Κομπότι
Ενότητα:
Αρχειακό και οπτικο-ακουστικό υλικό ερευνών
Όνομα χωριού
Κομπότι
Περισσότερα...
Αριθμός
190
Κοινότητα
Κομποτίου
Επαρχία
Άρτας
Νομός
Άρτας
Ποιό είναι το παλαιότερο όνομα του χωριού (αν υπάρχει);
Παλαιοκομπότι(ελέγοντο έτσι τα λείψανα αρχαίας πόλεως στη θέση Πλατύ Κομποτίου, όπου τάφοι του 4ου αιώνος π.Χ., πατητήρια σταφυλιών και ελιών.
Μήπως το χωριό κατοικείται κυρίως από πρόσφυγες (πχ.χ Ποντίους, Μικρασιάτες ή άλλους - ποιούς; ) ή Σαρακατσάνους, Αρβανίτε, Πομάκους ή άλλες ομάδες;
Όχι
Αν όχι, υπάρχουν μήπως οικογένειες που ανήκουν σε κάποια ή σε κάποιες από τις παραπάνω ομάδες; Πόσες περίπου;
Δεν υπάρχει οικογένεια αυτής της κατηγορίας
Οι ομάδες αυτές κατοικούσαν, παλαιότερα, σε ιδιαίτερους οικισμούς (μαχαλάδες);
Δεν υπήρχαν ομάδες επήλυδων
Ποιές διαλέκτους μιλούσαν παλαιότερα οι κάτοικοι του χωριού;
Την δωρικήν
Πόσες εκκλησίες υπήρχαν παλαιότερα στο χωριό; Μήοως ξέρετε πότε είχε χτιστεί η πρώτη;
Εκκλησία μία του Αγίου Γεωργίου, κτισθείσα 1741 παρεκκλήσιον από αμνημονεύτων και προ του 1822 χρόνων, το 1870 και έτερα παλαιά 4 ανακαινισθέντα παρεκ
Σε ποιούς ανήκαν; Μήπως ήταν οικογενειακές;
Αυτοδιοίκητα υπό την εποπτείαν της Μητροπόλεως Άρτης.
Πόσα νεκροταφεία υπήρχαν παλαιότερα στο χωριό;
Του Αγίου Γεωργίου, μετακομισθέν αοι του 1905 εις νέον της Ευαγγελιστρίας
Πότε για πρώτη φορά λειτούργησε σχολείο στο χωριό;
ΧΧΧΧΧ Σχολή από τις αρχές του 16ου αιώνος Δημοτικόν Σχολείον από το 1845 Παρθεναγωγείον…..
Ποιές ήταν οι κυριότερες ασχολίες των κατοίκων γύρω στα 1940;
Γεωργοδεντροκομικές(καλλιεργηταί σιτηρών, εσπεριδοειδών και ελαιών)
Αν υπήρχε γεωργία, ποια κυρίως προϊόντα καλλιεργούντο;
Σιτηρά, εσπεριδοειδή, ελαιόδεντρα.
Ποιά από τα γεωργικά προϊόντα προορίζονταν για αυτοκατανάλωση και ποιά για το εμπόριο;
Μέρος των σιτηρών και ελαιών για αυτοκατανάλωση και τα εσπερδιδιειδή για το εμπόριο
Σήμερα ποιά προϊόντα καλλιεργούνται στην περιοχή; Εξακολουθούν οι παλιές καλλιέργειες; Αν υπάρχουν νέες, από πότε περίπου έχουν αρχίσει;
Από το 1945 εξέλειπεν η σιτοκαλλιέργεια και επεξετάθη η καλλιέργεια εσπεριδιειδών και της ελιάς.
Παλαιότερα το χωριό ήταν τσιφλίκι, βακούφι ή κεφαλοχώρι;
Ήταν κεφαλοχώρι-ελευθεροχώρι, από το 1449-1873 έγινε άνευ τίτλων τσιφλίκι του Κ.Καραπάνου από το 1873-1883.
Αν ήταν τσιφλίκι ή βακούφι ποιές οικονομικές υποχρεώσεις (δοσίματα) είχαν οι καλλιεργητές προς τους γαιοκτήμονες (τσιφλικούχους) ή τα μοναστήρια;
Ως κεφαλοχώρι επλήρωνε το σουλτανικό ίμορο 30% της παραγωγής του. Τούτο ως ενοίκιο ελάμβανε και ο Καραπάνος.
Υπήρξαν μήπως ποτέ τα χτήματα της περιοχής εθνικές γαϊες;
Όχι
Απο πόσα στρέμματα και πάνω ένας κλήρος εθεωρείτο μεγάλος;
Από 40 στρέμματα.
Πόσοι απο τους κατοίκους του χωριού είχαν τέτοιους μεγάλους κλήρους;
67 οικογένειες
Σήμερα ποιο είναι το μέγεθος ενός μέσου γεωργικού κλήρου;
1-2 στρεμμάτων
Υπήρχε στο χωριό κτηνοτροφία;
Οικόσιτος
Πότε άρχισε να υπάρχει οικόσιτη κτηνοτροφία στο χωριό;
Παλαιόθεν
Υπήρχαν τσελιγκάτα στην περιοχή; Πόσα; Εξακολουθούν να υπάρχουν;
Όχι
Μήπως οι κάτοικοι του χωριού ασχολούνται κυρίως με την αλιεία;
Όχι
Μήπως παλαιότερα υπήρχαν στο χωριό οργανωμένες βιοτεχνίες; (εννοείται ως κύρια και συστηματική απασχόληση μιας μερίδας των κατοίκων του χωριού). Τί είδους βιοτεχνίες ήταν;
Όχι. Κατ'εξαίρεσιν βιοτέχνες ήταν οι "γύφτοι"(σιδηρουργοί και οργανοπαίκτες)-ακτήμονες, αυτοί.
Εξακολουθούν να λειτουργούν ή σταμάτησαν;
Βιοτεχνίες δεν υπήρξαν προ του 1940, οικτεχνίες ήταν.
Μήπως οι παλαιότεροι θυμούνται ή γνωρίζουν στοιχεία σχετικά με προηγούμενη κοινοτική οργάνωση, τυχόν ύπαρξη κοινοτικών αρχόντων και κοινοτικών συμβουλίων;
Μέχρι του 1873 είχε διοίκηση ελευθεροχωρίου Η τσιφλικοποίησή του είχε σαν συνέπεια και τη διοικητική του αλλαγή
Ποιους φόρους πλήρωναν παλαιότερα οι κάτοικοι του χωριού; Σε ποιούς τους πλήρωναν;
1.ζέρι ή τέσσερους ρουμπιέδες(νομή ιδιοκτησίας 2.χαράτσι(κεφαλικός) 3. δημόσιο 10% 4.ίμορο(σουλτανικό) 5.εκκλησιών και σχολείων 6.κοινοτικής προνοίας(ξενώνας, προίκα ορφανής κλπ.) 7.κοινοτικής ανάπτυξης(δρόμοι κλπ.) Στο ελλην.δημόσιο στην κοινότητα χωραφιάτικο, βοϊδιάτικο κλπ.
Σε πόσες κοινωνικές τάξεις χωρίζονταν παλαιότερα οι κάτοικοι του χωριού και πως διακρίνονταν μεταξύ τους;
Σε τρείς τάξεις : νοικοκυραίων, παρασποριαραίων ή εργατών γής και γύφτων(σιδηροβιοτεχνών και οργανοπαικτών)
Ηταν συνηθισμένο οι κάτοικοι του χωριού να προσφέρουν την εργασία τους χωρίς αμοιβή για την εκτέλεση έργων που τυχόν ήταν αναγκαία στην κοινότητα (π.χ. χτίσιμο σχολείου, εκκλησίας, κατασκευή δρόμου κ.α ;
Ήταν συνηθισμένο
Η συμμετοχή ήταν υποχρεωτική για όλους τους άνδρες; Απο ποιά ήλικία; Γυναίκες συμμετείχαν;
Υποχρεωτική για όλους τους άνδρες από 21 έως του 60 έτους της ηλικίας των και εκτάκτως των γυναικών, όπως η μεταφορά υλικών.
Αν κάποιος αρνιόταν να συμμετάσχει, τον τιμωρούσαν; Πως;
Επί Τουρκοκρατίας με περιφρόνηση. Ύστερα και με την εφαρμογή διατάξεων του Κοινοτικού Κώδικα(Κώδικας περί Δήμων και Κοινοτήτων)
Ήταν η αλληλοβοήθεια συνηθισμένο φαινόμενο ανάμεσα στις οικογένειες της κοινότητας; Σε ποιες κυρίως εργασίες ίσχυε: στις πιο επείγουσες γεωργικές εργασίες όπως π.χ τρύγος, θέρος ή σε όλες ανεξαιρέτως τις γεωργικές εργασίες;
Συνηθισμένο φαινόμενο το οποίο ίσχυε : στο βότανο, στο θέρο, στο σκάλισμα των καλαμποκιών, στη συλλογή στα ξεφλουδίσματα και στουμπίσματά των.
Εκτός απο τις γεωργικές εργασίες σε ποιες άλλες περιπτώσεις ίσχυε η αλληλοβοήθεια (π.χ για το χτίσιμο των σπιτιών);
Στο χτίσιμο σπιτιών, στον απορφανισμό, σ'αρρώστια, σ'επιστράτευση ' σε γάμο
Μήπως η αλληλοβοήθεια ήταν περισσότερο αναπτυγμένη μεταξύ των γυναικών; Για ποιες κυρίως δουλειές;
Μεταξύ γυναικών ήταν στα ξεφλουδίσματα, στο γάμο, στη μεταφορά υλικών σπιτιού
Πόσα μέλη αποτελούσαν συνήθως μιαν οικογένεια; Μπορείτε να τα ονοματίσετε (π.χ. ο πατέρας του άνδρα, ο αδελφός της γυναίκας κ.ο.κ.);
Ο πατέρας, η μάννα, τα παιδιά, ο παππούλης, η βάβω, ο αδερφός, η αδερφή του πατέρα και όπου ο πατέρας ήταν σώγαμπρος, η πεθερά, ο πεθερός, η αδερφή, ο α(να)πηρος αδερφός, ο αδερφός ή αδερφή της πεθεράς.
Πως προσφωνούσαν τα παιδιά τον πατέρα τους και πως τη μητέρα τους;
Πατέρα και μάννα
Πώς προσφωνούσε ένα παιδί τον πατέρα του πατέρα του;
Παππούλη
Πώς τη μητέρα του πατέρα του;
Μάννα τρανή ή βάβω
Πως τον πατέρα της μητέρας του;
Παππούλη
Πώς τη μητέρα της μητέρας του;
Βάβω
Πώς προσφωνούσε ο παππούς τα εγγόνια του;
Με το βαπτιστικό τους όνομα
Πώς προσφωνούσε η γιαγιά τα εγγόνια της;
Με το βαπτιστικό τους όνομα
Πώς προσφωνούσε ένα παιδί τους αδελφούς του;
Με το βαπτιστικό τους όνομα προπαντός υποκοριστικό
Πώς τις αδελφές του;
Κατά τον ίδιο με τα αδέλφια του τρόπου
Υπήρχαν μήπως ιδιαίτεροι όροι για το μεγαλύτερο αδελφό;
Οχι
Για τη μεγαλύτερη αδελφή;
Οχι
Πώς προσφωνούσαν τα μεγαλύτερα αδέλφια τα μικρότερα;
Με το υποκαριστικό βαπτιστικό τους όνομα
Πώς προσφωνούσε ένα παιδί τον αδελφό του πατέρα του;
Μπάρμπα
Πώς την αδελφή του πατέρα του;
Κάκω(ρ.κακανέω)
Πώς τον αδελφό και πώς την αδελφή της μητέρας του;
Μπάρμπα και κάκω
Πώς προσφωνούσαν οι θείοι τα ανήψια τους;
Με το βαπτιστικό τους όνομα
Πώς προσφωνούσαν οι γονείς το αγόρι τους και πώς το κορίτσι τους;
Ονομαστικά και με το : παιδί και κοπέλλα
Υπήρχαν ειδικά ονόματα για τα πρωτότοκα παιδιά; Για τα υστερότοκα;
Οχι
Πώς ονομάζοντν τα παιδιά απο άλλον πατέρα ή άλλη μητέρα;
Αλλάδερφα
Πώς ονομάζονταν τα δίδυμα;
Διπλάρικα
Πώς προσφωνούσαν οι γονείς του γαμπρού τους γονείς της νύφης;
Συμπέθερε, συμπεθέρα
Πώς προσφωνούσε η νύφη τον πεθερό της;
Πατέρα
Πώς την πεθερά της;
Μάννα
Πώς τον αδελφό και την αδελφή του άνδρα της;
Αφέντη-κυρά
Πώς προσφωνούσε ο γαμπρός τον πεθερό του;
Πατέρα και κυρίως γέροντα
Πώς την πεθερά του;
Μάννα και κυρίως γριά
Πώς τον αδελφό και την αδελφή της γυναίκας του;
Με το βαπτιστικό τους όνομα
Πώς προσφωνούσε ο πεθερός το γαμπρό;
Παιδί μου-γαμπρέ, και ονομαστικά
Πώς προσφωνούσε το γαμπρό η πεθερά;
Παιδί μου και ονομαστικά
Πώς προσφωνούσαν το γαμπρό τα αδέλφια της νύφης;
Με το βαπτιστικό του όνομα
Πώς προσφωνούσαν τη νύφη οι αδελφοί του γαμπρού;
Προβάλλοντας στο όνομά της το νύφη(νύφη Γιούλα)
Πώς προσφωνούσαν τη νύφη οι αδελφές του γαμπρού;
(νύφη Ανθούλα)
Πώς προσφωνούσε ο σύζυγος τη σύζυγο και πώς αυτή τον άνδρα της;
Με το γυναίκα, και ονομαστικά με το βαπτιστικό της
Πώς όριζαν τα βαφτιστικά ονόματα των παιδιών; (του παππού απο τον πατέρα;), ποιό στο πρώτο κορίτσι; Πώς διάλεγαν τα ονόματα των υπόλοιπων παιδιών της οικογένειας; Σε ποιες περιπτώσεις μπορούσε ο νονός να δώσει όποιο όνομα ήθελε ο ίδιος;
Εδιναν στο πρώτο αγόρι το όνομα του παππού από τον πατέρα και στο κορίτσι της γιαγιάς από τη μητέρα. Όπου σώγαμπρος προτιμούνταν τα ονόματα των γονιών της μητέρας
Μπορείτε να περιγράψετε σε γενικές γραμμές πώς μοιράζονταν οι δουλειές ανάμεσα στους άνδρες και τις γυναίκες δηλαδή οι γυναίκες, εκτός απο τις δουλειές του σπιτιού και την ανατροφή των παιδιών, ποιές άλλες δουλειές έκαναν (π.χ κουβαλούσαν τα ξύλα, το νερ
Ολες τις δουλειές εκτός από όργωμα με ζευγάρι, χαντάκια, κλάδευμα και ψέκασμα δέντρων, περιφράξεις αγρών και κήπων
Ποιες απο τις αγροτικές δουλειές έκαναν οι γυναίκες;
Ολες, εκτός από όργωμα με το ζευγάρι και κατασκευή ή συντήρηση αποστραγγιστικών αυλακιών, κλάδευμα και ψέκασμα δέντρων, περιφράξεις αγρών και κήπων
Ποιες απο τις δουλειές που είχαν σχέση με την κτηνοτροφία εκτελούσαν οι γυναίκες;
Καθαριότητα σταύλων, μαντριών, ορνιθώνων και περιποίηση ορνίθων και οικοσίτων(μαναριών) όπως οι γίδες, οι χοίροι
Ποιες απο τις δουλειές που είχαν σχέση με την αλιεία εκτελούσαν οι γυναίκες;
Οι γυναίκες τριών μόνον οικογενειών αλιέων επισκεύαζαν τα δίχτυα
Αν στο χωριό υπήρχαν βιοτεχνίες περιγράψτε, αν είναι δυνατόν, ποια ήταν η συμμετοχή των γυναικών:
Τους βιοτέχνες σιδηρουργούς βοηθούσαν και οι γυναίκες δουλεύοντας το φυσηρό του καμινιού
Ποιες θεωρούσαν αποκλειστικά ανδρικές δουλειές;
Το όργωμα, τα αποστραγγιστικά έργα, κλάδευμα δέντρων, ψεκασμούς δέντρων, περιφράξεις αγρών ή κήπων
Τα παιδιά απο ποια ηλικία άρχιζαν να βοηθούν στις δουλειές; Ποιες δουλειές ανέθεταν στα αγόρια και ποιες στα κορίτσια;
Τα παιδιά βοηθούσαν από το δέκατο έτος της ηλικίας των. Τα αγόρια βοηθούσαν στην εκτροφή των οικοσίτων ζώων ή και των καματερών και αλόγων. Τα κορίτσια βοηθούσαν στην καθαριότητα και στα του νοικοκυριού. Τα ηλικιωμένα και στις αγροτικές δουλειές
Ποιες ήταν οι συνήθειες του τόπου σχετικά με τους γάμους; Τα παιδιά μιας οικογένειεας παντρεύονταν ανάλογα με την ηλικία τους ή έπρεπε πρώτα να παντρευτούν όλα τα κορίτσια και έπειτα τα αγόρια της οικογένειας;
Επρεπε να παντρευτούν όλα τα κορίτσια με σειρά ηλικίας. Υπήρχαν και εξαιρέσεις σπάνιες στην τάξη γάμου των κοριτσιών και των πολύ ηλικιωμένων αδελφών αγοριών όπου και άλλα αγόρια στην οικογένεια
Ποια θεωρούσαν ως κανονική ηλικία γάμου για τις γυναίκες και ποια για τους άνδρες; Ήταν επιτρεπτό ή συνηθισμένο η γυναίκα να είναι μεγαλύτερη απο τον άνδρα;
Ηλικία γάμου γυναικών εθεωρείτο το 18ον έως και το 22ον έτη. Των ανδρών μετά την εκπλήρωση της στρατιωτικής των θητείας έως και το 25ον έτος των
Η συνήθεια ήταν ο γαμπρός και η νύφη να είναι απο το ίδιο χωριό; Αν όχι απο ποια χωριά διάλεγαν συνήθως τους γαμπρούς και απο ποια τις νύφες; Μπορείτε να τα ονοματίσετε;
Ναι, από το ίδιο χωριό και κατά προτίμησιν, εκ των γειτονικών χωριών, των Σελλάδων. Απεφεύγοντο τα καμποχώρια λόγω νοσηρότητας
Που εγκαθίστατο το νέο ζευγάρι μετά το γάμο; στο πατρικό του γαμπρού; στο πατρικό της νύφης; σε κάποιο καινούριο σπίτι; αποτελούσε το σπίτι αυτό προίκα της νύφης;
Στο πατρικό του γαμπρού. Ο σώγαμπρος στης νύφης. Σπάνιο το καινούριο σπίτι γινόταν με τη βοήθεια όλων μετά το γάμο. Οι σώγαμπροι έπαιρναν προίκα πατρικό της νύφης σπίτι
Συνέβαινε μήπως όλα τα αγόρια μιας οικογένειας, όταν παντρεύονταν, να φέρνουν τις γυναίκες τους στο πατρικό τους; Τι γινόταν τότε; Ζούσαν όλοι μαζί, εργάζονταν, έτρωγαν μαζί, κοιμόνταν κάτω απο την ίδια στέγη;
Ναι και αν οι συνθήκες το επέτρεπαν ζούσαν μαζί στην ίδια στέγη, ώσπου να στεγασθούν σε δικά τους σπίτια. Άλλοι συνέτρωγαν και συνεργάζονταν, άλλοι οργάνωναν στο ίδιο σπίτι δικό τους νοικοκυριό ακόμα και σε ένα δωμάτιο του πατρικού τους σπιτιού
Κρατούσαν τα αδέλφια την περιουσία αδιαίρετη;
Σπάνια μετά το γάμο τους
Πότε χώριζαν τα αδέλφια; Όταν πέθαινε ο πατέρας; Όταν γίνονται πολλοί και δεν τους χωρούσε πια το σπίτι; Ποιοι λόγοι μπορούσαν να επισπευσουν το χωρισμό των αδελφών;
Χώριζαν σε κάθε περίπτωση από τις τρείς-το χωριστό οικογενειακό νοικοκυριό μετά το γάμο
Όταν όλα τα παιδιά άνοιγαν δικό τους σπιτικό, ποιος παρέμενε στο πατρικό μαζί με τους γονείς; Ο μεγαλύτερος γιος; Η μεγαλύτερη κόρη; Ο μικρότερος γιος; Η μικρότερη κόρη; Οποιο παιδί θα διάλεγαν οι γονείς;
Οποιο παιδί ήθελε και ήθελαν οι γονείς
Μήπως η προίκα της μητέρας ( σπίτι, χρήματα ή άλλα αγαθα) μεταβιβαζόταν ως προίκα στις κόρες της; Στην περίπτωση αυτή, αν μια γυναίκα αποκτούσε μόνο γιους, σε ποιον μεταβιβαζόταν η προίκα της;
Όχι στις κόρες της και μετεβιβάζετο στο γυιό με τον οποίο θα συζούσε. Έπαιρναν και οι κόρες ανάλογο μερίδιο.
Εκτός απο τον πατέρα είχαν μήπως και οι αδελφοί υποχρέωση να συνεισφέρουν στην προίκιση των κοριτσιών της οικογένειας; Μήπως αυτό συνέβαινε μόνο στις περιπτώσεις θανάτου του πατέρα;
Είχον και οι αδελφοί υποχρέωση, η οποία και τους επεβάλλετο μετά το θάνατο του πατέρα, ώστε αδελφ(οι) εκ της υποχρεώσεως έμειναν και ανύπανδροι.
Μια γυναίκα που έπαιρνε προίκα, είχε δικαίωμα να ζητήσει και κληρονομικό μερίδιο;
Είχε, εφ'όσον οι γονείς της κατέλιπον άνευ κληρονόμων την περιουσίαν των.
Αν μια παντρεμένη γυναίκα πέθαινε άτεκνη, η προίκα της επιστρεφόταν στην οικογένειά της ή παρέμενε στον άνδρα της;
Κατά το ήμισυ επιστρεφόταν στην οικογένειά της.
Μήπως στα μέρη σας υπήρχε η συνήθεια ο γαμπρός να δίνει ζώα ή αλλά πράγματα στον πεθερό πρίν απο το γάμο; Πως λεγόταν η προσφορά αυτή;
Όχι τέτοια συνήθεια
Ποιος ακριβώς έδινε; Ο γαμπρός ή ο πατέρας του;
Κανένας
Πότε έδιναν την προσφορά; Πρίν απο το γάμο ή κατά τη στιγμή του γάμου;
Ποτέ δεν εδίδετο προσφορά
Ποιοι μοιράζονταν την προσφορά;
Δεν υπήρχε προσφορά
Αν μια γυναίκα πέθαινε χωρίς να προλάβει να αποκτήσει παιδιά, μπορούσε ο γαμπρός να ζητήσει πίσω ο,τι είχε δώσει;
Η έλλειψη προσφοράς αποκλείει την περίπτωση
Πως γινόταν η μεταβίβαση της πατρικής περιουσίας στα αγόρια της οικογένειας; Πότε, με άλλα λόγια, τα αγόρια της οικογένειας έπαιρναν το μερίδιο που τους αναλογούσε; Κατά τη στιγμή του γάμου τους; Υστερα απο το θάνατο του πατέρα; Ύστερα απο το θάνατο και τ
Κατά τη στιγμή του γάμου τους. Μετά το θάνατο του πατέρα ή των δύο γονιών και περιστασιακά, όταν συζζούσαν έγγαμοι αδελφοί.
Ολα τα αγόρια της οικογένειας κληρονομούσαν ίσα μερίδια ή μήπως κάποιο απο αυτά, π.χ ο πρωτότοκος ή ο υστερότοκος κληρονομούσε μεγαλύτερο μερίδιο της πατρικής περιουσίας;
Κληρονομούσαν ίσα μερίδια και έπαιρναν το μερίδιο των γονέων τα παιδιά που συζούσαν μ'αυτούς
Το μερίδιο που έπαιρναν τα κορίτσια της οικογένειας (είτε ως προίκα είτε ως κληρονομική μερίδα) ήταν ίσο, μικρότερο ή μεγαλύτερο απο το μερίδιο που έπαιρναν τα αγόρια;
Ήταν ίσο με το μερίδιο των αγοριών κατά την αξία, που σε περιπτώσεις, αντί αγρού ή ζώων, εδίδετο χρήμα
Η μεταβίβαση της περιουσίας γινόταν συνήθως προφορικά ή με διαθήκη;
Προφορικά συνήθως
Creative Commons
Αναφορά Δημιουργού - Μη Εμπορική Χρήση - Παρόμοια Διανομή 4.0 Διεθνές - CC BY-NC-SA
