Ρεύμα
Ενότητα:
Αρχειακό και οπτικο-ακουστικό υλικό ερευνών
Όνομα χωριού
Ρεύμα
Περισσότερα...
Αριθμός
1177
Κοινότητα
Ωραίου
Νομός
Ξάνθης
Μήπως το χωριό κατοικείται κυρίως από πρόσφυγες (πχ.χ Ποντίους, Μικρασιάτες ή άλλους - ποιούς; ) ή Σαρακατσάνους, Αρβανίτε, Πομάκους ή άλλες ομάδες;
Από Πομάκους.
Ποιές διαλέκτους μιλούσαν παλαιότερα οι κάτοικοι του χωριού;
Οι κάτοικοι μιλούν την Πομακική γλώσσα η οποία μοιάζει με τα Βουλγάρικα. Έχει όμως μια δική της μορφή.
Πόσες εκκλησίες υπήρχαν παλαιότερα στο χωριό; Μήοως ξέρετε πότε είχε χτιστεί η πρώτη;
Εκκλησίες δεν υπήρχαν ούτε και υπάρχουν. Υπάρχει μόνο ένα τζαμί.
Πόσα νεκροταφεία υπήρχαν παλαιότερα στο χωριό;
Δύο παλαιά νεκροταφεία.
Πότε για πρώτη φορά λειτούργησε σχολείο στο χωριό;
Γύρω στα 1940
Ποιές ήταν οι κυριότερες ασχολίες των κατοίκων γύρω στα 1940;
Κυριότερες ασχολίες των κατοίκων κτηνοτροφικές και γεωργικές.
Αν υπήρχε γεωργία, ποια κυρίως προϊόντα καλλιεργούντο;
Καλαμπόκι, πατάτες, λαχανικά, οπωροκηπευτικά και λίγο καπνό.
Ποιά από τα γεωργικά προϊόντα προορίζονταν για αυτοκατανάλωση και ποιά για το εμπόριο;
Τον καπνό για το εμπόριο και όλα τα άλλα για αυτοκατανάλωση.
Σήμερα ποιά προϊόντα καλλιεργούνται στην περιοχή; Εξακολουθούν οι παλιές καλλιέργειες; Αν υπάρχουν νέες, από πότε περίπου έχουν αρχίσει;
Τώρα οι κάτοικοι ασχολούνται κυρίως με τον καπνό και παράλληλα μαζί δασικές εργασίες οι οποίες εδώ και 10 χρόνια περίπου άρχισαν.
Παλαιότερα το χωριό ήταν τσιφλίκι, βακούφι ή κεφαλοχώρι;
Κεφαλοχώρι
Αν ήταν τσιφλίκι ή βακούφι ποιές οικονομικές υποχρεώσεις (δοσίματα) είχαν οι καλλιεργητές προς τους γαιοκτήμονες (τσιφλικούχους) ή τα μοναστήρια;
Υπάρχουν χωράφια που ανήκουν στο τζαμί. Και αυτά νοικιάζονται από τους κατοίκους.
Υπήρξαν μήπως ποτέ τα χτήματα της περιοχής εθνικές γαϊες;
Όχι
Σήμερα ποιο είναι το μέγεθος ενός μέσου γεωργικού κλήρου;
20 με 25 στρέμματα καλλιεργήσιμο έδαφος.
Υπήρχε στο χωριό κτηνοτροφία;
Υπήρχε σε μεγάλο βαθμό ανεπτυγμένη κτηνοτροφία, αλλά τώρα δεν υπάρχει.
Πότε άρχισε να υπάρχει οικόσιτη κτηνοτροφία στο χωριό;
Δεν υπάρχει ούτε οικόσιτη κτηνοτροφία.
Υπήρχαν τσελιγκάτα στην περιοχή; Πόσα; Εξακολουθούν να υπάρχουν;
Υπήρχαν Τσελιγκάτα πολλά, μετά το 1944 - 45 δεν υπάρχουν.
Μήπως παλαιότερα υπήρχαν στο χωριό οργανωμένες βιοτεχνίες; (εννοείται ως κύρια και συστηματική απασχόληση μιας μερίδας των κατοίκων του χωριού). Τί είδους βιοτεχνίες ήταν;
Δεν υπήρχαν ούτε και υπάρχουν.
Ποιους φόρους πλήρωναν παλαιότερα οι κάτοικοι του χωριού; Σε ποιούς τους πλήρωναν;
Φόρους πλήρωναν στο κράτος.
Σε πόσες κοινωνικές τάξεις χωρίζονταν παλαιότερα οι κάτοικοι του χωριού και πως διακρίνονταν μεταξύ τους;
Κοινωνικέ τάξεις δεν υπήρχαν να τους χωρίζουν. Όλοι το ίδιο ήταν. Χωρικοί.
Ηταν συνηθισμένο οι κάτοικοι του χωριού να προσφέρουν την εργασία τους χωρίς αμοιβή για την εκτέλεση έργων που τυχόν ήταν αναγκαία στην κοινότητα (π.χ. χτίσιμο σχολείου, εκκλησίας, κατασκευή δρόμου κ.α ;
Πρόσφεραν εργασίες χωρίς αμοιβή σε έργα κοινής ωφέλειας αλλά και αλληλοβοηθούνταν πάρα πολύ.
Η συμμετοχή ήταν υποχρεωτική για όλους τους άνδρες; Απο ποιά ήλικία; Γυναίκες συμμετείχαν;
Δεν υπήρχε υποχρεωτική συμμετοχή άλλα όλοι ένιωθαν υποχρέωση να βοηθήσουν. Ναι ακόμα και γυναίκες.
Αν κάποιος αρνιόταν να συμμετάσχει, τον τιμωρούσαν; Πως;
Μέσα από το σύνολο ήταν λίγοι εκείνοι που δεν συμμετείχαν και η τιμωρία τους ήταν η περιφρόνηση και στην ανάγκη δεν τον βοηθούσαν.
Ήταν η αλληλοβοήθεια συνηθισμένο φαινόμενο ανάμεσα στις οικογένειες της κοινότητας; Σε ποιες κυρίως εργασίες ίσχυε: στις πιο επείγουσες γεωργικές εργασίες όπως π.χ τρύγος, θέρος ή σε όλες ανεξαιρέτως τις γεωργικές εργασίες;
Στις δουλειές που ήταν δύσκολο να ανταπεξέλθει μόνος του ήταν συνηθισμένο και πάντα βοηθιούνταν από τους άλλους συγχωριανούς.
Εκτός απο τις γεωργικές εργασίες σε ποιες άλλες περιπτώσεις ίσχυε η αλληλοβοήθεια (π.χ για το χτίσιμο των σπιτιών);
Ναι όπως το χτίσιμο των σπιτιών στο γάμο που ήταν να κάνει. Σε περιπτώσεις δύσκολες όπως πυρκαγιά κτλ.
Μήπως η αλληλοβοήθεια ήταν περισσότερο αναπτυγμένη μεταξύ των γυναικών; Για ποιες κυρίως δουλειές;
Και στις γυναίκες το ίδιο ανεπτυγμένη ήταν η αλληλοβοήθεια. Φτιάχναν τις λυνάτσες ξέχωρα αλλά στρωσίδια μαζί.
Πόσα μέλη αποτελούσαν συνήθως μιαν οικογένεια; Μπορείτε να τα ονοματίσετε (π.χ. ο πατέρας του άνδρα, ο αδελφός της γυναίκας κ.ο.κ.);
Παλιά μια οικογένεια αποτελούντο από πολλά μέλη, νύφη, γαμπροί μαζί με τους γιους τους αποτελούσαν ένα σύνολο, μια οικογένεια.
Πως προσφωνούσαν τα παιδιά τον πατέρα τους και πως τη μητέρα τους;
Οι προσφωνήσεις γίνονται στα Πομάκικα και δεν θα ήταν αναγκαίο να τις γράψω.
Μπορείτε να περιγράψετε σε γενικές γραμμές πώς μοιράζονταν οι δουλειές ανάμεσα στους άνδρες και τις γυναίκες δηλαδή οι γυναίκες, εκτός απο τις δουλειές του σπιτιού και την ανατροφή των παιδιών, ποιές άλλες δουλειές έκαναν (π.χ κουβαλούσαν τα ξύλα, το νερ
Παλιά σχεδόν ότι έκανε ο άνδρας το έκανε και η γυναίκα. Έβοσκε τα πρόβατα ή τα κατσίκια ή τα μεγάλα ζώα στις γεωργικές δουλειές πάντα μαζί με τον άνδρα.
Ποιες απο τις αγροτικές δουλειές έκαναν οι γυναίκες;
Δεν όργωναν, που μερικές γυναίκες το έκαναν και αυτό.
Ποιες απο τις δουλειές που είχαν σχέση με την κτηνοτροφία εκτελούσαν οι γυναίκες;
Έβοσκαν τα πρόβατα, γενικά τα κοπάδια, στο άρμεγμα, στο μάζεμα των ζωοτροφών.
Ποιες θεωρούσαν αποκλειστικά ανδρικές δουλειές;
Όργωμα, τα ξύλα, το κτίσιμο, την ξυλεία για το νέο σπίτι.
Τα παιδιά απο ποια ηλικία άρχιζαν να βοηθούν στις δουλειές; Ποιες δουλειές ανέθεταν στα αγόρια και ποιες στα κορίτσια;
Από την σχολική ηλικία τα αγόρια τον πατέρα και τα κορίτσια την μητέρα.
Ποιες ήταν οι συνήθειες του τόπου σχετικά με τους γάμους; Τα παιδιά μιας οικογένειεας παντρεύονταν ανάλογα με την ηλικία τους ή έπρεπε πρώτα να παντρευτούν όλα τα κορίτσια και έπειτα τα αγόρια της οικογένειας;
Ανάλογα με την ηλικία τους.
Ποια θεωρούσαν ως κανονική ηλικία γάμου για τις γυναίκες και ποια για τους άνδρες; Ήταν επιτρεπτό ή συνηθισμένο η γυναίκα να είναι μεγαλύτερη απο τον άνδρα;
Κανονική ηλικία γάμου ήταν και είναι το αγόρι να τελειώσει το στρατιωτικό, να γίνει άνδρας όπως λένε δηλαδή 22 - 23 χρονών ή δε κοπέλα 19 - 20 χρονών.
Η συνήθεια ήταν ο γαμπρός και η νύφη να είναι απο το ίδιο χωριό; Αν όχι απο ποια χωριά διάλεγαν συνήθως τους γαμπρούς και απο ποια τις νύφες; Μπορείτε να τα ονοματίσετε;
Ναι, ο γαμπρός και η νύφη να είναι από το ίδιο χωριό (όπως παπούτσι από τον τόπο σου και ας είναι μπαλωμένο).
Που εγκαθίστατο το νέο ζευγάρι μετά το γάμο; στο πατρικό του γαμπρού; στο πατρικό της νύφης; σε κάποιο καινούριο σπίτι; αποτελούσε το σπίτι αυτό προίκα της νύφης;
Στο πατρικό του γαμπρού.
Συνέβαινε μήπως όλα τα αγόρια μιας οικογένειας, όταν παντρεύονταν, να φέρνουν τις γυναίκες τους στο πατρικό τους; Τι γινόταν τότε; Ζούσαν όλοι μαζί, εργάζονταν, έτρωγαν μαζί, κοιμόνταν κάτω απο την ίδια στέγη;
Ζούσαν, δούλευαν σαν μια οικογένεια. Αρχηγός ο παππούς.
Κρατούσαν τα αδέλφια την περιουσία αδιαίρετη;
Τα αδέρφια κρατούσαν την περιουσία αδιαίρετη όσο ζούσε ο πατέρας και ζούσαν όλοι μαζί. Μετά όμως έπαιρνε ο καθένας το μερίδιό του.
Πότε χώριζαν τα αδέλφια; Όταν πέθαινε ο πατέρας; Όταν γίνονται πολλοί και δεν τους χωρούσε πια το σπίτι; Ποιοι λόγοι μπορούσαν να επισπευσουν το χωρισμό των αδελφών;
Όταν πέθαινε ο πατέρας.
Όταν όλα τα παιδιά άνοιγαν δικό τους σπιτικό, ποιος παρέμενε στο πατρικό μαζί με τους γονείς; Ο μεγαλύτερος γιος; Η μεγαλύτερη κόρη; Ο μικρότερος γιος; Η μικρότερη κόρη; Οποιο παιδί θα διάλεγαν οι γονείς;
Αυτό γινόταν με συνεννόηση. Αλλά επειδή οι μεγαλύτεροι παντρεύονταν και αν είχαν δικό τους σπιτικό πήγαιναν εκεί, πολλές φορές ο τελευταίος έμενε μαζί με τους γονείς.
Σε ποιες περιπτώσεις μια οικογένεια έπαιρνε σώγαμπρο;
Πολύ σπάνιο φαινόμενο. Και μια οικογένεια έπαιρνε σώγαμπρο όταν δεν είχε γιο. Ο σώγαμπρος κληρονομούσε τις πιο πολλές φορές, όλη την περιουσία. Αυτό έμπαινε στην συμφωνία πριν γίνει σώγαμπρος.
Πήγαιναν ποτέ σώγαμπροι άνθρωποι που διέθεταν οι ίδιοι περιουσία;
Ποτέ.
Τι γινόταν στις περιπτώσεις που η οικογένεια είχε δύο ή τρια κορίτσια; Για ποιο έπαιρναν το σώγαμπρο; Για το μεγαλύτερο; Για το μικρότερο;
Αυτό εξαρτιόταν από τις περιστάσεις.
Αν μια οικογένεια έπαιρνε σώγαμπρο πώς μοιραζόταν η πατρική περιουσία; Ήταν μήπως υποχρεωμένος ο πεθερός να γράψει στο ΄πονομα του γαμπρού μέρος της περιουσίας του;
Ήταν υποχρεωμένος ο πεθερός να γράψει στο όνομα του γαμπρού μέρος της περιουσίας του.
Τι γινόταν σ αυτές τις περιπτώσεις με τα επώνυμα; Μήπως έπαιρνε ο γαμπρός το επώνυμο του πεθερού; Τα παιδιά ποιανού το επώνυμο έπαιρναν; Μπορείτε να αναφέρετε ένα παράδειγμα;
Στο κοινωνικό σύνολο, όχι στα χαρτιά, παίρνει ο σώγαμπρος το επώνυμο του πεθερού και στην συνέχεια και τα παιδιά του λέγονται έτσι.
Πότε δυο άτομα δεν μπορούσαν, λόγω συγγένειας, να παντρευτούν μεταξύ τους; Υπήρξε ποτέ στο χωριό περίπτωση γάμου μεταξύ πρώτων εξαδέλφων; Αν ναι, ήταν εξαδέλφια απο πατέρα ή απο μητέρα;
Αν κάποια μάνα μαζί με το δικό της παιδί βυζάξει ένα ξένο, αυτά τα δύο παιδιά θεωρούνται αδέλφια και δεν παντρεύονται. Τα πρώτα, τα δεύτερα ξαδέλφια δεν παντρεύονται. Κι αν ποτέ παντρεύτηκαν πρώτα ξαδέλφια ήταν από μάνα, αλλά ούτε σωστό δεν ήταν και ούτε προκοπή είδαν.
Για τα δεύτερα εξαδέλφια, αν ήθελαν να παντρευτούν, υπήρχε κώλυμα;
Ναι "Μπορεί να παντρευτούν, αλλά προκοπή δεν θα δουν" λέει ο λαός.
Μήπως δύο άτομα δεν μπορούσαν να παντρευτούν αν είχαν κοινό επώνυμο;
Αν δεν ήταν συγγενείς αυτό δεν ήταν κώλυμα.
Υπήρξαν παλαιότερα στο χωριό περιπτώσεις διαζυγίων; Αν ναι για ποιους κυρίως λόγους;
Υπήρχαν κυρίως για λόγους μοιχείας.
Ποιος συνήθως στεφάνωνε το ζευγάρι; Ο νονός του γαμπρού ή ο νονός της νύφς;
Ο πατέρας του γαμπρού.
Υπήρχε παλαιότερα στο χωριό ο θεσμός της προίκας;
Υπήρχε και υπάρχει η προίκα, αλλά όχι παζάρια. Το κορίτσι τα χρειαζούμενα του νοικοκυριού και το αγόρι το σπίτι.
Μήπως στα μέρη σας υπήρχε η συνήθεια ο γαμπρός να δίνει ζώα ή αλλά πράγματα στον πεθερό πρίν απο το γάμο; Πως λεγόταν η προσφορά αυτή;
Ναι υπήρχε η συνήθεια πολύ παλιά, τώρα δεν υπάρχει.
Πότε έδιναν την προσφορά; Πρίν απο το γάμο ή κατά τη στιγμή του γάμου;
Πριν από τον γάμο.
Πως γινόταν η μεταβίβαση της πατρικής περιουσίας στα αγόρια της οικογένειας; Πότε, με άλλα λόγια, τα αγόρια της οικογένειας έπαιρναν το μερίδιο που τους αναλογούσε; Κατά τη στιγμή του γάμου τους; Υστερα απο το θάνατο του πατέρα; Ύστερα απο το θάνατο και τ
Αφού παντρεύονταν τα παιδιά ο πατέρας μοίραζε εξ' ίσου την περιουσία του. Άφηνε ένα μέρος για τον εαυτό του. Κι αυτό το μοιράζονταν τα παιδιά αφού πέθαινε ο πατέρας.
Ολα τα αγόρια της οικογένειας κληρονομούσαν ίσα μερίδια ή μήπως κάποιο απο αυτά, π.χ ο πρωτότοκος ή ο υστερότοκος κληρονομούσε μεγαλύτερο μερίδιο της πατρικής περιουσίας;
Όλα κληρονομούσαν ίσα μερίδια.
Το μερίδιο που έπαιρναν τα κορίτσια της οικογένειας (είτε ως προίκα είτε ως κληρονομική μερίδα) ήταν ίσο, μικρότερο ή μεγαλύτερο απο το μερίδιο που έπαιρναν τα αγόρια;
Από 3/3 τα αγόρια έπαιρναν τα 2/3 και τα κορίτσια 1/3.
Η μεταβίβαση της περιουσίας γινόταν συνήθως προφορικά ή με διαθήκη;
Η μεταβίβαση της περιουσίας γινόταν προφορικά.
Μήπως το μοίρασμα της κληρονομιάς γινόταν με λαχνό; Σε ποιες περιπτώσεις ίσχυε αυτός ο τρόπς και μεταξύ ποιων συγγενών γινόταν το μοίρασμα;
Το μοίρασμα γινόταν με λαχνό. Έπαιρναν μια επιτροπή (παπά, Πρόεδρο, δάσκαλο) και όλο τα αδέλφια πήγαιναν στα κτήματα και με λαχνό οριζόταν τίνος θα ναι το κάθε κτήμα.
Αν πέθαινε πρώτα ο σύζυγος, τι μερίδιο της περιουσίας αναλογούσε στη γυναίκα, στην περίπτωση που υπήρχαν παιδιά απο το γάμο;
Το 1/8 της όλης περιουσίας ήταν της γυναίκας.
Αν δεν υπήρχαν παιδιά, εκτός απο τη γυναίκα, ποιοι άλλοι είχαν κληρονομικά δικαιώματα και σε ποιες περιπτώσεις;
Και τα αδέλφια τότε είχαν κληρονομικά δικαιώματα.
Αν κάποιος αποκτούσε μόνο κόρες, όταν πέθαινε τον κληρονομούσαν οι κόρες του ή οι αδελφοί του;
Οι κόρες του και μόνο.
Ένα παιδί μπορούσε να κληρονομήσει τον αδελφό του πατέρα του, στην περίπτωση που αυτός δεν είχε παιδιά; Συνέβαινε το ίδιο και με τον αδελφό της μητέρας του;
Ναι όταν δεν είχε παιδιά ο αδελφός του πατέρα τον κληρομούν τα παιδιά του άλλου αδελφού το ίδιο όμως δεν συνέβαινε με τον αδελφό της μητέρας του.
Σε ποιες περιπτώσεις ένα ζευγάρι αποφάσιζε να υιοθετήσει ένα παιδί; Αν δεν είχε καθόλου πιαδιά ή αν είχε μόνο κορίτσια;
Αν δεν είχε καθόλου παιδιά.
Ποια παιδιά προτιμούσαν σ αυτές τις περιπτώσεις; Παιδιά αδελφών; Μακρινών συγγενών; ορφανά;
Ορφανά παιδιά πολύ φτωχών οικογενειών.
Τι κληρονομικά δικαιώματα είχε ένα υιοθετημένο παιδί;
Όλα τα δικαιώματα όπως όλα τα παιδιά τα μη υιοθετημένα.
Creative Commons
Αναφορά Δημιουργού - Μη Εμπορική Χρήση - Παρόμοια Διανομή 4.0 Διεθνές - CC BY-NC-SA
