Γιαννακοχώρι Ναούσης
Ενότητα:
Αρχειακό και οπτικο-ακουστικό υλικό ερευνών
Όνομα χωριού
Γιαννακοχώρι Ναούσης
Περισσότερα...
Αριθμός
563
Κοινότητα
Γιαννακοχωρίου
Επαρχία
Ναούσης
Νομός
Ημαθίας
Ποιό είναι το παλαιότερο όνομα του χωριού (αν υπάρχει);
Γιαννάκοβο
Μήπως το χωριό κατοικείται κυρίως από πρόσφυγες (πχ.χ Ποντίους, Μικρασιάτες ή άλλους - ποιούς; ) ή Σαρακατσάνους, Αρβανίτε, Πομάκους ή άλλες ομάδες;
Όχι
Αν όχι, υπάρχουν μήπως οικογένειες που ανήκουν σε κάποια ή σε κάποιες από τις παραπάνω ομάδες; Πόσες περίπου;
Γηγενείς, Ποντίους, Βλάχους
Οι ομάδες αυτές κατοικούσαν, παλαιότερα, σε ιδιαίτερους οικισμούς (μαχαλάδες);
Όχι
Ποιές διαλέκτους μιλούσαν παλαιότερα οι κάτοικοι του χωριού;
Σλαβομακεδονική-Ποντιακή
Πόσες εκκλησίες υπήρχαν παλαιότερα στο χωριό; Μήοως ξέρετε πότε είχε χτιστεί η πρώτη;
Αγίας Παρασκευή 1560
Σε ποιούς ανήκαν; Μήπως ήταν οικογενειακές;
Στο χωριό
Πόσα νεκροταφεία υπήρχαν παλαιότερα στο χωριό;
Ενα (1)
Πότε για πρώτη φορά λειτούργησε σχολείο στο χωριό;
Πριν από το 1900
Ποιές ήταν οι κυριότερες ασχολίες των κατοίκων γύρω στα 1940;
Κτηνοτροφία-Γεωργία
Αν υπήρχε γεωργία, ποια κυρίως προϊόντα καλλιεργούντο;
Βαμβάκι, καλαμπόκι, σιτηρά, σισάμι
Ποιά από τα γεωργικά προϊόντα προορίζονταν για αυτοκατανάλωση και ποιά για το εμπόριο;
Βαμβάκι, σισάμι, σιτηρά (εμπόριο) και κατανάλωση σπιτιού
Σήμερα ποιά προϊόντα καλλιεργούνται στην περιοχή; Εξακολουθούν οι παλιές καλλιέργειες; Αν υπάρχουν νέες, από πότε περίπου έχουν αρχίσει;
Δενδροφυτείες. Σπανίως υπήρχαν νέες. Δενδροφυτείες 1950 και εντεύθεν.
Παλαιότερα το χωριό ήταν τσιφλίκι, βακούφι ή κεφαλοχώρι;
Τσιφλίκι
Αν ήταν τσιφλίκι ή βακούφι ποιές οικονομικές υποχρεώσεις (δοσίματα) είχαν οι καλλιεργητές προς τους γαιοκτήμονες (τσιφλικούχους) ή τα μοναστήρια;
Πλήρωναν δέκατα.
Υπήρξαν μήπως ποτέ τα χτήματα της περιοχής εθνικές γαϊες;
Όχι
Απο πόσα στρέμματα και πάνω ένας κλήρος εθεωρείτο μεγάλος;
35 στρέμματα και άνω
Πόσοι απο τους κατοίκους του χωριού είχαν τέτοιους μεγάλους κλήρους;
Οχι
Σήμερα ποιο είναι το μέγεθος ενός μέσου γεωργικού κλήρου;
25 στρέμματα
Υπήρχε στο χωριό κτηνοτροφία;
Ναι
Πότε άρχισε να υπάρχει οικόσιτη κτηνοτροφία στο χωριό;
Από το 1960 και εντεύθεν
Υπήρχαν τσελιγκάτα στην περιοχή; Πόσα; Εξακολουθούν να υπάρχουν;
Ναι και τώρα δεν υπάρχουν.
Μήπως οι κάτοικοι του χωριού ασχολούνται κυρίως με την αλιεία;
Όχι
Μήπως παλαιότερα υπήρχαν στο χωριό οργανωμένες βιοτεχνίες; (εννοείται ως κύρια και συστηματική απασχόληση μιας μερίδας των κατοίκων του χωριού). Τί είδους βιοτεχνίες ήταν;
Όχι
Εξακολουθούν να λειτουργούν ή σταμάτησαν;
Όχι
Μήπως οι παλαιότεροι θυμούνται ή γνωρίζουν στοιχεία σχετικά με προηγούμενη κοινοτική οργάνωση, τυχόν ύπαρξη κοινοτικών αρχόντων και κοινοτικών συμβουλίων;
Δεν υπήρχαν κοινοτικές αρχές.
Ποιους φόρους πλήρωναν παλαιότερα οι κάτοικοι του χωριού; Σε ποιούς τους πλήρωναν;
Πλήρωναν στον Μπέη Πετραίας Εδέσσης.
Ηταν συνηθισμένο οι κάτοικοι του χωριού να προσφέρουν την εργασία τους χωρίς αμοιβή για την εκτέλεση έργων που τυχόν ήταν αναγκαία στην κοινότητα (π.χ. χτίσιμο σχολείου, εκκλησίας, κατασκευή δρόμου κ.α ;
Πρόσφεραν εργασία χωρίς αμοιβή.
Η συμμετοχή ήταν υποχρεωτική για όλους τους άνδρες; Απο ποιά ήλικία; Γυναίκες συμμετείχαν;
Υποχρεωτική από 18ο-60ο έως γυναίκες δεν συμμετείχαν.
Αν κάποιος αρνιόταν να συμμετάσχει, τον τιμωρούσαν; Πως;
Τιμωρούνταν με χρηματικό πρόστιμο.
Ήταν η αλληλοβοήθεια συνηθισμένο φαινόμενο ανάμεσα στις οικογένειες της κοινότητας; Σε ποιες κυρίως εργασίες ίσχυε: στις πιο επείγουσες γεωργικές εργασίες όπως π.χ τρύγος, θέρος ή σε όλες ανεξαιρέτως τις γεωργικές εργασίες;
Ναι σε όλες ανεξαιρέτως τις γεωργικές εργασίες
Εκτός απο τις γεωργικές εργασίες σε ποιες άλλες περιπτώσεις ίσχυε η αλληλοβοήθεια (π.χ για το χτίσιμο των σπιτιών);
Ναι στο χτίσιμο σπιτιών και σε άλλες περιπτώσεις. Αν ήταν μια αγελάδα άρρωστη την έσφαζαν και την αγόραζαν όλοι οι κάτοικοι και με τα χρήματα αυτά έπαιρνε άλλη.
Μήπως η αλληλοβοήθεια ήταν περισσότερο αναπτυγμένη μεταξύ των γυναικών; Για ποιες κυρίως δουλειές;
Υπήρχε κυρίως σε είδη οικοκυρικής.
Πόσα μέλη αποτελούσαν συνήθως μιαν οικογένεια; Μπορείτε να τα ονοματίσετε (π.χ. ο πατέρας του άνδρα, ο αδελφός της γυναίκας κ.ο.κ.);
Γύρω στα 15 άτομα πατέρας μάνα αδέλφια παντερμένα
Πως προσφωνούσαν τα παιδιά τον πατέρα τους και πως τη μητέρα τους;
Τα παιδιά πατέρα οι νύφες και η γυναίκα αφέντη
Πώς προσφωνούσε ένα παιδί τον πατέρα του πατέρα του;
Νόνι
Πώς τη μητέρα του πατέρα του;
Μπάαμπου μάνια
Πως τον πατέρα της μητέρας του;
Νόνι
Πώς τη μητέρα της μητέρας του;
Μπάμπου μάνια
Πώς προσφωνούσε ο παππούς τα εγγόνια του;
Ανίψια
Πώς προσφωνούσε η γιαγιά τα εγγόνια της;
Ανίψια
Πώς προσφωνούσε ένα παιδί τους αδελφούς του;
Αδερφέ
Πώς τις αδελφές του;
Αδερφή
Υπήρχαν μήπως ιδιαίτεροι όροι για το μεγαλύτερο αδελφό;
Οχι (προστάτη οικογένειας)
Πώς προσφωνούσαν τα μεγαλύτερα αδέλφια τα μικρότερα;
Δεν υπάρχει ειδική προσφώνηση
Πώς προσφωνούσε ένα παιδί τον αδελφό του πατέρα του;
Μπάρμπας
Πώς την αδελφή του πατέρα του;
Θειά μου
Πώς τον αδελφό και πώς την αδελφή της μητέρας του;
Μπάρμπα-θειά μου
Πώς προσφωνούσαν οι θείοι τα ανήψια τους;
Ανιψίδια
Πώς προσφωνούσαν οι γονείς το αγόρι τους και πώς το κορίτσι τους;
Δεν υπάρχει ειδική προσφώνηση
Υπήρχαν ειδικά ονόματα για τα πρωτότοκα παιδιά; Για τα υστερότοκα;
Πρώτος συγκάρι
Πώς ονομάζοντν τα παιδιά απο άλλον πατέρα ή άλλη μητέρα;
Παραδέρφια
Πώς ονομάζονταν τα δίδυμα;
Δεν υπάρχει ειδική προσφώνηση
Πώς προσφωνούσαν οι γονείς του γαμπρού τους γονείς της νύφης;
Συμπέθεροι
Πώς προσφωνούσε η νύφη τον πεθερό της;
Αφέντη
Πώς την πεθερά της;
Μάνα
Πώς τον αδελφό και την αδελφή του άνδρα της;
Κουννιάδα-τσίτση
Πώς προσφωνούσε ο γαμπρός τον πεθερό του;
Ντέντου-παπού
Πώς την πεθερά του;
Μάμου
Πώς τον αδελφό και την αδελφή της γυναίκας του;
Κουνιάδα-τσίτσα
Πώς προσφωνούσε ο πεθερός το γαμπρό;
Γαμπρέ
Πώς προσφωνούσε το γαμπρό η πεθερά;
Παιδίμ'-γαμπρέ
Πώς προσφωνούσαν το γαμπρό τα αδέλφια της νύφης;
Ανδραδερφός
Πώς προσφωνούσαν τη νύφη οι αδελφοί του γαμπρού;
Νύφη
Πώς προσφωνούσαν τη νύφη οι αδελφές του γαμπρού;
Νύφη
Πώς προσφωνούσε ο σύζυγος τη σύζυγο και πώς αυτή τον άνδρα της;
Με το όνομα του αφέντη
Πώς όριζαν τα βαφτιστικά ονόματα των παιδιών; (του παππού απο τον πατέρα;), ποιό στο πρώτο κορίτσι; Πώς διάλεγαν τα ονόματα των υπόλοιπων παιδιών της οικογένειας; Σε ποιες περιπτώσεις μπορούσε ο νονός να δώσει όποιο όνομα ήθελε ο ίδιος;
Του παππού από τον πατέρα. Της μητέρας του άνδρα από τα συγγενικά πρόσωπα και των δυο συζύγων. Όχι
Μπορείτε να περιγράψετε σε γενικές γραμμές πώς μοιράζονταν οι δουλειές ανάμεσα στους άνδρες και τις γυναίκες δηλαδή οι γυναίκες, εκτός απο τις δουλειές του σπιτιού και την ανατροφή των παιδιών, ποιές άλλες δουλειές έκαναν (π.χ κουβαλούσαν τα ξύλα, το νερ
Οι άνδρες στα χωράφια και ακολουθούσαν τους άνδρες και στα χωράφια οι γυναίκες.
Ποιες απο τις αγροτικές δουλειές έκαναν οι γυναίκες;
Τσάπα-θέρος
Ποιες απο τις δουλειές που είχαν σχέση με την κτηνοτροφία εκτελούσαν οι γυναίκες;
Εβοσκαν τα γιδοπρόβατα άρμεγαν τάϊζαν
Ποιες θεωρούσαν αποκλειστικά ανδρικές δουλειές;
Χωράφια-ξύλα
Τα παιδιά απο ποια ηλικία άρχιζαν να βοηθούν στις δουλειές; Ποιες δουλειές ανέθεταν στα αγόρια και ποιες στα κορίτσια;
Από το 13ο έτος. Το αγόρι τον πατέρα και το κορίτσι τη μητέρα.
Ποιες ήταν οι συνήθειες του τόπου σχετικά με τους γάμους; Τα παιδιά μιας οικογένειεας παντρεύονταν ανάλογα με την ηλικία τους ή έπρεπε πρώτα να παντρευτούν όλα τα κορίτσια και έπειτα τα αγόρια της οικογένειας;
Τ αγόρια περίμεναν να παντρευτούν τα κορίτσια.
Ποια θεωρούσαν ως κανονική ηλικία γάμου για τις γυναίκες και ποια για τους άνδρες; Ήταν επιτρεπτό ή συνηθισμένο η γυναίκα να είναι μεγαλύτερη απο τον άνδρα;
Το 18ο έτος και άνω για τα αγόρια. Τα κορίτσια τα λογοδοτούσαν από το 13ο έτος. Ανεπίτρεπτο η γυναίκα να ήταν μεγαλύτερη από τον άνδρα.
Η συνήθεια ήταν ο γαμπρός και η νύφη να είναι απο το ίδιο χωριό; Αν όχι απο ποια χωριά διάλεγαν συνήθως τους γαμπρούς και απο ποια τις νύφες; Μπορείτε να τα ονοματίσετε;
Οχι. Από τα γύρω χωριά που ήταν γνωστά. Μαρίνα. Επισκοπή. Λευκάδια.
Που εγκαθίστατο το νέο ζευγάρι μετά το γάμο; στο πατρικό του γαμπρού; στο πατρικό της νύφης; σε κάποιο καινούριο σπίτι; αποτελούσε το σπίτι αυτό προίκα της νύφης;
Στο πατρικό του γαμπρού
Συνέβαινε μήπως όλα τα αγόρια μιας οικογένειας, όταν παντρεύονταν, να φέρνουν τις γυναίκες τους στο πατρικό τους; Τι γινόταν τότε; Ζούσαν όλοι μαζί, εργάζονταν, έτρωγαν μαζί, κοιμόνταν κάτω απο την ίδια στέγη;
Ζούζαν όλοι μαζί εργάζονταν έτρωγαν μαζί, κοιμόνταν κάτω από την ίδια στέγη.
Κρατούσαν τα αδέλφια την περιουσία αδιαίρετη;
Την κρατούσαν αδιαίρετη μέχρι και 8 χρόνια
Πότε χώριζαν τα αδέλφια; Όταν πέθαινε ο πατέρας; Όταν γίνονται πολλοί και δεν τους χωρούσε πια το σπίτι; Ποιοι λόγοι μπορούσαν να επισπευσουν το χωρισμό των αδελφών;
Οταν πέθαινε ο πατέρας χώριζαν, τα φαγώματα χώριζαν τα αδέρφια
Όταν όλα τα παιδιά άνοιγαν δικό τους σπιτικό, ποιος παρέμενε στο πατρικό μαζί με τους γονείς; Ο μεγαλύτερος γιος; Η μεγαλύτερη κόρη; Ο μικρότερος γιος; Η μικρότερη κόρη; Οποιο παιδί θα διάλεγαν οι γονείς;
Με το μικρότερο γιό. Με την κόρη μόνο όταν δεν είχε αγόρι και έπαιρνε σπιτόγαμπρο.
Σε ποιες περιπτώσεις μια οικογένεια έπαιρνε σώγαμπρο;
Οταν δεν είχε αγόρι.
Πήγαιναν ποτέ σώγαμπροι άνθρωποι που διέθεταν οι ίδιοι περιουσία;
Οχι
Τι γινόταν στις περιπτώσεις που η οικογένεια είχε δύο ή τρια κορίτσια; Για ποιο έπαιρναν το σώγαμπρο; Για το μεγαλύτερο; Για το μικρότερο;
Στο μικρότερο
Αν μια οικογένεια έπαιρνε σώγαμπρο πώς μοιραζόταν η πατρική περιουσία; Ήταν μήπως υποχρεωμένος ο πεθερός να γράψει στο ΄πονομα του γαμπρού μέρος της περιουσίας του;
Ναί
Τι γινόταν σ αυτές τις περιπτώσεις με τα επώνυμα; Μήπως έπαιρνε ο γαμπρός το επώνυμο του πεθερού; Τα παιδιά ποιανού το επώνυμο έπαιρναν; Μπορείτε να αναφέρετε ένα παράδειγμα;
Αν ήθελε ο γαμπρός έπαιρνε το επίθετο του πεθερού και το ίδιο έδινε και στα παιδιά του.
Πότε δυο άτομα δεν μπορούσαν, λόγω συγγένειας, να παντρευτούν μεταξύ τους; Υπήρξε ποτέ στο χωριό περίπτωση γάμου μεταξύ πρώτων εξαδέλφων; Αν ναι, ήταν εξαδέλφια απο πατέρα ή απο μητέρα;
Μέχρι τρίτο βαθμό από μάνα. Ναι από τη μητέρα. Υπήρχε κώλυμα
Για τα δεύτερα εξαδέλφια, αν ήθελαν να παντρευτούν, υπήρχε κώλυμα;
Όχι
Υπήρξαν παλαιότερα στο χωριό περιπτώσεις διαζυγίων; Αν ναι για ποιους κυρίως λόγους;
Όχι
Ποιος συνήθως στεφάνωνε το ζευγάρι; Ο νονός του γαμπρού ή ο νονός της νύφς;
Ο νονός του γαμπρού.
Ποιος βάφτιζε το πρώτο και ποιοι τα υπόλοιπα παιδιά του ζευγαριού; Μήπως όλα τα παιδιά μιας οικογένειας είχαν τον ίδιο νονό;
Ο ίδιος ο νονός και η οικογένειά του για όλους.
Στις περιπτώσεις που μια οικογένεια άλλαζε κουμπάρο ή ήθελε να βρει έναν καινούριο, προτιμούσαν να είναι κάποιος συγγενής ή φίλος ή κάποιος πλούσιος και κοινωνικά ανώτερος;
Όλες συνήθως οι περιπτώσεις.
Μεταξύ οικογενειών που συνδέονταν με κουμπαριά, επιτρεπόταν ή απαγορευόταν ο γάμος;
Όχι
Δυο παιδιά που είχαν τον ίδιο νονό μπορούσαν ποτέ να παντρευτούν μεταξύ τους;
Ναι
Υπήρχε παλαιότερα στο χωριό ο θεσμός της προίκας;
Υπήρχε
Η προικοδοσία γινόταν προφορικά ή με προικοσύμφωνα; Πως ελέγοντο τα προικοσύμφωνα;
Προφορικά λόγω τιμής
Εκτός απο τα είδη οικοσυσκευής και το ρουχισμό τι άλλο έπαιρνε συνήθως ένα κορίτσι ως προίκα; -Χρήματα; Πόσα περίπου;
Αν είχε έδινε
Σπίτι; Επιπλωμένο;
Αν είχε (συνήθως όχι)
Χωράφια;
Έδινε (αν είχε)
Δέντρα; ζωα; καϊκια;
Έδινε (αν είχε)
Όλα τα κορίτσια μιας οικογένειας έπαιρναν την ίδια προίκα; Μήπως κάποιο απο αυτά (λ.χ η πρωτότοκη) έπαιρνε κατ έθιμο μεγαλύτερο μερίδιο;
Όλοι την ίδια προίκα
Μήπως κάποιο απο τα κορίτσια της οικογένειας έπαιρνε προίκα ολόκληρη την πατρική περιουσία, ανεξάρτητας απο την ύπαρξη αλλων παιδιών, αγοριών ή κοριτσιών;
Όχι
Μήπως η προίκα της μητέρας ( σπίτι, χρήματα ή άλλα αγαθα) μεταβιβαζόταν ως προίκα στις κόρες της; Στην περίπτωση αυτή, αν μια γυναίκα αποκτούσε μόνο γιους, σε ποιον μεταβιβαζόταν η προίκα της;
Σε όλα τα παιδιά
Εκτός απο τον πατέρα είχαν μήπως και οι αδελφοί υποχρέωση να συνεισφέρουν στην προίκιση των κοριτσιών της οικογένειας; Μήπως αυτό συνέβαινε μόνο στις περιπτώσεις θανάτου του πατέρα;
Αν είχαν έδιναν σε όλες τις περιπτώσεις.
Μια γυναίκα που έπαιρνε προίκα, είχε δικαίωμα να ζητήσει και κληρονομικό μερίδιο;
Όχι
Αν μια παντρεμένη γυναίκα πέθαινε άτεκνη, η προίκα της επιστρεφόταν στην οικογένειά της ή παρέμενε στον άνδρα της;
Τα έπαιρνε ο πατέρας της αυτά που έδινε για προίκα
Μήπως στα μέρη σας υπήρχε η συνήθεια ο γαμπρός να δίνει ζώα ή αλλά πράγματα στον πεθερό πρίν απο το γάμο; Πως λεγόταν η προσφορά αυτή;
Όχι
Πως γινόταν η μεταβίβαση της πατρικής περιουσίας στα αγόρια της οικογένειας; Πότε, με άλλα λόγια, τα αγόρια της οικογένειας έπαιρναν το μερίδιο που τους αναλογούσε; Κατά τη στιγμή του γάμου τους; Υστερα απο το θάνατο του πατέρα; Ύστερα απο το θάνατο και τ
Κατά τη στιγμή του γάμου τους συνήθως.
Ολα τα αγόρια της οικογένειας κληρονομούσαν ίσα μερίδια ή μήπως κάποιο απο αυτά, π.χ ο πρωτότοκος ή ο υστερότοκος κληρονομούσε μεγαλύτερο μερίδιο της πατρικής περιουσίας;
Δεν υπήρχε διάκριση
Το μερίδιο που έπαιρναν τα κορίτσια της οικογένειας (είτε ως προίκα είτε ως κληρονομική μερίδα) ήταν ίσο, μικρότερο ή μεγαλύτερο απο το μερίδιο που έπαιρναν τα αγόρια;
Δεν υπήρχε διάκριση
Η μεταβίβαση της περιουσίας γινόταν συνήθως προφορικά ή με διαθήκη;
Προφορικά.
Μήπως το μοίρασμα της κληρονομιάς γινόταν με λαχνό; Σε ποιες περιπτώσεις ίσχυε αυτός ο τρόπς και μεταξύ ποιων συγγενών γινόταν το μοίρασμα;
Με λαχνό μεταξύ των αδερφών.
Αν πέθαινε πρώτα ο σύζυγος, τι μερίδιο της περιουσίας αναλογούσε στη γυναίκα, στην περίπτωση που υπήρχαν παιδιά απο το γάμο;
Έμεναν όλοι στη γυναίκα.
Αν δεν υπήρχαν παιδιά, εκτός απο τη γυναίκα, ποιοι άλλοι είχαν κληρονομικά δικαιώματα και σε ποιες περιπτώσεις;
Κανένας
Αν κάποιος αποκτούσε μόνο κόρες, όταν πέθαινε τον κληρονομούσαν οι κόρες του ή οι αδελφοί του;
Οι κόρες
Ένα παιδί μπορούσε να κληρονομήσει τον αδελφό του πατέρα του, στην περίπτωση που αυτός δεν είχε παιδιά; Συνέβαινε το ίδιο και με τον αδελφό της μητέρας του;
Μπορούσε αν προτού πεθάνει με λόγο τα έδινε σε ένα από τα ανιψίδια
Σε ποιες περιπτώσεις ένα ζευγάρι αποφάσιζε να υιοθετήσει ένα παιδί; Αν δεν είχε καθόλου πιαδιά ή αν είχε μόνο κορίτσια;
Αν δεν είχε καθόλου παιδιά.
Ποια παιδιά προτιμούσαν σ αυτές τις περιπτώσεις; Παιδιά αδελφών; Μακρινών συγγενών; ορφανά;
Αδερφών ή ορφανά
Τι κληρονομικά δικαιώματα είχε ένα υιοθετημένο παιδί;
Κληρονομούσαν τους θετούς γονείς του
Creative Commons
Αναφορά Δημιουργού - Μη Εμπορική Χρήση - Παρόμοια Διανομή 4.0 Διεθνές - CC BY-NC-SA
