Κάλυμνος
Ενότητα:
Αρχειακό και οπτικο-ακουστικό υλικό ερευνών
Όνομα χωριού
Κάλυμνος
Περισσότερα...
Αριθμός
365
Κοινότητα
Δήμος Καλυμνίων
Επαρχία
Καλύμνου
Νομός
Δωδεκανήσου
Ποιό είναι το παλαιότερο όνομα του χωριού (αν υπάρχει);
Στον Όμηρο το νησί ονομάζεται με άλλα "Καλύδναι νήσοι". Σε επιγραφές "Κάλυμνα". Η πόλη ονομάζεται "Ποθία" ή "Πόθια" ως σήμερα. Κτίστηκε το 1850.
Μήπως το χωριό κατοικείται κυρίως από πρόσφυγες (πχ.χ Ποντίους, Μικρασιάτες ή άλλους - ποιούς; ) ή Σαρακατσάνους, Αρβανίτε, Πομάκους ή άλλες ομάδες;
Όχι
Αν όχι, υπάρχουν μήπως οικογένειες που ανήκουν σε κάποια ή σε κάποιες από τις παραπάνω ομάδες; Πόσες περίπου;
Υπάρχουν μερικές οικογένειες (10-12). Δύσκολο να εντοπιστούν όλες λόγω μετανάστευσης.
Οι ομάδες αυτές κατοικούσαν, παλαιότερα, σε ιδιαίτερους οικισμούς (μαχαλάδες);
Όχι
Ποιές διαλέκτους μιλούσαν παλαιότερα οι κάτοικοι του χωριού;
Τοπική Καλύμνικη η οποία διατηρήθηκε ως σήμερα. Ελάχιστες εκφράσεις τείνουν να εξαφανιστούν (Νότιο γλωσσικό ιδίωμα).
Πόσες εκκλησίες υπήρχαν παλαιότερα στο χωριό; Μήοως ξέρετε πότε είχε χτιστεί η πρώτη;
Η πρωτεύουσα είχε 10 ενορίες. Στο νησί η πρώτη βυζαντινού ρυθμού εκκλησία κτίστηκε στην τοποθεσία Άργος από τον Όσιο Χριστόδουλο περίπου το 1200 - 1300. Το νησί είναι γεμάτο από εκκλησίες και ξωκλήσια.
Σε ποιούς ανήκαν; Μήπως ήταν οικογενειακές;
Στην περιουσία της μονής Πάτμου μαζί με παρακείμενα κτήματα.
Πόσα νεκροταφεία υπήρχαν παλαιότερα στο χωριό;
Τέσσερα μεγάλα κι άλλα μικρότερα σε αγροτικούς συνοικισμούς.
Ποιές ήταν οι κυριότερες ασχολίες των κατοίκων γύρω στα 1940;
Σπογγαλιεία, ελάχιστη γεωργία. Κυρίως σπορά κριθαριού και σιταριού και καλλιέργεια ελιάς για συμπλήρωση βασικής τροφής κ.α.
Αν υπήρχε γεωργία, ποια κυρίως προϊόντα καλλιεργούντο;
Λίγα δημητριακά, για το αλεύρι (σιτάρι και κριθάρι) ελιά, σύκα, μύγδαλα, αμπέλι (για το γλυκό μοσχάτο κρασί). Εσπεριδοειδή.
Ποιά από τα γεωργικά προϊόντα προορίζονταν για αυτοκατανάλωση και ποιά για το εμπόριο;
Όλα για αυτοκατανάλωση, πλην των εσπεριδοειδών. Αργότερα η καλλιέργεια εσπεριδοειδών στον Πάνορμο και Βαθύ προοριζόταν και για το εμπόριο, μαζί με κηπευτικά.
Σήμερα ποιά προϊόντα καλλιεργούνται στην περιοχή; Εξακολουθούν οι παλιές καλλιέργειες; Αν υπάρχουν νέες, από πότε περίπου έχουν αρχίσει;
Ανθίζει η καλλιέργεια εσπεριδοειδών και αναπτύχθηκε το εμπόριο γύρω από αυτά. Από τις παλιές καλλιέργειες εγκαταλήφθηκαν οι σπορές εκτός από αυτές που προορίζονταν για ζωοτροφές. Στην δεκαετία του 70 αρχίζουν τα θερμοκήπεια με κηπευτικά στο βαθύ.
Υπήρξαν μήπως ποτέ τα χτήματα της περιοχής εθνικές γαϊες;
Υπήρξαν και υπάρχουν περιοχές εθνικές.
Απο πόσα στρέμματα και πάνω ένας κλήρος εθεωρείτο μεγάλος;
Από ενάμιση στρέμμα γενικά.
Πόσοι απο τους κατοίκους του χωριού είχαν τέτοιους μεγάλους κλήρους;
Σε πληθυσμό 20.000 - 25.000 προπολεμικά, μπορούμε να υπολογίσουμε.
Σήμερα ποιο είναι το μέγεθος ενός μέσου γεωργικού κλήρου;
Είναι 4 - 5 στρέμματα.
Υπήρχε στο χωριό κτηνοτροφία;
Ναι αιγοπροβάτων
Πότε άρχισε να υπάρχει οικόσιτη κτηνοτροφία στο χωριό;
Από την αρχαιότητα
Υπήρχαν τσελιγκάτα στην περιοχή; Πόσα; Εξακολουθούν να υπάρχουν;
Υπήρχαν περίπου 20 τσελιγκάτα. Τα περισσότερα υπάρχουν και σήμερα.
Μήπως οι κάτοικοι του χωριού ασχολούνται κυρίως με την αλιεία;
Ασχολούνται με την αλιεία, περισσότερο τα τελευταία χρονια μετά τον περιορισμό της σοποογαλιείας.
Μήπως παλαιότερα υπήρχαν στο χωριό οργανωμένες βιοτεχνίες; (εννοείται ως κύρια και συστηματική απασχόληση μιας μερίδας των κατοίκων του χωριού). Τί είδους βιοτεχνίες ήταν;
Γνωρίζω για μια οργανωμένη βιοτεχνία μιας οικογένειας που υφαίνει χαλιά από κατσικίσιο μαλλί και συνεχίζει μέχρι σήμερα. Επίσης η αγγειοπλαστική για 2-3 οικογένειες, αλλά σήμερα συνεχίζει μόνο ο ένας και όχι αποκλειστική απασχόληση.
Εξακολουθούν να λειτουργούν ή σταμάτησαν;
Μια οικογένεια ασχολείται με την ύφανση στρωσιδιών ακόμα και σήμερα. Η αγγειοπλαστική είναι εποχιακή απασχόληση για άλλη μια οικογένεια. Η μονή Ευγγελιστρίας της τοποθεσίας Άργος ανέπτυξε βιοτεχνία υφαντών και κατασκευάζει το "καβάδι" δηλαδή την εθνικήν ενδυμασία. Δυστυχώς, ελλείψει εργατικών χεριών κινδυνεύουν να κλείσουν.
Μήπως οι παλαιότεροι θυμούνται ή γνωρίζουν στοιχεία σχετικά με προηγούμενη κοινοτική οργάνωση, τυχόν ύπαρξη κοινοτικών αρχόντων και κοινοτικών συμβουλίων;
Ναι, υπήρχε άριστη κοινοτική οργάνωση και "Δημογεροντία. Το 1926 την κατήργησαν οι Ιταλοί και αναλαμβάνει διορισμένος από την Ιταλική Κυβέρνηση Commissario. Στο 1929-35, επαναφέρουν δημάρχους εκλεγμένους από τον λαό για λόγους σκοπιμότητας, μέχρι την πτώση του φασισμού.
Ποιους φόρους πλήρωναν παλαιότερα οι κάτοικοι του χωριού; Σε ποιούς τους πλήρωναν;
Στην τουρκοκρατία είχαν ειδικά προνόμια. Πλήρωναν μόνο φόρο τη "μαχτού" κατ' αποκοπή.
Σε πόσες κοινωνικές τάξεις χωρίζονταν παλαιότερα οι κάτοικοι του χωριού και πως διακρίνονταν μεταξύ τους;
Χωρίζονταν σε φτωχούς και πλούσιους. Οι φτωχοί κατοικούσαν περισσότερο στα ψηλώματα, τα "μαράσια" και οι πλούσιοι σε χαμηλότερες συνοικίες.
Ηταν συνηθισμένο οι κάτοικοι του χωριού να προσφέρουν την εργασία τους χωρίς αμοιβή για την εκτέλεση έργων που τυχόν ήταν αναγκαία στην κοινότητα (π.χ. χτίσιμο σχολείου, εκκλησίας, κατασκευή δρόμου κ.α ;
Ναι. Συνέβη σε κτίσιμο εκκλησιών κυρίως.
Η συμμετοχή ήταν υποχρεωτική για όλους τους άνδρες; Απο ποιά ήλικία; Γυναίκες συμμετείχαν;
Συμμετείχαν άνδρες και γυναίκες εθελοντικά.
Ήταν η αλληλοβοήθεια συνηθισμένο φαινόμενο ανάμεσα στις οικογένειες της κοινότητας; Σε ποιες κυρίως εργασίες ίσχυε: στις πιο επείγουσες γεωργικές εργασίες όπως π.χ τρύγος, θέρος ή σε όλες ανεξαιρέτως τις γεωργικές εργασίες;
Ήταν συνηθισμένο φαινόμενο στη σπορά και το θέρος κυρίως. Οικογένειες που σκόπευαν να συμπεθεριάσουν επεδίωκαν να εργασθούν μαζί για να γνωρίσουν την συμπεριφορά ή μια της άλλης, κυρίως στο συμφέρον.
Εκτός απο τις γεωργικές εργασίες σε ποιες άλλες περιπτώσεις ίσχυε η αλληλοβοήθεια (π.χ για το χτίσιμο των σπιτιών);
Ναι, αλλά μεταξύ των μελών της ίδιας οικογένειας ή τουλάχιστον συγγενών.
Μήπως η αλληλοβοήθεια ήταν περισσότερο αναπτυγμένη μεταξύ των γυναικών; Για ποιες κυρίως δουλειές;
Ναι. Για πολλές οικιακές π.χ. τα γλυκά στις γιορτές, τα ασβεστώματα και τις δουλειές σε γάμους, αρραβώνες ή για πένθη (μνημόσυνα κτλ).
Πόσα μέλη αποτελούσαν συνήθως μιαν οικογένεια; Μπορείτε να τα ονοματίσετε (π.χ. ο πατέρας του άνδρα, ο αδελφός της γυναίκας κ.ο.κ.);
Ο πατέρας, η μητέρα και τα παιδιά. Αποφεύγεται η συνοίκηση με άλλα μέλη, εκτός αν ήταν αναγκαίο.
Πως προσφωνούσαν τα παιδιά τον πατέρα τους και πως τη μητέρα τους;
Μάνα - πατέρα ή αφέντη.
Πώς προσφωνούσε ένα παιδί τον πατέρα του πατέρα του;
Πάππου
Πώς τη μητέρα του πατέρα του;
Παλιά
Πως τον πατέρα της μητέρας του;
Πάππου
Πώς τη μητέρα της μητέρας του;
Παλιά
Πώς προσφωνούσε ο παππούς τα εγγόνια του;
Τα αγγόνια (ο άγγονας, η αγγόνη).
Πώς προσφωνούσε η γιαγιά τα εγγόνια της;
Τα αγγόνια (ο άγγονας, η αγγόνη).
Πώς προσφωνούσε ένα παιδί τους αδελφούς του;
Οι αδερφοί μου (το "δ" παραλείπτεται στη διάλεκτο)
Πώς τις αδελφές του;
Οι α(δ)ερφές μου
Υπήρχαν μήπως ιδιαίτεροι όροι για το μεγαλύτερο αδελφό;
Πρωτογυιός
Για τη μεγαλύτερη αδελφή;
Πρωτοκόρη
Πώς προσφωνούσαν τα μεγαλύτερα αδέλφια τα μικρότερα;
Το τελευταίο παιδί: Το "αποκούνι"
Πώς προσφωνούσε ένα παιδί τον αδελφό του πατέρα του;
Θείο, πάρβας
Πώς την αδελφή του πατέρα του;
Θεία (τσά)
Πώς τον αδελφό και πώς την αδελφή της μητέρας του;
Τα ίδια
Πώς προσφωνούσαν οι θείοι τα ανήψια τους;
Ανηψούς και ανηψές (ανηψός - ανηψά)
Πώς προσφωνούσαν οι γονείς το αγόρι τους και πώς το κορίτσι τους;
Γυιός - κόρη.
Υπήρχαν ειδικά ονόματα για τα πρωτότοκα παιδιά; Για τα υστερότοκα;
Το πρώτο μάτι - το "αποκούνι".
Πώς ονομάζοντν τα παιδιά απο άλλον πατέρα ή άλλη μητέρα;
Προ(γ)ονοί
Πώς ονομάζονταν τα δίδυμα;
(δ)εμέλια
Πώς προσφωνούσαν οι γονείς του γαμπρού τους γονείς της νύφης;
Συμπεθέροι
Πώς προσφωνούσε η νύφη τον πεθερό της;
Πατέρα
Πώς την πεθερά της;
Μάνα
Πώς τον αδελφό και την αδελφή του άνδρα της;
Κουνιάδος - κουνιάδα (ή με το όνομά τους)
Πώς προσφωνούσε ο γαμπρός τον πεθερό του;
Πατέρα
Πώς την πεθερά του;
Μάνα
Πώς τον αδελφό και την αδελφή της γυναίκας του;
Κουνιάδος - κουνιάδα (ή με το όνομά τους)
Πώς προσφωνούσε ο πεθερός το γαμπρό;
Γυιέ μου ή με το όνομά του ή "γαμπρέ"
Πώς προσφωνούσε το γαμπρό η πεθερά;
Γυιέ μου ή με το όνομά του ή "γαμπρέ"
Πώς προσφωνούσαν το γαμπρό τα αδέλφια της νύφης;
Με τα όνομά του σαν αδελφό τους ή γαμπρέ
Πώς προσφωνούσαν τη νύφη οι αδελφοί του γαμπρού;
"Νύφη" ή με το όνομά της σαν αδελφή τους.
Πώς προσφωνούσαν τη νύφη οι αδελφές του γαμπρού;
"Νύφη" ή με το όνομά της σαν αδελφή τους.
Πώς προσφωνούσε ο σύζυγος τη σύζυγο και πώς αυτή τον άνδρα της;
Ο άντρας μου - η γυναίκα μου, ο αφέντης - η κυρά μου (αυτό μάλλον χαϊδευτικά). Συχνά μπροστά στα παιδιά: μάνα - πατέρα.
Πώς όριζαν τα βαφτιστικά ονόματα των παιδιών; (του παππού απο τον πατέρα;), ποιό στο πρώτο κορίτσι; Πώς διάλεγαν τα ονόματα των υπόλοιπων παιδιών της οικογένειας; Σε ποιες περιπτώσεις μπορούσε ο νονός να δώσει όποιο όνομα ήθελε ο ίδιος;
Ο νονός έπαιρνε όνομα μόνο όταν υπήρχαν πολλά παιδιά. Το πρώτο παιδί, αν ήταν αγόρι έπαιρνε το όνομα του παππού από τον πατέρα. Αν ήταν κορίτσι της γιαγιάς από τη μητέρα. Στο δεύτερο παιδί έπαιρνε τη σειρά ο άλλος σύζυγος, ότι κι αν ήταν αυτό. Το ίδιο στα υπόλοιπα. Αλλάγες γινόταν κατόπιν συννενοήσης.
Μπορείτε να περιγράψετε σε γενικές γραμμές πώς μοιράζονταν οι δουλειές ανάμεσα στους άνδρες και τις γυναίκες δηλαδή οι γυναίκες, εκτός απο τις δουλειές του σπιτιού και την ανατροφή των παιδιών, ποιές άλλες δουλειές έκαναν (π.χ κουβαλούσαν τα ξύλα, το νερ
Κουβαλούσαν νερό, φρόντιζαν τα ζώα και κουβαλούσαν από μεγάλες αποστάσεις δέματα με κλαδιά του βουνού, πάνω στο κεφάλι, για το φούρνο. Σπέρνουν, θερίζουν.
Ποιες απο τις αγροτικές δουλειές έκαναν οι γυναίκες;
Βοηθούσαν στη σπορά και συνήθως έκαναν το θέρος μόνες με τα παιδιά γιατί ο σύζυγος έλειπε στο σφουγγάρι. Μάζευε τις ελιές, τα μύγδαλα, στέγνωνε, έψηνε και "πατούσε" τα σύκα σε ντενεκέδες και φρόντιζε το "μαζούλι" δηλαδή τη συγκομιδή στα αμπέλι (και κάθε συγκομιδή).
Ποιες απο τις δουλειές που είχαν σχέση με την κτηνοτροφία εκτελούσαν οι γυναίκες;
Συνήθως την τυροκομία αλλά βοηθούσαν και στη βοσκή. Όχι όμως με πίεση. Γενικά η βοήθεια ήταν εθελοντική και αυτονόητη εφ όσον υπήρχε ανάγκη, όχι όμως υποχρεωτική.
Ποιες απο τις δουλειές που είχαν σχέση με την αλιεία εκτελούσαν οι γυναίκες;
Βοηθούσαν στο μπάλωμα των διχτυών αλλά και στην προπαρασκευή για το ταξίδι. Πολλές χήρες σφουγγαράδων δούλευαν στο "ψαλίδι" στις αποθήκες.
Αν στο χωριό υπήρχαν βιοτεχνίες περιγράψτε, αν είναι δυνατόν, ποια ήταν η συμμετοχή των γυναικών:
Στην αγγειοπλατική, στο άναμμα του καμινιου και το ψήσιμο. Στην υφαντική των στρωσιδιών, στην επεξεργασία μαλλιού. Οι ίδιες γνέθουν μαλλί και υφαίνουν χράμα στα σπίτι τους για δική τους χρήση.
Ποιες θεωρούσαν αποκλειστικά ανδρικές δουλειές;
Τη σπογγαλιεία και τις οικοδομές γενικά. Υπήρξαν και εξαιρέσεις για τις οικοδομές. Η παρουσία της γυναίκας στο καϊκι μετά τον αγιασμό. Θεωρείται γρουσουζία "ούτε γάτος θηλυκός" στο καϊκι.
Τα παιδιά απο ποια ηλικία άρχιζαν να βοηθούν στις δουλειές; Ποιες δουλειές ανέθεταν στα αγόρια και ποιες στα κορίτσια;
Από πολύ μικρή. Τα αγόρια ακολουθούν τον πατέρα στις ασχολίες τους και τα κορίτσια τη μητέρα. Και σήμερα, παιδί 12 ετών φεύγει στα καράβια ή πάει μαθητευόμενος σε τεχνήτη ή σε καϊκι του πατέρα. Στην συγκομιδή μανταρινιών παίρουν τους μαθητές από το σχολείο.
Ποιες ήταν οι συνήθειες του τόπου σχετικά με τους γάμους; Τα παιδιά μιας οικογένειεας παντρεύονταν ανάλογα με την ηλικία τους ή έπρεπε πρώτα να παντρευτούν όλα τα κορίτσια και έπειτα τα αγόρια της οικογένειας;
Πρώτα έπρεπε να παντρευτούν τα κορίτσια και μετά τα αγόρια.
Ποια θεωρούσαν ως κανονική ηλικία γάμου για τις γυναίκες και ποια για τους άνδρες; Ήταν επιτρεπτό ή συνηθισμένο η γυναίκα να είναι μεγαλύτερη απο τον άνδρα;
Για τις γυναίκες τα 14, για τους άνδρες τα 18. Ο άνδρας ήταν μεγαλύτερος από τη γυναίκα.
Η συνήθεια ήταν ο γαμπρός και η νύφη να είναι απο το ίδιο χωριό; Αν όχι απο ποια χωριά διάλεγαν συνήθως τους γαμπρούς και απο ποια τις νύφες; Μπορείτε να τα ονοματίσετε;
Η συνήθεια και η επιθυμία της οικογένειας ήταν να είναι ο γαμπρός και η νύφη από το ίδιο χωριό. Αν όχι τουλάχιστο από το νησί. Συχνά, λόγω των συχνών ταξιδιών έφερναν και νύφη από άλλα μέρη.
Που εγκαθίστατο το νέο ζευγάρι μετά το γάμο; στο πατρικό του γαμπρού; στο πατρικό της νύφης; σε κάποιο καινούριο σπίτι; αποτελούσε το σπίτι αυτό προίκα της νύφης;
Σε καινούργιο σπίτι, προίκα της νύφης.
Συνέβαινε μήπως όλα τα αγόρια μιας οικογένειας, όταν παντρεύονταν, να φέρνουν τις γυναίκες τους στο πατρικό τους; Τι γινόταν τότε; Ζούσαν όλοι μαζί, εργάζονταν, έτρωγαν μαζί, κοιμόνταν κάτω απο την ίδια στέγη;
Συνήθως δεν συνέβαινε. Υπάρχουν κι εξαιρέσεις.
Κρατούσαν τα αδέλφια την περιουσία αδιαίρετη;
Όχι. Προτιμούν να πάιρνει ο καθένας το μερίδιό του. Υπήρξαν και οικογένειες που διατήρησαν ενωμένη τη οικογενειακή εμπρ. Επιχείρηση.
Πότε χώριζαν τα αδέλφια; Όταν πέθαινε ο πατέρας; Όταν γίνονται πολλοί και δεν τους χωρούσε πια το σπίτι; Ποιοι λόγοι μπορούσαν να επισπευσουν το χωρισμό των αδελφών;
Συνήθως με το γάμο, όταν ο καθένας δημιουργούσε οικογένεια.
Όταν όλα τα παιδιά άνοιγαν δικό τους σπιτικό, ποιος παρέμενε στο πατρικό μαζί με τους γονείς; Ο μεγαλύτερος γιος; Η μεγαλύτερη κόρη; Ο μικρότερος γιος; Η μικρότερη κόρη; Οποιο παιδί θα διάλεγαν οι γονείς;
Αν υπήρχε δυνατότητα οι γονείς έμεναν μόνοι τουλάχιστον ως τα γεράματα. Αν όχι τότε έμεναν με το μικρότερο παιδί (εφόσον προ πολλού είχαν προικισθεί τα προηγούμενα) ή με όποιο προτιμούσαν. Αυτό συνέβαινε και στα βαθιά γεράματα (Δηλαδή να πηγαίνουν σε όποιο παιδί προτιμούσαν).
Σε ποιες περιπτώσεις μια οικογένεια έπαιρνε σώγαμπρο;
Αν οικονομικοί λόγοι ή λόγοι υγείας ή ειδικοί οικογενειακοί επέβαλαν αυτό.
Πήγαιναν ποτέ σώγαμπροι άνθρωποι που διέθεταν οι ίδιοι περιουσία;
Πάντα ο γαμπρός πάει σε σπίτι - προίκα της νύφης. Το αντίθετο συνέβαινε αν η νύφη δεν διέθετε σπίτι.
Τι γινόταν στις περιπτώσεις που η οικογένεια είχε δύο ή τρια κορίτσια; Για ποιο έπαιρναν το σώγαμπρο; Για το μεγαλύτερο; Για το μικρότερο;
Αν ήταν δυνατό, για κανένα. Μπορεί να συνέβαινε για το μικρότερο, αφού προηγουμένως είχαν φύγει τα άλλα με το γάμο.
Αν μια οικογένεια έπαιρνε σώγαμπρο πώς μοιραζόταν η πατρική περιουσία; Ήταν μήπως υποχρεωμένος ο πεθερός να γράψει στο ΄πονομα του γαμπρού μέρος της περιουσίας του;
Επειδή δεν υπήρχε το έθιμο του σώγαμπρου, συμπεραίνουμε πως γενικά ο πεθερός δεν γράφει περιουσία στο γαμπρό. Ωστόσο υπήρχαν και εξαιρέσεις ή με εκβιασμό ή και προσφορά αγάπης.
Τι γινόταν σ αυτές τις περιπτώσεις με τα επώνυμα; Μήπως έπαιρνε ο γαμπρός το επώνυμο του πεθερού; Τα παιδιά ποιανού το επώνυμο έπαιρναν; Μπορείτε να αναφέρετε ένα παράδειγμα;
Ποτέ δεν αλλάζει επώνυμο ο γαμπρός. Καμιά φορά αν ο πατέρας της νύφης δεν "άκουγε" το όνομά του, τότε έδιναν σε ένα παιδί εκτός από το κυρίως βαφτιστικό και το επώνυμο του παππού σαν βαφτιστικό (όχι σαν επώνυμο).
Πότε δυο άτομα δεν μπορούσαν, λόγω συγγένειας, να παντρευτούν μεταξύ τους; Υπήρξε ποτέ στο χωριό περίπτωση γάμου μεταξύ πρώτων εξαδέλφων; Αν ναι, ήταν εξαδέλφια απο πατέρα ή απο μητέρα;
Ούτε τα πρώτα, μα ούτε και τα δέυτερα ξαδέρφια μπορούσαν να παντρευτούν μεταξύ τους.
Για τα δεύτερα εξαδέλφια, αν ήθελαν να παντρευτούν, υπήρχε κώλυμα;
Ναι
Μήπως δύο άτομα δεν μπορούσαν να παντρευτούν αν είχαν κοινό επώνυμο;
Δεν υπήρχε τέτοιο πρόβλημα, μπορούσαν να παντρευτούν.
Υπήρξαν παλαιότερα στο χωριό περιπτώσεις διαζυγίων; Αν ναι για ποιους κυρίως λόγους;
Σπάνιες περιπτώσεις, για λόγους τιμής.
Ποιος συνήθως στεφάνωνε το ζευγάρι; Ο νονός του γαμπρού ή ο νονός της νύφς;
Κουμπάροι μπαίνουν αρκετοί συγγενείς και φίλοι. Δεν υπήρχε έθιμο να στεφανώνει ο νονός.
Ποιος βάφτιζε το πρώτο και ποιοι τα υπόλοιπα παιδιά του ζευγαριού; Μήπως όλα τα παιδιά μιας οικογένειας είχαν τον ίδιο νονό;
Οποιοσδήποτε φίλος ή συγγενής. Συνήθως είχαμε πολλούς νονούς. Στη βάφτιση παίρνει μέρος κι ο κουμπάρος, που στεφάνωσε το ζευγάρι - γονείς.
Στις περιπτώσεις που μια οικογένεια άλλαζε κουμπάρο ή ήθελε να βρει έναν καινούριο, προτιμούσαν να είναι κάποιος συγγενής ή φίλος ή κάποιος πλούσιος και κοινωνικά ανώτερος;
Προτιμούσαν τον φίλο ή συγγενή και να είναι διαφορετικοί οι νονοί για κάθε παιδί.
Μεταξύ οικογενειών που συνδέονταν με κουμπαριά, επιτρεπόταν ή απαγορευόταν ο γάμος;
Απαγορευόταν ο γάμος μεταξύ των παιδιών.
Δυο παιδιά που είχαν τον ίδιο νονό μπορούσαν ποτέ να παντρευτούν μεταξύ τους;
Όχι
Σε ποιες περιπτώσεις δυο άνθρωποι αποφάσιζαν να γίνουν αδελφοποιτοί;
Δεν υπήρχε έθιμο.
Υπήρχε παλαιότερα στο χωριό ο θεσμός της προίκας;
Ναι
Η προικοδοσία γινόταν προφορικά ή με προικοσύμφωνα; Πως ελέγοντο τα προικοσύμφωνα;
Με προικοσύμφωνο, λεγόταν έτσι.
Μήπως εκτός απο τα προικοσύμφωνα γνωρίζετε να υπήρχε και κάποιο άλλο είδος γαμηλίων συμβολαίων;
Όχι
Ποιοι συνέτασσαν και ποιοι υπέγραφαν τα προικοσύμφωνα;
Ένας ή δύο αξιόπιστοι πολίτες π.χ. ο παπάς ή ο δάσκαλος. Συχνά και προύχοντες του τόπου.
Εκτός απο τα είδη οικοσυσκευής και το ρουχισμό τι άλλο έπαιρνε συνήθως ένα κορίτσι ως προίκα; -Χρήματα; Πόσα περίπου;
Ανάλογα με τις δυνατότητες. Σε ευκατάστατες οικογένειες, υπολογίζονταν και πληρωνόταν σε λίρες Αγγλίας.
Σπίτι; Επιπλωμένο;
Ναι
Που; Στο χωριό; Σε κάποια γειτονική πόλη;
Οπουδήποτε στο νησί.
Χωράφια;
Ναι
Δέντρα; ζωα; καϊκια;
Ναι για δέντρα. Τα ζώα και τα καϊκια στα αγόρια.
Όλα τα κορίτσια μιας οικογένειας έπαιρναν την ίδια προίκα; Μήπως κάποιο απο αυτά (λ.χ η πρωτότοκη) έπαιρνε κατ έθιμο μεγαλύτερο μερίδιο;
Η πρωτότοκη έπαιρνε το μεγαλύτερο μερίδιο.
Μήπως κάποιο απο τα κορίτσια της οικογένειας έπαιρνε προίκα ολόκληρη την πατρική περιουσία, ανεξάρτητας απο την ύπαρξη αλλων παιδιών, αγοριών ή κοριτσιών;
Συνήθως άφηναν περιουσία και για άλλα κορίτσια. Σπάνια τα αγόρια έπαιρναν μερίδιο.
Μήπως η προίκα της μητέρας ( σπίτι, χρήματα ή άλλα αγαθα) μεταβιβαζόταν ως προίκα στις κόρες της; Στην περίπτωση αυτή, αν μια γυναίκα αποκτούσε μόνο γιους, σε ποιον μεταβιβαζόταν η προίκα της;
Η προίκα της μητέρας πήγαινε στις κόρες. Αν είχε αγόρια, την μοιράζονταν αυτοί.
Εκτός απο τον πατέρα είχαν μήπως και οι αδελφοί υποχρέωση να συνεισφέρουν στην προίκιση των κοριτσιών της οικογένειας; Μήπως αυτό συνέβαινε μόνο στις περιπτώσεις θανάτου του πατέρα;
Ναι. Πάντα είχαν την υποχρέωση να βοηθήσουν στην προίκιση.
Μια γυναίκα που έπαιρνε προίκα, είχε δικαίωμα να ζητήσει και κληρονομικό μερίδιο;
Όχι
Αν μια παντρεμένη γυναίκα πέθαινε άτεκνη, η προίκα της επιστρεφόταν στην οικογένειά της ή παρέμενε στον άνδρα της;
Επιστρεφόταν στην οικογένειά της
Μήπως στα μέρη σας υπήρχε η συνήθεια ο γαμπρός να δίνει ζώα ή αλλά πράγματα στον πεθερό πρίν απο το γάμο; Πως λεγόταν η προσφορά αυτή;
Όχι
Πως γινόταν η μεταβίβαση της πατρικής περιουσίας στα αγόρια της οικογένειας; Πότε, με άλλα λόγια, τα αγόρια της οικογένειας έπαιρναν το μερίδιο που τους αναλογούσε; Κατά τη στιγμή του γάμου τους; Υστερα απο το θάνατο του πατέρα; Ύστερα απο το θάνατο και τ
Συνήθως όταν παντρεύονταν, ή ανάλογα με τις περιστάσεις. Συχνά μεταβιβάζονταν περιουσίες σε εγγόνια, επειδή δεν ήταν υποχρεωτικό να δίνονται αυτές στους γάμους των αγοριών.
Ολα τα αγόρια της οικογένειας κληρονομούσαν ίσα μερίδια ή μήπως κάποιο απο αυτά, π.χ ο πρωτότοκος ή ο υστερότοκος κληρονομούσε μεγαλύτερο μερίδιο της πατρικής περιουσίας;
Αν περίσσευε κάτι από την προίκιση των κοριτσιών τότε πάλι ο πρωτογυιός έπαιρνε τα περισσότερα ή και όλα.
Το μερίδιο που έπαιρναν τα κορίτσια της οικογένειας (είτε ως προίκα είτε ως κληρονομική μερίδα) ήταν ίσο, μικρότερο ή μεγαλύτερο απο το μερίδιο που έπαιρναν τα αγόρια;
Μεγαλύτερο και συχνά τα κορίτσια τα έπαιρναν όλα.
Η μεταβίβαση της περιουσίας γινόταν συνήθως προφορικά ή με διαθήκη;
Με συμβολαιογραφικές πράξεις, τα "εγκλαβές" ενώ ζούσαν οι γονείς.
Μήπως το μοίρασμα της κληρονομιάς γινόταν με λαχνό; Σε ποιες περιπτώσεις ίσχυε αυτός ο τρόπς και μεταξύ ποιων συγγενών γινόταν το μοίρασμα;
Όχι
Αν πέθαινε πρώτα ο σύζυγος, τι μερίδιο της περιουσίας αναλογούσε στη γυναίκα, στην περίπτωση που υπήρχαν παιδιά απο το γάμο;
Η σύζυγος και τα παιδιά κληρονομούν όλη την περιουσία.
Αν δεν υπήρχαν παιδιά, εκτός απο τη γυναίκα, ποιοι άλλοι είχαν κληρονομικά δικαιώματα και σε ποιες περιπτώσεις;
Οι συγγενείς του συζύγου, βάση του εθίμου "το γονικό στο γονικό".
Αν κάποιος αποκτούσε μόνο κόρες, όταν πέθαινε τον κληρονομούσαν οι κόρες του ή οι αδελφοί του;
Κληρονομούσαν οι κόρες του.
Ένα παιδί μπορούσε να κληρονομήσει τον αδελφό του πατέρα του, στην περίπτωση που αυτός δεν είχε παιδιά; Συνέβαινε το ίδιο και με τον αδελφό της μητέρας του;
Ναι
Σε ποιες περιπτώσεις ένα ζευγάρι αποφάσιζε να υιοθετήσει ένα παιδί; Αν δεν είχε καθόλου πιαδιά ή αν είχε μόνο κορίτσια;
Αν δεν υπήρχαν καθόλου παιδιά.
Ποια παιδιά προτιμούσαν σ αυτές τις περιπτώσεις; Παιδιά αδελφών; Μακρινών συγγενών; ορφανά;
Παιδιά αδελφών ή συγγενών. Μόνο αν δεν τους τα έδιναν έπαιρναν ορφανά.
Τι κληρονομικά δικαιώματα είχε ένα υιοθετημένο παιδί;
Όσα και ένα φυσικό παιδί.
Creative Commons
Αναφορά Δημιουργού - Μη Εμπορική Χρήση - Παρόμοια Διανομή 4.0 Διεθνές - CC BY-NC-SA
