Λιοδώρα

Ενότητα:

Αρχειακό και οπτικο-ακουστικό υλικό ερευνών

Όνομα χωριού

Λιοδώρα

Περισσότερα...

Αριθμός

96

Κοινότητα

Λιοδώρας

Επαρχία

Γορτυνίας

Νομός

Αρκαδίας

Ποιό είναι το παλαιότερο όνομα του χωριού (αν υπάρχει);

Τσιούκα

Μήπως το χωριό κατοικείται κυρίως από πρόσφυγες (πχ.χ Ποντίους, Μικρασιάτες ή άλλους - ποιούς; ) ή Σαρακατσάνους, Αρβανίτε, Πομάκους ή άλλες ομάδες;

Όχι

Αν όχι, υπάρχουν μήπως οικογένειες που ανήκουν σε κάποια ή σε κάποιες από τις παραπάνω ομάδες; Πόσες περίπου;

Όχι

Οι ομάδες αυτές κατοικούσαν, παλαιότερα, σε ιδιαίτερους οικισμούς (μαχαλάδες);

Όχι

Ποιές διαλέκτους μιλούσαν παλαιότερα οι κάτοικοι του χωριού;

Όχι

Πόσες εκκλησίες υπήρχαν παλαιότερα στο χωριό; Μήοως ξέρετε πότε είχε χτιστεί η πρώτη;

Δύο. Η πρώτη κτίστηκε επί Τουρκοκρατίας

Σε ποιούς ανήκαν; Μήπως ήταν οικογενειακές;

Στο χωριό

Πόσα νεκροταφεία υπήρχαν παλαιότερα στο χωριό;

Ενα

Πότε για πρώτη φορά λειτούργησε σχολείο στο χωριό;

Το 1915

Ποιές ήταν οι κυριότερες ασχολίες των κατοίκων γύρω στα 1940;

Κτηνοτροφία-γεωργία(αμπέλι, σιτάρι, φυστίκια, ελιές κλπ)

Αν υπήρχε γεωργία, ποια κυρίως προϊόντα καλλιεργούντο;

Αμπέλι, σιτάρι, φυστίκια, ελιές κλπ

Ποιά από τα γεωργικά προϊόντα προορίζονταν για αυτοκατανάλωση και ποιά για το εμπόριο;

Εμπορεύονταν το φυστίκι

Σήμερα ποιά προϊόντα καλλιεργούνται στην περιοχή; Εξακολουθούν οι παλιές καλλιέργειες; Αν υπάρχουν νέες, από πότε περίπου έχουν αρχίσει;

Εξακολουθούν οι ίδιες καλλιέργειες

Παλαιότερα το χωριό ήταν τσιφλίκι, βακούφι ή κεφαλοχώρι;

Κεφαλοχώρι

Απο πόσα στρέμματα και πάνω ένας κλήρος εθεωρείτο μεγάλος;

Πάνω από 200 στρέμματα

Πόσοι απο τους κατοίκους του χωριού είχαν τέτοιους μεγάλους κλήρους;

Μόνο ένας

Σήμερα ποιο είναι το μέγεθος ενός μέσου γεωργικού κλήρου;

Από 30-40 στρέμματα

Υπήρχε στο χωριό κτηνοτροφία;

Ναι

Πότε άρχισε να υπάρχει οικόσιτη κτηνοτροφία στο χωριό;

Περίπου από το 1965.

Ποιους φόρους πλήρωναν παλαιότερα οι κάτοικοι του χωριού; Σε ποιούς τους πλήρωναν;

Δεκατιά (πάνω στη γεωργική παραγωγή) σφαγιάτικα (πάνω στα σφάγια) οι φόροι δίνονταν στους επινεισμένους εισπράκτορες και από εκεί στην Εφορία)

Ηταν συνηθισμένο οι κάτοικοι του χωριού να προσφέρουν την εργασία τους χωρίς αμοιβή για την εκτέλεση έργων που τυχόν ήταν αναγκαία στην κοινότητα (π.χ. χτίσιμο σχολείου, εκκλησίας, κατασκευή δρόμου κ.α ;

Ναι

Η συμμετοχή ήταν υποχρεωτική για όλους τους άνδρες; Απο ποιά ήλικία; Γυναίκες συμμετείχαν;

Από 20-60 ετών, γυναίκες συμμετείχαν αν το κάθε σπίτι δεν είχε διαθέσιμο άντρα.

Αν κάποιος αρνιόταν να συμμετάσχει, τον τιμωρούσαν; Πως;

Τον τιμωρούσαν χρηματικά με πρόστιμο

Ήταν η αλληλοβοήθεια συνηθισμένο φαινόμενο ανάμεσα στις οικογένειες της κοινότητας; Σε ποιες κυρίως εργασίες ίσχυε: στις πιο επείγουσες γεωργικές εργασίες όπως π.χ τρύγος, θέρος ή σε όλες ανεξαιρέτως τις γεωργικές εργασίες;

Υπήρχε αλληλοβοήθεια και στις κτηνοτροφικές εργασίες και στις γεωργικές

Εκτός απο τις γεωργικές εργασίες σε ποιες άλλες περιπτώσεις ίσχυε η αλληλοβοήθεια (π.χ για το χτίσιμο των σπιτιών);

Οταν γίνονταν η σκεπή του σπιτιού

Μήπως η αλληλοβοήθεια ήταν περισσότερο αναπτυγμένη μεταξύ των γυναικών; Για ποιες κυρίως δουλειές;

Ναι. Σε αργαλειούς. Σε μάζεμα ξύλων

Πόσα μέλη αποτελούσαν συνήθως μιαν οικογένεια; Μπορείτε να τα ονοματίσετε (π.χ. ο πατέρας του άνδρα, ο αδελφός της γυναίκας κ.ο.κ.);

Μέχρι 10 άτομα. Παππούς, γιαγιά, πατέρας, μάνα, αδελφοί ή αδελφές αυτών. Παιδιά.

Πως προσφωνούσαν τα παιδιά τον πατέρα τους και πως τη μητέρα τους;

Πατέρα, μάνα

Πώς προσφωνούσε ένα παιδί τον πατέρα του πατέρα του;

Παππού

Πώς τη μητέρα του πατέρα του;

Κυρούλα

Πως τον πατέρα της μητέρας του;

Παππού

Πώς τη μητέρα της μητέρας του;

Κυρούλα

Πώς προσφωνούσε ο παππούς τα εγγόνια του;

Με το όνομά τους

Πώς προσφωνούσε η γιαγιά τα εγγόνια της;

Με το όνομά τους

Πώς προσφωνούσε ένα παιδί τους αδελφούς του;

Με το όνομά τους

Πώς τις αδελφές του;

Με το όνομά τους

Πώς προσφωνούσε ένα παιδί τον αδελφό του πατέρα του;

Μπάρμπα

Πώς την αδελφή του πατέρα του;

Θεια

Πώς τον αδελφό και πώς την αδελφή της μητέρας του;

Μπάρμπα, θειά

Πώς προσφωνούσαν οι θείοι τα ανήψια τους;

Με το όνομά τους

Πώς προσφωνούσαν οι γονείς το αγόρι τους και πώς το κορίτσι τους;

Με το όνομά τους

Πώς ονομάζοντν τα παιδιά απο άλλον πατέρα ή άλλη μητέρα;

Προγόνια

Πώς ονομάζονταν τα δίδυμα;

Δίδυμα ή διπλάρια

Πώς προσφωνούσαν οι γονείς του γαμπρού τους γονείς της νύφης;

Συμπεθέρους

Πώς προσφωνούσε η νύφη τον πεθερό της;

Πατέρα

Πώς την πεθερά της;

Μάνα

Πώς τον αδελφό και την αδελφή του άνδρα της;

Με το όνομα

Πώς προσφωνούσε ο γαμπρός τον πεθερό του;

Πατέρα

Πώς την πεθερά του;

Μάνα

Πώς τον αδελφό και την αδελφή της γυναίκας του;

Με το όνομα

Πώς προσφωνούσε ο πεθερός το γαμπρό;

Με το όνομα

Πώς προσφωνούσε το γαμπρό η πεθερά;

Με το όνομα

Πώς προσφωνούσαν το γαμπρό τα αδέλφια της νύφης;

Με το όνομα

Πώς προσφωνούσαν τη νύφη οι αδελφοί του γαμπρού;

Με το όνομα ή νύφη

Πώς προσφωνούσαν τη νύφη οι αδελφές του γαμπρού;

Με το όνομα ή νύφη

Πώς προσφωνούσε ο σύζυγος τη σύζυγο και πώς αυτή τον άνδρα της;

Γυναίκα ή με το όνομα. Άνδρα ή με το όνομα

Πώς όριζαν τα βαφτιστικά ονόματα των παιδιών; (του παππού απο τον πατέρα;), ποιό στο πρώτο κορίτσι; Πώς διάλεγαν τα ονόματα των υπόλοιπων παιδιών της οικογένειας; Σε ποιες περιπτώσεις μπορούσε ο νονός να δώσει όποιο όνομα ήθελε ο ίδιος;

Στο πρώτο αγόρι του παππού από τον πατέρα. Στο πρώτο κορίτσι της γιαγιάς από τον πατέρα. Τα υπόλοιπα ονόματα δίνονταν από της γυναίκας το σόϊ.

Μπορείτε να περιγράψετε σε γενικές γραμμές πώς μοιράζονταν οι δουλειές ανάμεσα στους άνδρες και τις γυναίκες δηλαδή οι γυναίκες, εκτός απο τις δουλειές του σπιτιού και την ανατροφή των παιδιών, ποιές άλλες δουλειές έκαναν (π.χ κουβαλούσαν τα ξύλα, το νερ

Η γυναίκα πέρα από τοσ πίτι συμμετείχε και σχεδόν σ' όλες τις εξωτερικές δουλειές.

Ποιες απο τις αγροτικές δουλειές έκαναν οι γυναίκες;

Θέρισμα, φυστίκια, βοτάνισμα χόρτων, αλώνισμα με τα ζώα κλπ.

Ποιες απο τις δουλειές που είχαν σχέση με την κτηνοτροφία εκτελούσαν οι γυναίκες;

Τσοπάνηδες, τυροκομία, άρμεγμα, κούρεμα

Ποιες θεωρούσαν αποκλειστικά ανδρικές δουλειές;

Κόψιμο ξύλων, σπαρτό όργωμα

Τα παιδιά απο ποια ηλικία άρχιζαν να βοηθούν στις δουλειές; Ποιες δουλειές ανέθεταν στα αγόρια και ποιες στα κορίτσια;

Από την παιδική ηλικία σ' όλες τις δουλειές και τα αγόρια και τα κορίτσια.

Ποιες ήταν οι συνήθειες του τόπου σχετικά με τους γάμους; Τα παιδιά μιας οικογένειεας παντρεύονταν ανάλογα με την ηλικία τους ή έπρεπε πρώτα να παντρευτούν όλα τα κορίτσια και έπειτα τα αγόρια της οικογένειας;

Πρώτα παντρεύονταν όλα τα κορίτσια του σπιτιού και μετά τ' αγόρια.

Ποια θεωρούσαν ως κανονική ηλικία γάμου για τις γυναίκες και ποια για τους άνδρες; Ήταν επιτρεπτό ή συνηθισμένο η γυναίκα να είναι μεγαλύτερη απο τον άνδρα;

Για τις γυναίκες ως τα 20, για τους άνδρες ως τα 25. σπάνια η γυναίκα ήταν μεγαλύτερη από τον άνδρα.

Η συνήθεια ήταν ο γαμπρός και η νύφη να είναι απο το ίδιο χωριό; Αν όχι απο ποια χωριά διάλεγαν συνήθως τους γαμπρούς και απο ποια τις νύφες; Μπορείτε να τα ονοματίσετε;

Συνήθως ήταν από το ίδιο χωριό. Σε λίγες περιπτώσεις από τα γύρω χωριά. Λουτρά, Αγιονέρι, Χρυσοχώρι, Πυρή, Παρνασος κλπ.

Που εγκαθίστατο το νέο ζευγάρι μετά το γάμο; στο πατρικό του γαμπρού; στο πατρικό της νύφης; σε κάποιο καινούριο σπίτι; αποτελούσε το σπίτι αυτό προίκα της νύφης;

Στο πατρικό του γαμπρού.

Συνέβαινε μήπως όλα τα αγόρια μιας οικογένειας, όταν παντρεύονταν, να φέρνουν τις γυναίκες τους στο πατρικό τους; Τι γινόταν τότε; Ζούσαν όλοι μαζί, εργάζονταν, έτρωγαν μαζί, κοιμόνταν κάτω απο την ίδια στέγη;

Ολα τα αγόρια φέρνανε τις γυναίκες τους στο πατρικό τους σπίτι. Ζούσαν όλοι μαζί, έτρωγαν μαζί, εργάζονταν κοιμόνταν κάτω από την ίδια στέγη.

Κρατούσαν τα αδέλφια την περιουσία αδιαίρετη;

Η περιουσία έμενε αδιαίρετη

Πότε χώριζαν τα αδέλφια; Όταν πέθαινε ο πατέρας; Όταν γίνονται πολλοί και δεν τους χωρούσε πια το σπίτι; Ποιοι λόγοι μπορούσαν να επισπευσουν το χωρισμό των αδελφών;

Οταν γίνονταν πολλοί και τους χωρούσε το σπίτι. Οικονομικοί λόγοι μπορούσαν να επισπεύσουν των χωρισμό των αδελφών.

Όταν όλα τα παιδιά άνοιγαν δικό τους σπιτικό, ποιος παρέμενε στο πατρικό μαζί με τους γονείς; Ο μεγαλύτερος γιος; Η μεγαλύτερη κόρη; Ο μικρότερος γιος; Η μικρότερη κόρη; Οποιο παιδί θα διάλεγαν οι γονείς;

Οποιο παιδί θα διάλεγαν οι γονείς

Σε ποιες περιπτώσεις μια οικογένεια έπαιρνε σώγαμπρο;

Οταν είχε μόνο κορίτσια

Πήγαιναν ποτέ σώγαμπροι άνθρωποι που διέθεταν οι ίδιοι περιουσία;

Οχι

Τι γινόταν στις περιπτώσεις που η οικογένεια είχε δύο ή τρια κορίτσια; Για ποιο έπαιρναν το σώγαμπρο; Για το μεγαλύτερο; Για το μικρότερο;

Κυρίως το μικρότερο

Αν μια οικογένεια έπαιρνε σώγαμπρο πώς μοιραζόταν η πατρική περιουσία; Ήταν μήπως υποχρεωμένος ο πεθερός να γράψει στο ΄πονομα του γαμπρού μέρος της περιουσίας του;

Ηταν υποχρεωμένος ο πεθερός να γράψει στο όνομα του γαμπρού μέρος της περιουσίας του.

Τι γινόταν σ αυτές τις περιπτώσεις με τα επώνυμα; Μήπως έπαιρνε ο γαμπρός το επώνυμο του πεθερού; Τα παιδιά ποιανού το επώνυμο έπαιρναν; Μπορείτε να αναφέρετε ένα παράδειγμα;

Δεν συνέβαινε τίποτε τέτοιο. Παίρνανε το επίθετο του πατέρα τους.

Πότε δυο άτομα δεν μπορούσαν, λόγω συγγένειας, να παντρευτούν μεταξύ τους; Υπήρξε ποτέ στο χωριό περίπτωση γάμου μεταξύ πρώτων εξαδέλφων; Αν ναι, ήταν εξαδέλφια απο πατέρα ή απο μητέρα;

Οταν ήταν συγγενείς κοντινοί π.χ. Πρώτα ή δεύτερα ξαδέρφια δεν παντρεύονταν.

Για τα δεύτερα εξαδέλφια, αν ήθελαν να παντρευτούν, υπήρχε κώλυμα;

Δε στεφανώνονταν στην εκκλησία αλλά σε ξωκκλήσι κρυφά.

Μήπως δύο άτομα δεν μπορούσαν να παντρευτούν αν είχαν κοινό επώνυμο;

Παντρεύονταν

Υπήρξαν παλαιότερα στο χωριό περιπτώσεις διαζυγίων; Αν ναι για ποιους κυρίως λόγους;

Δεν χώριζαν σχεδόν ποτέ

Ποιος συνήθως στεφάνωνε το ζευγάρι; Ο νονός του γαμπρού ή ο νονός της νύφς;

Ο νονός του γαμπρού

Ποιος βάφτιζε το πρώτο και ποιοι τα υπόλοιπα παιδιά του ζευγαριού; Μήπως όλα τα παιδιά μιας οικογένειας είχαν τον ίδιο νονό;

Το πρώτο το βάφτιζε αυτός που στεφάνωνε και τα υπόλοιπα όποιον ήθελε το ζευγάρι.

Στις περιπτώσεις που μια οικογένεια άλλαζε κουμπάρο ή ήθελε να βρει έναν καινούριο, προτιμούσαν να είναι κάποιος συγγενής ή φίλος ή κάποιος πλούσιος και κοινωνικά ανώτερος;

Όλες οι πιο πάνω περιπτώσεις συνέβαιναν

Μεταξύ οικογενειών που συνδέονταν με κουμπαριά, επιτρεπόταν ή απαγορευόταν ο γάμος;

Απαγορεύονταν ο γάμος αλλά μόνο στα άτομα που συμμετείχαν στην κουμπαριά.

Δυο παιδιά που είχαν τον ίδιο νονό μπορούσαν ποτέ να παντρευτούν μεταξύ τους;

Όχι

Σε ποιες περιπτώσεις δυο άνθρωποι αποφάσιζαν να γίνουν αδελφοποιτοί;

Όταν θέλανε να ορκιστούνε αδελφική φιλία.

Ποιες ήταν τότε οι αμοιβαίες υποχρεώσεις τους;

Οι υποχρεώσεις τους ήταν μεγαλύτερες ακόμη και από εκείνες που έχουν μεταξύ τους δυο αδέλφια.

Αδελφοποιτοί μπορούσαν να γίνουν μόνον οι άνδρες μεταξύ τους; Γυναίκα με γυναίκα ή γυναίκα με άνδρα μπορούσαν να γίνουν αδελφοποιτοί;

Άνδρες μεταξύ τους μόνο

Υπήρχε παλαιότερα στο χωριό ο θεσμός της προίκας;

Ναι

Η προικοδοσία γινόταν προφορικά ή με προικοσύμφωνα; Πως ελέγοντο τα προικοσύμφωνα;

Γινόταν με προικοσύμφωνο

Ποιοι συνέτασσαν και ποιοι υπέγραφαν τα προικοσύμφωνα;

Το έγραφε ο πατέρας της νύφης το υπέγραφε και μετά το υπέγραφε και ο πατέρας του γαμπρού.

Εκτός απο τα είδη οικοσυσκευής και το ρουχισμό τι άλλο έπαιρνε συνήθως ένα κορίτσι ως προίκα; -Χρήματα; Πόσα περίπου;

Ναι. Περίπου 20000

Σπίτι; Επιπλωμένο;

Ναι

Που; Στο χωριό; Σε κάποια γειτονική πόλη;

Στο χωριό συνήθως

Χωράφια;

Ναι

Δέντρα; ζωα; καϊκια;

Ναι

Όλα τα κορίτσια μιας οικογένειας έπαιρναν την ίδια προίκα; Μήπως κάποιο απο αυτά (λ.χ η πρωτότοκη) έπαιρνε κατ έθιμο μεγαλύτερο μερίδιο;

Μοιράζονταν σ' όλα τα κορίτσια περίπου εξ ίσου

Μήπως κάποιο απο τα κορίτσια της οικογένειας έπαιρνε προίκα ολόκληρη την πατρική περιουσία, ανεξάρτητας απο την ύπαρξη αλλων παιδιών, αγοριών ή κοριτσιών;

Όχι

Μήπως η προίκα της μητέρας ( σπίτι, χρήματα ή άλλα αγαθα) μεταβιβαζόταν ως προίκα στις κόρες της; Στην περίπτωση αυτή, αν μια γυναίκα αποκτούσε μόνο γιους, σε ποιον μεταβιβαζόταν η προίκα της;

Η προίκα της μητέρας έμπαινε μέσα στην περιουσία του σπιτιού και μοιράζονταν εξ ίσου σ' όλα τα παιδιά.

Εκτός απο τον πατέρα είχαν μήπως και οι αδελφοί υποχρέωση να συνεισφέρουν στην προίκιση των κοριτσιών της οικογένειας; Μήπως αυτό συνέβαινε μόνο στις περιπτώσεις θανάτου του πατέρα;

Αυτό συνέβαινε μόνο στις περιπτώσεις θανάτου του πατέρα.

Μια γυναίκα που έπαιρνε προίκα, είχε δικαίωμα να ζητήσει και κληρονομικό μερίδιο;

Όχι

Αν μια παντρεμένη γυναίκα πέθαινε άτεκνη, η προίκα της επιστρεφόταν στην οικογένειά της ή παρέμενε στον άνδρα της;

Όχι

Μήπως στα μέρη σας υπήρχε η συνήθεια ο γαμπρός να δίνει ζώα ή αλλά πράγματα στον πεθερό πρίν απο το γάμο; Πως λεγόταν η προσφορά αυτή;

Όχι

Πως γινόταν η μεταβίβαση της πατρικής περιουσίας στα αγόρια της οικογένειας; Πότε, με άλλα λόγια, τα αγόρια της οικογένειας έπαιρναν το μερίδιο που τους αναλογούσε; Κατά τη στιγμή του γάμου τους; Υστερα απο το θάνατο του πατέρα; Ύστερα απο το θάνατο και τ

Ανάλογα με τις περιστάσεις (συνήθως όταν χώριζαν και έφτιαχναν δικό τους σπιτιού)

Ολα τα αγόρια της οικογένειας κληρονομούσαν ίσα μερίδια ή μήπως κάποιο απο αυτά, π.χ ο πρωτότοκος ή ο υστερότοκος κληρονομούσε μεγαλύτερο μερίδιο της πατρικής περιουσίας;

Ολα κληρονομούσαν ίσα μερίδια

Το μερίδιο που έπαιρναν τα κορίτσια της οικογένειας (είτε ως προίκα είτε ως κληρονομική μερίδα) ήταν ίσο, μικρότερο ή μεγαλύτερο απο το μερίδιο που έπαιρναν τα αγόρια;

Ανάλογα με τις απαιτήσεις των γαμπρών.

Η μεταβίβαση της περιουσίας γινόταν συνήθως προφορικά ή με διαθήκη;

Συνήθως γίνονταν με διαθήκη

Μήπως το μοίρασμα της κληρονομιάς γινόταν με λαχνό; Σε ποιες περιπτώσεις ίσχυε αυτός ο τρόπς και μεταξύ ποιων συγγενών γινόταν το μοίρασμα;

Το μοίρασμα γινόταν με λαχνό μεταξύ των αδελφών

Αν πέθαινε πρώτα ο σύζυγος, τι μερίδιο της περιουσίας αναλογούσε στη γυναίκα, στην περίπτωση που υπήρχαν παιδιά απο το γάμο;

Η γυναίκα έπαιρνε το ανάλογο αριθμητικό μερίδιο.

Αν δεν υπήρχαν παιδιά, εκτός απο τη γυναίκα, ποιοι άλλοι είχαν κληρονομικά δικαιώματα και σε ποιες περιπτώσεις;

Κανένας

Αν κάποιος αποκτούσε μόνο κόρες, όταν πέθαινε τον κληρονομούσαν οι κόρες του ή οι αδελφοί του;

Οι κόρες του

Ένα παιδί μπορούσε να κληρονομήσει τον αδελφό του πατέρα του, στην περίπτωση που αυτός δεν είχε παιδιά; Συνέβαινε το ίδιο και με τον αδελφό της μητέρας του;

Στην πρώτη περίπτωση ναι. Στη δεύτερη περίπτωση σπάνια.

Σε ποιες περιπτώσεις ένα ζευγάρι αποφάσιζε να υιοθετήσει ένα παιδί; Αν δεν είχε καθόλου πιαδιά ή αν είχε μόνο κορίτσια;

Όταν δεν είχε καθόλου παιδιά

Ποια παιδιά προτιμούσαν σ αυτές τις περιπτώσεις; Παιδιά αδελφών; Μακρινών συγγενών; ορφανά;

Προτιμούσαν παιδιά από γνωστές οικογένειες ανεξάρτητα αν είχαν συγγένεια ή όχι.

Τι κληρονομικά δικαιώματα είχε ένα υιοθετημένο παιδί;

Αυτά που του έδινε ο πατέρας του στη διαθήκη δηλ. Όλη την περιουσία όταν ήταν μόνος του.

Creative Commons

Αναφορά Δημιουργού - Μη Εμπορική Χρήση - Παρόμοια Διανομή 4.0 Διεθνές - CC BY-NC-SA

https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/