Αρμένοι Ρεθύμνου
Ενότητα:
Αρχειακό και οπτικο-ακουστικό υλικό ερευνών
Όνομα χωριού
Αρμένοι Ρεθύμνου
Περισσότερα...
Αριθμός
1239
Κοινότητα
Αρμένων
Επαρχία
Ρεθύμνης
Νομός
Ρεθύμνου
Ποιό είναι το παλαιότερο όνομα του χωριού (αν υπάρχει);
Αρμένοι. Οι Αρμένοι κατά τήν παράδοση κτίστηκαν από στρατιώτες τού Νικηφόρου Φωκά πού προέρχονταν από τήν Αρμενία. Υπάρχουν τρείς τέτοιοι οικισμοί στήν Κρήτη πού φέρουν τό όνομα Αρμένοι, στά χανιά, στό Ρέθυμνο καί στή Σητεία. Σήμερα σώζεται μόνο τό όνομα τού χωριού όχι όμως καί οι απόγονοι των στρατιωτών τού Νικηφόρου Φωκά. Κατά τήν Τουρκοκρατία ήταν Τουρκοχώρι, όχι στήν ίδια τοποθεσία, αλλά πιό πέρα. Από τά 1800 άρχισε νά κτίζεται το χωριό στήν σημερινή του θέση από Έλληνες κατοίκους. Δεν είχε δηλαδή Τούρκους, γι'αυτό δεν υπήρχαν και ανταλλαξιμοι παρά ελάχιστοι. Γι'αυτό μόνο 1 οικογένεια ήλθε καί εγκαταστάθηκεμετά τήν μικρασιατική καταστροφή.
Μήπως το χωριό κατοικείται κυρίως από πρόσφυγες (πχ.χ Ποντίους, Μικρασιάτες ή άλλους - ποιούς; ) ή Σαρακατσάνους, Αρβανίτε, Πομάκους ή άλλες ομάδες;
Όχι
Αν όχι, υπάρχουν μήπως οικογένειες που ανήκουν σε κάποια ή σε κάποιες από τις παραπάνω ομάδες; Πόσες περίπου;
1 πρόσφυγες
Οι ομάδες αυτές κατοικούσαν, παλαιότερα, σε ιδιαίτερους οικισμούς (μαχαλάδες);
Όχι
Ποιές διαλέκτους μιλούσαν παλαιότερα οι κάτοικοι του χωριού;
Κρητική
Πόσες εκκλησίες υπήρχαν παλαιότερα στο χωριό; Μήοως ξέρετε πότε είχε χτιστεί η πρώτη;
Η παλαιότερη είναι στην περιοχή των πάνω Αρμένων. Τώρα 1 σπίτι μόνο υπάρχει της Παναγίας (κοίμισις της Θεοτόκου). Άλλη παλιά της Μεταμορφόσεως του Σωτήρος, κτίστηκε το 1887. Υπάρχουν και πολλά εξωκκλήσια
Σε ποιούς ανήκαν; Μήπως ήταν οικογενειακές;
Κοινοτικές
Πόσα νεκροταφεία υπήρχαν παλαιότερα στο χωριό;
Παλιά υπήρχε τούρκικο νεκροταφείο. Το νεκροταφείο του χωριού θα είναι 200 χρόνων. Έχει μέσα την εκκλησία του Αγίου Κωνσταντίνου. Από ανασκαφές που έγιναν την τελευταία δεκαετία, έπειτα από μια τυχαία ανακάλυψη ενός μαθητή που οδηγήθηκε στην τρύπα που είχε κάνει ασβός, ανακαλύφθηκε υστερομινωικό νεκροταφείο. Έχουν ανακαλύψει περίπου 150 τάφους
Πότε για πρώτη φορά λειτούργησε σχολείο στο χωριό;
Από πολύ παλιά
Ποιές ήταν οι κυριότερες ασχολίες των κατοίκων γύρω στα 1940;
Γεωργία, λίγη κτηνοτροφία ή συγκομιδή βελανιδοκάρπου
Αν υπήρχε γεωργία, ποια κυρίως προϊόντα καλλιεργούντο;
Η κυριότερη απασχόληση ήταν η συγκομιδή του καρπού των βελανιδιών που εχρησιμοποιούντο για τη βυρσοδεψία και για τις βαφές χρωμάτων. Είχε ετησίως το χωριό 500 τόνους συγκομιδής. Μετά την εισαγωγή δερμάτων από το εξωτερικό έχασαν αυτό το εισόδημα. Σήμερα το χρησιμοποιούν για ζωοτροφή
Ποιά από τα γεωργικά προϊόντα προορίζονταν για αυτοκατανάλωση και ποιά για το εμπόριο;
Παλαιότερα ήταν αγώνας για το ψωμί όπως έλεγαν ο γεωργός ήθελε "κουτσούρα (ελιά) και πέταλο" για να ζήσει, δηλαδή κάποιο ζευγάρι ή άλογο για την σπορά. Αν περίσσευε λίγο κριθάρι ή λίγες ελιές (λάδι) τα πουλούσε για να καλύψει άλλες ανάγκες, ειδάλλως πήγαιναν όλα στη αυτοκατανάλωση
Σήμερα ποιά προϊόντα καλλιεργούνται στην περιοχή; Εξακολουθούν οι παλιές καλλιέργειες; Αν υπάρχουν νέες, από πότε περίπου έχουν αρχίσει;
Οι σημερινές ασχολίες: 1) Αύξηση της ελιάς πυκνής φυτεύσεως και 2) η κτηνοτροφία. Σήμερα υπάρχουν στην περιοχή της κοινότητας περίπου 40000 ελιές
Παλαιότερα το χωριό ήταν τσιφλίκι, βακούφι ή κεφαλοχώρι;
Τα γειτονικά χωριά Αμπελάκι και Φωτεινός(ήταν κατά την παράδοση χωριά που ίδρυσε στρατηγός του Φωκά) ήταν τουρκοχώρια. Οι πρόγονοι των σημερινών Αρμένων αγόρασαν κυρίως από τους Αμπελακιώτες Τούρκους τα κτήματά τους πριν οι Τούρκοι φύγουν. Κτήματα πήραν και από ένα μοναστήρι του Μελισσηνού, όπως λέγουν οι παλαιοί, το οποίο όμως τώρα δεν υπάρχει, διελύθη.
Αν ήταν τσιφλίκι ή βακούφι ποιές οικονομικές υποχρεώσεις (δοσίματα) είχαν οι καλλιεργητές προς τους γαιοκτήμονες (τσιφλικούχους) ή τα μοναστήρια;
Ομοίως
Υπήρξαν μήπως ποτέ τα χτήματα της περιοχής εθνικές γαϊες;
Όχι
Απο πόσα στρέμματα και πάνω ένας κλήρος εθεωρείτο μεγάλος;
150-200 στρέμματα
Πόσοι απο τους κατοίκους του χωριού είχαν τέτοιους μεγάλους κλήρους;
Καμιά δεκαριά οικογένειες
Σήμερα ποιο είναι το μέγεθος ενός μέσου γεωργικού κλήρου;
30-40 στρέμματα
Υπήρχε στο χωριό κτηνοτροφία;
Παλιά λίγη
Πότε άρχισε να υπάρχει οικόσιτη κτηνοτροφία στο χωριό;
Πάντα υπήρχε και τώρα
Υπήρχαν τσελιγκάτα στην περιοχή; Πόσα; Εξακολουθούν να υπάρχουν;
Τσελιγκάτα δεν υπήρχαν. Είναι νεώτερη ασχολία των κατοίκων. Σήμερα όλοι σχεδόν έχουν επιχειρήσεις. Δηλαδή τα βάζουν σε "φράγματα" είναι φρακτά όπως λέγουν. Δηλαδή τα ρίχνουν σε κτήματα περιφραγμένα και τους ρίχνουν τροφές. Κοπαδιάρικα υπάρχουν 4000 πρόβατα στο χωριό. Οι αίγες είναι μόνο οικόσιτες
Μήπως οι κάτοικοι του χωριού ασχολούνται κυρίως με την αλιεία;
Όχι
Μήπως παλαιότερα υπήρχαν στο χωριό οργανωμένες βιοτεχνίες; (εννοείται ως κύρια και συστηματική απασχόληση μιας μερίδας των κατοίκων του χωριού). Τί είδους βιοτεχνίες ήταν;
Όχι
Μήπως οι παλαιότεροι θυμούνται ή γνωρίζουν στοιχεία σχετικά με προηγούμενη κοινοτική οργάνωση, τυχόν ύπαρξη κοινοτικών αρχόντων και κοινοτικών συμβουλίων;
Υπήρχε ο τέως δήμος Βρυσηναίων από το βουνό Βρύσηνα στον οποίο υπείγοντο οι Αρμένοι μέχρι το 1925 όταν έγινε διαχωρισμός κοινοτήτων. Οι Αρμένοι είχαν πάρεδρο. Μετά το διαχωρισμό ακολούθησε ένα σύστημα κοινοτικής οργάνωσης όπως το σημερινό
Ποιους φόρους πλήρωναν παλαιότερα οι κάτοικοι του χωριού; Σε ποιούς τους πλήρωναν;
Μέχρι το 1950-52 υπήρχε το σύστημα πληρωμής της δεκάτης στους ενοικιαστές των φόρων (μουκατάδες)
Σε πόσες κοινωνικές τάξεις χωρίζονταν παλαιότερα οι κάτοικοι του χωριού και πως διακρίνονταν μεταξύ τους;
Δεν ξεχώριζαν
Ηταν συνηθισμένο οι κάτοικοι του χωριού να προσφέρουν την εργασία τους χωρίς αμοιβή για την εκτέλεση έργων που τυχόν ήταν αναγκαία στην κοινότητα (π.χ. χτίσιμο σχολείου, εκκλησίας, κατασκευή δρόμου κ.α ;
Υπήρχε το σύστημα της προσωπικής εργασίας. Χρησιμοποιήθηκε π.χ. Στο να φέρουν νερό με το σκαλίδι
Η συμμετοχή ήταν υποχρεωτική για όλους τους άνδρες; Απο ποιά ήλικία; Γυναίκες συμμετείχαν;
Ήταν υποχρεωτική, η κοινότητα όριζε το ημερομίσθιο. Μόνο άνδρες 18-60 χρόνων. Οι γυναίκες "λόγω τοπικών συνθηκών" όπως έγραφαν προς τη νομαρχία δεν συμμετείχαν. Μ' αυτό εννοούσαν ότι στο μέρος τους οι γυναίκες δεν κάνουν ανδρικές εργασίες. Καταργήθηκε το 1980
Αν κάποιος αρνιόταν να συμμετάσχει, τον τιμωρούσαν; Πως;
Συχνά έστελναν βεβαίωση στο ταμείο για την πληρωμή του ημερομισθίου σ'όσους δεν πήγαιναν ή δεν έβαζαν αντικαταστάτη
Ήταν η αλληλοβοήθεια συνηθισμένο φαινόμενο ανάμεσα στις οικογένειες της κοινότητας; Σε ποιες κυρίως εργασίες ίσχυε: στις πιο επείγουσες γεωργικές εργασίες όπως π.χ τρύγος, θέρος ή σε όλες ανεξαιρέτως τις γεωργικές εργασίες;
Στο θέρος, στο αλώνι, στο σπέρμα, στο ζευγάρι (έβαζαν από μια γελάδα) στο ράβδισμα των βελανιδιών. Αυτές ήταν μερικές από τις εργασίες που υπήρχε αλληλοβοήθεια.
Εκτός απο τις γεωργικές εργασίες σε ποιες άλλες περιπτώσεις ίσχυε η αλληλοβοήθεια (π.χ για το χτίσιμο των σπιτιών);
Πάντα στην κλάψα του σπιτιού έσπευδε όλο το χωριό σε βοήθεια
Μήπως η αλληλοβοήθεια ήταν περισσότερο αναπτυγμένη μεταξύ των γυναικών; Για ποιες κυρίως δουλειές;
Το ίδιο σε γυναικείες δουλειές, όπως στον αργαλειό, στο μποστάνι κλπ
Πόσα μέλη αποτελούσαν συνήθως μιαν οικογένεια; Μπορείτε να τα ονοματίσετε (π.χ. ο πατέρας του άνδρα, ο αδελφός της γυναίκας κ.ο.κ.);
Οι γονείς με τα παιδιά τους 7-8 και 12 καμιά φορά. Και πολλές φορές παππούς και γιαγιά
Πως προσφωνούσαν τα παιδιά τον πατέρα τους και πως τη μητέρα τους;
Πατέρα, μάνα/μπαμπά (νεώτερο)
Πώς προσφωνούσε ένα παιδί τον πατέρα του πατέρα του;
Παπού
Πώς τη μητέρα του πατέρα του;
Γιαγιά
Πως τον πατέρα της μητέρας του;
Παπού
Πώς τη μητέρα της μητέρας του;
Γιαγιά
Πώς προσφωνούσε ο παππούς τα εγγόνια του;
Με το όνομά τους
Πώς προσφωνούσε η γιαγιά τα εγγόνια της;
Με το όνομά τους
Πώς προσφωνούσε ένα παιδί τους αδελφούς του;
Με το όνομά του
Πώς τις αδελφές του;
Με το όνομά τους
Υπήρχαν μήπως ιδιαίτεροι όροι για το μεγαλύτερο αδελφό;
Οχι
Για τη μεγαλύτερη αδελφή;
Οχι
Πώς προσφωνούσαν τα μεγαλύτερα αδέλφια τα μικρότερα;
Με το όνομά του
Πώς προσφωνούσε ένα παιδί τον αδελφό του πατέρα του;
Μπάρμπα
Πώς την αδελφή του πατέρα του;
Θειά
Πώς τον αδελφό και πώς την αδελφή της μητέρας του;
Μπάρμπα/θειά
Πώς προσφωνούσαν οι θείοι τα ανήψια τους;
Με το όνομά τους
Πώς προσφωνούσαν οι γονείς το αγόρι τους και πώς το κορίτσι τους;
Με το όνομά τους
Υπήρχαν ειδικά ονόματα για τα πρωτότοκα παιδιά; Για τα υστερότοκα;
Ο πρώτος, το στερνοβύζι
Πώς ονομάζοντν τα παιδιά απο άλλον πατέρα ή άλλη μητέρα;
Αλληλαδέλφια
Πώς ονομάζονταν τα δίδυμα;
Μπραγά
Πώς προσφωνούσαν οι γονείς του γαμπρού τους γονείς της νύφης;
Συμπεθέρους
Πώς προσφωνούσε η νύφη τον πεθερό της;
Πατέρα μπροστά, πεθερέ πίσω
Πώς την πεθερά της;
Μητέρα, (πεθερά=η πεθερά μου)
Πώς τον αδελφό και την αδελφή του άνδρα της;
Με το όνομά τους
Πώς προσφωνούσε ο γαμπρός τον πεθερό του;
Πατέρα+πεθερέ
Πώς την πεθερά του;
Μητέρα+πεθερά/καμιά φορά και με το όνομά της
Πώς τον αδελφό και την αδελφή της γυναίκας του;
Με το όνομά τους
Πώς προσφωνούσε ο πεθερός το γαμπρό;
Με το όνομά του
Πώς προσφωνούσε το γαμπρό η πεθερά;
Με το όνομά του
Πώς προσφωνούσαν το γαμπρό τα αδέλφια της νύφης;
Με το όνομά του
Πώς προσφωνούσαν τη νύφη οι αδελφοί του γαμπρού;
Με το όνομά της
Πώς προσφωνούσαν τη νύφη οι αδελφές του γαμπρού;
Με το όνομά της
Πώς προσφωνούσε ο σύζυγος τη σύζυγο και πώς αυτή τον άνδρα της;
Με το όνομά της και παλαιότερα μπρε συ + όνομά του (της)
Πώς όριζαν τα βαφτιστικά ονόματα των παιδιών; (του παππού απο τον πατέρα;), ποιό στο πρώτο κορίτσι; Πώς διάλεγαν τα ονόματα των υπόλοιπων παιδιών της οικογένειας; Σε ποιες περιπτώσεις μπορούσε ο νονός να δώσει όποιο όνομα ήθελε ο ίδιος;
Υπήρχε αλυσσίδα. Πρώτα τα ονόματα των γονιών του άνδρα και μετά της γυναίκας. Αν ήταν τα δυο πρώτα αγόρια ή κορίτσια έβγαιναν ένα και ένα, πρώτα του πατέρα και της μητέρας του άνδρα και μετά του πατέρα και της μητέρας της γυναίκας. Ο νονός μόνο κατόπιν αδείας έδινε το όνομα που ήθελε χωρίς να ρωτήσει τον πατέρα και αυτός του φώναζε βάλε και το δικό μου. Μετά φώναζε το παιδί με το δικό του όνομα.
Μπορείτε να περιγράψετε σε γενικές γραμμές πώς μοιράζονταν οι δουλειές ανάμεσα στους άνδρες και τις γυναίκες δηλαδή οι γυναίκες, εκτός απο τις δουλειές του σπιτιού και την ανατροφή των παιδιών, ποιές άλλες δουλειές έκαναν (π.χ κουβαλούσαν τα ξύλα, το νερ
Υπήρχε η συνεργασία ανάμεσα στους δυο αλλά γενικά άλλες δουλειές (βαρειές) έκαναν οι άνδρες και άλλες οι γυναίκες, που μπορούσαν να κάνουν και ανδρικές. Τα ξύλα ήταν δουλειά του άνδρα, το νερό έφερναν οι γυναίκες. Τα οικόσιτα ζώα φρόντιζε η γυναίκα. Στη βοσκή τα πήγαινε ο άνδρας. Το θέρισμα γινόταν μαζί.
Ποιες απο τις αγροτικές δουλειές έκαναν οι γυναίκες;
Το μάζεμα των ελιών, των βελανιδιών
Ποιες απο τις δουλειές που είχαν σχέση με την κτηνοτροφία εκτελούσαν οι γυναίκες;
Σήμερο στο άρμεγμα βοηθεί η γυναίκα, να πιάσει τη μια είσοδο του χωραφιού και ο άνδρας της την άλλη και να κατευθύνουν τα γίδια. Σήμερα υπάρχουν 2 τυροκομεία στο χωριό. Εκεί δίνουν το γάλα ή στο Ρέθυμνο
Ποιες θεωρούσαν αποκλειστικά ανδρικές δουλειές;
Η σπορά, το όργωμα, το σκάψιμο
Τα παιδιά απο ποια ηλικία άρχιζαν να βοηθούν στις δουλειές; Ποιες δουλειές ανέθεταν στα αγόρια και ποιες στα κορίτσια;
Από τότε που πήγαιναν στο δημοτικό. Ό,τι δουλειά είχε το σπίτι. Τα αγόρια έβγαιναν έξω τα κορίτσια βοηθούσαν στις δουλειές του σπιτιού
Ποιες ήταν οι συνήθειες του τόπου σχετικά με τους γάμους; Τα παιδιά μιας οικογένειεας παντρεύονταν ανάλογα με την ηλικία τους ή έπρεπε πρώτα να παντρευτούν όλα τα κορίτσια και έπειτα τα αγόρια της οικογένειας;
Απαραίτητο, πρώτα τα κορίτσια ιεραρχικά, μετά τα αγόρια. Αν μια αδερφή έβαζε εμπόδια στο γάμο της μπορούσε να κρατήσει τα αδέρφια της ανύπαντρα. Υπάρχουν πολλές περιπτώσεις αδελφών που έμεινα γεροντοπαλλικαρα γιατί δεν παντρεύτηκε κάποια αδελφή τους. Αν κάποιος ζητούσε μια μικρότερη αδελφή του απαντούσε ο πατέρας δεν στην δίνω αν δεν παντρευτεί η μεγάλη
Ποια θεωρούσαν ως κανονική ηλικία γάμου για τις γυναίκες και ποια για τους άνδρες; Ήταν επιτρεπτό ή συνηθισμένο η γυναίκα να είναι μεγαλύτερη απο τον άνδρα;
Η γυναίκα από τα 20. Έπρεπε να είχε μάθει το νοικοκυριό. Ο άνδρας αργότερα, έπρεπε να κτίσει πρώτα σπίτι. Αν η γυναίκα είχε περιουσία μπορούσε να πάρει και μικρότερό της. Όπως έλεγαν "εδά δεν ξανοίγουν σειρές μόνο ξανοίγουν πιτουρές", δηλαδή δε λαβαίνουν υπόψη την ομορφιά (καλόσειροι ή κακόσειροι) αλλά το χρήμα
Η συνήθεια ήταν ο γαμπρός και η νύφη να είναι απο το ίδιο χωριό; Αν όχι απο ποια χωριά διάλεγαν συνήθως τους γαμπρούς και απο ποια τις νύφες; Μπορείτε να τα ονοματίσετε;
Ο γαμπρός και η νύφη μπορούσαν να είναι από το ίδιο χωριό και από άλλα. Σε κάθε χωριό υπήρχε μια προξενήτρα που ήξερε ποιοι ήταν σε θέση γάμου και έτσι κανόνιζε. Όταν πήγαινε σ' ένα σπίτι φορώντας δυο λογιών παπούτσια (διαφορετικά το ένα από το άλλο) γνώριζαν ότι πήγαινε για προξενειό. Μια φορά πήγαν τον πατέρα μου ως γαμπρό με άλλο όνομα, λέει ο πληροφορητής, σ' ένα χωριό, τον είδε η νύφη. Στο γάμο πήγε ο κανονικός. Στην εκκλησία τον έβλεπε η νύφη και έλεγε αυτός δε μοιάζει με αυτόν που μου προξένησαν αλλά δεν μπορούσε να πει δεν τον παίρνω
Που εγκαθίστατο το νέο ζευγάρι μετά το γάμο; στο πατρικό του γαμπρού; στο πατρικό της νύφης; σε κάποιο καινούριο σπίτι; αποτελούσε το σπίτι αυτό προίκα της νύφης;
Στο σπίτι που έκτιζε ο γαμπρός, αλλά και στο πατρικό του. Τον παλιό καιρό ήταν καμαρόσπιτα. Έβαζαν λεπίνα (χώμα) και έφτιαχναν μια καμάρα στην οποία έμενε το νεοζευγάρι. Μπορούσε όμως να κτίσει και αλλού αν είχε περιουσία. Αυτό όμως δεν ήταν πάντα εύκολο γι' αυτό όπως έλεγαν "σπίτι και αμπέλι δεν τώχει όποιος θέλει"
Συνέβαινε μήπως όλα τα αγόρια μιας οικογένειας, όταν παντρεύονταν, να φέρνουν τις γυναίκες τους στο πατρικό τους; Τι γινόταν τότε; Ζούσαν όλοι μαζί, εργάζονταν, έτρωγαν μαζί, κοιμόνταν κάτω απο την ίδια στέγη;
Όταν έμεναν στα καμαρόσπιτα μπορούσαν να δουλεύουν όλοι μαζί+να τρώγουν μαζί
Κρατούσαν τα αδέλφια την περιουσία αδιαίρετη;
Γενικά την διατηρούσαν. Μπορεί όμως ο πατέρας να μοίραζε την περιουσία γιατί κάποιος γιος ήταν τεμπέλης για άλλο λόγο για να γνωρίζει ο καθένας τι του ανήκει. Έπαιρνε ο πατέρα τους "μοιραγήδες" που αποτιμούσαν την περιουσία
Πότε χώριζαν τα αδέλφια; Όταν πέθαινε ο πατέρας; Όταν γίνονται πολλοί και δεν τους χωρούσε πια το σπίτι; Ποιοι λόγοι μπορούσαν να επισπευσουν το χωρισμό των αδελφών;
Σε μέρη ανάλογα με τον αριθμό των παιδιών και μετά έβαζαν τα κομάτια σε κλήρο και καλούσε ο πατέρας τα παιδιά με σειρά από το νεαρότερο πρώτο και τελευταίο τον πρώτο να τραβήξουν κλήρο. Μετά το μοίρασμα αυτό έγραφε ο πατέρας τον γιαυτά δηλαδή έγραφε σε χαρτί τι ανήκει σε κάθε έναν. Το μοίρασμά γινόταν και πριν παντρευτούν και αφού παντρευτούν
Όταν όλα τα παιδιά άνοιγαν δικό τους σπιτικό, ποιος παρέμενε στο πατρικό μαζί με τους γονείς; Ο μεγαλύτερος γιος; Η μεγαλύτερη κόρη; Ο μικρότερος γιος; Η μικρότερη κόρη; Οποιο παιδί θα διάλεγαν οι γονείς;
"ο πρώτος παίρνει τ'άρματα κι ο ύστερος το σπίτι"
Σε ποιες περιπτώσεις μια οικογένεια έπαιρνε σώγαμπρο;
Που είχε μόνο κορίτσια και σπίτια
Πήγαιναν ποτέ σώγαμπροι άνθρωποι που διέθεταν οι ίδιοι περιουσία;
Όχι. Όποιος κάθιζε στο σπίτι της γυναίκας τον έλεγαν καλομπερδέση. Οι σώγαμπροι ήταν δαντέλες.
Τι γινόταν στις περιπτώσεις που η οικογένεια είχε δύο ή τρια κορίτσια; Για ποιο έπαιρναν το σώγαμπρο; Για το μεγαλύτερο; Για το μικρότερο;
Αν είχε 2 κορίτσια και 2 σπίτια μπορούσε να πάρει δυο σιόγαμπρους. Ειδάλλως στην πρώτη
Αν μια οικογένεια έπαιρνε σώγαμπρο πώς μοιραζόταν η πατρική περιουσία; Ήταν μήπως υποχρεωμένος ο πεθερός να γράψει στο ΄πονομα του γαμπρού μέρος της περιουσίας του;
Γραφότανε στις κόρες, γιατί αν δεν τα ήθελε μετά ο πεθερός του έλεγε "πάρε τη βέργα σου και φύγε" δηλαδή ήλθε έχοντας μια βέργα μόνο
Τι γινόταν σ αυτές τις περιπτώσεις με τα επώνυμα; Μήπως έπαιρνε ο γαμπρός το επώνυμο του πεθερού; Τα παιδιά ποιανού το επώνυμο έπαιρναν; Μπορείτε να αναφέρετε ένα παράδειγμα;
Όχι κρατούσε το όνομά του. Τα παιδιά έπαιρναν το επώνυμο του πατέρα τους
Πότε δυο άτομα δεν μπορούσαν, λόγω συγγένειας, να παντρευτούν μεταξύ τους; Υπήρξε ποτέ στο χωριό περίπτωση γάμου μεταξύ πρώτων εξαδέλφων; Αν ναι, ήταν εξαδέλφια απο πατέρα ή απο μητέρα;
Μέχρι τρίτα εξαδέλφια δεν παντρεύονταν. Δεν υπάρχει προηγούμενο για πρώτα εξαδέλφια. Σχετικά πρόσφατα παντρεύτηκαν δυο δευτεροεξάδελφα και έγινε σούσουρο γιατί νομίζουν ότι τα παιδιά θα γεννηθούν με ελάττωμα. Δε συνέβη όμως κάτι τέτοιο
Μήπως δύο άτομα δεν μπορούσαν να παντρευτούν αν είχαν κοινό επώνυμο;
Όχι, εφόσον δεν υπήρχε συγγένεια
Υπήρξαν παλαιότερα στο χωριό περιπτώσεις διαζυγίων; Αν ναι για ποιους κυρίως λόγους;
Όχι, ο ρωμέικος γάμος όπως λένε δεν διαλύεται γιατί επακολουθεί βεντέτα
Ποιος συνήθως στεφάνωνε το ζευγάρι; Ο νονός του γαμπρού ή ο νονός της νύφς;
Ο νονός του γαμπρού αν υπήρχε, ειδάλλως της νύφης. Ο ίδιος ο πληροφορητής, παρόλο που πολιτικά του ζήτησε να τον παντρέψει αρνήθηκε και προτίμησε τη γυναίκα του νονού του
Ποιος βάφτιζε το πρώτο και ποιοι τα υπόλοιπα παιδιά του ζευγαριού; Μήπως όλα τα παιδιά μιας οικογένειας είχαν τον ίδιο νονό;
Ο κουμπάρος έπρεπε να βαπτίσει το πρώτο παιδί. Υπάρχει, δηλαδή, αλυσσίδα
Στις περιπτώσεις που μια οικογένεια άλλαζε κουμπάρο ή ήθελε να βρει έναν καινούριο, προτιμούσαν να είναι κάποιος συγγενής ή φίλος ή κάποιος πλούσιος και κοινωνικά ανώτερος;
Συνήθως προτιμούσαν ένα φίλο. Αν έδεναν τα χέρια αυτό αρκούσε. Πολλές φορές έκαναν σύντεκνο και ένα πολιτικό. Υπάρχει κάποιος πολιτικός που έχει κάνει 2500 βαπτίσεις
Μεταξύ οικογενειών που συνδέονταν με κουμπαριά, επιτρεπόταν ή απαγορευόταν ο γάμος;
Η συντεκνία είναι συγγένεια. Αν ήταν παιδί που είχε βαπτιστεί από τους γονείς του άλλου υποψηφίου γαμπρού ή νύφης δεν επιτρεπόταν
Δυο παιδιά που είχαν τον ίδιο νονό μπορούσαν ποτέ να παντρευτούν μεταξύ τους;
Τα πνευματικά αδέλφια δεν επετρέπετο να παντρευτούν
Σε ποιες περιπτώσεις δυο άνθρωποι αποφάσιζαν να γίνουν αδελφοποιτοί;
Από όσον θυμάται δεν εφαρμόστηκε ποτέ στην περιοχή τους μολονότι ήξερε το έθιμο και την τελετουργία του
Υπήρχε παλαιότερα στο χωριό ο θεσμός της προίκας;
Υπήρχε. Εκτός από το μοιράσι (το μερίδιό της) έπαιρνε (μπορούσε να πάρει) και το επανωπρούκι που ήταν τα είδη ρουχισμού κλπ (τα προικιά) και άλλα, κτήματα ή χρήματα
Η προικοδοσία γινόταν προφορικά ή με προικοσύμφωνα; Πως ελέγοντο τα προικοσύμφωνα;
Αν ήταν πανωπρούκι γινόταν με προικοσύμφωνα, ειδάλλως προφορικά
Ποιοι συνέτασσαν και ποιοι υπέγραφαν τα προικοσύμφωνα;
Οι προύχοντες που ήξεραν γράμματα. Υπέγραφαν οι συμπέθεροι και οι μάρτυρες
Εκτός απο τα είδη οικοσυσκευής και το ρουχισμό τι άλλο έπαιρνε συνήθως ένα κορίτσι ως προίκα; -Χρήματα; Πόσα περίπου;
Στην αρχή έδιναν χωράφια, αργότερα γίδια και πολύ αργότερα χρήματα
Όλα τα κορίτσια μιας οικογένειας έπαιρναν την ίδια προίκα; Μήπως κάποιο απο αυτά (λ.χ η πρωτότοκη) έπαιρνε κατ έθιμο μεγαλύτερο μερίδιο;
Εξαρτάται, αν ήταν όμορφη μπορεί να μην έπαιρνε και προίκα, όπως γινόταν και στα Σφακιά. Αν πάλιν θέλανε τον γαμπρό πολύ μπορεί να έδινα και περισσότερα. Είχε ακουστεί περίπτωση για ένα γειτονικό χωριό όπου ο γαμπρός ήθελε πολύ μια όμορφη κόρη ώστε έδινε στον πεθερό χρήματα για να την πάρει
Μήπως κάποιο απο τα κορίτσια της οικογένειας έπαιρνε προίκα ολόκληρη την πατρική περιουσία, ανεξάρτητας απο την ύπαρξη αλλων παιδιών, αγοριών ή κοριτσιών;
Όχι
Μήπως η προίκα της μητέρας ( σπίτι, χρήματα ή άλλα αγαθα) μεταβιβαζόταν ως προίκα στις κόρες της; Στην περίπτωση αυτή, αν μια γυναίκα αποκτούσε μόνο γιους, σε ποιον μεταβιβαζόταν η προίκα της;
Μοιραζόταν σ'όλα τα παιδιά εξίσου ανεξάρτητα από φύλο
Εκτός απο τον πατέρα είχαν μήπως και οι αδελφοί υποχρέωση να συνεισφέρουν στην προίκιση των κοριτσιών της οικογένειας; Μήπως αυτό συνέβαινε μόνο στις περιπτώσεις θανάτου του πατέρα;
Άγραφος νόμος να βοηθήσουν τα αδέρφια την αδελφή(ές) τους να παντρευτεί (ούν). Καμιά φορά, σπάνιο αυτό, μπορούσε μια αδελφή να αναγνωρίσει τις θυσίες ενός αδελφού και να του αφήσει κάτι από την περιουσία της
Μια γυναίκα που έπαιρνε προίκα, είχε δικαίωμα να ζητήσει και κληρονομικό μερίδιο;
Ανάλογα με την περιουσία. Αν γινόταν ξωπρούκι δεν είχε δικαίωμα να ζητήσει
Αν μια παντρεμένη γυναίκα πέθαινε άτεκνη, η προίκα της επιστρεφόταν στην οικογένειά της ή παρέμενε στον άνδρα της;
Ο άνδρας έπαιρνε το αντρικό του. Η υπόλοιπη πήγαινε στους συγγενείς της. Μπορούσε να είχε γράψει και σε ποιους από τους συγγενείς της να πάει η περιουσία της.
Μήπως στα μέρη σας υπήρχε η συνήθεια ο γαμπρός να δίνει ζώα ή αλλά πράγματα στον πεθερό πρίν απο το γάμο; Πως λεγόταν η προσφορά αυτή;
Βλέπε ερ. 41. Ακούστηκε σαν εξαίρεση σ'άλλο χωριό
Πως γινόταν η μεταβίβαση της πατρικής περιουσίας στα αγόρια της οικογένειας; Πότε, με άλλα λόγια, τα αγόρια της οικογένειας έπαιρναν το μερίδιο που τους αναλογούσε; Κατά τη στιγμή του γάμου τους; Υστερα απο το θάνατο του πατέρα; Ύστερα απο το θάνατο και τ
Βλέπε 16+17
Ολα τα αγόρια της οικογένειας κληρονομούσαν ίσα μερίδια ή μήπως κάποιο απο αυτά, π.χ ο πρωτότοκος ή ο υστερότοκος κληρονομούσε μεγαλύτερο μερίδιο της πατρικής περιουσίας;
Γενικά το ίδιο. Αν κάποιος έπαιρνε το σπίτι θα έπαιρνε λιγότερη κτηματική περιουσία
Το μερίδιο που έπαιρναν τα κορίτσια της οικογένειας (είτε ως προίκα είτε ως κληρονομική μερίδα) ήταν ίσο, μικρότερο ή μεγαλύτερο απο το μερίδιο που έπαιρναν τα αγόρια;
Γενικά το ίδιο, εκτός από τις εξαιρέσεις που αναφέρθηκαν
Η μεταβίβαση της περιουσίας γινόταν συνήθως προφορικά ή με διαθήκη;
Βλέπε 16+17
Μήπως το μοίρασμα της κληρονομιάς γινόταν με λαχνό; Σε ποιες περιπτώσεις ίσχυε αυτός ο τρόπς και μεταξύ ποιων συγγενών γινόταν το μοίρασμα;
Βλέπε 16+17
Αν πέθαινε πρώτα ο σύζυγος, τι μερίδιο της περιουσίας αναλογούσε στη γυναίκα, στην περίπτωση που υπήρχαν παιδιά απο το γάμο;
Έπαιρνε και αυτή μερίδιο όπως και τα αδέρφια
Αν δεν υπήρχαν παιδιά, εκτός απο τη γυναίκα, ποιοι άλλοι είχαν κληρονομικά δικαιώματα και σε ποιες περιπτώσεις;
Τα αδέρφια και τα ανήψια του άνδρα
Αν κάποιος αποκτούσε μόνο κόρες, όταν πέθαινε τον κληρονομούσαν οι κόρες του ή οι αδελφοί του;
Οι κόρες
Ένα παιδί μπορούσε να κληρονομήσει τον αδελφό του πατέρα του, στην περίπτωση που αυτός δεν είχε παιδιά; Συνέβαινε το ίδιο και με τον αδελφό της μητέρας του;
Κληρονομούσε τον πατέρα του και τη μητέρα του
Σε ποιες περιπτώσεις ένα ζευγάρι αποφάσιζε να υιοθετήσει ένα παιδί; Αν δεν είχε καθόλου πιαδιά ή αν είχε μόνο κορίτσια;
Αν δεν είχαν παιδιά
Ποια παιδιά προτιμούσαν σ αυτές τις περιπτώσεις; Παιδιά αδελφών; Μακρινών συγγενών; ορφανά;
Προτιμούσαν παιδιά αδελφών ή το φιλιοτσάκι. Προτιμούσαν να έχει το ίδιο επώνυμο γιατί δεν έκαναν ούτε χαρτιά
Τι κληρονομικά δικαιώματα είχε ένα υιοθετημένο παιδί;
Ότι και το κανονικό. Του έγραφαν την περιουσία. Τώρα αλλάζουν και το όνομα γιατί πηγαίνουν στο δικαστήριο και πετυχαίνουν την υιοθεσία με διακστική πράξη
Creative Commons
Αναφορά Δημιουργού - Μη Εμπορική Χρήση - Παρόμοια Διανομή 4.0 Διεθνές - CC BY-NC-SA
