Πολίχνιτος Λέσβου

Ενότητα:

Αρχειακό και οπτικο-ακουστικό υλικό ερευνών

Όνομα χωριού

Πολίχνιτος Λέσβου

Περισσότερα...

Αριθμός

1023

Επαρχία

Μυτιλήνης

Νομός

Λέσβου

Ποιό είναι το παλαιότερο όνομα του χωριού (αν υπάρχει);

Πολιον. Έχω πολλές αποκαλύψεις αναζητουμένων πόλεων και τοπονύμιων.

Μήπως το χωριό κατοικείται κυρίως από πρόσφυγες (πχ.χ Ποντίους, Μικρασιάτες ή άλλους - ποιούς; ) ή Σαρακατσάνους, Αρβανίτε, Πομάκους ή άλλες ομάδες;

Το 1922 ήλθαν αρκετές οικογένειες Μικρασιατών και αφομοιώνονται όπως και Αλβανικές προ αιώνος οικοδόμοι.

Αν όχι, υπάρχουν μήπως οικογένειες που ανήκουν σε κάποια ή σε κάποιες από τις παραπάνω ομάδες; Πόσες περίπου;

Αρβανιτών που αφομοιώθηκαν υπήρχαν πριν 50 χρόνια 8 - 10 οικογένειες. Πρόσφυγες γύρω στις 150 -200 οικογένειες.

Οι ομάδες αυτές κατοικούσαν, παλαιότερα, σε ιδιαίτερους οικισμούς (μαχαλάδες);

Γύρω στις 15 οικογένειες προσφύγων στον Οικισμό Σκάλας και αρκετές σε παρακείμενο του Πολιχνίτου οικισμό "Γρίππα" πρώην τουρκικό "Μαχαλά".

Ποιές διαλέκτους μιλούσαν παλαιότερα οι κάτοικοι του χωριού;

Την καθεαυτού λεσβιακή, απαλλαγμένη από τοπικό ιδιοματισμό, όπως άλλες κωμοπόλεις με αρκετές αρχαιοελληνικές λέξεις στο λεξιλόγιο Πολιχνήτου

Πόσες εκκλησίες υπήρχαν παλαιότερα στο χωριό; Μήοως ξέρετε πότε είχε χτιστεί η πρώτη;

4 εκ των οποίων η μία εξαφανίστηκε, η άλλη μετετράπη σε τζαμί και σε συνέχεια Σχολείο. Πιστεύω πως υπήρχαν προς Χριστού. Η τωρινή (Αγ. Γεώργιος) το 1805 και η άλλη ανακαινίστηκε το 1884.

Σε ποιούς ανήκαν; Μήπως ήταν οικογενειακές;

Στην κοινότητα τώρα είναι Δήμος

Πόσα νεκροταφεία υπήρχαν παλαιότερα στο χωριό;

Σε πέντε διαφορετικές θέσεις που καταργήθηκαν. Κυρίως 3, τα δύο στους τουρκικούς οικισμούς.

Πότε για πρώτη φορά λειτούργησε σχολείο στο χωριό;

Τα αρχεί εξαφανίστηκαν. Πάντως πριν τον 7ο αιώνα υπήρχαν πληθώρα Μοναστηρίων και στις αρχές του 1800 συναντούμε Ελληνοδιδασκαλεία

Ποιές ήταν οι κυριότερες ασχολίες των κατοίκων γύρω στα 1940;

Στην αλιεία, γεωργία, κτηνοτροφία, αλυκή, εποχιακά στα 5 ελαιοτριβεία, πυρηνεργοστάσιο, σαπωνοποιεία, βιοτεχνία, εμπόριο. Πριν το 1912 και λίγο μετά στη Ναυτιλία, καπνοφυτεία.

Αν υπήρχε γεωργία, ποια κυρίως προϊόντα καλλιεργούντο;

Εληές, σταφύλια, σιτηρά, όσπρια, γλυκάνισος, καπνά

Ποιά από τα γεωργικά προϊόντα προορίζονταν για αυτοκατανάλωση και ποιά για το εμπόριο;

Κτηνοτροφές, όσπρια, σιτηρά για αυτοκατανάλωση, υπόλοιπα 10ης στήλης και στο εμπόριο

Σήμερα ποιά προϊόντα καλλιεργούνται στην περιοχή; Εξακολουθούν οι παλιές καλλιέργειες; Αν υπάρχουν νέες, από πότε περίπου έχουν αρχίσει;

Ούτε νέες υπάρχουν αλλά και οι παληές εγκαταλείφθηκαν πλην από το λάδι, εκτός της οικογενειακής χρήσης κηπευτικών και οψίμων

Παλαιότερα το χωριό ήταν τσιφλίκι, βακούφι ή κεφαλοχώρι;

Κεφαλοχώρι με την εγκατάλειψη αρχαίων οικισμών και χωριών πολλών, λόγω πειρατείας και ασθενειών

Αν ήταν τσιφλίκι ή βακούφι ποιές οικονομικές υποχρεώσεις (δοσίματα) είχαν οι καλλιεργητές προς τους γαιοκτήμονες (τσιφλικούχους) ή τα μοναστήρια;

Στους τελευταίους δύο αιώνες δεν υπήρχαν τσιφλίκια και βακούφια. Κτηματίες και με μικρή έκταση γης παραχωρούσαν χωράφια για σπορά σε φτωχούς ζευγάδες "τιμ'σάρικα" μισά - μισά στο παραγόμενο είδος. Αν ο ζευγάς έβαζε το σπόρο, τον αφαιρούσε στη συγκομιδή, ε

Υπήρξαν μήπως ποτέ τα χτήματα της περιοχής εθνικές γαϊες;

Όχι

Απο πόσα στρέμματα και πάνω ένας κλήρος εθεωρείτο μεγάλος;

Πάνω από 50 μόδια εληές και 40 περίπου στρέμματα. Στις εληές: ο κάτοχος κτημάτων 20 μοδιών 20 μοδιών και άνω (12.800)κιλά ελαιόκαρπος και ανάλογο γη, νοικοκύρης. Οι πολλοί φτωχοί.

Πόσοι απο τους κατοίκους του χωριού είχαν τέτοιους μεγάλους κλήρους;

Ελάχιστες παραδοσιακές, γνήσιες οικογένειες του τόπου που την απέκτησαν με την εργατικότητα. Και ελάχιστες με την κλεψιά και τοκογλυφία.

Σήμερα ποιο είναι το μέγεθος ενός μέσου γεωργικού κλήρου;

Ακαθόριστο. Τα κτήματα ρημάζουν, γιατί βρίσκοτναι σε κατόχους ξένους προς τη γεωργία, γέρους και απόντας.

Υπήρχε στο χωριό κτηνοτροφία;

Ναι

Πότε άρχισε να υπάρχει οικόσιτη κτηνοτροφία στο χωριό;

Από την εμφάνιση της οικογένειας

Υπήρχαν τσελιγκάτα στην περιοχή; Πόσα; Εξακολουθούν να υπάρχουν;

Υπήρχαν 4 - 5, εκλείπουν με τη στενότητα μεγάλων εκτάσεων που τεμαχίστηκαν

Μήπως οι κάτοικοι του χωριού ασχολούνται κυρίως με την αλιεία;

Μέρος των κατοίκων σημαντικό και σήμερα αόμα ασχολείται. Ο Αριστοτέλης γράφει σχετικά και δύο οικισμοί παρά τον Πολιχνίτο: Επάνω και κάτω Γρίππα (ρήμα γριππέω- γριπώ) μαρυτρούν όπως και ο Αριστοτέλης την ασχολία από την αρχαιότητα.

Μήπως παλαιότερα υπήρχαν στο χωριό οργανωμένες βιοτεχνίες; (εννοείται ως κύρια και συστηματική απασχόληση μιας μερίδας των κατοίκων του χωριού). Τί είδους βιοτεχνίες ήταν;

450 εργάτες στη Σαπωνοποιεία σε τρία εργοστάσια συν/κα. Και 6 - 7 ατομικά. Πυρηνεργοστάσιο, μύλοι άλευρων, εληών και 1) κατεργασίας άλατος.

Εξακολουθούν να λειτουργούν ή σταμάτησαν;

Σταμάτησαν πλήν ενός αλευρόμυλου και κατεργασίας άλατος και ελαιοτριβεία (5)

Μήπως οι παλαιότεροι θυμούνται ή γνωρίζουν στοιχεία σχετικά με προηγούμενη κοινοτική οργάνωση, τυχόν ύπαρξη κοινοτικών αρχόντων και κοινοτικών συμβουλίων;

Υπήρχε η Δημογεροντία, που έβγαινε από τη τάξη κατόχων μεγάλης έκτασης γης. Εκλογές ενεφανίστηκαν στις αρχές του αιώνα. Πριν το 1912 η Δημογεροντία αποφάσιζε για όλα τα προβλήματ του χωριού. Κατεχώριζε πωλητήρια (έχω του 1884), προικοσύμφωνα, ενέχυρα, γρα

Ποιους φόρους πλήρωναν παλαιότερα οι κάτοικοι του χωριού; Σε ποιούς τους πλήρωναν;

Επί τουρκοκρατίας η δεκάτη στη παραγωγή. Και στην κοινότητα η προσωπική εργασία, εισφορές κυρίως στην Εκκλησία.

Σε πόσες κοινωνικές τάξεις χωρίζονταν παλαιότερα οι κάτοικοι του χωριού και πως διακρίνονταν μεταξύ τους;

Οι μισοί κάτοικοι φτωχοί, λίγοι οι μεγαλοκτηματίες και πολλοί μεσαίοι, νυκοκύρηδες εργατικοί και αγνοί. Μετά το 1880 εμφανίστηκε η τάξη "επαγγελματιών" και εμπόρων. (Ξεχώριζαν λίγες οικογένειες Καπεταναίων μέχρι το 1912 και λίγο μετά).

Ηταν συνηθισμένο οι κάτοικοι του χωριού να προσφέρουν την εργασία τους χωρίς αμοιβή για την εκτέλεση έργων που τυχόν ήταν αναγκαία στην κοινότητα (π.χ. χτίσιμο σχολείου, εκκλησίας, κατασκευή δρόμου κ.α ;

Ναι σε μεγάλο βαθμό ενθουσιασμού και πολλών ημερών σε μεγάλα έργα

Η συμμετοχή ήταν υποχρεωτική για όλους τους άνδρες; Απο ποιά ήλικία; Γυναίκες συμμετείχαν;

Από το 21ο έτος μέχρι το 60 μόνο στους άνδρες

Αν κάποιος αρνιόταν να συμμετάσχει, τον τιμωρούσαν; Πως;

Δεν υπήρχε άρνηση. Τελευταία "κοβόταν" εντάλματα επί Ελλάδος μετά το 1912 (τιμωρία: η περιφρόνηση ήταν η μεγαλύτερη).

Ήταν η αλληλοβοήθεια συνηθισμένο φαινόμενο ανάμεσα στις οικογένειες της κοινότητας; Σε ποιες κυρίως εργασίες ίσχυε: στις πιο επείγουσες γεωργικές εργασίες όπως π.χ τρύγος, θέρος ή σε όλες ανεξαιρέτως τις γεωργικές εργασίες;

Συνηθισμένο φαινόμενο "Σύριασμα" συργιάζω, με καθολικό χαρακτήρα στο τέλος της συγκομιδής που η νοικοκυρά κατέφθανε το μεσημέρι στο κτήμα με φαγητά και γλυκίσματα (χαλβάς: πασπαλάς = που; μεταφορικά σημαίνει τέλος).

Εκτός απο τις γεωργικές εργασίες σε ποιες άλλες περιπτώσεις ίσχυε η αλληλοβοήθεια (π.χ για το χτίσιμο των σπιτιών);

Όλοι οι συγγενείς, φίλοι, κουμπάροι (σύντεκνοι) εργάζονταν και με τα ζώα και στο χτίσιμο σπιτιού. Στο τέλος σφαζόταν ζώο και ανοίγετο βαρέλι κρασιού.

Μήπως η αλληλοβοήθεια ήταν περισσότερο αναπτυγμένη μεταξύ των γυναικών; Για ποιες κυρίως δουλειές;

Ναι. Στις οικιακές (γάμου, χαράς, ατυχήματα, θανάτους, ετοιμασίας προίκας). Καθιερωμένο το έθιμο: "Γιουργιώνας" (Γιούργια - βάζω μπρος= λεξικά). Το φθινόπωρο, με την επιστροφή στο χωριό, από τις εξοχές (πρώην κατωκημένοι χώροι), μεταξύ συγγενικών και φιλι

Πόσα μέλη αποτελούσαν συνήθως μιαν οικογένεια; Μπορείτε να τα ονοματίσετε (π.χ. ο πατέρας του άνδρα, ο αδελφός της γυναίκας κ.ο.κ.);

Η οικογένεια αποτελούνταν εαν απ΄το ζεύγος, και τα παιδιά. Συνήθεια, το γεροντικό να βρίσκεται στην αυλή, της κόρης, που έπερνε το σπίτι. Ανύπαντρα αδέλφια του ζευγαριού έμεναν μαζί τους.

Πως προσφωνούσαν τα παιδιά τον πατέρα τους και πως τη μητέρα τους;

Πατέρα, τσύρ΄ η (κύριος). Μητέρα, μάνα. Πριν το 1800 ο πατέρας για το παιδί και τη σύζυγο ήταν : (φυτίστ΄ η μ΄) από φυτύω (γεννήτωρ).

Πώς προσφωνούσε ένα παιδί τον πατέρα του πατέρα του;

Πάπο

Πώς τη μητέρα του πατέρα του;

Μανή, γιαγιά, τσαρά (τσύρης, κύρης, κυρά).

Πως τον πατέρα της μητέρας του;

Πάπο

Πώς τη μητέρα της μητέρας του;

Μανή, γιαγιά, τσαρά

Πώς προσφωνούσε ο παππούς τα εγγόνια του;

(Εγγόνια) αγγόνια

Πώς προσφωνούσε η γιαγιά τα εγγόνια της;

Το ίδιο

Πώς προσφωνούσε ένα παιδί τους αδελφούς του;

Αδερφέ

Πώς τις αδελφές του;

Αδερφή

Υπήρχαν μήπως ιδιαίτεροι όροι για το μεγαλύτερο αδελφό;

Όχι. Μονάχα στη περίπτωσι θανάτου του πατέρα.

Για τη μεγαλύτερη αδελφή;

Όχι

Πώς προσφωνούσαν τα μεγαλύτερα αδέλφια τα μικρότερα;

Συνήθως με το όνομα

Πώς προσφωνούσε ένα παιδί τον αδελφό του πατέρα του;

Μπάρπα, θείο

Πώς την αδελφή του πατέρα του;

Θειά, τσάτσα

Πώς τον αδελφό και πώς την αδελφή της μητέρας του;

Το ίδιο

Πώς προσφωνούσαν οι θείοι τα ανήψια τους;

Με το όνομα και ανήψι - ιά

Πώς προσφωνούσαν οι γονείς το αγόρι τους και πώς το κορίτσι τους;

Με το όνομα, γιέ μου, κόρη μου

Υπήρχαν ειδικά ονόματα για τα πρωτότοκα παιδιά; Για τα υστερότοκα;

Συνήθως το αγόρι έπερνε το όνομα του παπού απ΄ το πατέρα και το κορίτσι, της γιαγιάς απ΄ τη μητέρα. Το υστερότερο παιδί, που λάχαινε να είνε αγόρι, πειραχτικά αλλά καλόκαρδα, οι μεγάλοι, μπροστά στους γονείς τους πολύτεκνους, τ΄ άλεγαν αποξύστρι, αποσπόρι

Πώς ονομάζοντν τα παιδιά απο άλλον πατέρα ή άλλη μητέρα;

Προγόνια

Πώς ονομάζονταν τα δίδυμα;

Γιώμιλα. Γιωμέλας κόρη έπαρε, γιομέλας γηό μη πάρης. Παροιμία που δείχνει πως η κληρονομικότητα για γιόμιλα, προήρχετο από τον άνδρα

Πώς προσφωνούσαν οι γονείς του γαμπρού τους γονείς της νύφης;

Συμπεθέρους

Πώς προσφωνούσε η νύφη τον πεθερό της;

Πεθερέ, πατέρα

Πώς την πεθερά της;

Πεθερά, μητέρα

Πώς τον αδελφό και την αδελφή του άνδρα της;

Κουνιάδο - α

Πώς προσφωνούσε ο γαμπρός τον πεθερό του;

Πεθερέ, πατέρα

Πώς την πεθερά του;

Μητέρα

Πώς τον αδελφό και την αδελφή της γυναίκας του;

Κουνιάδο - α

Πώς προσφωνούσε ο πεθερός το γαμπρό;

Γαμπρέ

Πώς προσφωνούσε το γαμπρό η πεθερά;

Γαμπρέ

Πώς προσφωνούσαν το γαμπρό τα αδέλφια της νύφης;

Γαμπρέ

Πώς προσφωνούσαν τη νύφη οι αδελφοί του γαμπρού;

Νύφη

Πώς προσφωνούσαν τη νύφη οι αδελφές του γαμπρού;

Νύφη

Πώς προσφωνούσε ο σύζυγος τη σύζυγο και πώς αυτή τον άνδρα της;

Με το όνομα η γυναίκα. Άντρα μ΄, τσύρη μ΄, και παληότερα φυτίτσι μ΄.

Πώς όριζαν τα βαφτιστικά ονόματα των παιδιών; (του παππού απο τον πατέρα;), ποιό στο πρώτο κορίτσι; Πώς διάλεγαν τα ονόματα των υπόλοιπων παιδιών της οικογένειας; Σε ποιες περιπτώσεις μπορούσε ο νονός να δώσει όποιο όνομα ήθελε ο ίδιος;

Του παπού από τον πατέρα. Της γιαγιάς από τη μητέρα. Στην περίπτωσι "τάματος" ή θανάτου παιδιού ή αδελφών του ζευγαριού, έδιναν το ίδιο. Ο νονός έξω από τις περιπτώσεις αυτές διάλλεγε το όνομα. Παιδί στη κοιλιά έπερνε το όνομα του πατέρα που πέθαινε ή της

Μπορείτε να περιγράψετε σε γενικές γραμμές πώς μοιράζονταν οι δουλειές ανάμεσα στους άνδρες και τις γυναίκες δηλαδή οι γυναίκες, εκτός απο τις δουλειές του σπιτιού και την ανατροφή των παιδιών, ποιές άλλες δουλειές έκαναν (π.χ κουβαλούσαν τα ξύλα, το νερ

Απαντήσεις στο νο5 και 6

Ποιες απο τις αγροτικές δουλειές έκαναν οι γυναίκες;

Εκτός από τις πολύ βαρυές, όργωμα, σκάψιμο, σχεδόν κατ΄ αποκλειστικότητα, ήταν δουλειές γυναικών το θέρισμα, σκάλισμα δημητριακών, όψιμων και συγκομιδή. Η γυναίκα ήταν το δεξί χέρι του οικογενειάρχη.

Ποιες απο τις δουλειές που είχαν σχέση με την κτηνοτροφία εκτελούσαν οι γυναίκες;

Τυροκόμισε και συμμετοχή σε βοηθητικές φροντίδες και αποκλειστικά στην οικόσιτο κτηνοτροφία

Ποιες απο τις δουλειές που είχαν σχέση με την αλιεία εκτελούσαν οι γυναίκες;

Σε πλέξιμο και μπάλωμα διχτύων

Αν στο χωριό υπήρχαν βιοτεχνίες περιγράψτε, αν είναι δυνατόν, ποια ήταν η συμμετοχή των γυναικών:

Βιοτεχνία (Μοντάφικα 2) κατεργασίας μάλλιού προβάτου, κατσίκας με απασχόληση γυναικών. Βιοτεχνία ύφανσης περιορισμένη κατ΄ οίκον.

Ποιες θεωρούσαν αποκλειστικά ανδρικές δουλειές;

Γενικά στις βαρυές, όργωμα, σκάψιμο, χτίσιμο, αλιείεα, ελαιουργία, ψάρεμα

Τα παιδιά απο ποια ηλικία άρχιζαν να βοηθούν στις δουλειές; Ποιες δουλειές ανέθεταν στα αγόρια και ποιες στα κορίτσια;

Στα αγόρια, βόσκηση σε οικόσιτο αρνί (μανάρι ελλαδικά) μ΄νούχο τοπικά, και βοήθεια στον πατέρα σε μικροδουλειές, φύλλαξι μικροποιμνίου κουβάλημα αγαθών κλπ. 2) του σπιτιού και βοηθητικές στη γεωργία

Ποιες ήταν οι συνήθειες του τόπου σχετικά με τους γάμους; Τα παιδιά μιας οικογένειεας παντρεύονταν ανάλογα με την ηλικία τους ή έπρεπε πρώτα να παντρευτούν όλα τα κορίτσια και έπειτα τα αγόρια της οικογένειας;

Αυτό συνέβαινε στο γειτωνικό λισβόρτ απαράβατα. Εδώ υπήρχε ο σεβασμός να βγή πρώτα η κόρη και μετά το αγόρι.

Ποια θεωρούσαν ως κανονική ηλικία γάμου για τις γυναίκες και ποια για τους άνδρες; Ήταν επιτρεπτό ή συνηθισμένο η γυναίκα να είναι μεγαλύτερη απο τον άνδρα;

Ρόλο έπαιζε η οικονομική κατάσταση της οικογένειας. Στο δεύτερο, ρόλο έπαιζε ο έρωτας και κύρια η προίκα, μια που συνηθίζονταν τα κτήματα να δίνονται σα προίκα στις γυναίκες και οι άνδρες ή καθόλου (φτωχοί) ή μέρος απ΄ τους γονείς.

Η συνήθεια ήταν ο γαμπρός και η νύφη να είναι απο το ίδιο χωριό; Αν όχι απο ποια χωριά διάλεγαν συνήθως τους γαμπρούς και απο ποια τις νύφες; Μπορείτε να τα ονοματίσετε;

Επιθυμία απ΄ τον τόπο. Με όλα τα γύρω χωριά λισβόρι - Βασιλικά, βρίσα είχαμε συμπεθεριές αλλά από τη βρίσα πέρναμε νύφες, γαιτί υπήρχε λειψανδρία εκεί και είχαν κτηματική περιουσία.

Που εγκαθίστατο το νέο ζευγάρι μετά το γάμο; στο πατρικό του γαμπρού; στο πατρικό της νύφης; σε κάποιο καινούριο σπίτι; αποτελούσε το σπίτι αυτό προίκα της νύφης;

Σε προικώο σπίτι

Συνέβαινε μήπως όλα τα αγόρια μιας οικογένειας, όταν παντρεύονταν, να φέρνουν τις γυναίκες τους στο πατρικό τους; Τι γινόταν τότε; Ζούσαν όλοι μαζί, εργάζονταν, έτρωγαν μαζί, κοιμόνταν κάτω απο την ίδια στέγη;

Όχι, εκτός αν ήταν μοναχοπαίδι και οι γονείς του ήθελαν ν΄αχουν το ζευγάρι κοντά τους

Κρατούσαν τα αδέλφια την περιουσία αδιαίρετη;

Μέχρις ότου παντρέψουν τα κορίτσια

Πότε χώριζαν τα αδέλφια; Όταν πέθαινε ο πατέρας; Όταν γίνονται πολλοί και δεν τους χωρούσε πια το σπίτι; Ποιοι λόγοι μπορούσαν να επισπευσουν το χωρισμό των αδελφών;

Με το γάμο του το αγόρι έφτιαχνε δικό του νοικοκυριό και είχε τη βοήθεια του πατέρα. Σε λίγες περιπτώσεις συνέβαινε το αντίθετο, όταν ο πατέρας εξουσίαζε μεγάλη περιουσία, που δεν έπρεπε να τεμαχιστεί.

Όταν όλα τα παιδιά άνοιγαν δικό τους σπιτικό, ποιος παρέμενε στο πατρικό μαζί με τους γονείς; Ο μεγαλύτερος γιος; Η μεγαλύτερη κόρη; Ο μικρότερος γιος; Η μικρότερη κόρη; Οποιο παιδί θα διάλεγαν οι γονείς;

Η συνήθεια της προίκας τα ανατρέπει αυτά. Αν τα κορίτσια τακτοποιούνταν το σπίτ ιπαραχωρούταν στο παιδί που θα αναλάμβανε τους γονιούς και γενικά στο παιδί που είχε θηλυκά.

Σε ποιες περιπτώσεις μια οικογένεια έπαιρνε σώγαμπρο;

Σπάνια και στη περίπτωση που η οικογένεια είχε μόνον ένα κορίτσι

Πήγαιναν ποτέ σώγαμπροι άνθρωποι που διέθεταν οι ίδιοι περιουσία;

Μόνο στη παραπάνω περίπτωσι. Συνήθως έπερναν στο σπίτι τους τη γυναίκα

Τι γινόταν στις περιπτώσεις που η οικογένεια είχε δύο ή τρια κορίτσια; Για ποιο έπαιρναν το σώγαμπρο; Για το μεγαλύτερο; Για το μικρότερο;

Ποτέ

Τι γινόταν σ αυτές τις περιπτώσεις με τα επώνυμα; Μήπως έπαιρνε ο γαμπρός το επώνυμο του πεθερού; Τα παιδιά ποιανού το επώνυμο έπαιρναν; Μπορείτε να αναφέρετε ένα παράδειγμα;

Ποτέ. Του πατέρα. Και στις περιπτώσεις εξωγάμων της μητέρας.

Πότε δυο άτομα δεν μπορούσαν, λόγω συγγένειας, να παντρευτούν μεταξύ τους; Υπήρξε ποτέ στο χωριό περίπτωση γάμου μεταξύ πρώτων εξαδέλφων; Αν ναι, ήταν εξαδέλφια απο πατέρα ή απο μητέρα;

Μέχρι τελευταία δεν επετρέπετο γάμος, στα δεύτερα εξαδέλφια, όπως και παιδί να πάρει την ανηψιά - ό της Μητρυάς του (πχ Καρπέτας πήγε στη Χίο και παντρεύτηκε, γιατί ο Δεσπότης αρνιόταν. Πολλά αντρόγυνα συζούσαν παράνομα και ύστερα από πυροβολισμό ιερέα σε

Για τα δεύτερα εξαδέλφια, αν ήθελαν να παντρευτούν, υπήρχε κώλυμα;

Ναι

Μήπως δύο άτομα δεν μπορούσαν να παντρευτούν αν είχαν κοινό επώνυμο;

Μπορούσαν

Υπήρξαν παλαιότερα στο χωριό περιπτώσεις διαζυγίων; Αν ναι για ποιους κυρίως λόγους;

Η γυναίκα, παντρεβόταν χωρίς να ερωτηθή και αναγκαστικά μετά την απόκτηση παιδιών υπέμενε. "Δεν είναι μπάλωμα να το ξεπαραλύσης" ξυλώσεις. Παρ΄ όλο ότι ο σύζυγος "μπεκρόλιαζε" ή κατασπαταλούσε τη περιουσία. Περιπτώσεις υπήρξαν με πρόφασι τον άνδρα που δεν

Ποιος συνήθως στεφάνωνε το ζευγάρι; Ο νονός του γαμπρού ή ο νονός της νύφς;

Ο νονός του γαμπρού και σε περίπτωση ανωτερότητος της νύφης. Αλλά συνήθως φίλοι του γαμπρού.

Ποιος βάφτιζε το πρώτο και ποιοι τα υπόλοιπα παιδιά του ζευγαριού; Μήπως όλα τα παιδιά μιας οικογένειας είχαν τον ίδιο νονό;

Ο νονός συνήθως το πρώτο. Τα υπόλοιπα αν πρόκειταν για φτωχιές, τα αφεντικά, για να χουν στην οικογένεια στη δουλειά τους. 'Ενα ζευγάρι χωριανών που ζούσε στην Αίγυπτο δεν μπορούσε να αποκτήσει παιδί γιατί πέθαιναν μετά τη γέννηση. Αναγκάστηκε να επιστρέψ

Στις περιπτώσεις που μια οικογένεια άλλαζε κουμπάρο ή ήθελε να βρει έναν καινούριο, προτιμούσαν να είναι κάποιος συγγενής ή φίλος ή κάποιος πλούσιος και κοινωνικά ανώτερος;

Για να μην έχουν έξοδα προτιμούσαν συγγενή ή φίλο. Οι πλούσιοι βάφτηζαν παιδιά ανθρώπων που είχαν στη δουλειά τους, για εξασφάλιση συνεχή, εργατικών χεριών.

Μεταξύ οικογενειών που συνδέονταν με κουμπαριά, επιτρεπόταν ή απαγορευόταν ο γάμος;

Μόνον στο αδεξίμι απαγορευόταν σαν πνευματικό παιδί

Δυο παιδιά που είχαν τον ίδιο νονό μπορούσαν ποτέ να παντρευτούν μεταξύ τους;

Όχι. Λεγόταν σταυραδέρφια. Δεν γνωρίζω περίπτωσι.

Σε ποιες περιπτώσεις δυο άνθρωποι αποφάσιζαν να γίνουν αδελφοποιτοί;

Δεν συνάντησα περίπτωσι. Γνωρίζω πως παιδί που βύζαινε στη μάνα μου γιατί η δική του δεν είχε γάλα, μέχρι τώρα, με αναγνωρίζει σαν αδελφό ομογάλακτο και παρ΄ όλη τη διαφορά στα γράμματα - καλλιέργεια, κλείνει μέσα του τα ίδια συναισθήματα που κληρονόμησα

Αδελφοποιτοί μπορούσαν να γίνουν μόνον οι άνδρες μεταξύ τους; Γυναίκα με γυναίκα ή γυναίκα με άνδρα μπορούσαν να γίνουν αδελφοποιτοί;

Άγνωστο

Υπήρχε παλαιότερα στο χωριό ο θεσμός της προίκας;

Ναι

Η προικοδοσία γινόταν προφορικά ή με προικοσύμφωνα; Πως ελέγοντο τα προικοσύμφωνα;

Τούρκικα = Μισαβιντές. Με προσύμφωνο από τον ιερέα τη Τρίτη ή τη πρώτη μέρα του αρραβώνα. Και με προικοσύμφωνο από τη Δημογεροντία μετά το 1912. Συμβολαιογραφική πράξη.

Μήπως εκτός απο τα προικοσύμφωνα γνωρίζετε να υπήρχε και κάποιο άλλο είδος γαμηλίων συμβολαίων;

Οι προφορικές προσφορές κατά το "προξενιό" συγγενών και νονών σε ελαιόδεντρα ή στο καλύτερο, στο τάδε κτήμα. Έξω απ΄ το Συμβόλαιο ή Μισαβιντέ υπεγράφοντο χαρτιά "πεσιμανλίκια" πισμανεύω = μεταννοιώνω. Που υποχρέωνε τον αίτιο διάλυσης του αρραβώνα σε καταβ

Ποιοι συνέτασσαν και ποιοι υπέγραφαν τα προικοσύμφωνα;

Ορισμένα υπεγράφοντο και από τον Μουντήρη, συντεταγμένα στη τουρκική λώσσα.

Εκτός απο τα είδη οικοσυσκευής και το ρουχισμό τι άλλο έπαιρνε συνήθως ένα κορίτσι ως προίκα; -Χρήματα; Πόσα περίπου;

Απ΄ τις αρχές του αιώνα (μέτρημα) σε χρήματα ή λάδι

Σπίτι; Επιπλωμένο;

Ναι. Η επιπλωση καθήκον του γαμπρού.

Που; Στο χωριό; Σε κάποια γειτονική πόλη;

Εκτός αν ο γαμπρός θα έπερνε τη νύφη αλλού.

Χωράφια;

Ναι

Δέντρα; ζωα; καϊκια;

Δέντρα

Όλα τα κορίτσια μιας οικογένειας έπαιρναν την ίδια προίκα; Μήπως κάποιο απο αυτά (λ.χ η πρωτότοκη) έπαιρνε κατ έθιμο μεγαλύτερο μερίδιο;

Η πρωτότοκη έπαιρνε μεγαλύτερο με τη δικαολογία πως και οι άλλες κόρες θα μπουν στο κύκλο και τη τάξη της πρώτης

Μήπως κάποιο απο τα κορίτσια της οικογένειας έπαιρνε προίκα ολόκληρη την πατρική περιουσία, ανεξάρτητας απο την ύπαρξη αλλων παιδιών, αγοριών ή κοριτσιών;

Ποτέ

Μήπως η προίκα της μητέρας ( σπίτι, χρήματα ή άλλα αγαθα) μεταβιβαζόταν ως προίκα στις κόρες της; Στην περίπτωση αυτή, αν μια γυναίκα αποκτούσε μόνο γιους, σε ποιον μεταβιβαζόταν η προίκα της;

Συνήθως η μητρική περιουσία προικίζονταν στα κορίτσια με την επικουρία του πατέρα αν είχε δική του. Μόνο αγόρια: αυτά κληρονομούσαν αν δεν υπήρχε διαθήκη.

Εκτός απο τον πατέρα είχαν μήπως και οι αδελφοί υποχρέωση να συνεισφέρουν στην προίκιση των κοριτσιών της οικογένειας; Μήπως αυτό συνέβαινε μόνο στις περιπτώσεις θανάτου του πατέρα;

Ναι στα αγόρια θα εύρισκαν από τη γυναίκα τους, αρκεί να μη στερήσουν στις αδελφές από καλύτερη τύχη.

Μια γυναίκα που έπαιρνε προίκα, είχε δικαίωμα να ζητήσει και κληρονομικό μερίδιο;

Αν δεν πήρε από τον πατέρα, είχε.

Αν μια παντρεμένη γυναίκα πέθαινε άτεκνη, η προίκα της επιστρεφόταν στην οικογένειά της ή παρέμενε στον άνδρα της;

Τη μισή έπαιρνε ο άνδρας και την άλλη οι γονείς ή τ΄ αδέλφια της θανούσης

Μήπως στα μέρη σας υπήρχε η συνήθεια ο γαμπρός να δίνει ζώα ή αλλά πράγματα στον πεθερό πρίν απο το γάμο; Πως λεγόταν η προσφορά αυτή;

Όχι

Ποιος ακριβώς έδινε; Ο γαμπρός ή ο πατέρας του;

Υποχρεώθηκε πατέρας να προικίσει σε γυιό μη χάσουν τη νύφη

Πότε έδιναν την προσφορά; Πρίν απο το γάμο ή κατά τη στιγμή του γάμου;

Πριν το γάμο με προικοσύμφωνο. Κατά τη στιγμή του γάμου, στο παγκάρι της εκκλησίας εδίνετο η χρηματική προσφορά (μέτρημα) που πολλές φορές εδίδετο πρωτήτερα για ν΄ αντεπεξέλθη ο γαμπρός στα έξοδα. Αθέτηση πεθερού είχε σαν αποτέλεσμα μετά τη στέψι να εξαφα

Αν μια γυναίκα πέθαινε χωρίς να προλάβει να αποκτήσει παιδιά, μπορούσε ο γαμπρός να ζητήσει πίσω ο,τι είχε δώσει;

Υπήρχε κατονόησι και με παρεμβάσεις του κύκλου γινόταν συβιβασμός

Πως γινόταν η μεταβίβαση της πατρικής περιουσίας στα αγόρια της οικογένειας; Πότε, με άλλα λόγια, τα αγόρια της οικογένειας έπαιρναν το μερίδιο που τους αναλογούσε; Κατά τη στιγμή του γάμου τους; Υστερα απο το θάνατο του πατέρα; Ύστερα απο το θάνατο και τ

Ευκατάστος πατέρας έδινε στο γυιό μετά το γάμο του ή πρωτήτερα του αγόραζαν κτήμα. Η περιουσία μοιράζονταν μετά το θάνατο του πατέρα εφόσον δεν υπήρχαν ανύπαντρες αδελφές. Και αφού τακτοποιούσαν τη μητέρα ή με μερίδιο (γεροντομοίρι) ή με την υποχρέωση συν

Ολα τα αγόρια της οικογένειας κληρονομούσαν ίσα μερίδια ή μήπως κάποιο απο αυτά, π.χ ο πρωτότοκος ή ο υστερότοκος κληρονομούσε μεγαλύτερο μερίδιο της πατρικής περιουσίας;

Εξ ίσου όλα

Το μερίδιο που έπαιρναν τα κορίτσια της οικογένειας (είτε ως προίκα είτε ως κληρονομική μερίδα) ήταν ίσο, μικρότερο ή μεγαλύτερο απο το μερίδιο που έπαιρναν τα αγόρια;

Σα προίκα τα κορίτσια έπερναν περισσότερα. Άλλα ανύπαντρα, έπερναν ίσο μερίδιο κληρονομικό αλλά τα αγόρια παραιτούντο υπέρ των κοριτσιών και τα επροίκιζαν από ένα τμήμα της κληρονομιάς των.

Η μεταβίβαση της περιουσίας γινόταν συνήθως προφορικά ή με διαθήκη;

Με διαθήκη στην υπόλοιπη περιουσία μετά τη προίκιση και αν δεν υπήρχε διαθήκη εμοιράζοντο μεταξύ των κληρονόμων. Περίπτωσεις προφορικής, είχαν σεβασμό από κληρονόμους καλής ανατροφής.

Μήπως το μοίρασμα της κληρονομιάς γινόταν με λαχνό; Σε ποιες περιπτώσεις ίσχυε αυτός ο τρόπς και μεταξύ ποιων συγγενών γινόταν το μοίρασμα;

Αν συμφωνούσαν γινόταν η περιουσία σε ίσα μερίδια και ρίχνονταν λαχνός. Μεταξύ αδελφών και του επιζώντος γονιού.

Αν πέθαινε πρώτα ο σύζυγος, τι μερίδιο της περιουσίας αναλογούσε στη γυναίκα, στην περίπτωση που υπήρχαν παιδιά απο το γάμο;

Νομικά το 25%. Συνήθως συμφωνούσαν μεταξύ τους για το γεροντομοίρι που μπορούσε νανε σε υψηλή κυριότητα.

Αν δεν υπήρχαν παιδιά, εκτός απο τη γυναίκα, ποιοι άλλοι είχαν κληρονομικά δικαιώματα και σε ποιες περιπτώσεις;

Σύζυγος άτεκνος κληρονομεί το 50% και το άλλο τα αδέλφια ή κατιόντες του θανόντος εφόσον δεν είχαν γονιό εν ζώη

Αν κάποιος αποκτούσε μόνο κόρες, όταν πέθαινε τον κληρονομούσαν οι κόρες του ή οι αδελφοί του;

Οι κόρες του και η σύζυγος του

Ένα παιδί μπορούσε να κληρονομήσει τον αδελφό του πατέρα του, στην περίπτωση που αυτός δεν είχε παιδιά; Συνέβαινε το ίδιο και με τον αδελφό της μητέρας του;

Κληρονόμος είνε ο πατέρας. Αν δεν είχε, κληρονομούσε ο ανεψιός.

Σε ποιες περιπτώσεις ένα ζευγάρι αποφάσιζε να υιοθετήσει ένα παιδί; Αν δεν είχε καθόλου πιαδιά ή αν είχε μόνο κορίτσια;

Άτεκνοι υιοθετούν. Περίπτωσι υιοθεσίας αγοριού, από ζεύγος που είχε ένα κορίτσι, συμπληρώθηκε από άλλα τρία αγόρια που απέκτησε ο σύζυγος με δεύτερο γάμο.

Ποια παιδιά προτιμούσαν σ αυτές τις περιπτώσεις; Παιδιά αδελφών; Μακρινών συγγενών; ορφανά;

Προτιμούν παιδιά συγγενών και πολλοί καταφεύγουν σε ορφανοτροφεία

Τι κληρονομικά δικαιώματα είχε ένα υιοθετημένο παιδί;

Ίσα με νόμιμο

Creative Commons

Αναφορά Δημιουργού - Μη Εμπορική Χρήση - Παρόμοια Διανομή 4.0 Διεθνές - CC BY-NC-SA

https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/