Παράνυμφοι
Ενότητα:
Αρχειακό και οπτικο-ακουστικό υλικό ερευνών
Όνομα χωριού
Παράνυμφοι
Περισσότερα...
Αριθμός
599
Κοινότητα
Παρανύμφων
Επαρχία
Μονοφατσίου
Νομός
Ηρακλείου
Ποιές διαλέκτους μιλούσαν παλαιότερα οι κάτοικοι του χωριού;
Κρητική διάλεκτο
Πόσες εκκλησίες υπήρχαν παλαιότερα στο χωριό; Μήοως ξέρετε πότε είχε χτιστεί η πρώτη;
Δύο. Άγνωστο πότε κτίστηκε
Πόσα νεκροταφεία υπήρχαν παλαιότερα στο χωριό;
Δύο
Πότε για πρώτη φορά λειτούργησε σχολείο στο χωριό;
Το 1902 περίπου (απο πληροφορίες)
Ποιές ήταν οι κυριότερες ασχολίες των κατοίκων γύρω στα 1940;
Γεωργικές και κτηνοτροφικές
Αν υπήρχε γεωργία, ποια κυρίως προϊόντα καλλιεργούντο;
Σιτηρά - κρασάμπελα - λίγα κηπευτικά
Ποιά από τα γεωργικά προϊόντα προορίζονταν για αυτοκατανάλωση και ποιά για το εμπόριο;
Τα περισσότερα για αυτοκατανάλωση. Μόνο ένα μέρος απο τα σιτηρά προοριζόταν για εμπόριο
Σήμερα ποιά προϊόντα καλλιεργούνται στην περιοχή; Εξακολουθούν οι παλιές καλλιέργειες; Αν υπάρχουν νέες, από πότε περίπου έχουν αρχίσει;
Απο το 1955 περίπου και μετά άρχισαν να καλλιεργούνται ελιές και σταφιδάμπελοι
Υπήρχε στο χωριό κτηνοτροφία;
Ναι
Πότε άρχισε να υπάρχει οικόσιτη κτηνοτροφία στο χωριό;
Υπήρχε ανέκαθεν
Ποιους φόρους πλήρωναν παλαιότερα οι κάτοικοι του χωριού; Σε ποιούς τους πλήρωναν;
Πλήρωναν φόρα για τα σιτηρά (μουκατάς) στους ενοικιαστές των φόρων (μουλτεζίμηδες). Οι μουλτεζίμηδες νοίκιαζαν (με πλειοδοσία) τους φόρους απο το κράτος
Ηταν συνηθισμένο οι κάτοικοι του χωριού να προσφέρουν την εργασία τους χωρίς αμοιβή για την εκτέλεση έργων που τυχόν ήταν αναγκαία στην κοινότητα (π.χ. χτίσιμο σχολείου, εκκλησίας, κατασκευή δρόμου κ.α ;
Ναι
Η συμμετοχή ήταν υποχρεωτική για όλους τους άνδρες; Απο ποιά ήλικία; Γυναίκες συμμετείχαν;
Ναι για τους άνδρες άνω των δεκαοχτώ (18) ετών. Γυναίκες δεν συμμετείχαν
Αν κάποιος αρνιόταν να συμμετάσχει, τον τιμωρούσαν; Πως;
Δεν υπήρξε τέτοια περίπτωση
Ήταν η αλληλοβοήθεια συνηθισμένο φαινόμενο ανάμεσα στις οικογένειες της κοινότητας; Σε ποιες κυρίως εργασίες ίσχυε: στις πιο επείγουσες γεωργικές εργασίες όπως π.χ τρύγος, θέρος ή σε όλες ανεξαιρέτως τις γεωργικές εργασίες;
Σε όλες σχεδόν τις γεωργικές εργασίες
Εκτός απο τις γεωργικές εργασίες σε ποιες άλλες περιπτώσεις ίσχυε η αλληλοβοήθεια (π.χ για το χτίσιμο των σπιτιών);
Σε πάρα πολλές (κτίσιμο σπιτιών, κούρεμα αιγοπροβάτων, γάμος, ασθένεια κλπ)
Πόσα μέλη αποτελούσαν συνήθως μιαν οικογένεια; Μπορείτε να τα ονοματίσετε (π.χ. ο πατέρας του άνδρα, ο αδελφός της γυναίκας κ.ο.κ.);
Ο ανδρας, η γυναίκα και τα παιδιά. Πολλές φορές όμως κι οι ηλικιωμένοι γονείς του ενός ή και των δύο συζύγων (όταν δεν είχαν άλλα παιδι,ά ήσαν ανίκανοι για εργασία κλπ)
Πως προσφωνούσαν τα παιδιά τον πατέρα τους και πως τη μητέρα τους;
Πατέρα - μάνα
Πώς προσφωνούσε ένα παιδί τον πατέρα του πατέρα του;
Παππού
Πώς τη μητέρα του πατέρα του;
Γιαγιά ή Λαλά
Πως τον πατέρα της μητέρας του;
Παππού
Πώς τη μητέρα της μητέρας του;
Γιαγιά ή Λαλά
Πώς προσφωνούσε ο παππούς τα εγγόνια του;
Συνήθως με τα ονόματά τους (ή εγγόνια μου)
Πώς προσφωνούσε η γιαγιά τα εγγόνια της;
Το ίδιο όπως κι ο παππούς
Πώς προσφωνούσε ένα παιδί τους αδελφούς του;
Με τα ονόματά τους (ή αδέρφια)
Πώς τις αδελφές του;
Το ίδιο όπως και οι αδελφοί
Πώς προσφωνούσε ένα παιδί τον αδελφό του πατέρα του;
Θείο ή μπάρμπα (θείε - μπάρμπα)
Πώς την αδελφή του πατέρα του;
Θεία ή θεια
Πώς τον αδελφό και πώς την αδελφή της μητέρας του;
Το ίδιο όπως και τα αδέλφια του πατέρα
Πώς προσφωνούσαν οι θείοι τα ανήψια τους;
Με τα ονόματά τους (ή ανήψια)
Πώς προσφωνούσαν οι γονείς το αγόρι τους και πώς το κορίτσι τους;
Γιέ μου - Κόρη (θυγατέρα) μου
Υπήρχαν ειδικά ονόματα για τα πρωτότοκα παιδιά; Για τα υστερότοκα;
Το υστερότοκο το έλεγαν χαϊδευτικά "στεροβύζι"
Πώς ονομάζοντν τα παιδιά απο άλλον πατέρα ή άλλη μητέρα;
Προγόνια
Πώς ονομάζονταν τα δίδυμα;
Τζιμπραγά
Πώς προσφωνούσαν οι γονείς του γαμπρού τους γονείς της νύφης;
Συμπεθέρους
Πώς προσφωνούσε η νύφη τον πεθερό της;
Αφεντάκη
Πώς την πεθερά της;
Κεραμάνα (Κυρά-μάνα0
Πώς τον αδελφό και την αδελφή του άνδρα της;
Κουνιάδο - κουνιάδα
Πώς προσφωνούσε ο γαμπρός τον πεθερό του;
Αφεντάκη
Πώς την πεθερά του;
Κεραμάνα
Πώς τον αδελφό και την αδελφή της γυναίκας του;
Κουνιάδο - κουνιάδα
Πώς προσφωνούσε ο πεθερός το γαμπρό;
Γαμπρό (γαμπρέ μου)
Πώς προσφωνούσε το γαμπρό η πεθερά;
Γαμπρό
Πώς προσφωνούσαν το γαμπρό τα αδέλφια της νύφης;
Κουνιάδο
Πώς προσφωνούσαν τη νύφη οι αδελφοί του γαμπρού;
Κουνιάδα
Πώς προσφωνούσαν τη νύφη οι αδελφές του γαμπρού;
Κουνιάδα
Πώς προσφωνούσε ο σύζυγος τη σύζυγο και πώς αυτή τον άνδρα της;
Γυναίκα - άνδρα
Πώς όριζαν τα βαφτιστικά ονόματα των παιδιών; (του παππού απο τον πατέρα;), ποιό στο πρώτο κορίτσι; Πώς διάλεγαν τα ονόματα των υπόλοιπων παιδιών της οικογένειας; Σε ποιες περιπτώσεις μπορούσε ο νονός να δώσει όποιο όνομα ήθελε ο ίδιος;
Στο πρώτο αγόρι έδιναν το όνομα του παππού απο τον πατέρα. Στο πρώτο κορίτσι της γιαγιάς ή απο τον πατέρα ή απο τη μητέρα
Μπορείτε να περιγράψετε σε γενικές γραμμές πώς μοιράζονταν οι δουλειές ανάμεσα στους άνδρες και τις γυναίκες δηλαδή οι γυναίκες, εκτός απο τις δουλειές του σπιτιού και την ανατροφή των παιδιών, ποιές άλλες δουλειές έκαναν (π.χ κουβαλούσαν τα ξύλα, το νερ
Οι γυναίκες είχαν τη φροντίδα για όλες τις δουλειές, που είχαν σχέση με το σπίτι και το νοικοκυριό (νερό, άσπρισμα, οικόσιτα ζώα κλπ0
Ποιες απο τις αγροτικές δουλειές έκαναν οι γυναίκες;
Βοηθούσαν στο θέρος και στον τρύγο
Ποιες απο τις δουλειές που είχαν σχέση με την κτηνοτροφία εκτελούσαν οι γυναίκες;
Φροντίδα οικόσιτων ζώων - τυροκομικές εργασίες
Ποιες θεωρούσαν αποκλειστικά ανδρικές δουλειές;
Σκάψιμο - όργωμα - βοσκή αιγοπροβάτων
Τα παιδιά απο ποια ηλικία άρχιζαν να βοηθούν στις δουλειές; Ποιες δουλειές ανέθεταν στα αγόρια και ποιες στα κορίτσια;
Συνήθως απο οκτώ (8)ετών κι άνω. Στα αγόρια ανέθεταν καθαρά αγροτικές δουλειές. Τα κορίτσια ασχολούνταν με τα οικιακά
Ποιες ήταν οι συνήθειες του τόπου σχετικά με τους γάμους; Τα παιδιά μιας οικογένειεας παντρεύονταν ανάλογα με την ηλικία τους ή έπρεπε πρώτα να παντρευτούν όλα τα κορίτσια και έπειτα τα αγόρια της οικογένειας;
Συνήθως παντρεύονταν πρώτα τα κορίτσια
Ποια θεωρούσαν ως κανονική ηλικία γάμου για τις γυναίκες και ποια για τους άνδρες; Ήταν επιτρεπτό ή συνηθισμένο η γυναίκα να είναι μεγαλύτερη απο τον άνδρα;
Την ηλικία των 20 ετών κι άνω για τις γυναίκες, 25 ετών κι άνω για τους άνδρες
Που εγκαθίστατο το νέο ζευγάρι μετά το γάμο; στο πατρικό του γαμπρού; στο πατρικό της νύφης; σε κάποιο καινούριο σπίτι; αποτελούσε το σπίτι αυτό προίκα της νύφης;
Συνήθως σε καινούριο σπίτι, που το έχτιζε ο γαμπρός
Συνέβαινε μήπως όλα τα αγόρια μιας οικογένειας, όταν παντρεύονταν, να φέρνουν τις γυναίκες τους στο πατρικό τους; Τι γινόταν τότε; Ζούσαν όλοι μαζί, εργάζονταν, έτρωγαν μαζί, κοιμόνταν κάτω απο την ίδια στέγη;
Δεν συνέβαινε τίποτα τέτοιο
Κρατούσαν τα αδέλφια την περιουσία αδιαίρετη;
Μετά τους γάμους τους όχι
Πότε χώριζαν τα αδέλφια; Όταν πέθαινε ο πατέρας; Όταν γίνονται πολλοί και δεν τους χωρούσε πια το σπίτι; Ποιοι λόγοι μπορούσαν να επισπευσουν το χωρισμό των αδελφών;
Μετά το γάμο του κάθε αδελφός έφευγε απο το πατρικό σπίτι
Όταν όλα τα παιδιά άνοιγαν δικό τους σπιτικό, ποιος παρέμενε στο πατρικό μαζί με τους γονείς; Ο μεγαλύτερος γιος; Η μεγαλύτερη κόρη; Ο μικρότερος γιος; Η μικρότερη κόρη; Οποιο παιδί θα διάλεγαν οι γονείς;
Συνήθως ο μικρότερος γιος
Σε ποιες περιπτώσεις μια οικογένεια έπαιρνε σώγαμπρο;
Όταν είχε μόνο κόρες
Πήγαιναν ποτέ σώγαμπροι άνθρωποι που διέθεταν οι ίδιοι περιουσία;
Συνήθως όχι
Τι γινόταν στις περιπτώσεις που η οικογένεια είχε δύο ή τρια κορίτσια; Για ποιο έπαιρναν το σώγαμπρο; Για το μεγαλύτερο; Για το μικρότερο;
Συνήθως για το μικρότερο
Αν μια οικογένεια έπαιρνε σώγαμπρο πώς μοιραζόταν η πατρική περιουσία; Ήταν μήπως υποχρεωμένος ο πεθερός να γράψει στο ΄πονομα του γαμπρού μέρος της περιουσίας του;
Κατά την κρίση του πεθερού ή κατοίαν συμφωνίας. Συνήθως όμως έπαιρνε η κόρη μόνο το μερίδιο που της αναλογούσε
Τι γινόταν σ αυτές τις περιπτώσεις με τα επώνυμα; Μήπως έπαιρνε ο γαμπρός το επώνυμο του πεθερού; Τα παιδιά ποιανού το επώνυμο έπαιρναν; Μπορείτε να αναφέρετε ένα παράδειγμα;
Σε καμιά περίπτωση ο γαμπρός δεν έπαιρνε το επώνυμο του πεθερού (διατηρούσε το δικό του). Τα παιδιά έπαιρναν το επώνυμο του πατέρα
Πότε δυο άτομα δεν μπορούσαν, λόγω συγγένειας, να παντρευτούν μεταξύ τους; Υπήρξε ποτέ στο χωριό περίπτωση γάμου μεταξύ πρώτων εξαδέλφων; Αν ναι, ήταν εξαδέλφια απο πατέρα ή απο μητέρα;
Πρώτα εξαδέλφια δεν μπορούσαν να παντρευτούν και για τα δεύτερα ακόμη ήταν δύσκολο
Για τα δεύτερα εξαδέλφια, αν ήθελαν να παντρευτούν, υπήρχε κώλυμα;
Ναι και μάλιστα σοβαρό
Μήπως δύο άτομα δεν μπορούσαν να παντρευτούν αν είχαν κοινό επώνυμο;
Όχι. Εφ όσον δεν υπήρχε συγγένεια δεν υπήρχε κώλυμα
Υπήρξαν παλαιότερα στο χωριό περιπτώσεις διαζυγίων; Αν ναι για ποιους κυρίως λόγους;
Όχι
Ποιος συνήθως στεφάνωνε το ζευγάρι; Ο νονός του γαμπρού ή ο νονός της νύφς;
Συνήθως ο νονός της νύφηης
Ποιος βάφτιζε το πρώτο και ποιοι τα υπόλοιπα παιδιά του ζευγαριού; Μήπως όλα τα παιδιά μιας οικογένειας είχαν τον ίδιο νονό;
Εκείνος που στεφάνωνε το ζευγάρι βάφτιζε το πρώτο παιδί.
Στις περιπτώσεις που μια οικογένεια άλλαζε κουμπάρο ή ήθελε να βρει έναν καινούριο, προτιμούσαν να είναι κάποιος συγγενής ή φίλος ή κάποιος πλούσιος και κοινωνικά ανώτερος;
Συνήθως κάποιος φίλος
Μεταξύ οικογενειών που συνδέονταν με κουμπαριά, επιτρεπόταν ή απαγορευόταν ο γάμος;
Επιτρεπόταν
Δυο παιδιά που είχαν τον ίδιο νονό μπορούσαν ποτέ να παντρευτούν μεταξύ τους;
Όχι
Σε ποιες περιπτώσεις δυο άνθρωποι αποφάσιζαν να γίνουν αδελφοποιτοί;
Δεν αναφέρεται τέτοια περίπτωση
Υπήρχε παλαιότερα στο χωριό ο θεσμός της προίκας;
Όχι. Η κόρη έπαιρνε μόνα τα είδη οικοσκευής και τον απαραίτητο ρουχισμό
Μήπως η προίκα της μητέρας ( σπίτι, χρήματα ή άλλα αγαθα) μεταβιβαζόταν ως προίκα στις κόρες της; Στην περίπτωση αυτή, αν μια γυναίκα αποκτούσε μόνο γιους, σε ποιον μεταβιβαζόταν η προίκα της;
Τα είδη οικοσκευής κι ο ρουχισμός μοιραζότανε στις κόρες. Εαν δεν είχε κόρες στους γιους
Εκτός απο τον πατέρα είχαν μήπως και οι αδελφοί υποχρέωση να συνεισφέρουν στην προίκιση των κοριτσιών της οικογένειας; Μήπως αυτό συνέβαινε μόνο στις περιπτώσεις θανάτου του πατέρα;
Μόνο για τα είδη οικοσκευής σε περίπτωσυη που αδυνατούσδε να φροντίσει ο πατέρας
Πως γινόταν η μεταβίβαση της πατρικής περιουσίας στα αγόρια της οικογένειας; Πότε, με άλλα λόγια, τα αγόρια της οικογένειας έπαιρναν το μερίδιο που τους αναλογούσε; Κατά τη στιγμή του γάμου τους; Υστερα απο το θάνατο του πατέρα; Ύστερα απο το θάνατο και τ
Συνήθως μετά το γάμο όλων των παιδιών
Ολα τα αγόρια της οικογένειας κληρονομούσαν ίσα μερίδια ή μήπως κάποιο απο αυτά, π.χ ο πρωτότοκος ή ο υστερότοκος κληρονομούσε μεγαλύτερο μερίδιο της πατρικής περιουσίας;
Κληρονομούσαν ίσα μερίδια
Το μερίδιο που έπαιρναν τα κορίτσια της οικογένειας (είτε ως προίκα είτε ως κληρονομική μερίδα) ήταν ίσο, μικρότερο ή μεγαλύτερο απο το μερίδιο που έπαιρναν τα αγόρια;
Ίσο. Έπαιρναν κληρονομική μερίδα
Η μεταβίβαση της περιουσίας γινόταν συνήθως προφορικά ή με διαθήκη;
Συνήθως προφορικά
Μήπως το μοίρασμα της κληρονομιάς γινόταν με λαχνό; Σε ποιες περιπτώσεις ίσχυε αυτός ο τρόπς και μεταξύ ποιων συγγενών γινόταν το μοίρασμα;
Ναι συνήθως μεταξύ των αδελφών αλλά και σε άλλες περιπτώσεις (πχ κληρονομιά θείου στα ανήψια του)
Αν πέθαινε πρώτα ο σύζυγος, τι μερίδιο της περιουσίας αναλογούσε στη γυναίκα, στην περίπτωση που υπήρχαν παιδιά απο το γάμο;
Ίσο με το μερίδιο κάθε παιδιού
Αν δεν υπήρχαν παιδιά, εκτός απο τη γυναίκα, ποιοι άλλοι είχαν κληρονομικά δικαιώματα και σε ποιες περιπτώσεις;
Κληρονομικά δικαιώματα είχαν τα αδέλφια του. Η γυναίκα έπαιρνε μερίδιο ίσο με του κάθε αδελφού.
Αν κάποιος αποκτούσε μόνο κόρες, όταν πέθαινε τον κληρονομούσαν οι κόρες του ή οι αδελφοί του;
Οι κόρες του.
Ένα παιδί μπορούσε να κληρονομήσει τον αδελφό του πατέρα του, στην περίπτωση που αυτός δεν είχε παιδιά; Συνέβαινε το ίδιο και με τον αδελφό της μητέρας του;
Ναι, μπορούσε να κληρονομήσει κι αδελφό του πατέρα του και αδελφό της μητέρας του
Σε ποιες περιπτώσεις ένα ζευγάρι αποφάσιζε να υιοθετήσει ένα παιδί; Αν δεν είχε καθόλου πιαδιά ή αν είχε μόνο κορίτσια;
Αν δεν είχε καθόλου παιδιά
Ποια παιδιά προτιμούσαν σ αυτές τις περιπτώσεις; Παιδιά αδελφών; Μακρινών συγγενών; ορφανά;
Αδελφών ή άλλων συγγενών
Τι κληρονομικά δικαιώματα είχε ένα υιοθετημένο παιδί;
Τα ίδια ακριβώς με το γνήσιο.
Creative Commons
Αναφορά Δημιουργού - Μη Εμπορική Χρήση - Παρόμοια Διανομή 4.0 Διεθνές - CC BY-NC-SA
