Προσκυνηταί Ροδόπης

Ενότητα:

Αρχειακό και οπτικο-ακουστικό υλικό ερευνών

Όνομα χωριού

Προσκυνηταί Ροδόπης

Περισσότερα...

Αριθμός

1273

Κοινότητα

Προσκυνητών

Επαρχία

Κομοτηνής

Νομός

Ροδόπης

Ποιό είναι το παλαιότερο όνομα του χωριού (αν υπάρχει);

Χατζηλάρι

Μήπως το χωριό κατοικείται κυρίως από πρόσφυγες (πχ.χ Ποντίους, Μικρασιάτες ή άλλους - ποιούς; ) ή Σαρακατσάνους, Αρβανίτε, Πομάκους ή άλλες ομάδες;

Ναι κατοικόταν από πρόσφυγες: Μικρασιάτες από Ανατολική Ρωμιλεία

Οι ομάδες αυτές κατοικούσαν, παλαιότερα, σε ιδιαίτερους οικισμούς (μαχαλάδες);

Όχι δεν κατοικούσαν σε ιδιαίτερους οικισμούς. Κατοικούσαν όλοι μαζί.

Ποιές διαλέκτους μιλούσαν παλαιότερα οι κάτοικοι του χωριού;

Μιλούσαν την ελληνική διάλεκτο, την δημοτική

Πόσες εκκλησίες υπήρχαν παλαιότερα στο χωριό; Μήοως ξέρετε πότε είχε χτιστεί η πρώτη;

Μια πριν τη Μικρασιατική καταστροφή έχει κτιστεί. Οι πρόσφυγες την βρήκαν χτισμένη.

Σε ποιούς ανήκαν; Μήπως ήταν οικογενειακές;

Όχι, ανήκαν σε όλο το χωριό

Πόσα νεκροταφεία υπήρχαν παλαιότερα στο χωριό;

Δύο. Το Ελληνικό και του Βουλγαρικό.

Πότε για πρώτη φορά λειτούργησε σχολείο στο χωριό;

Το 1924 τότε που ήρθαν οι πρόσφυγες

Ποιές ήταν οι κυριότερες ασχολίες των κατοίκων γύρω στα 1940;

Η κυρίοτερη ασχολία ήταν η γεωργία

Αν υπήρχε γεωργία, ποια κυρίως προϊόντα καλλιεργούντο;

Σιτάρι, κριθάρι, καπνά, βαμβάκι, καλαμπόκι, ρεβίθια, ήλιο, σουσάμιο, καρπύζια, σταφύλια

Ποιά από τα γεωργικά προϊόντα προορίζονταν για αυτοκατανάλωση και ποιά για το εμπόριο;

Εμπόριο: καπνό, βαμάκι, ρεβίθια, ήλιο, σουσάμιο. Αυτοκατανάλωση: σιτάρι, κριθάρι, καλαμπόκι, καρπούζια, στεφύλια

Σήμερα ποιά προϊόντα καλλιεργούνται στην περιοχή; Εξακολουθούν οι παλιές καλλιέργειες; Αν υπάρχουν νέες, από πότε περίπου έχουν αρχίσει;

Εξακολουθούν οι παλιές καλιέργειες εξόν το καπνό. Νέες καλιέργειες είναι το ζαχαρότευτλα και τα σκόρδα, τομάτες, αγκουράκια.

Παλαιότερα το χωριό ήταν τσιφλίκι, βακούφι ή κεφαλοχώρι;

Ήταν τσιφλίκι

Αν ήταν τσιφλίκι ή βακούφι ποιές οικονομικές υποχρεώσεις (δοσίματα) είχαν οι καλλιεργητές προς τους γαιοκτήμονες (τσιφλικούχους) ή τα μοναστήρια;

Οι καλλιεργητές δεν είχαν οικονομικές υποχρεώσεις αλλά τους πρόσφεραν δουλειά για ένα κομάτι ψωμί.

Υπήρξαν μήπως ποτέ τα χτήματα της περιοχής εθνικές γαϊες;

Όχι

Απο πόσα στρέμματα και πάνω ένας κλήρος εθεωρείτο μεγάλος;

Από 10 στέμματα

Πόσοι απο τους κατοίκους του χωριού είχαν τέτοιους μεγάλους κλήρους;

Το 3%

Σήμερα ποιο είναι το μέγεθος ενός μέσου γεωργικού κλήρου;

38 με 40 στρέμματα

Υπήρχε στο χωριό κτηνοτροφία;

Ναι υπήρχε μεγάλη κτηνοτροφία το 80%

Πότε άρχισε να υπάρχει οικόσιτη κτηνοτροφία στο χωριό;

Από το 1960

Υπήρχαν τσελιγκάτα στην περιοχή; Πόσα; Εξακολουθούν να υπάρχουν;

Υπήρχαν άλλά δεν εξακολουθούν να υπάρχουν

Μήπως οι κάτοικοι του χωριού ασχολούνται κυρίως με την αλιεία;

Όχι

Μήπως παλαιότερα υπήρχαν στο χωριό οργανωμένες βιοτεχνίες; (εννοείται ως κύρια και συστηματική απασχόληση μιας μερίδας των κατοίκων του χωριού). Τί είδους βιοτεχνίες ήταν;

Όχι δεν υπήρχαν βιοτεχνίες

Εξακολουθούν να λειτουργούν ή σταμάτησαν;

Όχι ούτε σήμερα δεν λειτουργούν βιοτεχνίες

Ηταν συνηθισμένο οι κάτοικοι του χωριού να προσφέρουν την εργασία τους χωρίς αμοιβή για την εκτέλεση έργων που τυχόν ήταν αναγκαία στην κοινότητα (π.χ. χτίσιμο σχολείου, εκκλησίας, κατασκευή δρόμου κ.α ;

Ήταν συνηθισμένο

Η συμμετοχή ήταν υποχρεωτική για όλους τους άνδρες; Απο ποιά ήλικία; Γυναίκες συμμετείχαν;

Ήταν υποχρεωτική από 18 χρονών. Δεν συμμετείχαν γυναίκες.

Αν κάποιος αρνιόταν να συμμετάσχει, τον τιμωρούσαν; Πως;

Όχι δεν τον τιμωρούσαν

Μήπως η αλληλοβοήθεια ήταν περισσότερο αναπτυγμένη μεταξύ των γυναικών; Για ποιες κυρίως δουλειές;

Ναι στις γεωργικές δουλειές

Πόσα μέλη αποτελούσαν συνήθως μιαν οικογένεια; Μπορείτε να τα ονοματίσετε (π.χ. ο πατέρας του άνδρα, ο αδελφός της γυναίκας κ.ο.κ.);

8 άτομα

Πως προσφωνούσαν τα παιδιά τον πατέρα τους και πως τη μητέρα τους;

Μάννα - πατέρα

Πώς προσφωνούσε ένα παιδί τον πατέρα του πατέρα του;

Παππού

Πώς τη μητέρα του πατέρα του;

Μπάμπω

Πως τον πατέρα της μητέρας του;

Παππού

Πώς τη μητέρα της μητέρας του;

Μπάμπω

Πώς προσφωνούσε ένα παιδί τους αδελφούς του;

Μπάτι

Πώς τις αδελφές του;

Τσάτσα

Πώς προσφωνούσε ένα παιδί τον αδελφό του πατέρα του;

Θείο - νταή

Πώς την αδελφή του πατέρα του;

Θεία

Πώς τον αδελφό και πώς την αδελφή της μητέρας του;

Νταή

Πώς προσφωνούσαν οι θείοι τα ανήψια τους;

Κοκόνα

Υπήρχαν ειδικά ονόματα για τα πρωτότοκα παιδιά; Για τα υστερότοκα;

Όχι - όχι

Πώς ονομάζονταν τα δίδυμα;

Δίδυμα

Πώς προσφωνούσαν οι γονείς του γαμπρού τους γονείς της νύφης;

Συμπεθέρους

Πώς προσφωνούσε η νύφη τον πεθερό της;

Αφέντη

Πώς την πεθερά της;

Μάννα

Πώς τον αδελφό και την αδελφή του άνδρα της;

Μπασσιά - κυράτσα

Πώς προσφωνούσε ο γαμπρός τον πεθερό του;

Μπαμπά

Πώς την πεθερά του;

Μάννα

Πώς τον αδελφό και την αδελφή της γυναίκας του;

Μπαντά - τσατσά

Πώς προσφωνούσε ο πεθερός το γαμπρό;

Γαμπρέ

Πώς προσφωνούσε το γαμπρό η πεθερά;

Γαμπρέ

Πώς προσφωνούσαν το γαμπρό τα αδέλφια της νύφης;

Συμπέθεροι

Πώς προσφωνούσαν τη νύφη οι αδελφοί του γαμπρού;

Κυράτσα

Πώς προσφωνούσαν τη νύφη οι αδελφές του γαμπρού;

Νύφη

Πώς προσφωνούσε ο σύζυγος τη σύζυγο και πώς αυτή τον άνδρα της;

Με το όνομά της

Πώς όριζαν τα βαφτιστικά ονόματα των παιδιών; (του παππού απο τον πατέρα;), ποιό στο πρώτο κορίτσι; Πώς διάλεγαν τα ονόματα των υπόλοιπων παιδιών της οικογένειας; Σε ποιες περιπτώσεις μπορούσε ο νονός να δώσει όποιο όνομα ήθελε ο ίδιος;

Όταν ήταν πεθαμένος ο παππούς βγάζουν το όνομά του. Διαφορετικά ο νονός καθόριζε το όνομα.

Μπορείτε να περιγράψετε σε γενικές γραμμές πώς μοιράζονταν οι δουλειές ανάμεσα στους άνδρες και τις γυναίκες δηλαδή οι γυναίκες, εκτός απο τις δουλειές του σπιτιού και την ανατροφή των παιδιών, ποιές άλλες δουλειές έκαναν (π.χ κουβαλούσαν τα ξύλα, το νερ

Η γυναίκα δούλευε και στα χωράφια

Ποιες απο τις αγροτικές δουλειές έκαναν οι γυναίκες;

Θέρισμα - τσάπισμα

Ποιες απο τις δουλειές που είχαν σχέση με την κτηνοτροφία εκτελούσαν οι γυναίκες;

Όχι

Ποιες απο τις δουλειές που είχαν σχέση με την αλιεία εκτελούσαν οι γυναίκες;

Όχι

Αν στο χωριό υπήρχαν βιοτεχνίες περιγράψτε, αν είναι δυνατόν, ποια ήταν η συμμετοχή των γυναικών:

Δεν υπήρχαν

Ποιες θεωρούσαν αποκλειστικά ανδρικές δουλειές;

Του χωραφιού και κόψιμο ξύλων

Τα παιδιά απο ποια ηλικία άρχιζαν να βοηθούν στις δουλειές; Ποιες δουλειές ανέθεταν στα αγόρια και ποιες στα κορίτσια;

Από τα 12 χρόνια. Αγόρια εξωτερικές δουλειές, κορίτσια σπιτιού.

Ποιες ήταν οι συνήθειες του τόπου σχετικά με τους γάμους; Τα παιδιά μιας οικογένειεας παντρεύονταν ανάλογα με την ηλικία τους ή έπρεπε πρώτα να παντρευτούν όλα τα κορίτσια και έπειτα τα αγόρια της οικογένειας;

Με τη σειρά

Ποια θεωρούσαν ως κανονική ηλικία γάμου για τις γυναίκες και ποια για τους άνδρες; Ήταν επιτρεπτό ή συνηθισμένο η γυναίκα να είναι μεγαλύτερη απο τον άνδρα;

25 χρονών ο άνδρας. 17 χρονών η γυναίκα. Όχι συνηθισμένο.

Η συνήθεια ήταν ο γαμπρός και η νύφη να είναι απο το ίδιο χωριό; Αν όχι απο ποια χωριά διάλεγαν συνήθως τους γαμπρούς και απο ποια τις νύφες; Μπορείτε να τα ονοματίσετε;

Όχι από προξενιό παντρεύονταν ανάλογα από πιο χωριό. Ήταν γειτονικά χωριά.

Που εγκαθίστατο το νέο ζευγάρι μετά το γάμο; στο πατρικό του γαμπρού; στο πατρικό της νύφης; σε κάποιο καινούριο σπίτι; αποτελούσε το σπίτι αυτό προίκα της νύφης;

Στο πατρικό του γαμπρού

Συνέβαινε μήπως όλα τα αγόρια μιας οικογένειας, όταν παντρεύονταν, να φέρνουν τις γυναίκες τους στο πατρικό τους; Τι γινόταν τότε; Ζούσαν όλοι μαζί, εργάζονταν, έτρωγαν μαζί, κοιμόνταν κάτω απο την ίδια στέγη;

Ζούσαν όλοι μαζί

Κρατούσαν τα αδέλφια την περιουσία αδιαίρετη;

Αδιαίρετη στον μπαμπά

Πότε χώριζαν τα αδέλφια; Όταν πέθαινε ο πατέρας; Όταν γίνονται πολλοί και δεν τους χωρούσε πια το σπίτι; Ποιοι λόγοι μπορούσαν να επισπευσουν το χωρισμό των αδελφών;

Όταν γίνονταν πολλοί και πέθαινε ο πατέρας

Όταν όλα τα παιδιά άνοιγαν δικό τους σπιτικό, ποιος παρέμενε στο πατρικό μαζί με τους γονείς; Ο μεγαλύτερος γιος; Η μεγαλύτερη κόρη; Ο μικρότερος γιος; Η μικρότερη κόρη; Οποιο παιδί θα διάλεγαν οι γονείς;

Ο μικρότερος γυιός

Σε ποιες περιπτώσεις μια οικογένεια έπαιρνε σώγαμπρο;

Όταν ήταν φτωχός

Πήγαιναν ποτέ σώγαμπροι άνθρωποι που διέθεταν οι ίδιοι περιουσία;

Όχι

Τι γινόταν στις περιπτώσεις που η οικογένεια είχε δύο ή τρια κορίτσια; Για ποιο έπαιρναν το σώγαμπρο; Για το μεγαλύτερο; Για το μικρότερο;

Για το μικρότερο

Αν μια οικογένεια έπαιρνε σώγαμπρο πώς μοιραζόταν η πατρική περιουσία; Ήταν μήπως υποχρεωμένος ο πεθερός να γράψει στο ΄πονομα του γαμπρού μέρος της περιουσίας του;

Όχι δεν ήταν υποχρεωμένος

Τι γινόταν σ αυτές τις περιπτώσεις με τα επώνυμα; Μήπως έπαιρνε ο γαμπρός το επώνυμο του πεθερού; Τα παιδιά ποιανού το επώνυμο έπαιρναν; Μπορείτε να αναφέρετε ένα παράδειγμα;

Κανονικό όνομα γαμπρού

Για τα δεύτερα εξαδέλφια, αν ήθελαν να παντρευτούν, υπήρχε κώλυμα;

Υπήρχε κώλυμα θρησκευτικό

Μήπως δύο άτομα δεν μπορούσαν να παντρευτούν αν είχαν κοινό επώνυμο;

Όχι

Υπήρξαν παλαιότερα στο χωριό περιπτώσεις διαζυγίων; Αν ναι για ποιους κυρίως λόγους;

Υπήρχαν διαζύγια

Ποιος συνήθως στεφάνωνε το ζευγάρι; Ο νονός του γαμπρού ή ο νονός της νύφς;

Ο νονός του γαμπρού

Ποιος βάφτιζε το πρώτο και ποιοι τα υπόλοιπα παιδιά του ζευγαριού; Μήπως όλα τα παιδιά μιας οικογένειας είχαν τον ίδιο νονό;

Ναι

Μεταξύ οικογενειών που συνδέονταν με κουμπαριά, επιτρεπόταν ή απαγορευόταν ο γάμος;

Όχι δεν επιτρέπονταν

Δυο παιδιά που είχαν τον ίδιο νονό μπορούσαν ποτέ να παντρευτούν μεταξύ τους;

Όχι

Σε ποιες περιπτώσεις δυο άνθρωποι αποφάσιζαν να γίνουν αδελφοποιτοί;

Όταν βαπτίζονταν σε μια κολυμβήθρα

Ποιες ήταν τότε οι αμοιβαίες υποχρεώσεις τους;

Όχι

Αδελφοποιτοί μπορούσαν να γίνουν μόνον οι άνδρες μεταξύ τους; Γυναίκα με γυναίκα ή γυναίκα με άνδρα μπορούσαν να γίνουν αδελφοποιτοί;

Μπορούσαν

Υπήρχε παλαιότερα στο χωριό ο θεσμός της προίκας;

Υπήρχε

Η προικοδοσία γινόταν προφορικά ή με προικοσύμφωνα; Πως ελέγοντο τα προικοσύμφωνα;

Προφορικά

Μήπως εκτός απο τα προικοσύμφωνα γνωρίζετε να υπήρχε και κάποιο άλλο είδος γαμηλίων συμβολαίων;

Όχι

Ποιοι συνέτασσαν και ποιοι υπέγραφαν τα προικοσύμφωνα;

Πεθερός, γαμπρός, κουμπάρος

Εκτός απο τα είδη οικοσυσκευής και το ρουχισμό τι άλλο έπαιρνε συνήθως ένα κορίτσι ως προίκα; -Χρήματα; Πόσα περίπου;

1 ζώο, 1 πρόβατο

Σπίτι; Επιπλωμένο;

Όχι

Που; Στο χωριό; Σε κάποια γειτονική πόλη;

Στο χωριό

Όλα τα κορίτσια μιας οικογένειας έπαιρναν την ίδια προίκα; Μήπως κάποιο απο αυτά (λ.χ η πρωτότοκη) έπαιρνε κατ έθιμο μεγαλύτερο μερίδιο;

Όχι

Μήπως κάποιο απο τα κορίτσια της οικογένειας έπαιρνε προίκα ολόκληρη την πατρική περιουσία, ανεξάρτητας απο την ύπαρξη αλλων παιδιών, αγοριών ή κοριτσιών;

Τα περισσότερα αυτός που φρόντιζε τον πατέρα

Μήπως η προίκα της μητέρας ( σπίτι, χρήματα ή άλλα αγαθα) μεταβιβαζόταν ως προίκα στις κόρες της; Στην περίπτωση αυτή, αν μια γυναίκα αποκτούσε μόνο γιους, σε ποιον μεταβιβαζόταν η προίκα της;

Εξαρτιόταν αυτό

Εκτός απο τον πατέρα είχαν μήπως και οι αδελφοί υποχρέωση να συνεισφέρουν στην προίκιση των κοριτσιών της οικογένειας; Μήπως αυτό συνέβαινε μόνο στις περιπτώσεις θανάτου του πατέρα;

Συνήθως οι αδελφοί συνεισφέρουν στην προίκιση των κοριτσιών

Μια γυναίκα που έπαιρνε προίκα, είχε δικαίωμα να ζητήσει και κληρονομικό μερίδιο;

Ναι

Αν μια παντρεμένη γυναίκα πέθαινε άτεκνη, η προίκα της επιστρεφόταν στην οικογένειά της ή παρέμενε στον άνδρα της;

Η προίκα πηγαίνει στο σόι της όπως στα ανήψια

Μήπως στα μέρη σας υπήρχε η συνήθεια ο γαμπρός να δίνει ζώα ή αλλά πράγματα στον πεθερό πρίν απο το γάμο; Πως λεγόταν η προσφορά αυτή;

Όχι. Μόνο παλιά ο γαμπρός έδινε στη νύφη ένα είδος προίκας πράγμα που δεν γίνεται σήμερα.

Ποιος ακριβώς έδινε; Ο γαμπρός ή ο πατέρας του;

Ο πατέρας του γαμπρού

Πότε έδιναν την προσφορά; Πρίν απο το γάμο ή κατά τη στιγμή του γάμου;

Μόλις γινόταν η αρραβώνα

Ποιοι μοιράζονταν την προσφορά;

Την έπαιρνε η κοπέλα

Αν μια γυναίκα πέθαινε χωρίς να προλάβει να αποκτήσει παιδιά, μπορούσε ο γαμπρός να ζητήσει πίσω ο,τι είχε δώσει;

Ναι

Πως γινόταν η μεταβίβαση της πατρικής περιουσίας στα αγόρια της οικογένειας; Πότε, με άλλα λόγια, τα αγόρια της οικογένειας έπαιρναν το μερίδιο που τους αναλογούσε; Κατά τη στιγμή του γάμου τους; Υστερα απο το θάνατο του πατέρα; Ύστερα απο το θάνατο και τ

Πρώτος απ΄ όλα ζούσαν μαζί παιδιά και γονείς, δούλευαν μαζί. Όταν πέθαινε ο πατέρας έκανε προηγουμένως την διαθήκη και μετά γινόταν η μοιρασιά.

Ολα τα αγόρια της οικογένειας κληρονομούσαν ίσα μερίδια ή μήπως κάποιο απο αυτά, π.χ ο πρωτότοκος ή ο υστερότοκος κληρονομούσε μεγαλύτερο μερίδιο της πατρικής περιουσίας;

Ίδια μερίδια. Συνήθως κέρδιζε ο μικρότερος.

Το μερίδιο που έπαιρναν τα κορίτσια της οικογένειας (είτε ως προίκα είτε ως κληρονομική μερίδα) ήταν ίσο, μικρότερο ή μεγαλύτερο απο το μερίδιο που έπαιρναν τα αγόρια;

Τα κορίτσια τότε δεν έπαιρνα όλα.

Η μεταβίβαση της περιουσίας γινόταν συνήθως προφορικά ή με διαθήκη;

Παλιά πολύ σπάνια γινόταν διαθήκη. Ο κόσμος αργότερα έκανε διαθήκη.

Μήπως το μοίρασμα της κληρονομιάς γινόταν με λαχνό; Σε ποιες περιπτώσεις ίσχυε αυτός ο τρόπς και μεταξύ ποιων συγγενών γινόταν το μοίρασμα;

Μερικές φορές γινόταν με λαχνό αλλά μόνο μεταξύ αδελφών.

Αν πέθαινε πρώτα ο σύζυγος, τι μερίδιο της περιουσίας αναλογούσε στη γυναίκα, στην περίπτωση που υπήρχαν παιδιά απο το γάμο;

Η γυναίκα έπαιρνε το μερίδιο όπως γίνεται σήμερα

Αν δεν υπήρχαν παιδιά, εκτός απο τη γυναίκα, ποιοι άλλοι είχαν κληρονομικά δικαιώματα και σε ποιες περιπτώσεις;

Το σόι και των δύο

Αν κάποιος αποκτούσε μόνο κόρες, όταν πέθαινε τον κληρονομούσαν οι κόρες του ή οι αδελφοί του;

Οι κόρες και κανείς άλλος

Ένα παιδί μπορούσε να κληρονομήσει τον αδελφό του πατέρα του, στην περίπτωση που αυτός δεν είχε παιδιά; Συνέβαινε το ίδιο και με τον αδελφό της μητέρας του;

Ναι και στις δύο περιπτώσεις γίνεται

Σε ποιες περιπτώσεις ένα ζευγάρι αποφάσιζε να υιοθετήσει ένα παιδί; Αν δεν είχε καθόλου πιαδιά ή αν είχε μόνο κορίτσια;

Αν δεν είχε καθόλου παιδιά

Ποια παιδιά προτιμούσαν σ αυτές τις περιπτώσεις; Παιδιά αδελφών; Μακρινών συγγενών; ορφανά;

Εξαρτάται από πως θα τύχει

Τι κληρονομικά δικαιώματα είχε ένα υιοθετημένο παιδί;

Δικαιούταν τα πάντα

Creative Commons

Αναφορά Δημιουργού - Μη Εμπορική Χρήση - Παρόμοια Διανομή 4.0 Διεθνές - CC BY-NC-SA

https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/