Ζυφιά
Ενότητα:
Αρχειακό και οπτικο-ακουστικό υλικό ερευνών
Όνομα χωριού
Ζυφιά
Περισσότερα...
Αριθμός
1554
Κοινότητα
Ζυφιά
Επαρχία
Χίου
Νομός
Χίου
Ποιό είναι το παλαιότερο όνομα του χωριού (αν υπάρχει);
Ζυζιφιά
Μήπως το χωριό κατοικείται κυρίως από πρόσφυγες (πχ.χ Ποντίους, Μικρασιάτες ή άλλους - ποιούς; ) ή Σαρακατσάνους, Αρβανίτε, Πομάκους ή άλλες ομάδες;
Κατοικούσα μικρασιάτες περίπου 15 οικογένειες αλλά έφυγα πρι από το 1940.
Οι ομάδες αυτές κατοικούσαν, παλαιότερα, σε ιδιαίτερους οικισμούς (μαχαλάδες);
Όχι
Ποιές διαλέκτους μιλούσαν παλαιότερα οι κάτοικοι του χωριού;
Καμμία
Πόσες εκκλησίες υπήρχαν παλαιότερα στο χωριό; Μήοως ξέρετε πότε είχε χτιστεί η πρώτη;
Πέντε (5). Μετά τον σεισμό του 1881.
Σε ποιούς ανήκαν; Μήπως ήταν οικογενειακές;
Οι τέσσερις εκκλησίες ανήκα στη κεντρική εκκλησία και η μία (1) είναι αδελφάτο. Μέχρι σήμερα δηλ. Είναι γραμμένοι σ' αυτή διάφοροι άθρωποι και συντηρείται από αυτούς.
Πόσα νεκροταφεία υπήρχαν παλαιότερα στο χωριό;
Ένα (1).
Πότε για πρώτη φορά λειτούργησε σχολείο στο χωριό;
Επί Τουρκοκρατίας.
Ποιές ήταν οι κυριότερες ασχολίες των κατοίκων γύρω στα 1940;
Γεωργία
Αν υπήρχε γεωργία, ποια κυρίως προϊόντα καλλιεργούντο;
Κουκιά,σιτάρι, αμύγδαλα, λάδι, καπνά.
Ποιά από τα γεωργικά προϊόντα προορίζονταν για αυτοκατανάλωση και ποιά για το εμπόριο;
Κουκιά, αμύγδαλα, λάδι.
Σήμερα ποιά προϊόντα καλλιεργούνται στην περιοχή; Εξακολουθούν οι παλιές καλλιέργειες; Αν υπάρχουν νέες, από πότε περίπου έχουν αρχίσει;
Λάδι, σιτάρι. Από το 1955 και μετά έχει αρχίσει και η καλλιέργια κηπευτικών.
Απο πόσα στρέμματα και πάνω ένας κλήρος εθεωρείτο μεγάλος;
Από 20 στρέμματα και πάνω.
Πόσοι απο τους κατοίκους του χωριού είχαν τέτοιους μεγάλους κλήρους;
Πέντε ή έξι κάτοικοι
Σήμερα ποιο είναι το μέγεθος ενός μέσου γεωργικού κλήρου;
20 στρέμματα.
Υπήρχε στο χωριό κτηνοτροφία;
Όχι
Πότε άρχισε να υπάρχει οικόσιτη κτηνοτροφία στο χωριό;
Από το 1965.
Υπήρχαν τσελιγκάτα στην περιοχή; Πόσα; Εξακολουθούν να υπάρχουν;
Όχι
Μήπως οι κάτοικοι του χωριού ασχολούνται κυρίως με την αλιεία;
Όχι
Μήπως παλαιότερα υπήρχαν στο χωριό οργανωμένες βιοτεχνίες; (εννοείται ως κύρια και συστηματική απασχόληση μιας μερίδας των κατοίκων του χωριού). Τί είδους βιοτεχνίες ήταν;
Όχι
Μήπως οι παλαιότεροι θυμούνται ή γνωρίζουν στοιχεία σχετικά με προηγούμενη κοινοτική οργάνωση, τυχόν ύπαρξη κοινοτικών αρχόντων και κοινοτικών συμβουλίων;
Επί τουρκοκρατίας ήταν δύο δημογέροντες και δύο αζάδες (συμβούλιο). Μετά τη τουρκοκρατία το συμβούλιο απαρτιζόταν από τον πρόεδρο και 4 συμβούλους.
Ποιους φόρους πλήρωναν παλαιότερα οι κάτοικοι του χωριού; Σε ποιούς τους πλήρωναν;
Για γεωργικά είδη από 100-300 δρχ. Για τα καπνά η κοινότητα έπαιρε μια δρχ τη οκά. Για τα κατσίκια και πρόβατα 2 δρχ το κεφάλι. Όλα πληρονόταν στη κοινότητα.
Σε πόσες κοινωνικές τάξεις χωρίζονταν παλαιότερα οι κάτοικοι του χωριού και πως διακρίνονταν μεταξύ τους;
Δεν υπήρχαν κοινωνικές τάξεις.
Ηταν συνηθισμένο οι κάτοικοι του χωριού να προσφέρουν την εργασία τους χωρίς αμοιβή για την εκτέλεση έργων που τυχόν ήταν αναγκαία στην κοινότητα (π.χ. χτίσιμο σχολείου, εκκλησίας, κατασκευή δρόμου κ.α ;
Ήταν συνηθισμένο και λεγόταν (προσωπική αγγαρεία).
Η συμμετοχή ήταν υποχρεωτική για όλους τους άνδρες; Απο ποιά ήλικία; Γυναίκες συμμετείχαν;
Για τους άδρες ήτα υποχρεωτική από 18 χρονών. Δεν συμμετείχαν γυναίκες.
Αν κάποιος αρνιόταν να συμμετάσχει, τον τιμωρούσαν; Πως;
Όποιος δε συμμετείχε πλήρωνε στο Δημόσιο Ταμείο.
Ήταν η αλληλοβοήθεια συνηθισμένο φαινόμενο ανάμεσα στις οικογένειες της κοινότητας; Σε ποιες κυρίως εργασίες ίσχυε: στις πιο επείγουσες γεωργικές εργασίες όπως π.χ τρύγος, θέρος ή σε όλες ανεξαιρέτως τις γεωργικές εργασίες;
Ναι, σ' όλες τις γεωργικές εργασίες.
Εκτός απο τις γεωργικές εργασίες σε ποιες άλλες περιπτώσεις ίσχυε η αλληλοβοήθεια (π.χ για το χτίσιμο των σπιτιών);
Μόνο στο ρίψιμο μπετόν για το χτίσιμο του σπιτιού.
Μήπως η αλληλοβοήθεια ήταν περισσότερο αναπτυγμένη μεταξύ των γυναικών; Για ποιες κυρίως δουλειές;
Όχι
Πόσα μέλη αποτελούσαν συνήθως μιαν οικογένεια; Μπορείτε να τα ονοματίσετε (π.χ. ο πατέρας του άνδρα, ο αδελφός της γυναίκας κ.ο.κ.);
Περίπου έξι (6) έως οκτώ (8). Ο πατέρας του άντρα, η μητέρα του άντρα, ο άντρας, η γυναίκα και τα 3 ή 4 παιδιά.
Πως προσφωνούσαν τα παιδιά τον πατέρα τους και πως τη μητέρα τους;
Μπαμπά, μαμά.
Πώς προσφωνούσε ένα παιδί τον πατέρα του πατέρα του;
Παππού
Πώς τη μητέρα του πατέρα του;
Γιαγιά
Πως τον πατέρα της μητέρας του;
Παππού
Πώς τη μητέρα της μητέρας του;
Γιαγιά
Πώς προσφωνούσε ο παππούς τα εγγόνια του;
Εγγόνια
Πώς προσφωνούσε η γιαγιά τα εγγόνια της;
Εγγόνια
Πώς προσφωνούσε ένα παιδί τους αδελφούς του;
Αδέρφια
Πώς τις αδελφές του;
Αδερφές
Υπήρχαν μήπως ιδιαίτεροι όροι για το μεγαλύτερο αδελφό;
Όχι
Για τη μεγαλύτερη αδελφή;
Όχι
Πώς προσφωνούσαν τα μεγαλύτερα αδέλφια τα μικρότερα;
Μικρούς
Πώς προσφωνούσε ένα παιδί τον αδελφό του πατέρα του;
Μπάρμπα (θείο)
Πώς την αδελφή του πατέρα του;
Θειά
Πώς τον αδελφό και πώς την αδελφή της μητέρας του;
Μπάρμπα, θείο - θεία
Πώς προσφωνούσαν οι θείοι τα ανήψια τους;
Ανήψια
Πώς προσφωνούσαν οι γονείς το αγόρι τους και πώς το κορίτσι τους;
Γειέ μου, κόρη μου
Υπήρχαν ειδικά ονόματα για τα πρωτότοκα παιδιά; Για τα υστερότοκα;
Όχι
Πώς ονομάζοντν τα παιδιά απο άλλον πατέρα ή άλλη μητέρα;
Παιδιά από άλλο πατέρα ή μητέρα.
Πώς ονομάζονταν τα δίδυμα;
Γιόμελα
Πώς προσφωνούσαν οι γονείς του γαμπρού τους γονείς της νύφης;
Συμπέθερε - συμπεθέρα
Πώς προσφωνούσε η νύφη τον πεθερό της;
Μπαμπά
Πώς την πεθερά της;
Μητέρα
Πώς τον αδελφό και την αδελφή του άνδρα της;
Κουνιάδος - κουνιάδα
Πώς προσφωνούσε ο γαμπρός τον πεθερό του;
Καλέ
Πώς την πεθερά του;
Καλέ
Πώς τον αδελφό και την αδελφή της γυναίκας του;
Κουνιάδος - Κουνιάδα
Πώς προσφωνούσε ο πεθερός το γαμπρό;
Με τ' όνομά του.
Πώς προσφωνούσε το γαμπρό η πεθερά;
Με τ' όνομά του.
Πώς προσφωνούσαν το γαμπρό τα αδέλφια της νύφης;
Ο γαμπρός μου.
Πώς προσφωνούσαν τη νύφη οι αδελφοί του γαμπρού;
Η νύφη μου.
Πώς προσφωνούσαν τη νύφη οι αδελφές του γαμπρού;
Η νύφη μου.
Πώς προσφωνούσε ο σύζυγος τη σύζυγο και πώς αυτή τον άνδρα της;
1. Η γυναίκα μου 2. Καλέ 1. Ο άντρας μου 2. Καλέ.
Πώς όριζαν τα βαφτιστικά ονόματα των παιδιών; (του παππού απο τον πατέρα;), ποιό στο πρώτο κορίτσι; Πώς διάλεγαν τα ονόματα των υπόλοιπων παιδιών της οικογένειας; Σε ποιες περιπτώσεις μπορούσε ο νονός να δώσει όποιο όνομα ήθελε ο ίδιος;
Τα ονόματα τα όριζαν οι νονοί συνήθως. Σπάνια όριζα τα ονόματα οι γονείς. Έδιναν το όνομα του πατέρα του άντρα ή της μητέρας του άντρα.
Μπορείτε να περιγράψετε σε γενικές γραμμές πώς μοιράζονταν οι δουλειές ανάμεσα στους άνδρες και τις γυναίκες δηλαδή οι γυναίκες, εκτός απο τις δουλειές του σπιτιού και την ανατροφή των παιδιών, ποιές άλλες δουλειές έκαναν (π.χ κουβαλούσαν τα ξύλα, το νερ
Εκτός από τις δουλειές του σπιτιού οι γυναίκες βοηθούσαν και τους άντρες στις γεωργικές δουλειές. Φρόντιζα τα οικόσιτα ζώα.
Ποιες απο τις αγροτικές δουλειές έκαναν οι γυναίκες;
Μάζεμα ελιών, χόρτα για τα οικόσιτα ζώα.
Ποιες απο τις δουλειές που είχαν σχέση με την κτηνοτροφία εκτελούσαν οι γυναίκες;
Χόρτα για οικόσιτα ζώα. Έβοσκαν τα οικόσιτα ζώα.
Ποιες απο τις δουλειές που είχαν σχέση με την αλιεία εκτελούσαν οι γυναίκες;
Καμμία
Αν στο χωριό υπήρχαν βιοτεχνίες περιγράψτε, αν είναι δυνατόν, ποια ήταν η συμμετοχή των γυναικών:
Δεν υπήρχαν.
Ποιες θεωρούσαν αποκλειστικά ανδρικές δουλειές;
Σκάψιμο, σπορά αγρών.
Τα παιδιά απο ποια ηλικία άρχιζαν να βοηθούν στις δουλειές; Ποιες δουλειές ανέθεταν στα αγόρια και ποιες στα κορίτσια;
Από 9 χρονών. Τα αγόρια στις πιο βαριές δουλειές και τα κορίτσια στις ελαφρότερες αάλογα με τη ηλικία.
Ποιες ήταν οι συνήθειες του τόπου σχετικά με τους γάμους; Τα παιδιά μιας οικογένειεας παντρεύονταν ανάλογα με την ηλικία τους ή έπρεπε πρώτα να παντρευτούν όλα τα κορίτσια και έπειτα τα αγόρια της οικογένειας;
Πρώτα παντρευόταν όλα τα κορίτσια και μετά όλα τα αγόρια.
Ποια θεωρούσαν ως κανονική ηλικία γάμου για τις γυναίκες και ποια για τους άνδρες; Ήταν επιτρεπτό ή συνηθισμένο η γυναίκα να είναι μεγαλύτερη απο τον άνδρα;
Για τις γυναίκες από18 και άνω. Για τους άντρες από 25. Δε ήτα συνηθισμένο η γυναίκα α ήταν μεγαλύτερη από τον άντρα.
Η συνήθεια ήταν ο γαμπρός και η νύφη να είναι απο το ίδιο χωριό; Αν όχι απο ποια χωριά διάλεγαν συνήθως τους γαμπρούς και απο ποια τις νύφες; Μπορείτε να τα ονοματίσετε;
Η συνήθεια ήταν να είναι από το ίδιο χωριό.
Που εγκαθίστατο το νέο ζευγάρι μετά το γάμο; στο πατρικό του γαμπρού; στο πατρικό της νύφης; σε κάποιο καινούριο σπίτι; αποτελούσε το σπίτι αυτό προίκα της νύφης;
Στο πατρικό του γαμπρού.
Συνέβαινε μήπως όλα τα αγόρια μιας οικογένειας, όταν παντρεύονταν, να φέρνουν τις γυναίκες τους στο πατρικό τους; Τι γινόταν τότε; Ζούσαν όλοι μαζί, εργάζονταν, έτρωγαν μαζί, κοιμόνταν κάτω απο την ίδια στέγη;
Μόνο ο τελευταίος από τα αγόρια. Οι άλλοι προσπαθούσαν με τη βοήθεια του πατέρα τους ή της νύφης και με εργασία να χτίσουν σπίτι.
Κρατούσαν τα αδέλφια την περιουσία αδιαίρετη;
Όχι
Πότε χώριζαν τα αδέλφια; Όταν πέθαινε ο πατέρας; Όταν γίνονται πολλοί και δεν τους χωρούσε πια το σπίτι; Ποιοι λόγοι μπορούσαν να επισπευσουν το χωρισμό των αδελφών;
Δεν συγκατοικούσαν όλα τα αγόρια.
Όταν όλα τα παιδιά άνοιγαν δικό τους σπιτικό, ποιος παρέμενε στο πατρικό μαζί με τους γονείς; Ο μεγαλύτερος γιος; Η μεγαλύτερη κόρη; Ο μικρότερος γιος; Η μικρότερη κόρη; Οποιο παιδί θα διάλεγαν οι γονείς;
Ο μικρότερος γιός ή η μικρότερη κόρη.
Σε ποιες περιπτώσεις μια οικογένεια έπαιρνε σώγαμπρο;
Σε καμμία περίπτωση.
Πήγαιναν ποτέ σώγαμπροι άνθρωποι που διέθεταν οι ίδιοι περιουσία;
Όχι
Τι γινόταν στις περιπτώσεις που η οικογένεια είχε δύο ή τρια κορίτσια; Για ποιο έπαιρναν το σώγαμπρο; Για το μεγαλύτερο; Για το μικρότερο;
Για κανένα.
Πότε δυο άτομα δεν μπορούσαν, λόγω συγγένειας, να παντρευτούν μεταξύ τους; Υπήρξε ποτέ στο χωριό περίπτωση γάμου μεταξύ πρώτων εξαδέλφων; Αν ναι, ήταν εξαδέλφια απο πατέρα ή απο μητέρα;
Μέχρι και δευτέρα εξαδέρφια παντρευόταν. Δεν υπήρξε περίπτωση γάμου μεταξύ πρώτων εξαδέλφων.
Για τα δεύτερα εξαδέλφια, αν ήθελαν να παντρευτούν, υπήρχε κώλυμα;
Όχι
Μήπως δύο άτομα δεν μπορούσαν να παντρευτούν αν είχαν κοινό επώνυμο;
Όχι
Υπήρξαν παλαιότερα στο χωριό περιπτώσεις διαζυγίων; Αν ναι για ποιους κυρίως λόγους;
Όχι
Ποιος συνήθως στεφάνωνε το ζευγάρι; Ο νονός του γαμπρού ή ο νονός της νύφς;
Συνήθως, ο νονός του γαμπρού.
Ποιος βάφτιζε το πρώτο και ποιοι τα υπόλοιπα παιδιά του ζευγαριού; Μήπως όλα τα παιδιά μιας οικογένειας είχαν τον ίδιο νονό;
Το πρώτο το βάπτιζε αυτός που τους στεφάνωνε. Τα άλλα άλλοι άνθρωποι.
Στις περιπτώσεις που μια οικογένεια άλλαζε κουμπάρο ή ήθελε να βρει έναν καινούριο, προτιμούσαν να είναι κάποιος συγγενής ή φίλος ή κάποιος πλούσιος και κοινωνικά ανώτερος;
Φίλος
Μεταξύ οικογενειών που συνδέονταν με κουμπαριά, επιτρεπόταν ή απαγορευόταν ο γάμος;
Όχι
Δυο παιδιά που είχαν τον ίδιο νονό μπορούσαν ποτέ να παντρευτούν μεταξύ τους;
Όχι
Υπήρχε παλαιότερα στο χωριό ο θεσμός της προίκας;
Ναι
Η προικοδοσία γινόταν προφορικά ή με προικοσύμφωνα; Πως ελέγοντο τα προικοσύμφωνα;
Με προικοσύμφωνα
Μήπως εκτός απο τα προικοσύμφωνα γνωρίζετε να υπήρχε και κάποιο άλλο είδος γαμηλίων συμβολαίων;
Όχι
Ποιοι συνέτασσαν και ποιοι υπέγραφαν τα προικοσύμφωνα;
Οι μνήμονες (σήμερα συμβολαιογράφοι). Τα υπόγραφαν δύο μάρτυρες.
Εκτός απο τα είδη οικοσυσκευής και το ρουχισμό τι άλλο έπαιρνε συνήθως ένα κορίτσι ως προίκα; -Χρήματα; Πόσα περίπου;
Τίποτα. Από 10-100εικοσάφραγκα
Σπίτι; Επιπλωμένο;
Όχι
Χωράφια;
Ναι
Δέντρα; ζωα; καϊκια;
Δέντρα ή ένα κατσίκι
Όλα τα κορίτσια μιας οικογένειας έπαιρναν την ίδια προίκα; Μήπως κάποιο απο αυτά (λ.χ η πρωτότοκη) έπαιρνε κατ έθιμο μεγαλύτερο μερίδιο;
Δεν έπαιρναν τη ίδια προίκα.
Μήπως κάποιο απο τα κορίτσια της οικογένειας έπαιρνε προίκα ολόκληρη την πατρική περιουσία, ανεξάρτητας απο την ύπαρξη αλλων παιδιών, αγοριών ή κοριτσιών;
Όχι
Μήπως η προίκα της μητέρας ( σπίτι, χρήματα ή άλλα αγαθα) μεταβιβαζόταν ως προίκα στις κόρες της; Στην περίπτωση αυτή, αν μια γυναίκα αποκτούσε μόνο γιους, σε ποιον μεταβιβαζόταν η προίκα της;
Μεταβιβαζόταν στις κόρες και σπάνια στους γιούς. Αν απαιτούσε μόνο γιούς τη μοιραζόνταν οι γιοί.
Εκτός απο τον πατέρα είχαν μήπως και οι αδελφοί υποχρέωση να συνεισφέρουν στην προίκιση των κοριτσιών της οικογένειας; Μήπως αυτό συνέβαινε μόνο στις περιπτώσεις θανάτου του πατέρα;
Όχι
Μια γυναίκα που έπαιρνε προίκα, είχε δικαίωμα να ζητήσει και κληρονομικό μερίδιο;
Όχι
Αν μια παντρεμένη γυναίκα πέθαινε άτεκνη, η προίκα της επιστρεφόταν στην οικογένειά της ή παρέμενε στον άνδρα της;
Παρέμενε στον άντρα της, η μισή, η άλλη μισή στους συγγενείς της.
Μήπως στα μέρη σας υπήρχε η συνήθεια ο γαμπρός να δίνει ζώα ή αλλά πράγματα στον πεθερό πρίν απο το γάμο; Πως λεγόταν η προσφορά αυτή;
Όχι
Πως γινόταν η μεταβίβαση της πατρικής περιουσίας στα αγόρια της οικογένειας; Πότε, με άλλα λόγια, τα αγόρια της οικογένειας έπαιρναν το μερίδιο που τους αναλογούσε; Κατά τη στιγμή του γάμου τους; Υστερα απο το θάνατο του πατέρα; Ύστερα απο το θάνατο και τ
Μετά το θάνατο και τω δυο γονιών.
Ολα τα αγόρια της οικογένειας κληρονομούσαν ίσα μερίδια ή μήπως κάποιο απο αυτά, π.χ ο πρωτότοκος ή ο υστερότοκος κληρονομούσε μεγαλύτερο μερίδιο της πατρικής περιουσίας;
Όταν δε υπήρχε διαθήκη κληρονομούσα εξ ίσου. Επί Τουρκίας 2 μέρη τα αγόρια ένα τα κορίτσια.
Το μερίδιο που έπαιρναν τα κορίτσια της οικογένειας (είτε ως προίκα είτε ως κληρονομική μερίδα) ήταν ίσο, μικρότερο ή μεγαλύτερο απο το μερίδιο που έπαιρναν τα αγόρια;
Ίσο ή μεγαλύτερο.
Η μεταβίβαση της περιουσίας γινόταν συνήθως προφορικά ή με διαθήκη;
Με διαθήκη
Μήπως το μοίρασμα της κληρονομιάς γινόταν με λαχνό; Σε ποιες περιπτώσεις ίσχυε αυτός ο τρόπς και μεταξύ ποιων συγγενών γινόταν το μοίρασμα;
Γινόταν με λαχνό μεταξύ τω παιδιών.
Αν πέθαινε πρώτα ο σύζυγος, τι μερίδιο της περιουσίας αναλογούσε στη γυναίκα, στην περίπτωση που υπήρχαν παιδιά απο το γάμο;
Το 1/3
Αν δεν υπήρχαν παιδιά, εκτός απο τη γυναίκα, ποιοι άλλοι είχαν κληρονομικά δικαιώματα και σε ποιες περιπτώσεις;
Αν δεν υπήρχαν παιδιά κληρονομούσε η γυναίκα το ήμισυ. Κληρονομικά δικαιώματα είχαν τα πρώτα εξαδέλφια.
Αν κάποιος αποκτούσε μόνο κόρες, όταν πέθαινε τον κληρονομούσαν οι κόρες του ή οι αδελφοί του;
Οι κόρες.
Ένα παιδί μπορούσε να κληρονομήσει τον αδελφό του πατέρα του, στην περίπτωση που αυτός δεν είχε παιδιά; Συνέβαινε το ίδιο και με τον αδελφό της μητέρας του;
Ναι
Σε ποιες περιπτώσεις ένα ζευγάρι αποφάσιζε να υιοθετήσει ένα παιδί; Αν δεν είχε καθόλου πιαδιά ή αν είχε μόνο κορίτσια;
Αν δεν είχε καθόλου παιδιά και σπανίως αν μόνο είχε κορίτσια.
Ποια παιδιά προτιμούσαν σ αυτές τις περιπτώσεις; Παιδιά αδελφών; Μακρινών συγγενών; ορφανά;
Συγγενών
Τι κληρονομικά δικαιώματα είχε ένα υιοθετημένο παιδί;
Ίσα με τα νόμιμα παιδιά.
Creative Commons
Αναφορά Δημιουργού - Μη Εμπορική Χρήση - Παρόμοια Διανομή 4.0 Διεθνές - CC BY-NC-SA
