Σολάκιο Μεσσηνίας
Ενότητα:
Αρχειακό και οπτικο-ακουστικό υλικό ερευνών
Όνομα χωριού
Σολάκιο Μεσσηνίας
Περισσότερα...
Αριθμός
1152
Κοινότητα
Σολακίου
Επαρχία
Μεσσήνης
Νομός
Μεσσηνίας
Ποιό είναι το παλαιότερο όνομα του χωριού (αν υπάρχει);
Τέσσερις συνοικισμοί: 1)Τσαούσι, 2)Σπανοχώρι, 3)Μούστα, 4)Αλλαγή
Μήπως το χωριό κατοικείται κυρίως από πρόσφυγες (πχ.χ Ποντίους, Μικρασιάτες ή άλλους - ποιούς; ) ή Σαρακατσάνους, Αρβανίτε, Πομάκους ή άλλες ομάδες;
Όχι
Αν όχι, υπάρχουν μήπως οικογένειες που ανήκουν σε κάποια ή σε κάποιες από τις παραπάνω ομάδες; Πόσες περίπου;
Όχι
Οι ομάδες αυτές κατοικούσαν, παλαιότερα, σε ιδιαίτερους οικισμούς (μαχαλάδες);
Όχι
Ποιές διαλέκτους μιλούσαν παλαιότερα οι κάτοικοι του χωριού;
Δεν υπήρχε ιδιαίτερη διάλεκτος
Πόσες εκκλησίες υπήρχαν παλαιότερα στο χωριό; Μήοως ξέρετε πότε είχε χτιστεί η πρώτη;
Άγιος Δημήτριος 1850, Παναγία 1864, Άγιος Αθανάσιος 1871
Σε ποιούς ανήκαν; Μήπως ήταν οικογενειακές;
Ανήκαν σε όλη την κοινότητα
Πόσα νεκροταφεία υπήρχαν παλαιότερα στο χωριό;
Τρία
Πότε για πρώτη φορά λειτούργησε σχολείο στο χωριό;
1910
Ποιές ήταν οι κυριότερες ασχολίες των κατοίκων γύρω στα 1940;
Καλλιέργεια: 1)σταφιδαμπέλων, 2)ελαιώνων, 3)συκιών, 4)συροτροφίας, 5)δημητριακών
Αν υπήρχε γεωργία, ποια κυρίως προϊόντα καλλιεργούντο;
Σιτάρι, αραβόσιτος, καλαμπόκι, κηπευτικά, λούπινα, βρώμη και κριθάρι
Ποιά από τα γεωργικά προϊόντα προορίζονταν για αυτοκατανάλωση και ποιά για το εμπόριο;
Εμπόριο: καλαμπόκι και κηπευτικά. Αυτοκατανάλωση: σιτάρι, αραβόσιτος, βρώμη, κριθάρι.
Σήμερα ποιά προϊόντα καλλιεργούνται στην περιοχή; Εξακολουθούν οι παλιές καλλιέργειες; Αν υπάρχουν νέες, από πότε περίπου έχουν αρχίσει;
Σήμερα οι κάτοικοι έχουν στραφεί στην κτηνοτροφία και συνεχίζουν μόνο την καλλιέργεια της ελιάς και της συκιάς
Παλαιότερα το χωριό ήταν τσιφλίκι, βακούφι ή κεφαλοχώρι;
Όχι
Υπήρξαν μήπως ποτέ τα χτήματα της περιοχής εθνικές γαϊες;
Όχι
Απο πόσα στρέμματα και πάνω ένας κλήρος εθεωρείτο μεγάλος;
Από εκατό (100)
Πόσοι απο τους κατοίκους του χωριού είχαν τέτοιους μεγάλους κλήρους;
Ένας (1)
Σήμερα ποιο είναι το μέγεθος ενός μέσου γεωργικού κλήρου;
Από 25 - 30 στρέμματα
Υπήρχε στο χωριό κτηνοτροφία;
Ναι
Πότε άρχισε να υπάρχει οικόσιτη κτηνοτροφία στο χωριό;
Από το 1920
Υπήρχαν τσελιγκάτα στην περιοχή; Πόσα; Εξακολουθούν να υπάρχουν;
Όχι
Μήπως οι κάτοικοι του χωριού ασχολούνται κυρίως με την αλιεία;
Όχι
Μήπως παλαιότερα υπήρχαν στο χωριό οργανωμένες βιοτεχνίες; (εννοείται ως κύρια και συστηματική απασχόληση μιας μερίδας των κατοίκων του χωριού). Τί είδους βιοτεχνίες ήταν;
Όχι
Μήπως οι παλαιότεροι θυμούνται ή γνωρίζουν στοιχεία σχετικά με προηγούμενη κοινοτική οργάνωση, τυχόν ύπαρξη κοινοτικών αρχόντων και κοινοτικών συμβουλίων;
Όχι
Ποιους φόρους πλήρωναν παλαιότερα οι κάτοικοι του χωριού; Σε ποιούς τους πλήρωναν;
Στην κοινότητα για το λάδι και τη σταφίδα που έβγαζαν
Σε πόσες κοινωνικές τάξεις χωρίζονταν παλαιότερα οι κάτοικοι του χωριού και πως διακρίνονταν μεταξύ τους;
Δεν υπήρχαν κοινωνικές τάξεις. Απλώς εργάτες και μικροκτηματίες.
Ηταν συνηθισμένο οι κάτοικοι του χωριού να προσφέρουν την εργασία τους χωρίς αμοιβή για την εκτέλεση έργων που τυχόν ήταν αναγκαία στην κοινότητα (π.χ. χτίσιμο σχολείου, εκκλησίας, κατασκευή δρόμου κ.α ;
Ναι
Η συμμετοχή ήταν υποχρεωτική για όλους τους άνδρες; Απο ποιά ήλικία; Γυναίκες συμμετείχαν;
Για χτίσιμο σχολείων κι εκκλησιών δεν ήταν υποχρεωτική. Για καθαριότητα δρόμων, καντονιών και χειμάρων ήταν υποχρεωτική. Ηλικία συνήθως από 20 - 60 χρόνων. Γυναίκες δεν συμμετείχαν.
Αν κάποιος αρνιόταν να συμμετάσχει, τον τιμωρούσαν; Πως;
Στις υποχρεωτικές συμμετοχές τον χρέωναν μεροδούλια και έστελναν στο ταμείο να κοπεί ένταλμα πληρωμής χρημάτων που εδίνοντο στην κοινότητα
Ήταν η αλληλοβοήθεια συνηθισμένο φαινόμενο ανάμεσα στις οικογένειες της κοινότητας; Σε ποιες κυρίως εργασίες ίσχυε: στις πιο επείγουσες γεωργικές εργασίες όπως π.χ τρύγος, θέρος ή σε όλες ανεξαιρέτως τις γεωργικές εργασίες;
Ίσχυε: Στο μάζεμα ελαιοκάρπου, στον τρύγο και στη σηκροτροφία (πολλές γυναίκες μαζί έκοβαν φύλλα μουριάς για το μεταξοσκώληκα, επειδή στο νοικοκυριό το "κουκούλι" βρισκόταν σε διαφορετική ηλικία και ήθελε διαφορετική ποσότητα τορφής)
Εκτός απο τις γεωργικές εργασίες σε ποιες άλλες περιπτώσεις ίσχυε η αλληλοβοήθεια (π.χ για το χτίσιμο των σπιτιών);
Στο χτίσιμο η αλληλοβοήθεια προσφερόταν με κάρα ή άλογα για τη μεταφορά πέτρας από το βουνό και άμμου από ποτάμια. Αυτό ίσχυε για κάθε έργο που έχτιζαν.
Μήπως η αλληλοβοήθεια ήταν περισσότερο αναπτυγμένη μεταξύ των γυναικών; Για ποιες κυρίως δουλειές;
Οι γυναίκες περισσότερος αλληλοβοηθούντο σε περιπτώσεις γάμων για να τοιμαστούν τα προικιά και για να υφάνουν στον αργαλειό
Πόσα μέλη αποτελούσαν συνήθως μιαν οικογένεια; Μπορείτε να τα ονοματίσετε (π.χ. ο πατέρας του άνδρα, ο αδελφός της γυναίκας κ.ο.κ.);
Οι γονείς του άντρα, οι αδερφές του και τ΄ αδέρφια του καθώς και τα παιδιά του. Αν πέθαινε ένας από τους γονείς της γυναίκας του, αυτός που έμενε μόνος πήγαινε στο σπίτι του γαμπρού, αν δεν είχε άλλα παιδιά ανύπαντρα.
Πως προσφωνούσαν τα παιδιά τον πατέρα τους και πως τη μητέρα τους;
Πατέρα - μάνα
Πώς προσφωνούσε ένα παιδί τον πατέρα του πατέρα του;
Παππούλη
Πώς τη μητέρα του πατέρα του;
Γιαγιά
Πως τον πατέρα της μητέρας του;
Παππούλη
Πώς τη μητέρα της μητέρας του;
Γιαγιά
Πώς προσφωνούσε ο παππούς τα εγγόνια του;
Με το όνομά τους
Πώς προσφωνούσε η γιαγιά τα εγγόνια της;
Με το όνομά τους
Πώς προσφωνούσε ένα παιδί τους αδελφούς του;
Με το όνομά τους
Πώς τις αδελφές του;
Με το όνομά τους
Υπήρχαν μήπως ιδιαίτεροι όροι για το μεγαλύτερο αδελφό;
Όχι
Για τη μεγαλύτερη αδελφή;
Όχι
Πώς προσφωνούσαν τα μεγαλύτερα αδέλφια τα μικρότερα;
Με το όνομά τους, αλλά υποκοριστικά
Πώς προσφωνούσε ένα παιδί τον αδελφό του πατέρα του;
Μπάρμπα ή θείο
Πώς την αδελφή του πατέρα του;
Θεία ή θεία
Πώς τον αδελφό και πώς την αδελφή της μητέρας του;
Θείο ή θεία
Πώς προσφωνούσαν οι θείοι τα ανήψια τους;
Με το όνομά τους
Πώς προσφωνούσαν οι γονείς το αγόρι τους και πώς το κορίτσι τους;
Ο γιός μου, η κόρη μου ή με το όνομά τους
Υπήρχαν ειδικά ονόματα για τα πρωτότοκα παιδιά; Για τα υστερότοκα;
Όχι
Πώς ονομάζοντν τα παιδιά απο άλλον πατέρα ή άλλη μητέρα;
Μηλαδέρφια ή ξεναδέρφια
Πώς ονομάζονταν τα δίδυμα;
Δίδυμα ή μια γέννα
Πώς προσφωνούσαν οι γονείς του γαμπρού τους γονείς της νύφης;
Συμπεθέρους
Πώς προσφωνούσε η νύφη τον πεθερό της;
Πατέρα
Πώς την πεθερά της;
Μητέρα
Πώς τον αδελφό και την αδελφή του άνδρα της;
Με το όνομά τους ή κουνιάδα
Πώς προσφωνούσε ο γαμπρός τον πεθερό του;
Γέρο ή πατέρα
Πώς την πεθερά του;
Γριά ή μητέρα
Πώς τον αδελφό και την αδελφή της γυναίκας του;
Με το όνομά τους
Πώς προσφωνούσε ο πεθερός το γαμπρό;
Με το όνομά του ή παιδί μου
Πώς προσφωνούσε το γαμπρό η πεθερά;
Γαμπρέ ή με το όνομά του
Πώς προσφωνούσαν το γαμπρό τα αδέλφια της νύφης;
Με το όνομά του
Πώς προσφωνούσαν τη νύφη οι αδελφοί του γαμπρού;
Γιώργαινα, Δημητρίου, βασίλαινα κλπ αναλόγια με το όνομα του άντρα της
Πώς προσφωνούσαν τη νύφη οι αδελφές του γαμπρού;
Το ίδιο με την παραπάνω περίπτωση
Πώς προσφωνούσε ο σύζυγος τη σύζυγο και πώς αυτή τον άνδρα της;
Γυναίκα ή με το όνομά της. Νοικοκύρη ή με το όνομά του.
Πώς όριζαν τα βαφτιστικά ονόματα των παιδιών; (του παππού απο τον πατέρα;), ποιό στο πρώτο κορίτσι; Πώς διάλεγαν τα ονόματα των υπόλοιπων παιδιών της οικογένειας; Σε ποιες περιπτώσεις μπορούσε ο νονός να δώσει όποιο όνομα ήθελε ο ίδιος;
Στο πρώτο του παππού από τον πατέρα. Στην πρώτη κόρη της γιαγιάς από πατέρα. Αφού τελείωναν οι γονείς του άντρα άρχιζαν ονόματα γονιών της γυναίκας. Αν είχαν πολλά παιδιά.
Μπορείτε να περιγράψετε σε γενικές γραμμές πώς μοιράζονταν οι δουλειές ανάμεσα στους άνδρες και τις γυναίκες δηλαδή οι γυναίκες, εκτός απο τις δουλειές του σπιτιού και την ανατροφή των παιδιών, ποιές άλλες δουλειές έκαναν (π.χ κουβαλούσαν τα ξύλα, το νερ
Άντρες: σκάψιμο, όργωμα, τσοπάνηδες. Γυναίκες: κουβάλημα ξύλων, μάζεμα χόρτων, πότισμα κήπων με κουβά από τα πηγάδια, ζύμωμα, φούρνισμα, χαράκωμα σταφίδων, θειάφισμα, θέρισμα και τρύγημα σταφιδαμπέλων, ιδιαίτερα άπλωναν τα σταφύλια στο αλώνι.
Ποιες απο τις αγροτικές δουλειές έκαναν οι γυναίκες;
Τις ίδιες με την προηγούμενη ερώτηση
Ποιες απο τις δουλειές που είχαν σχέση με την κτηνοτροφία εκτελούσαν οι γυναίκες;
Έκοβαν χορτάρι με δρεπάνια, άρμεγαν τα ζώα, έπηζαν τυρί, πότιζαν τα ζώα
Ποιες απο τις δουλειές που είχαν σχέση με την αλιεία εκτελούσαν οι γυναίκες;
Δεν βρισκόμαστε κοντά σε θάλασσα ή λίμνη
Αν στο χωριό υπήρχαν βιοτεχνίες περιγράψτε, αν είναι δυνατόν, ποια ήταν η συμμετοχή των γυναικών:
Δεν υπήρχαν βιοτεχνίες
Ποιες θεωρούσαν αποκλειστικά ανδρικές δουλειές;
Σκάψιμο σταφιδαμπέλων, όργωμα, ράντισμα με γαλαζόπετρα, εργασία σε ελαιοτριβεία, καθάρισμα δέντρων και άρδευση κτημάτων
Τα παιδιά απο ποια ηλικία άρχιζαν να βοηθούν στις δουλειές; Ποιες δουλειές ανέθεταν στα αγόρια και ποιες στα κορίτσια;
Από ηλικία 10 χρονών. Κορίτσια: σκούπισμα σπιτιού, πλύσιμο των ρούχων τους και φύλαγμα μικρών ζώων (αρνιών, γαλόπουλων). Αγόρια: κοντά στην εργασία του πατέρα.
Ποιες ήταν οι συνήθειες του τόπου σχετικά με τους γάμους; Τα παιδιά μιας οικογένειεας παντρεύονταν ανάλογα με την ηλικία τους ή έπρεπε πρώτα να παντρευτούν όλα τα κορίτσια και έπειτα τα αγόρια της οικογένειας;
Πρώτα όλα τα κορίτσια
Ποια θεωρούσαν ως κανονική ηλικία γάμου για τις γυναίκες και ποια για τους άνδρες; Ήταν επιτρεπτό ή συνηθισμένο η γυναίκα να είναι μεγαλύτερη απο τον άνδρα;
Για τους άντρες μετά το στρατό. Για τις γυναίκες 20 - 26. Δεν ήταν συνηθισμένο να είναι η γυναίκα μεγαλύτερη του άντρα.
Η συνήθεια ήταν ο γαμπρός και η νύφη να είναι απο το ίδιο χωριό; Αν όχι απο ποια χωριά διάλεγαν συνήθως τους γαμπρούς και απο ποια τις νύφες; Μπορείτε να τα ονοματίσετε;
Το γαμπρό ή τη νύφη έπρεπε να τον ξέρουν συνήθως συγχωριανοί. Αν διάλεγαν προτιμούσαν το μητροχώρι.
Που εγκαθίστατο το νέο ζευγάρι μετά το γάμο; στο πατρικό του γαμπρού; στο πατρικό της νύφης; σε κάποιο καινούριο σπίτι; αποτελούσε το σπίτι αυτό προίκα της νύφης;
Συνήθως στο πατρικό του γαμπρού και γίνονταν όλοι μια οικογένεια. Όχι δεν θεωρείτο προίκα της νύφης
Συνέβαινε μήπως όλα τα αγόρια μιας οικογένειας, όταν παντρεύονταν, να φέρνουν τις γυναίκες τους στο πατρικό τους; Τι γινόταν τότε; Ζούσαν όλοι μαζί, εργάζονταν, έτρωγαν μαζί, κοιμόνταν κάτω απο την ίδια στέγη;
Ναι, όλοι μαζί
Κρατούσαν τα αδέλφια την περιουσία αδιαίρετη;
Τη μοίραζαν μετά το θάνατο του πατέρα
Πότε χώριζαν τα αδέλφια; Όταν πέθαινε ο πατέρας; Όταν γίνονται πολλοί και δεν τους χωρούσε πια το σπίτι; Ποιοι λόγοι μπορούσαν να επισπευσουν το χωρισμό των αδελφών;
Όταν πέθαινε ο πατέρας. Το χωρισμό μπορούσαν να επισπεύσουν καυγάδες (γκρίνιες) μεταξύ των νυφάδων.
Όταν όλα τα παιδιά άνοιγαν δικό τους σπιτικό, ποιος παρέμενε στο πατρικό μαζί με τους γονείς; Ο μεγαλύτερος γιος; Η μεγαλύτερη κόρη; Ο μικρότερος γιος; Η μικρότερη κόρη; Οποιο παιδί θα διάλεγαν οι γονείς;
Συνήθως ο μικρότερος γιός
Σε ποιες περιπτώσεις μια οικογένεια έπαιρνε σώγαμπρο;
Όταν είχε μόνο ένα κορίτσι και κανένα αγόρι
Πήγαιναν ποτέ σώγαμπροι άνθρωποι που διέθεταν οι ίδιοι περιουσία;
Ναι, πήγαιναν
Τι γινόταν στις περιπτώσεις που η οικογένεια είχε δύο ή τρια κορίτσια; Για ποιο έπαιρναν το σώγαμπρο; Για το μεγαλύτερο; Για το μικρότερο;
Για το μικρότερο
Αν μια οικογένεια έπαιρνε σώγαμπρο πώς μοιραζόταν η πατρική περιουσία; Ήταν μήπως υποχρεωμένος ο πεθερός να γράψει στο ΄πονομα του γαμπρού μέρος της περιουσίας του;
Έπρεπε να γράψει στο γαμπρό περιουσία
Τι γινόταν σ αυτές τις περιπτώσεις με τα επώνυμα; Μήπως έπαιρνε ο γαμπρός το επώνυμο του πεθερού; Τα παιδιά ποιανού το επώνυμο έπαιρναν; Μπορείτε να αναφέρετε ένα παράδειγμα;
Ποτέ δεν έπαιρνε ο γαμπρός το επώνυμο του πεθερού. Ο λαός όμως τον προσφωνούσε έτσι: Αν ο πεθερός λεγόταν πχ Μαντέλος, ο γαμπρός Μαντελόγαμπρος ή Βασιλόγαμπρος.
Πότε δυο άτομα δεν μπορούσαν, λόγω συγγένειας, να παντρευτούν μεταξύ τους; Υπήρξε ποτέ στο χωριό περίπτωση γάμου μεταξύ πρώτων εξαδέλφων; Αν ναι, ήταν εξαδέλφια απο πατέρα ή απο μητέρα;
Ναι όταν είχαν προγαμιαίες σχέσεις τα πρωτοξάδερφα και η κόρη έμενε έγκυος. Στο χωρό όχι.
Για τα δεύτερα εξαδέλφια, αν ήθελαν να παντρευτούν, υπήρχε κώλυμα;
Σοβαρό κώλυμα δεν υπήρχε. Αντιδρούσε όμως ο παπάς.
Μήπως δύο άτομα δεν μπορούσαν να παντρευτούν αν είχαν κοινό επώνυμο;
Μπορούσαν να παντρευτούν
Υπήρξαν παλαιότερα στο χωριό περιπτώσεις διαζυγίων; Αν ναι για ποιους κυρίως λόγους;
Κυρίως για ανηθικότητα της συζύγου ή για άξεστη συμπεριφορά του άνδρα. Ανατνίρρητα σε περίπτωση που γινόταν έγκλημα οικογενειακό.
Ποιος συνήθως στεφάνωνε το ζευγάρι; Ο νονός του γαμπρού ή ο νονός της νύφς;
Ο νουνός του γαμπρού και αν δεν υπήρχε κάποιος συγγενής του νουνού του γαμπρού
Ποιος βάφτιζε το πρώτο και ποιοι τα υπόλοιπα παιδιά του ζευγαριού; Μήπως όλα τα παιδιά μιας οικογένειας είχαν τον ίδιο νονό;
Το πρώτο ο κουμπάρος και τα άλλα, κατά το πλείστον, συγγενείς του άνδρα και της γυναίκας
Στις περιπτώσεις που μια οικογένεια άλλαζε κουμπάρο ή ήθελε να βρει έναν καινούριο, προτιμούσαν να είναι κάποιος συγγενής ή φίλος ή κάποιος πλούσιος και κοινωνικά ανώτερος;
Κάποιος πλούσιος ή κοινωνικά ανώτερος
Μεταξύ οικογενειών που συνδέονταν με κουμπαριά, επιτρεπόταν ή απαγορευόταν ο γάμος;
Επιτρεπόταν
Δυο παιδιά που είχαν τον ίδιο νονό μπορούσαν ποτέ να παντρευτούν μεταξύ τους;
Όχι
Σε ποιες περιπτώσεις δυο άνθρωποι αποφάσιζαν να γίνουν αδελφοποιτοί;
Συνήθεια αδερφοποιτών δεν υπήρχε στο χωριό μας
Creative Commons
Αναφορά Δημιουργού - Μη Εμπορική Χρήση - Παρόμοια Διανομή 4.0 Διεθνές - CC BY-NC-SA
