εισόδημα και 3) βοσκές.
Σε πόσες κοινωνικές τάξεις χωρίζονταν παλαιότερα οι κάτοικοι του χωριού και πως διακρίνονταν μεταξύ τους;
Δεν υπήρχε χωρισμός τάξεων.
Ηταν συνηθισμένο οι κάτοικοι του χωριού να προσφέρουν την εργασία τους χωρίς αμοιβή για την εκτέλεση έργων που τυχόν ήταν αναγκαία στην κοινότητα (π.χ. χτίσιμο σχολείου, εκκλησίας, κατασκευή δρόμου κ.α ;
Ήταν.
Η συμμετοχή ήταν υποχρεωτική για όλους τους άνδρες; Απο ποιά ήλικία; Γυναίκες συμμετείχαν;
Ναι, από 18 ετών μέχρι 70. Όχι γυναίκες.
Αν κάποιος αρνιόταν να συμμετάσχει, τον τιμωρούσαν; Πως;
Ναι - Πλήρωνε ανάλογο μεροκάματο.
Ήταν η αλληλοβοήθεια συνηθισμένο φαινόμενο ανάμεσα στις οικογένειες της κοινότητας; Σε ποιες κυρίως εργασίες ίσχυε: στις πιο επείγουσες γεωργικές εργασίες όπως π.χ τρύγος, θέρος ή σε όλες ανεξαιρέτως τις γεωργικές εργασίες;
Ήταν. Βοηθούσαν όλοι μαζί κάποιο φτωχό ή ανήμπορο. Γίνονταν αλληλοβοήθεια στο θέρο, στο σκάψιμο του καλαμποκιού.
Εκτός απο τις γεωργικές εργασίες σε ποιες άλλες περιπτώσεις ίσχυε η αλληλοβοήθεια (π.χ για το χτίσιμο των σπιτιών);
Ίσχυε (χτίσιμο σπιτιών)
Μήπως η αλληλοβοήθεια ήταν περισσότερο αναπτυγμένη μεταξύ των γυναικών; Για ποιες κυρίως δουλειές;
Δεν υπήρχε διαχωρισμός στις γεωργικές δουλειές.
Πόσα μέλη αποτελούσαν συνήθως μιαν οικογένεια; Μπορείτε να τα ονοματίσετε (π.χ. ο πατέρας του άνδρα, ο αδελφός της γυναίκας κ.ο.κ.);
Πατέρας του άνδρα - Αδέρφια του άνδρα τα μέλη που αποτελούσαν συνήθως μια οικογένεια έφταναν μέχρι και πάνω από 10.
Πως προσφωνούσαν τα παιδιά τον πατέρα τους και πως τη μητέρα τους;
Μπαμπά - Μάνα.
Πώς προσφωνούσε ένα παιδί τον πατέρα του πατέρα του;
Πάππου.
Πώς τη μητέρα του πατέρα του;
Μανίτσα.
Πως τον πατέρα της μητέρας του;
Πάππου.
Πώς τη μητέρα της μητέρας του;
Μανίτσα.
Πώς προσφωνούσε ο παππούς τα εγγόνια του;
Στο όνομά τους.
Πώς προσφωνούσε η γιαγιά τα εγγόνια της;
Στο όνομά τους.
Πώς προσφωνούσε ένα παιδί τους αδελφούς του;
Με το όνομά τους.
Πώς τις αδελφές του;
Με το όνομά τους.
Υπήρχαν μήπως ιδιαίτεροι όροι για το μεγαλύτερο αδελφό;
Τον έλεγαν Μπάτη.
Για τη μεγαλύτερη αδελφή;
Μπούλα.
Πώς προσφωνούσαν τα μεγαλύτερα αδέλφια τα μικρότερα;
Στο όνομά τους.
Πώς προσφωνούσε ένα παιδί τον αδελφό του πατέρα του;
Νταή.
Πώς την αδελφή του πατέρα του;
Τέτη.
Πώς τον αδελφό και πώς την αδελφή της μητέρας του;
Νταή - Τέτη κι εδώ.
Πώς προσφωνούσαν οι θείοι τα ανήψια τους;
Στο όνομά τους!
Πώς προσφωνούσαν οι γονείς το αγόρι τους και πώς το κορίτσι τους;
Στο όνομά τους!
Υπήρχαν ειδικά ονόματα για τα πρωτότοκα παιδιά; Για τα υστερότοκα;
Ναι το όνομα του πατέρα του πατέρα. Για τα υστερότοκα, συγγενικά ονόματα.
Πώς ονομάζοντν τα παιδιά απο άλλον πατέρα ή άλλη μητέρα;
Δεν υπήρχε ειδική ονομασία.
Πώς ονομάζονταν τα δίδυμα;
Διπλάρικα.
Πώς προσφωνούσαν οι γονείς του γαμπρού τους γονείς της νύφης;
Συμπέθεροι.
Πώς προσφωνούσε η νύφη τον πεθερό της;
Αφέντη.
Πώς την πεθερά της;
Μάνα.
Πώς τον αδελφό και την αδελφή του άνδρα της;
Τον αδελφό Αφέντη, την αδελφή Κυράτσα.
Πώς προσφωνούσε ο γαμπρός τον πεθερό του;
Αφεντάκι.
Πώς την πεθερά του;
Μανίτσα.
Πώς τον αδελφό και την αδελφή της γυναίκας του;
Τον αδελφό αν ήταν μεγαλύτερος Μπάτη ειδάλως στο όνομά του. Την αδελφή αν ήταν μεγαλύτερη Μπούλα διαφορετικά στο όνομά της.
Πώς προσφωνούσε ο πεθερός το γαμπρό;
Στο όνομά του.
Πώς προσφωνούσε το γαμπρό η πεθερά;
Στο όνομά του.
Πώς προσφωνούσαν το γαμπρό τα αδέλφια της νύφης;
Στο όνομά του.
Πώς προσφωνούσαν τη νύφη οι αδελφοί του γαμπρού;
Νύφη.
Πώς προσφωνούσαν τη νύφη οι αδελφές του γαμπρού;
Νύφη.
Πώς προσφωνούσε ο σύζυγος τη σύζυγο και πώς αυτή τον άνδρα της;
Στο όνομά της. Στο όνομά του.
Πώς όριζαν τα βαφτιστικά ονόματα των παιδιών; (του παππού απο τον πατέρα;), ποιό στο πρώτο κορίτσι; Πώς διάλεγαν τα ονόματα των υπόλοιπων παιδιών της οικογένειας; Σε ποιες περιπτώσεις μπορούσε ο νονός να δώσει όποιο όνομα ήθελε ο ίδιος;
Στο πρώτο αγόρι έδιναν το όνομα του παππού από τον πατέρα. Στο πρώτο κορίτσι έδιναν το όνομα της γιαγιάς από τον πατέρα. Στη συνέχεια έρχονταν τα ονόματα των πεθερικών.
Μπορείτε να περιγράψετε σε γενικές γραμμές πώς μοιράζονταν οι δουλειές ανάμεσα στους άνδρες και τις γυναίκες δηλαδή οι γυναίκες, εκτός απο τις δουλειές του σπιτιού και την ανατροφή των παιδιών, ποιές άλλες δουλειές έκαναν (π.χ κουβαλούσαν τα ξύλα, το νερ
Οι γυναίκες βοηθούσαν τους άνδρες σε όλες τις δουλειές τους εκτός από το όργωμα και σπόρσιμο του χωραφιού (για σιτάρι-κριθάρι) και την κοπή ξύλων από το βουνό.
Ποιες απο τις αγροτικές δουλειές έκαναν οι γυναίκες;
Σκάλισμα, θέρισμα, αλώνισμα και όλες γενικά τις αγροτικές πλήν του οργώματος κ.λ.π. Όπως αναφέρθηκε προηγουμένως.
Ποιες απο τις δουλειές που είχαν σχέση με την κτηνοτροφία εκτελούσαν οι γυναίκες;
Το πήξιμο του τυριού, τη φροντίδα των ζώων στο σπίτι.
Ποιες θεωρούσαν αποκλειστικά ανδρικές δουλειές;
Το όργωμα, το σπάρσιμο, το φέρσιμο των ξύλων από το βουνό, το φύλαγμα των κοπαδιών, το κούρεμα των ζώων.
Τα παιδιά απο ποια ηλικία άρχιζαν να βοηθούν στις δουλειές; Ποιες δουλειές ανέθεταν στα αγόρια και ποιες στα κορίτσια;
Από 10 χρονών. Στα αγόρια ανέθεταν το φύλαγμα των κοπαδιών, στα κορίτσια τις εντός του σπιτιού και της αυλής δουλειές.
Ποιες ήταν οι συνήθειες του τόπου σχετικά με τους γάμους; Τα παιδιά μιας οικογένειεας παντρεύονταν ανάλογα με την ηλικία τους ή έπρεπε πρώτα να παντρευτούν όλα τα κορίτσια και έπειτα τα αγόρια της οικογένειας;
Πρώτα το μεγαλύτερο παιδί και συνέχιζαν ανάλογα με την ηλικία.
Ποια θεωρούσαν ως κανονική ηλικία γάμου για τις γυναίκες και ποια για τους άνδρες; Ήταν επιτρεπτό ή συνηθισμένο η γυναίκα να είναι μεγαλύτερη απο τον άνδρα;
Για τις γυναίκες 18-20 ετών. Για τους άντρες 18-20 ετών. Επιτρεπτό, ναι και συνηθισμένο, κυρίως όμως της αυτής ηλικίας.
Η συνήθεια ήταν ο γαμπρός και η νύφη να είναι απο το ίδιο χωριό; Αν όχι απο ποια χωριά διάλεγαν συνήθως τους γαμπρούς και απο ποια τις νύφες; Μπορείτε να τα ονοματίσετε;
Ναι. Αν δεν εύρισκε γυναίκα ή άνδρα μέσα στο χωριό έψαχναν για γαμπρό ή νύφη σε άλλα χωριά προσφύγων από την Ανατολική Θράκη.
Που εγκαθίστατο το νέο ζευγάρι μετά το γάμο; στο πατρικό του γαμπρού; στο πατρικό της νύφης; σε κάποιο καινούριο σπίτι; αποτελούσε το σπίτι αυτό προίκα της νύφης;
Στο πατρικό του γαμπρού.
Συνέβαινε μήπως όλα τα αγόρια μιας οικογένειας, όταν παντρεύονταν, να φέρνουν τις γυναίκες τους στο πατρικό τους; Τι γινόταν τότε; Ζούσαν όλοι μαζί, εργάζονταν, έτρωγαν μαζί, κοιμόνταν κάτω απο την ίδια στέγη;
Ναι. Ζούσαν όλοι μαζί εργάζονταν και έτρωγαν όλοι μαζί - κοιμόντουσαν κάτω από την ίδια στέγη σε ξεχωριστά δωμάτια.
Κρατούσαν τα αδέλφια την περιουσία αδιαίρετη;
Ναι.
Πότε χώριζαν τα αδέλφια; Όταν πέθαινε ο πατέρας; Όταν γίνονται πολλοί και δεν τους χωρούσε πια το σπίτι; Ποιοι λόγοι μπορούσαν να επισπευσουν το χωρισμό των αδελφών;
Όταν γίνονταν πολλοί - Αν υπήρχαν διχόνοιες.
Όταν όλα τα παιδιά άνοιγαν δικό τους σπιτικό, ποιος παρέμενε στο πατρικό μαζί με τους γονείς; Ο μεγαλύτερος γιος; Η μεγαλύτερη κόρη; Ο μικρότερος γιος; Η μικρότερη κόρη; Οποιο παιδί θα διάλεγαν οι γονείς;
Ο μικρότερος γιος. Μερικές φορές και όποιο παιδί θα διάλεγαν οι γονείς.
Σε ποιες περιπτώσεις μια οικογένεια έπαιρνε σώγαμπρο;
Όταν είχε όλο κορίτσια.
Πήγαιναν ποτέ σώγαμπροι άνθρωποι που διέθεταν οι ίδιοι περιουσία;
Όχι.
Τι γινόταν στις περιπτώσεις που η οικογένεια είχε δύο ή τρια κορίτσια; Για ποιο έπαιρναν το σώγαμπρο; Για το μεγαλύτερο; Για το μικρότερο;
Σ'όποιο διάλεγαν οι γονείς ή τύχαινε.
Αν μια οικογένεια έπαιρνε σώγαμπρο πώς μοιραζόταν η πατρική περιουσία; Ήταν μήπως υποχρεωμένος ο πεθερός να γράψει στο ΄πονομα του γαμπρού μέρος της περιουσίας του;
Ήταν υποχρεωμένος ο πεθερός να γράψει στο όνομά του γαμπρού μέρος της περιουσίας του.
Τι γινόταν σ αυτές τις περιπτώσεις με τα επώνυμα; Μήπως έπαιρνε ο γαμπρός το επώνυμο του πεθερού; Τα παιδιά ποιανού το επώνυμο έπαιρναν; Μπορείτε να αναφέρετε ένα παράδειγμα;
Όχι δεν έπαιρνε το επώνυμο του πεθερού τα παιδιά. Έπαιρναν το επίθετο του πατέρα τους.
Πότε δυο άτομα δεν μπορούσαν, λόγω συγγένειας, να παντρευτούν μεταξύ τους; Υπήρξε ποτέ στο χωριό περίπτωση γάμου μεταξύ πρώτων εξαδέλφων; Αν ναι, ήταν εξαδέλφια απο πατέρα ή απο μητέρα;
Τα πρώτα ξαδέρφια.
Για τα δεύτερα εξαδέλφια, αν ήθελαν να παντρευτούν, υπήρχε κώλυμα;
Υπήρχε κώλυμα. Μερικές φορές όμως παντρεύονταν.
Μήπως δύο άτομα δεν μπορούσαν να παντρευτούν αν είχαν κοινό επώνυμο;
Μπορούσαν να παντρευτούν.
Υπήρξαν παλαιότερα στο χωριό περιπτώσεις διαζυγίων; Αν ναι για ποιους κυρίως λόγους;
Δεν υπήρχαν.
Ποιος συνήθως στεφάνωνε το ζευγάρι; Ο νονός του γαμπρού ή ο νονός της νύφς;
Ο νονός του γαμπρού.
Ποιος βάφτιζε το πρώτο και ποιοι τα υπόλοιπα παιδιά του ζευγαριού; Μήπως όλα τα παιδιά μιας οικογένειας είχαν τον ίδιο νονό;
Ο κουμπάρος - Όλα τα παιδιά είχαν τον ίδιο νονό.
Στις περιπτώσεις που μια οικογένεια άλλαζε κουμπάρο ή ήθελε να βρει έναν καινούριο, προτιμούσαν να είναι κάποιος συγγενής ή φίλος ή κάποιος πλούσιος και κοινωνικά ανώτερος;
Φίλος.
Μεταξύ οικογενειών που συνδέονταν με κουμπαριά, επιτρεπόταν ή απαγορευόταν ο γάμος;
Απαγορευόταν
Δυο παιδιά που είχαν τον ίδιο νονό μπορούσαν ποτέ να παντρευτούν μεταξύ τους;
Μπορούσαν
Υπήρχε παλαιότερα στο χωριό ο θεσμός της προίκας;
Όχι. Προίκα θεωρούσαν μόνο τα ρούχα που είχε και έπαιρνε μαζί της η γυναίκα (σε σεντούκι).
Μήπως η προίκα της μητέρας ( σπίτι, χρήματα ή άλλα αγαθα) μεταβιβαζόταν ως προίκα στις κόρες της; Στην περίπτωση αυτή, αν μια γυναίκα αποκτούσε μόνο γιους, σε ποιον μεταβιβαζόταν η προίκα της;
Η προίκα της μητέρας μεταβιβαζόταν σαν προίκα στις κόρες της. Την μοιράζονταν τα αδέρφια.
Αν μια παντρεμένη γυναίκα πέθαινε άτεκνη, η προίκα της επιστρεφόταν στην οικογένειά της ή παρέμενε στον άνδρα της;
Επιστρέφονταν στην οικογένειά της.
Μήπως στα μέρη σας υπήρχε η συνήθεια ο γαμπρός να δίνει ζώα ή αλλά πράγματα στον πεθερό πρίν απο το γάμο; Πως λεγόταν η προσφορά αυτή;
Όχι
Πως γινόταν η μεταβίβαση της πατρικής περιουσίας στα αγόρια της οικογένειας; Πότε, με άλλα λόγια, τα αγόρια της οικογένειας έπαιρναν το μερίδιο που τους αναλογούσε; Κατά τη στιγμή του γάμου τους; Υστερα απο το θάνατο του πατέρα; Ύστερα απο το θάνατο και τ
Ανάλογα με τις περιστάσεις.
Ολα τα αγόρια της οικογένειας κληρονομούσαν ίσα μερίδια ή μήπως κάποιο απο αυτά, π.χ ο πρωτότοκος ή ο υστερότοκος κληρονομούσε μεγαλύτερο μερίδιο της πατρικής περιουσίας;
Κληρονομούσαν ίσα μερίδια.
Το μερίδιο που έπαιρναν τα κορίτσια της οικογένειας (είτε ως προίκα είτε ως κληρονομική μερίδα) ήταν ίσο, μικρότερο ή μεγαλύτερο απο το μερίδιο που έπαιρναν τα αγόρια;
Ήταν μικρότερο.
Η μεταβίβαση της περιουσίας γινόταν συνήθως προφορικά ή με διαθήκη;
Με διαθήκη
Μήπως το μοίρασμα της κληρονομιάς γινόταν με λαχνό; Σε ποιες περιπτώσεις ίσχυε αυτός ο τρόπς και μεταξύ ποιων συγγενών γινόταν το μοίρασμα;
Γίνονταν με λαχνό. Όταν πέθαιναν οι γονείς και δεν είχαν ορίσει ακριβώς την κληρονομιά. Ανάμεσα σε αδελφό και αδελφή.
Αν πέθαινε πρώτα ο σύζυγος, τι μερίδιο της περιουσίας αναλογούσε στη γυναίκα, στην περίπτωση που υπήρχαν παιδιά απο το γάμο;
Όσο και τα αδέρφια.
Αν δεν υπήρχαν παιδιά, εκτός απο τη γυναίκα, ποιοι άλλοι είχαν κληρονομικά δικαιώματα και σε ποιες περιπτώσεις;
Τα αδέλφια του άνδρα.
Αν κάποιος αποκτούσε μόνο κόρες, όταν πέθαινε τον κληρονομούσαν οι κόρες του ή οι αδελφοί του;
Οι κόρες.
Ένα παιδί μπορούσε να κληρονομήσει τον αδελφό του πατέρα του, στην περίπτωση που αυτός δεν είχε παιδιά; Συνέβαινε το ίδιο και με τον αδελφό της μητέρας του;
Μπορούσε. Ναι.
Σε ποιες περιπτώσεις ένα ζευγάρι αποφάσιζε να υιοθετήσει ένα παιδί; Αν δεν είχε καθόλου πιαδιά ή αν είχε μόνο κορίτσια;
Αν δεν είχε καθόλου.
Ποια παιδιά προτιμούσαν σ αυτές τις περιπτώσεις; Παιδιά αδελφών; Μακρινών συγγενών; ορφανά;
Παιδιά των αδελφών.
Τι κληρονομικά δικαιώματα είχε ένα υιοθετημένο παιδί;
Όπως ένα κανονικό.
Creative Commons
Αναφορά Δημιουργού - Μη Εμπορική Χρήση - Παρόμοια Διανομή 4.0 Διεθνές - CC BY-NC-SA
