Αρσάκειο

Ενότητα:

Αρχειακό και οπτικο-ακουστικό υλικό ερευνών

Όνομα χωριού

Αρσάκειο

Περισσότερα...

Αριθμός

1258

Κοινότητα

Σαπέων

Επαρχία

Ροδόπης

Νομός

Ροδόπης

Ποιό είναι το παλαιότερο όνομα του χωριού (αν υπάρχει);

Ασιάκειο

Μήπως το χωριό κατοικείται κυρίως από πρόσφυγες (πχ.χ Ποντίους, Μικρασιάτες ή άλλους - ποιούς; ) ή Σαρακατσάνους, Αρβανίτε, Πομάκους ή άλλες ομάδες;

Το χωριό είναι μίσο Ελληνικό μισό τουρκικό. Οι Έλληνες είναι πρόσφυγες από Ανατολική Θράκη (Μάλγαρα)

Ποιές διαλέκτους μιλούσαν παλαιότερα οι κάτοικοι του χωριού;

Θρακιώτικη

Πόσες εκκλησίες υπήρχαν παλαιότερα στο χωριό; Μήοως ξέρετε πότε είχε χτιστεί η πρώτη;

Μιά, κτίστηκε το 1927 η πρώτη

Σε ποιούς ανήκαν; Μήπως ήταν οικογενειακές;

Στον οικισμό

Πόσα νεκροταφεία υπήρχαν παλαιότερα στο χωριό;

Ένα

Πότε για πρώτη φορά λειτούργησε σχολείο στο χωριό;

ΤΟ 1922

Ποιές ήταν οι κυριότερες ασχολίες των κατοίκων γύρω στα 1940;

Κτηνοτροφία, γεωργία

Αν υπήρχε γεωργία, ποια κυρίως προϊόντα καλλιεργούντο;

Δημητριακά, καπνά

Ποιά από τα γεωργικά προϊόντα προορίζονταν για αυτοκατανάλωση και ποιά για το εμπόριο;

Τα σιτάρια στο εμπόριο

Σήμερα ποιά προϊόντα καλλιεργούνται στην περιοχή; Εξακολουθούν οι παλιές καλλιέργειες; Αν υπάρχουν νέες, από πότε περίπου έχουν αρχίσει;

Καπνά, δημητριακά. Ναί, ντομάτα από φέτος.

Υπήρξαν μήπως ποτέ τα χτήματα της περιοχής εθνικές γαϊες;

Ναι

Απο πόσα στρέμματα και πάνω ένας κλήρος εθεωρείτο μεγάλος;

Από 35 στρέμματα και πάνω

Πόσοι απο τους κατοίκους του χωριού είχαν τέτοιους μεγάλους κλήρους;

20 κάτοικοι

Σήμερα ποιο είναι το μέγεθος ενός μέσου γεωργικού κλήρου;

Μέσος όρος 50 στρέμματα

Υπήρχε στο χωριό κτηνοτροφία;

Ναι

Πότε άρχισε να υπάρχει οικόσιτη κτηνοτροφία στο χωριό;

Από το 1922

Υπήρχαν τσελιγκάτα στην περιοχή; Πόσα; Εξακολουθούν να υπάρχουν;

Όχι

Μήπως οι κάτοικοι του χωριού ασχολούνται κυρίως με την αλιεία;

Όχι

Μήπως παλαιότερα υπήρχαν στο χωριό οργανωμένες βιοτεχνίες; (εννοείται ως κύρια και συστηματική απασχόληση μιας μερίδας των κατοίκων του χωριού). Τί είδους βιοτεχνίες ήταν;

Όχι

Μήπως οι παλαιότεροι θυμούνται ή γνωρίζουν στοιχεία σχετικά με προηγούμενη κοινοτική οργάνωση, τυχόν ύπαρξη κοινοτικών αρχόντων και κοινοτικών συμβουλίων;

Όχι

Ποιους φόρους πλήρωναν παλαιότερα οι κάτοικοι του χωριού; Σε ποιούς τους πλήρωναν;

Κοινοτικούς φόρους (βοσκές, φόρος εισοδήματος) στον Δήμο Σαπών

Σε πόσες κοινωνικές τάξεις χωρίζονταν παλαιότερα οι κάτοικοι του χωριού και πως διακρίνονταν μεταξύ τους;

Όλοι ήταν στο ίδιο επίπεδο

Ηταν συνηθισμένο οι κάτοικοι του χωριού να προσφέρουν την εργασία τους χωρίς αμοιβή για την εκτέλεση έργων που τυχόν ήταν αναγκαία στην κοινότητα (π.χ. χτίσιμο σχολείου, εκκλησίας, κατασκευή δρόμου κ.α ;

Η προσωπική εργασία

Η συμμετοχή ήταν υποχρεωτική για όλους τους άνδρες; Απο ποιά ήλικία; Γυναίκες συμμετείχαν;

Ναι. Από 18 - 60 ετών. Γυναίκες όχι.

Αν κάποιος αρνιόταν να συμμετάσχει, τον τιμωρούσαν; Πως;

Ναι, ο δήμος του έβαλε πρόστιμο. Πλήρωσε τα μεροκάματα που του αναλογούσαν.

Ήταν η αλληλοβοήθεια συνηθισμένο φαινόμενο ανάμεσα στις οικογένειες της κοινότητας; Σε ποιες κυρίως εργασίες ίσχυε: στις πιο επείγουσες γεωργικές εργασίες όπως π.χ τρύγος, θέρος ή σε όλες ανεξαιρέτως τις γεωργικές εργασίες;

Όχι

Εκτός απο τις γεωργικές εργασίες σε ποιες άλλες περιπτώσεις ίσχυε η αλληλοβοήθεια (π.χ για το χτίσιμο των σπιτιών);

Όχι

Μήπως η αλληλοβοήθεια ήταν περισσότερο αναπτυγμένη μεταξύ των γυναικών; Για ποιες κυρίως δουλειές;

Όχι

Πόσα μέλη αποτελούσαν συνήθως μιαν οικογένεια; Μπορείτε να τα ονοματίσετε (π.χ. ο πατέρας του άνδρα, ο αδελφός της γυναίκας κ.ο.κ.);

ΑΠΌ 4 - 9. Πατέρα, μητέρα και 7 παιδιά το ανώτερο.

Πως προσφωνούσαν τα παιδιά τον πατέρα τους και πως τη μητέρα τους;

Μπαμπά - μάνα

Πώς προσφωνούσε ένα παιδί τον πατέρα του πατέρα του;

Παππού

Πώς τη μητέρα του πατέρα του;

Γιαγιά, νινέ

Πως τον πατέρα της μητέρας του;

Παππού

Πώς τη μητέρα της μητέρας του;

Γιαγιά, νινέ

Πώς προσφωνούσε ο παππούς τα εγγόνια του;

Στο όνομα

Πώς προσφωνούσε η γιαγιά τα εγγόνια της;

Στο όνομα

Πώς τις αδελφές του;

Στο όνομα

Υπήρχαν μήπως ιδιαίτεροι όροι για το μεγαλύτερο αδελφό;

Ο μικρός αδελφός τον μεγάλο "μπαντειά"

Για τη μεγαλύτερη αδελφή;

Η αδελφή η μεγάλη "μπούλα"

Πώς προσφωνούσαν τα μεγαλύτερα αδέλφια τα μικρότερα;

Στο όνομα

Πώς προσφωνούσε ένα παιδί τον αδελφό του πατέρα του;

Θείο, νταή

Πώς την αδελφή του πατέρα του;

Θειά

Πώς τον αδελφό και πώς την αδελφή της μητέρας του;

Τα ίδια

Πώς προσφωνούσαν οι θείοι τα ανήψια τους;

Στο όνομα

Πώς προσφωνούσαν οι γονείς το αγόρι τους και πώς το κορίτσι τους;

Στο όνομα

Υπήρχαν ειδικά ονόματα για τα πρωτότοκα παιδιά; Για τα υστερότοκα;

Όχι

Πώς ονομάζοντν τα παιδιά απο άλλον πατέρα ή άλλη μητέρα;

Στο όνομα

Πώς ονομάζονταν τα δίδυμα;

Διπλάρια

Πώς προσφωνούσαν οι γονείς του γαμπρού τους γονείς της νύφης;

Συμπέθερε

Πώς προσφωνούσε η νύφη τον πεθερό της;

Αφέντη

Πώς την πεθερά της;

Πεθερά

Πώς τον αδελφό και την αδελφή του άνδρα της;

Κουνιάδε - α

Πώς προσφωνούσε ο γαμπρός τον πεθερό του;

Αφέντη

Πώς την πεθερά του;

Πεθερά

Πώς τον αδελφό και την αδελφή της γυναίκας του;

Κουνιάδε - α

Πώς προσφωνούσε ο πεθερός το γαμπρό;

Στο όνομα - γαμπρέ

Πώς προσφωνούσε το γαμπρό η πεθερά;

Στο όνομα, γαμπρέ

Πώς προσφωνούσαν το γαμπρό τα αδέλφια της νύφης;

Στο όνομα

Πώς προσφωνούσαν τη νύφη οι αδελφοί του γαμπρού;

Νύφη

Πώς προσφωνούσαν τη νύφη οι αδελφές του γαμπρού;

Νύφη

Πώς προσφωνούσε ο σύζυγος τη σύζυγο και πώς αυτή τον άνδρα της;

Στο όνομα

Πώς όριζαν τα βαφτιστικά ονόματα των παιδιών; (του παππού απο τον πατέρα;), ποιό στο πρώτο κορίτσι; Πώς διάλεγαν τα ονόματα των υπόλοιπων παιδιών της οικογένειας; Σε ποιες περιπτώσεις μπορούσε ο νονός να δώσει όποιο όνομα ήθελε ο ίδιος;

Προτίμηση του νονού. Πάντα

Μπορείτε να περιγράψετε σε γενικές γραμμές πώς μοιράζονταν οι δουλειές ανάμεσα στους άνδρες και τις γυναίκες δηλαδή οι γυναίκες, εκτός απο τις δουλειές του σπιτιού και την ανατροφή των παιδιών, ποιές άλλες δουλειές έκαναν (π.χ κουβαλούσαν τα ξύλα, το νερ

Οι δουλειές οι γεωργικές γίνοντα και από τους δύο

Ποιες απο τις αγροτικές δουλειές έκαναν οι γυναίκες;

Θέρισμα, αλώνισμα, σκάψιμο, μπίλιασμα, φρόντιζαν τα ζώα κλπ

Ποιες απο τις δουλειές που είχαν σχέση με την κτηνοτροφία εκτελούσαν οι γυναίκες;

Άρμεγμα

Ποιες θεωρούσαν αποκλειστικά ανδρικές δουλειές;

Όργωμα, έφερναν ξύλα από το βουλό, βοσκούσαν τα ζώα

Τα παιδιά απο ποια ηλικία άρχιζαν να βοηθούν στις δουλειές; Ποιες δουλειές ανέθεταν στα αγόρια και ποιες στα κορίτσια;

Από 12 ετών τα αγόρια έβοσκαν τα ζώα, τα κορίτσια έφεραν νερό, ύφαιναν

Ποιες ήταν οι συνήθειες του τόπου σχετικά με τους γάμους; Τα παιδιά μιας οικογένειεας παντρεύονταν ανάλογα με την ηλικία τους ή έπρεπε πρώτα να παντρευτούν όλα τα κορίτσια και έπειτα τα αγόρια της οικογένειας;

Παντρεύονταν με τη σειρά ηλικίας

Ποια θεωρούσαν ως κανονική ηλικία γάμου για τις γυναίκες και ποια για τους άνδρες; Ήταν επιτρεπτό ή συνηθισμένο η γυναίκα να είναι μεγαλύτερη απο τον άνδρα;

Για τις γυναίκες από 17 και πάνω. Για τους άνδρες 18 και πάνω. Όχι.

Η συνήθεια ήταν ο γαμπρός και η νύφη να είναι απο το ίδιο χωριό; Αν όχι απο ποια χωριά διάλεγαν συνήθως τους γαμπρούς και απο ποια τις νύφες; Μπορείτε να τα ονοματίσετε;

Από γειτονικά και κυρίως από την ίδια ράτσα (καταγωγή). Ιάσιο, Αετοκορφή.

Που εγκαθίστατο το νέο ζευγάρι μετά το γάμο; στο πατρικό του γαμπρού; στο πατρικό της νύφης; σε κάποιο καινούριο σπίτι; αποτελούσε το σπίτι αυτό προίκα της νύφης;

Στο πατρικό του γαμπρού

Συνέβαινε μήπως όλα τα αγόρια μιας οικογένειας, όταν παντρεύονταν, να φέρνουν τις γυναίκες τους στο πατρικό τους; Τι γινόταν τότε; Ζούσαν όλοι μαζί, εργάζονταν, έτρωγαν μαζί, κοιμόνταν κάτω απο την ίδια στέγη;

Ναι. Ζούσαν όλοι μαζί.

Κρατούσαν τα αδέλφια την περιουσία αδιαίρετη;

Η περιουσία ανήκε στον πατέρα

Πότε χώριζαν τα αδέλφια; Όταν πέθαινε ο πατέρας; Όταν γίνονται πολλοί και δεν τους χωρούσε πια το σπίτι; Ποιοι λόγοι μπορούσαν να επισπευσουν το χωρισμό των αδελφών;

Στην κρίση του πατέρα. Εάν δεν μόνιαζαν οι νύφες τότε ο πατέρας χώριζε όπως ήθελε.

Όταν όλα τα παιδιά άνοιγαν δικό τους σπιτικό, ποιος παρέμενε στο πατρικό μαζί με τους γονείς; Ο μεγαλύτερος γιος; Η μεγαλύτερη κόρη; Ο μικρότερος γιος; Η μικρότερη κόρη; Οποιο παιδί θα διάλεγαν οι γονείς;

Παρέμενε ο μικρότερος γιός

Σε ποιες περιπτώσεις μια οικογένεια έπαιρνε σώγαμπρο;

Όταν δεν είχε αγόρια. Τον άνδρα της μικρότερης κόρης.

Πήγαιναν ποτέ σώγαμπροι άνθρωποι που διέθεταν οι ίδιοι περιουσία;

Όχι

Τι γινόταν στις περιπτώσεις που η οικογένεια είχε δύο ή τρια κορίτσια; Για ποιο έπαιρναν το σώγαμπρο; Για το μεγαλύτερο; Για το μικρότερο;

Γαι το μικότερο

Αν μια οικογένεια έπαιρνε σώγαμπρο πώς μοιραζόταν η πατρική περιουσία; Ήταν μήπως υποχρεωμένος ο πεθερός να γράψει στο ΄πονομα του γαμπρού μέρος της περιουσίας του;

Στην κρίση του πατέρα. Ήταν υποχρεωμένος να γράψει τα 3/4 της περιουσίας του στην κόρη του που θα έφερνε τον γαμπρό

Τι γινόταν σ αυτές τις περιπτώσεις με τα επώνυμα; Μήπως έπαιρνε ο γαμπρός το επώνυμο του πεθερού; Τα παιδιά ποιανού το επώνυμο έπαιρναν; Μπορείτε να αναφέρετε ένα παράδειγμα;

Όχι. Του πατέρα τους. Πεθερός Ντακάκης, γαμπρός Καρατσάνης, τα παιδιά Καρατσάνης.

Πότε δυο άτομα δεν μπορούσαν, λόγω συγγένειας, να παντρευτούν μεταξύ τους; Υπήρξε ποτέ στο χωριό περίπτωση γάμου μεταξύ πρώτων εξαδέλφων; Αν ναι, ήταν εξαδέλφια απο πατέρα ή απο μητέρα;

Όταν ήταν Α - Β ξαδέρφια. Όχι

Για τα δεύτερα εξαδέλφια, αν ήθελαν να παντρευτούν, υπήρχε κώλυμα;

Υπήρχε. Δεν έδινε άδεια η Μητρόπολη.

Μήπως δύο άτομα δεν μπορούσαν να παντρευτούν αν είχαν κοινό επώνυμο;

Όχι

Υπήρξαν παλαιότερα στο χωριό περιπτώσεις διαζυγίων; Αν ναι για ποιους κυρίως λόγους;

Όχι

Ποιος συνήθως στεφάνωνε το ζευγάρι; Ο νονός του γαμπρού ή ο νονός της νύφς;

Ο νονός του γαμπρού

Ποιος βάφτιζε το πρώτο και ποιοι τα υπόλοιπα παιδιά του ζευγαριού; Μήπως όλα τα παιδιά μιας οικογένειας είχαν τον ίδιο νονό;

Αυτός που έβαζε τα στέφανα το πρώτο. Ναι.

Στις περιπτώσεις που μια οικογένεια άλλαζε κουμπάρο ή ήθελε να βρει έναν καινούριο, προτιμούσαν να είναι κάποιος συγγενής ή φίλος ή κάποιος πλούσιος και κοινωνικά ανώτερος;

Ήταν στην κρίση του πατέρα. Συνήθως ο καινούργιος ήταν φίλος.

Μεταξύ οικογενειών που συνδέονταν με κουμπαριά, επιτρεπόταν ή απαγορευόταν ο γάμος;

Όχι

Δυο παιδιά που είχαν τον ίδιο νονό μπορούσαν ποτέ να παντρευτούν μεταξύ τους;

Ναι

Σε ποιες περιπτώσεις δυο άνθρωποι αποφάσιζαν να γίνουν αδελφοποιτοί;

Όταν ήταν αγαπητός

Αδελφοποιτοί μπορούσαν να γίνουν μόνον οι άνδρες μεταξύ τους; Γυναίκα με γυναίκα ή γυναίκα με άνδρα μπορούσαν να γίνουν αδελφοποιτοί;

Ναι, άνδρα με άνδρα. Ναι, γυναίκα με γυναίκα.

Υπήρχε παλαιότερα στο χωριό ο θεσμός της προίκας;

Υπήρχε σε ρουχισμό

Η προικοδοσία γινόταν προφορικά ή με προικοσύμφωνα; Πως ελέγοντο τα προικοσύμφωνα;

Προφορικά για τον ρουχισμό. Για τα κτήματα πήγαιναν στο συμβολαιογράφο.

Μήπως εκτός απο τα προικοσύμφωνα γνωρίζετε να υπήρχε και κάποιο άλλο είδος γαμηλίων συμβολαίων;

Όχι

Ποιοι συνέτασσαν και ποιοι υπέγραφαν τα προικοσύμφωνα;

Τα έφτιαχνε ο συμβολαιογράφος. Τα υπέγραφαν ο πατέρας και οι μάρτυρες.

Εκτός απο τα είδη οικοσυσκευής και το ρουχισμό τι άλλο έπαιρνε συνήθως ένα κορίτσι ως προίκα; -Χρήματα; Πόσα περίπου;

Αν είχε ο πατέρας έδινε ότι ήθελε.

Σπίτι; Επιπλωμένο;

Όχι

Που; Στο χωριό; Σε κάποια γειτονική πόλη;

Όχι

Χωράφια;

Ναι

Δέντρα; ζωα; καϊκια;

Όχι

Όλα τα κορίτσια μιας οικογένειας έπαιρναν την ίδια προίκα; Μήπως κάποιο απο αυτά (λ.χ η πρωτότοκη) έπαιρνε κατ έθιμο μεγαλύτερο μερίδιο;

Ναι

Μήπως κάποιο απο τα κορίτσια της οικογένειας έπαιρνε προίκα ολόκληρη την πατρική περιουσία, ανεξάρτητας απο την ύπαρξη αλλων παιδιών, αγοριών ή κοριτσιών;

Όχι

Μήπως η προίκα της μητέρας ( σπίτι, χρήματα ή άλλα αγαθα) μεταβιβαζόταν ως προίκα στις κόρες της; Στην περίπτωση αυτή, αν μια γυναίκα αποκτούσε μόνο γιους, σε ποιον μεταβιβαζόταν η προίκα της;

Όχι

Εκτός απο τον πατέρα είχαν μήπως και οι αδελφοί υποχρέωση να συνεισφέρουν στην προίκιση των κοριτσιών της οικογένειας; Μήπως αυτό συνέβαινε μόνο στις περιπτώσεις θανάτου του πατέρα;

Συνέβαινε μόνο σε θάνατο του πατέρα

Μια γυναίκα που έπαιρνε προίκα, είχε δικαίωμα να ζητήσει και κληρονομικό μερίδιο;

Ναι

Αν μια παντρεμένη γυναίκα πέθαινε άτεκνη, η προίκα της επιστρεφόταν στην οικογένειά της ή παρέμενε στον άνδρα της;

Έμενε στον άνδρα της

Μήπως στα μέρη σας υπήρχε η συνήθεια ο γαμπρός να δίνει ζώα ή αλλά πράγματα στον πεθερό πρίν απο το γάμο; Πως λεγόταν η προσφορά αυτή;

Υπήρχε η συνήθεια. Λεγόταν Μπαμπά - Χακη. Συνήθως ήταν ότι ήθελε ο πατέρας της κόρης σε χρήματα.

Ποιος ακριβώς έδινε; Ο γαμπρός ή ο πατέρας του;

Ο πατέρας

Πότε έδιναν την προσφορά; Πρίν απο το γάμο ή κατά τη στιγμή του γάμου;

Πριν από το γάμο

Ποιοι μοιράζονταν την προσφορά;

Την έπαιρνε ο πατέρας της κόρης

Αν μια γυναίκα πέθαινε χωρίς να προλάβει να αποκτήσει παιδιά, μπορούσε ο γαμπρός να ζητήσει πίσω ο,τι είχε δώσει;

Όχι

Πως γινόταν η μεταβίβαση της πατρικής περιουσίας στα αγόρια της οικογένειας; Πότε, με άλλα λόγια, τα αγόρια της οικογένειας έπαιρναν το μερίδιο που τους αναλογούσε; Κατά τη στιγμή του γάμου τους; Υστερα απο το θάνατο του πατέρα; Ύστερα απο το θάνατο και τ

Με διαθήκη γραπτή. Ύστερα από το θάνατο του πατέρα.

Ολα τα αγόρια της οικογένειας κληρονομούσαν ίσα μερίδια ή μήπως κάποιο απο αυτά, π.χ ο πρωτότοκος ή ο υστερότοκος κληρονομούσε μεγαλύτερο μερίδιο της πατρικής περιουσίας;

Αν πεθαινε χωρίς να κάνει διαθήκη μοιράζονταν εξ ίσου. Με διαθήκη ότι έγραφε μέσα.

Το μερίδιο που έπαιρναν τα κορίτσια της οικογένειας (είτε ως προίκα είτε ως κληρονομική μερίδα) ήταν ίσο, μικρότερο ή μεγαλύτερο απο το μερίδιο που έπαιρναν τα αγόρια;

Τα κορίτσια έπαιρναν μικρότερη μερίδια

Η μεταβίβαση της περιουσίας γινόταν συνήθως προφορικά ή με διαθήκη;

Με διαθήκη

Μήπως το μοίρασμα της κληρονομιάς γινόταν με λαχνό; Σε ποιες περιπτώσεις ίσχυε αυτός ο τρόπς και μεταξύ ποιων συγγενών γινόταν το μοίρασμα;

Όχι

Αν πέθαινε πρώτα ο σύζυγος, τι μερίδιο της περιουσίας αναλογούσε στη γυναίκα, στην περίπτωση που υπήρχαν παιδιά απο το γάμο;

Το 1/4 η γυναίκα και τα υπόλοιπα τα παιδιά

Αν δεν υπήρχαν παιδιά, εκτός απο τη γυναίκα, ποιοι άλλοι είχαν κληρονομικά δικαιώματα και σε ποιες περιπτώσεις;

Είχαν τ' αδέλφια του

Αν κάποιος αποκτούσε μόνο κόρες, όταν πέθαινε τον κληρονομούσαν οι κόρες του ή οι αδελφοί του;

Οι κόρες του

Ένα παιδί μπορούσε να κληρονομήσει τον αδελφό του πατέρα του, στην περίπτωση που αυτός δεν είχε παιδιά; Συνέβαινε το ίδιο και με τον αδελφό της μητέρας του;

Μπορούσε

Σε ποιες περιπτώσεις ένα ζευγάρι αποφάσιζε να υιοθετήσει ένα παιδί; Αν δεν είχε καθόλου πιαδιά ή αν είχε μόνο κορίτσια;

Αν δεν είχε καθόλου παιδιά

Ποια παιδιά προτιμούσαν σ αυτές τις περιπτώσεις; Παιδιά αδελφών; Μακρινών συγγενών; ορφανά;

Όποιο έβρισκαν

Τι κληρονομικά δικαιώματα είχε ένα υιοθετημένο παιδί;

Όπως ένα κανονικό παιδί

Creative Commons

Αναφορά Δημιουργού - Μη Εμπορική Χρήση - Παρόμοια Διανομή 4.0 Διεθνές - CC BY-NC-SA

https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/