Απαλός
Ενότητα:
Αρχειακό και οπτικο-ακουστικό υλικό ερευνών
Όνομα χωριού
Απαλός
Περισσότερα...
Αριθμός
402
Κοινότητα
Αλεξανδρούπολης
Επαρχία
Αλεξανδρούπολης
Νομός
Έβρου
Ποιό είναι το παλαιότερο όνομα του χωριού (αν υπάρχει);
Όπαλαρ (Τουρκοκρατία)
Μήπως το χωριό κατοικείται κυρίως από πρόσφυγες (πχ.χ Ποντίους, Μικρασιάτες ή άλλους - ποιούς; ) ή Σαρακατσάνους, Αρβανίτε, Πομάκους ή άλλες ομάδες;
Πρόσφυγες όλοι από την Ανατολική Θράκη.
Αν όχι, υπάρχουν μήπως οικογένειες που ανήκουν σε κάποια ή σε κάποιες από τις παραπάνω ομάδες; Πόσες περίπου;
Υπάρχουν οικογένειες αρβανιτάδων περίπου (10) δέκα.
Πότε για πρώτη φορά λειτούργησε σχολείο στο χωριό;
Το σχολείο λειτούργησε το 1923.
Ποιές ήταν οι κυριότερες ασχολίες των κατοίκων γύρω στα 1940;
Γεωργία και Κτηνοτροφία.
Αν υπήρχε γεωργία, ποια κυρίως προϊόντα καλλιεργούντο;
Σιτάρι, κριθάρι, καλαμπόκι, βαμβάκι.
Ποιά από τα γεωργικά προϊόντα προορίζονταν για αυτοκατανάλωση και ποιά για το εμπόριο;
Σιτάρι, κριθάρι, καλαμπόκι, βαμβάκι.
Σήμερα ποιά προϊόντα καλλιεργούνται στην περιοχή; Εξακολουθούν οι παλιές καλλιέργειες; Αν υπάρχουν νέες, από πότε περίπου έχουν αρχίσει;
Σιτάρι, καλαμπόκι, βαμβάκι, κριθάρι, είναι παλιές καλλιέργειες. Τριφύλι και τεύτλα νέες καλλιέργειες.
Παλαιότερα το χωριό ήταν τσιφλίκι, βακούφι ή κεφαλοχώρι;
Κεφαλοχώρι με ιδιοκτησία.
Υπήρξαν μήπως ποτέ τα χτήματα της περιοχής εθνικές γαϊες;
Ναι
Απο πόσα στρέμματα και πάνω ένας κλήρος εθεωρείτο μεγάλος;
32 στρέμματα και άνω.
Πόσοι απο τους κατοίκους του χωριού είχαν τέτοιους μεγάλους κλήρους;
Περίπου 8-9 οικογένειες.
Σήμερα ποιο είναι το μέγεθος ενός μέσου γεωργικού κλήρου;
30 στρέμματα.
Υπήρχε στο χωριό κτηνοτροφία;
Ναι
Πότε άρχισε να υπάρχει οικόσιτη κτηνοτροφία στο χωριό;
Από το 1975.
Ποιους φόρους πλήρωναν παλαιότερα οι κάτοικοι του χωριού; Σε ποιούς τους πλήρωναν;
Πλήρωναν φόρο από την παραγωγή τους στον Δήμο Αλεξανδρούπολης.
Ηταν συνηθισμένο οι κάτοικοι του χωριού να προσφέρουν την εργασία τους χωρίς αμοιβή για την εκτέλεση έργων που τυχόν ήταν αναγκαία στην κοινότητα (π.χ. χτίσιμο σχολείου, εκκλησίας, κατασκευή δρόμου κ.α ;
Ναι, η λεγόμενη προσωπική εργασία και πέραν αυτής η εθελοντική.
Η συμμετοχή ήταν υποχρεωτική για όλους τους άνδρες; Απο ποιά ήλικία; Γυναίκες συμμετείχαν;
Η προσφορά εργασίας ήταν υποχρεωτική και προαιρετική μόνο για άνδρες.
Αν κάποιος αρνιόταν να συμμετάσχει, τον τιμωρούσαν; Πως;
Συμμετείχαν όλοι λόγω φιλοτιμίας.
Ήταν η αλληλοβοήθεια συνηθισμένο φαινόμενο ανάμεσα στις οικογένειες της κοινότητας; Σε ποιες κυρίως εργασίες ίσχυε: στις πιο επείγουσες γεωργικές εργασίες όπως π.χ τρύγος, θέρος ή σε όλες ανεξαιρέτως τις γεωργικές εργασίες;
Σε όλες ανεξαιρέτως τις γεωργικές εργασίες και στη μεταφορά υλικών οικίας και στο κτίσιμο αυτής.
Εκτός απο τις γεωργικές εργασίες σε ποιες άλλες περιπτώσεις ίσχυε η αλληλοβοήθεια (π.χ για το χτίσιμο των σπιτιών);
Ναι, ίσχυε.
Μήπως η αλληλοβοήθεια ήταν περισσότερο αναπτυγμένη μεταξύ των γυναικών; Για ποιες κυρίως δουλειές;
Ναι, ήταν ανεπτυγμένη και στις γυναίκες. Στο φτιάσιμο του τραχανά, κουσκούσι, γιουφκάδες, κλόσιμο βαμβακιού και μαλλιού και στο ίδιασμα (προετοιμασία) του αργαλιού.
Πόσα μέλη αποτελούσαν συνήθως μιαν οικογένεια; Μπορείτε να τα ονοματίσετε (π.χ. ο πατέρας του άνδρα, ο αδελφός της γυναίκας κ.ο.κ.);
10-15 μέλη αποτελούσαν την οικογένεια. Ο παππούς με τη γιαγιά, τα παιδιά με τις νύφες και τα εγγόνια.
Πως προσφωνούσαν τα παιδιά τον πατέρα τους και πως τη μητέρα τους;
Μπαμπά και μάνα.
Πώς προσφωνούσε ένα παιδί τον πατέρα του πατέρα του;
Παππού
Πώς τη μητέρα του πατέρα του;
Μπάμπου
Πως τον πατέρα της μητέρας του;
Παππού
Πώς τη μητέρα της μητέρας του;
Μπάμπου
Πώς προσφωνούσε ο παππούς τα εγγόνια του;
Με το όνομά τους.
Πώς προσφωνούσε η γιαγιά τα εγγόνια της;
Με το όνομά τους.
Πώς προσφωνούσε ένα παιδί τους αδελφούς του;
Ο μικρότερος, το μεγαλύτερο μπατσή.
Πώς τις αδελφές του;
Τις μεγαλύτερες τσατσά.
Υπήρχαν μήπως ιδιαίτεροι όροι για το μεγαλύτερο αδελφό;
Όχι.
Πώς προσφωνούσαν τα μεγαλύτερα αδέλφια τα μικρότερα;
Με το όνομά τους.
Πώς προσφωνούσε ένα παιδί τον αδελφό του πατέρα του;
Με τη λέξη νταή
Πώς την αδελφή του πατέρα του;
Με τη λέξη τέτη.
Πώς τον αδελφό και πώς την αδελφή της μητέρας του;
Νταή και τέτη.
Πώς προσφωνούσαν οι θείοι τα ανήψια τους;
Με το όνομά τους.
Πώς προσφωνούσαν οι γονείς το αγόρι τους και πώς το κορίτσι τους;
Με το όνομά τους.
Υπήρχαν ειδικά ονόματα για τα πρωτότοκα παιδιά; Για τα υστερότοκα;
Όχι
Πώς ονομάζοντν τα παιδιά απο άλλον πατέρα ή άλλη μητέρα;
Μηλαδέλφια.
Πώς ονομάζονταν τα δίδυμα;
Ντουμάρκα.
Πώς προσφωνούσαν οι γονείς του γαμπρού τους γονείς της νύφης;
Συμπέθερους.
Πώς προσφωνούσε η νύφη τον πεθερό της;
Μπαμπά.
Πώς την πεθερά της;
Μάνα.
Πώς τον αδελφό και την αδελφή του άνδρα της;
Αφέντη και αφέντρα.
Πώς προσφωνούσε ο γαμπρός τον πεθερό του;
Παππού.
Πώς την πεθερά του;
Μπάμπου.
Πώς τον αδελφό και την αδελφή της γυναίκας του;
Με το όνομά τους.
Πώς προσφωνούσε ο πεθερός το γαμπρό;
Γαμπρό ή με το όνομά του.
Πώς προσφωνούσε το γαμπρό η πεθερά;
Γαμπρό ή με το όνομά του.
Πώς προσφωνούσαν το γαμπρό τα αδέλφια της νύφης;
Μπασιά αν ήταν μικρότερα από τα αδέρφια τους.
Πώς προσφωνούσαν τη νύφη οι αδελφοί του γαμπρού;
Νύφη.
Πώς προσφωνούσαν τη νύφη οι αδελφές του γαμπρού;
Κυράτσα ή κυρατσούδα.
Πώς προσφωνούσε ο σύζυγος τη σύζυγο και πώς αυτή τον άνδρα της;
Με το όναμά τους.
Πώς όριζαν τα βαφτιστικά ονόματα των παιδιών; (του παππού απο τον πατέρα;), ποιό στο πρώτο κορίτσι; Πώς διάλεγαν τα ονόματα των υπόλοιπων παιδιών της οικογένειας; Σε ποιες περιπτώσεις μπορούσε ο νονός να δώσει όποιο όνομα ήθελε ο ίδιος;
Το α' αγόρι και το α' κορίτσι έπαιρνε το όνομα των γονέων του γαμπρού. Το β' αγόρι και το β' κορίτσι το όνομα των γονέων της νύφης.
Μπορείτε να περιγράψετε σε γενικές γραμμές πώς μοιράζονταν οι δουλειές ανάμεσα στους άνδρες και τις γυναίκες δηλαδή οι γυναίκες, εκτός απο τις δουλειές του σπιτιού και την ανατροφή των παιδιών, ποιές άλλες δουλειές έκαναν (π.χ κουβαλούσαν τα ξύλα, το νερ
Η γυναίκα έκαμνε τις δουλειές του σπιτιού, την ανατροφή των παιδιών, τις ελαφριές γεωργικές δουλειές, κουβαλούσαν το νερό. Τα ξύλα και τα ζώα ήταν ανδρικές δουλειές.
Ποιες απο τις αγροτικές δουλειές έκαναν οι γυναίκες;
Όλες εκτός του οργώματος και το φόρτωμα και το θυμόνιασμα των δεματιών.
Ποιες απο τις δουλειές που είχαν σχέση με την κτηνοτροφία εκτελούσαν οι γυναίκες;
Δεν συμμετείχαν στη βοσκή των ζώων και το άρμεγμα των προβάτων.
Ποιες θεωρούσαν αποκλειστικά ανδρικές δουλειές;
Το όργωμα, το κόψιμο και τη μεταφορά των ξύλων.
Τα παιδιά απο ποια ηλικία άρχιζαν να βοηθούν στις δουλειές; Ποιες δουλειές ανέθεταν στα αγόρια και ποιες στα κορίτσια;
Ανάλογα με την ηλικία τους βοηθούσαν στις γεωργικές δουλειές π.χ. βοσκή αρνιών, βοσκή μεγάλων ζώων, όργωμα κ.λ.π.
Ποιες ήταν οι συνήθειες του τόπου σχετικά με τους γάμους; Τα παιδιά μιας οικογένειεας παντρεύονταν ανάλογα με την ηλικία τους ή έπρεπε πρώτα να παντρευτούν όλα τα κορίτσια και έπειτα τα αγόρια της οικογένειας;
Ανάλογα με την ηλικία τους δηλαδή με τη σειρά.
Ποια θεωρούσαν ως κανονική ηλικία γάμου για τις γυναίκες και ποια για τους άνδρες; Ήταν επιτρεπτό ή συνηθισμένο η γυναίκα να είναι μεγαλύτερη απο τον άνδρα;
Ηλικία γάμου για τα κορίτσια ήταν τα 16 και του αγοριού τα 18.
Η συνήθεια ήταν ο γαμπρός και η νύφη να είναι απο το ίδιο χωριό; Αν όχι απο ποια χωριά διάλεγαν συνήθως τους γαμπρούς και απο ποια τις νύφες; Μπορείτε να τα ονοματίσετε;
Ναι και οι δύο να ήταν από το ίδιο χωριό και αν δεν ευ.
Που εγκαθίστατο το νέο ζευγάρι μετά το γάμο; στο πατρικό του γαμπρού; στο πατρικό της νύφης; σε κάποιο καινούριο σπίτι; αποτελούσε το σπίτι αυτό προίκα της νύφης;
Στο πατρικό του γαμπρού.
Συνέβαινε μήπως όλα τα αγόρια μιας οικογένειας, όταν παντρεύονταν, να φέρνουν τις γυναίκες τους στο πατρικό τους; Τι γινόταν τότε; Ζούσαν όλοι μαζί, εργάζονταν, έτρωγαν μαζί, κοιμόνταν κάτω απο την ίδια στέγη;
Ναι.
Κρατούσαν τα αδέλφια την περιουσία αδιαίρετη;
Ναι.
Πότε χώριζαν τα αδέλφια; Όταν πέθαινε ο πατέρας; Όταν γίνονται πολλοί και δεν τους χωρούσε πια το σπίτι; Ποιοι λόγοι μπορούσαν να επισπευσουν το χωρισμό των αδελφών;
Όταν δεν τους χωρούσε το σπίτι.
Όταν όλα τα παιδιά άνοιγαν δικό τους σπιτικό, ποιος παρέμενε στο πατρικό μαζί με τους γονείς; Ο μεγαλύτερος γιος; Η μεγαλύτερη κόρη; Ο μικρότερος γιος; Η μικρότερη κόρη; Οποιο παιδί θα διάλεγαν οι γονείς;
Ο μικρότερος γιος.
Σε ποιες περιπτώσεις μια οικογένεια έπαιρνε σώγαμπρο;
Όταν είχε κορίτσια.
Πήγαιναν ποτέ σώγαμπροι άνθρωποι που διέθεταν οι ίδιοι περιουσία;
Όχι.
Τι γινόταν στις περιπτώσεις που η οικογένεια είχε δύο ή τρια κορίτσια; Για ποιο έπαιρναν το σώγαμπρο; Για το μεγαλύτερο; Για το μικρότερο;
Ανάλογα με την περίπτωση, συνήθως με την μικρότερη κόρη.
Αν μια οικογένεια έπαιρνε σώγαμπρο πώς μοιραζόταν η πατρική περιουσία; Ήταν μήπως υποχρεωμένος ο πεθερός να γράψει στο ΄πονομα του γαμπρού μέρος της περιουσίας του;
Ναι.
Τι γινόταν σ αυτές τις περιπτώσεις με τα επώνυμα; Μήπως έπαιρνε ο γαμπρός το επώνυμο του πεθερού; Τα παιδιά ποιανού το επώνυμο έπαιρναν; Μπορείτε να αναφέρετε ένα παράδειγμα;
Ο σώγαμπρος κράταγε το επώνυμό του καθώς και τα παιδιά του.
Πότε δυο άτομα δεν μπορούσαν, λόγω συγγένειας, να παντρευτούν μεταξύ τους; Υπήρξε ποτέ στο χωριό περίπτωση γάμου μεταξύ πρώτων εξαδέλφων; Αν ναι, ήταν εξαδέλφια απο πατέρα ή απο μητέρα;
Ο γάμος μεταξύ εξαδέλφων μέχρι και δ' βαθμού δεν επιτρεπόταν και από τη μητέρα και από τον πατέρα.
Για τα δεύτερα εξαδέλφια, αν ήθελαν να παντρευτούν, υπήρχε κώλυμα;
Ναι
Μήπως δύο άτομα δεν μπορούσαν να παντρευτούν αν είχαν κοινό επώνυμο;
Αν ήταν μακρυνοί συγγενείς παντρευόταν.
Υπήρξαν παλαιότερα στο χωριό περιπτώσεις διαζυγίων; Αν ναι για ποιους κυρίως λόγους;
Το διαζύγιο ήταν άγνωστο δεν χώριζαν σε καμία περίπτωση.
Ποιος συνήθως στεφάνωνε το ζευγάρι; Ο νονός του γαμπρού ή ο νονός της νύφς;
Ο νονός του γαμπρού.
Ποιος βάφτιζε το πρώτο και ποιοι τα υπόλοιπα παιδιά του ζευγαριού; Μήπως όλα τα παιδιά μιας οικογένειας είχαν τον ίδιο νονό;
Όλα ο ίδιος νονός ή άτομα της οικογένειας του νονού.
Στις περιπτώσεις που μια οικογένεια άλλαζε κουμπάρο ή ήθελε να βρει έναν καινούριο, προτιμούσαν να είναι κάποιος συγγενής ή φίλος ή κάποιος πλούσιος και κοινωνικά ανώτερος;
Ναι
Μεταξύ οικογενειών που συνδέονταν με κουμπαριά, επιτρεπόταν ή απαγορευόταν ο γάμος;
Απαγορευόταν
Δυο παιδιά που είχαν τον ίδιο νονό μπορούσαν ποτέ να παντρευτούν μεταξύ τους;
Όχι
Υπήρχε παλαιότερα στο χωριό ο θεσμός της προίκας;
Μόνο ρουχισμός και χωρίς προικοσύμφωνο.
Η προικοδοσία γινόταν προφορικά ή με προικοσύμφωνα; Πως ελέγοντο τα προικοσύμφωνα;
Συζήτη προικός δεν γινόταν όταν γινόταν το συνοικέσιο.
Πως γινόταν η μεταβίβαση της πατρικής περιουσίας στα αγόρια της οικογένειας; Πότε, με άλλα λόγια, τα αγόρια της οικογένειας έπαιρναν το μερίδιο που τους αναλογούσε; Κατά τη στιγμή του γάμου τους; Υστερα απο το θάνατο του πατέρα; Ύστερα απο το θάνατο και τ
Όταν έκαμνε δικό του νοικοκυριό του έδινε ο πατέρας του μέρος της περιουσίας του και ζώα για την καλλιέργεια των χωραφιών.
Ολα τα αγόρια της οικογένειας κληρονομούσαν ίσα μερίδια ή μήπως κάποιο απο αυτά, π.χ ο πρωτότοκος ή ο υστερότοκος κληρονομούσε μεγαλύτερο μερίδιο της πατρικής περιουσίας;
Ο πατέρας κατά την επιθυμία του διάνεμε την περιουσία του.
Το μερίδιο που έπαιρναν τα κορίτσια της οικογένειας (είτε ως προίκα είτε ως κληρονομική μερίδα) ήταν ίσο, μικρότερο ή μεγαλύτερο απο το μερίδιο που έπαιρναν τα αγόρια;
Τα κορίτσια τα έδιδε πάντα λίγότερο από τα αγόρια.
Η μεταβίβαση της περιουσίας γινόταν συνήθως προφορικά ή με διαθήκη;
Η μεταβίβαση γινόταν προφορικά.
Μήπως το μοίρασμα της κληρονομιάς γινόταν με λαχνό; Σε ποιες περιπτώσεις ίσχυε αυτός ο τρόπς και μεταξύ ποιων συγγενών γινόταν το μοίρασμα;
Ναι, όταν η περιουσία ήταν ανόμια και στην κλήρωση που γινόταν βρισκόταν κάποιος θείος.
Αν πέθαινε πρώτα ο σύζυγος, τι μερίδιο της περιουσίας αναλογούσε στη γυναίκα, στην περίπτωση που υπήρχαν παιδιά απο το γάμο;
Έπαιρνε όσο και τα παιδιά.
Αν δεν υπήρχαν παιδιά, εκτός απο τη γυναίκα, ποιοι άλλοι είχαν κληρονομικά δικαιώματα και σε ποιες περιπτώσεις;
Οι πλησιέστεροι συγγενείς του ανδρός.
Αν κάποιος αποκτούσε μόνο κόρες, όταν πέθαινε τον κληρονομούσαν οι κόρες του ή οι αδελφοί του;
Οι κόρες.
Ένα παιδί μπορούσε να κληρονομήσει τον αδελφό του πατέρα του, στην περίπτωση που αυτός δεν είχε παιδιά; Συνέβαινε το ίδιο και με τον αδελφό της μητέρας του;
Ναι.
Σε ποιες περιπτώσεις ένα ζευγάρι αποφάσιζε να υιοθετήσει ένα παιδί; Αν δεν είχε καθόλου πιαδιά ή αν είχε μόνο κορίτσια;
Αν δεν είχε παιδιά.
Ποια παιδιά προτιμούσαν σ αυτές τις περιπτώσεις; Παιδιά αδελφών; Μακρινών συγγενών; ορφανά;
Ορφανά
Τι κληρονομικά δικαιώματα είχε ένα υιοθετημένο παιδί;
Όλα τα δικαιώματα ενός γνήσιου παιδιού.
Creative Commons
Αναφορά Δημιουργού - Μη Εμπορική Χρήση - Παρόμοια Διανομή 4.0 Διεθνές - CC BY-NC-SA
