Παλαμπάς

Ενότητα:

Αρχειακό και οπτικο-ακουστικό υλικό ερευνών

Όνομα χωριού

Παλαμπάς

Περισσότερα...

Αριθμός

647

Κοινότητα

Παλαμπά

Επαρχία

Φιλιατών

Νομός

Θεσπρωτίας

Μήπως το χωριό κατοικείται κυρίως από πρόσφυγες (πχ.χ Ποντίους, Μικρασιάτες ή άλλους - ποιούς; ) ή Σαρακατσάνους, Αρβανίτε, Πομάκους ή άλλες ομάδες;

Όχι κατοικείται από Έλληνες

Αν όχι, υπάρχουν μήπως οικογένειες που ανήκουν σε κάποια ή σε κάποιες από τις παραπάνω ομάδες; Πόσες περίπου;

Όχι

Πόσες εκκλησίες υπήρχαν παλαιότερα στο χωριό; Μήοως ξέρετε πότε είχε χτιστεί η πρώτη;

Τέσσερις

Σε ποιούς ανήκαν; Μήπως ήταν οικογενειακές;

Στην κοινότητα

Πόσα νεκροταφεία υπήρχαν παλαιότερα στο χωριό;

Δύο (2)

Πότε για πρώτη φορά λειτούργησε σχολείο στο χωριό;

Περίπου τα 1900

Ποιές ήταν οι κυριότερες ασχολίες των κατοίκων γύρω στα 1940;

Γεωργία, κτηνοτροφία, καλατζήδες (κασιτερωτές)

Αν υπήρχε γεωργία, ποια κυρίως προϊόντα καλλιεργούντο;

Σιτηρά (σιτάρι, βρώμη, κριθάρι, σίκαλη), καλαμπόκι

Ποιά από τα γεωργικά προϊόντα προορίζονταν για αυτοκατανάλωση και ποιά για το εμπόριο;

Για αυτοκατανάλωση

Σήμερα ποιά προϊόντα καλλιεργούνται στην περιοχή; Εξακολουθούν οι παλιές καλλιέργειες; Αν υπάρχουν νέες, από πότε περίπου έχουν αρχίσει;

Κτηνοτροφία

Παλαιότερα το χωριό ήταν τσιφλίκι, βακούφι ή κεφαλοχώρι;

Όχι

Απο πόσα στρέμματα και πάνω ένας κλήρος εθεωρείτο μεγάλος;

Από 10 και άνω

Πόσοι απο τους κατοίκους του χωριού είχαν τέτοιους μεγάλους κλήρους;

10 οικογένειες περίπου

Σήμερα ποιο είναι το μέγεθος ενός μέσου γεωργικού κλήρου;

5 στρέματα

Υπήρχε στο χωριό κτηνοτροφία;

Ναι

Πότε άρχισε να υπάρχει οικόσιτη κτηνοτροφία στο χωριό;

Ανέκαθεν

Μήπως οι κάτοικοι του χωριού ασχολούνται κυρίως με την αλιεία;

Όχι

Μήπως παλαιότερα υπήρχαν στο χωριό οργανωμένες βιοτεχνίες; (εννοείται ως κύρια και συστηματική απασχόληση μιας μερίδας των κατοίκων του χωριού). Τί είδους βιοτεχνίες ήταν;

Όχι

Εξακολουθούν να λειτουργούν ή σταμάτησαν;

Όχι

Ποιους φόρους πλήρωναν παλαιότερα οι κάτοικοι του χωριού; Σε ποιούς τους πλήρωναν;

Επί Τουρκοκρατίας το είμορο 10%. Αργότερα μετά το 1913 τους νόμιμους φόρους στο Ελληνικό κράτος.

Ηταν συνηθισμένο οι κάτοικοι του χωριού να προσφέρουν την εργασία τους χωρίς αμοιβή για την εκτέλεση έργων που τυχόν ήταν αναγκαία στην κοινότητα (π.χ. χτίσιμο σχολείου, εκκλησίας, κατασκευή δρόμου κ.α ;

Ναι. Προσωπική εργασία

Η συμμετοχή ήταν υποχρεωτική για όλους τους άνδρες; Απο ποιά ήλικία; Γυναίκες συμμετείχαν;

Άντρες και γυναίκες

Αν κάποιος αρνιόταν να συμμετάσχει, τον τιμωρούσαν; Πως;

Συνήθως επιβάλονταν πρόστιμα

Ήταν η αλληλοβοήθεια συνηθισμένο φαινόμενο ανάμεσα στις οικογένειες της κοινότητας; Σε ποιες κυρίως εργασίες ίσχυε: στις πιο επείγουσες γεωργικές εργασίες όπως π.χ τρύγος, θέρος ή σε όλες ανεξαιρέτως τις γεωργικές εργασίες;

Στη γεωργία, κτηνοντροφία, κτίσιμο σπιτιών (σπορά κλπ)

Εκτός απο τις γεωργικές εργασίες σε ποιες άλλες περιπτώσεις ίσχυε η αλληλοβοήθεια (π.χ για το χτίσιμο των σπιτιών);

Ναι στο χτίσιμο των σπιτιών

Πόσα μέλη αποτελούσαν συνήθως μιαν οικογένεια; Μπορείτε να τα ονοματίσετε (π.χ. ο πατέρας του άνδρα, ο αδελφός της γυναίκας κ.ο.κ.);

Πατέρας του άντρα, μητέρα του άντρα, εγγόνια χωρίς συνήθως τους γονείς της νύφης

Πως προσφωνούσαν τα παιδιά τον πατέρα τους και πως τη μητέρα τους;

Πατέρα, μάνα

Πώς προσφωνούσε ένα παιδί τον πατέρα του πατέρα του;

Πάπο

Πώς τη μητέρα του πατέρα του;

Βάβω

Πως τον πατέρα της μητέρας του;

Πάπο

Πώς τη μητέρα της μητέρας του;

Βάβω

Πώς προσφωνούσε ο παππούς τα εγγόνια του;

Ονομαστικά

Πώς προσφωνούσε η γιαγιά τα εγγόνια της;

Ονομαστικά

Πώς προσφωνούσε ένα παιδί τους αδελφούς του;

Ονομαστικά

Πώς τις αδελφές του;

Όνομαστικά

Υπήρχαν μήπως ιδιαίτεροι όροι για το μεγαλύτερο αδελφό;

Όχι

Για τη μεγαλύτερη αδελφή;

Όχι

Πώς προσφωνούσαν τα μεγαλύτερα αδέλφια τα μικρότερα;

Ονομαστικά

Πώς προσφωνούσε ένα παιδί τον αδελφό του πατέρα του;

Μπάρμπα

Πώς την αδελφή του πατέρα του;

Θειάκο και κάκο

Πώς τον αδελφό και πώς την αδελφή της μητέρας του;

Μπάρμπα και θειάκο ή κάκο

Πώς προσφωνούσαν οι θείοι τα ανήψια τους;

Ονομαστικά

Πώς προσφωνούσαν οι γονείς το αγόρι τους και πώς το κορίτσι τους;

Ονομαστικά

Υπήρχαν ειδικά ονόματα για τα πρωτότοκα παιδιά; Για τα υστερότοκα;

Το όνομα του παπού (από τον πατέρα) ή της γιαγιάς

Πώς ονομάζοντν τα παιδιά απο άλλον πατέρα ή άλλη μητέρα;

Αλάδερφα

Πώς ονομάζονταν τα δίδυμα;

Διπλάρικα

Πώς προσφωνούσαν οι γονείς του γαμπρού τους γονείς της νύφης;

Συμπέθερε

Πώς προσφωνούσε η νύφη τον πεθερό της;

Πατέρα

Πώς την πεθερά της;

Μάνα

Πώς τον αδελφό και την αδελφή του άνδρα της;

Στο όνομα και παλιότερα αφέντη και το ονομά του

Πώς προσφωνούσε ο γαμπρός τον πεθερό του;

Συνήθως δεν τον προσφωνούσε

Πώς την πεθερά του;

Συνήθως δεν την προσφωνούσε

Πώς τον αδελφό και την αδελφή της γυναίκας του;

Ονομαστικά

Πώς προσφωνούσε ο πεθερός το γαμπρό;

Ονομαστικά

Πώς προσφωνούσε το γαμπρό η πεθερά;

Ονομαστικά

Πώς προσφωνούσαν το γαμπρό τα αδέλφια της νύφης;

Ονομαστικά

Πώς προσφωνούσαν τη νύφη οι αδελφοί του γαμπρού;

Ονομαστικά ή νύφη

Πώς προσφωνούσαν τη νύφη οι αδελφές του γαμπρού;

Νύφη

Πώς προσφωνούσε ο σύζυγος τη σύζυγο και πώς αυτή τον άνδρα της;

Ονομαστικά

Πώς όριζαν τα βαφτιστικά ονόματα των παιδιών; (του παππού απο τον πατέρα;), ποιό στο πρώτο κορίτσι; Πώς διάλεγαν τα ονόματα των υπόλοιπων παιδιών της οικογένειας; Σε ποιες περιπτώσεις μπορούσε ο νονός να δώσει όποιο όνομα ήθελε ο ίδιος;

Συνήθως στα πρωτότοκα το όνομα του παπού και της γιαγιάς (από τον άντρα) και τα άλλα κυρίως στην κρίση του νονού

Μπορείτε να περιγράψετε σε γενικές γραμμές πώς μοιράζονταν οι δουλειές ανάμεσα στους άνδρες και τις γυναίκες δηλαδή οι γυναίκες, εκτός απο τις δουλειές του σπιτιού και την ανατροφή των παιδιών, ποιές άλλες δουλειές έκαναν (π.χ κουβαλούσαν τα ξύλα, το νερ

Κυρίως εξωτερικές δουλειές οι άντρες και οι γυναίκες του σπιτιού (νοικοκυριού) και κατόπιν βοηθούσαν και στις δουλειές έξω από το σπίτι (χωριάφια και κτηνοτροφία)

Ποιες απο τις αγροτικές δουλειές έκαναν οι γυναίκες;

Θέρος, σκάλισμα

Ποιες απο τις δουλειές που είχαν σχέση με την κτηνοτροφία εκτελούσαν οι γυναίκες;

Άρμεγμα, τυροκομία

Ποιες θεωρούσαν αποκλειστικά ανδρικές δουλειές;

Το όργωμα και το κοπάδι

Τα παιδιά απο ποια ηλικία άρχιζαν να βοηθούν στις δουλειές; Ποιες δουλειές ανέθεταν στα αγόρια και ποιες στα κορίτσια;

Από την ηλικία κυρίως των 12 - 15 ετών και αντίστοιχα στις δουλειές των αντρών και γυναικών.

Ποιες ήταν οι συνήθειες του τόπου σχετικά με τους γάμους; Τα παιδιά μιας οικογένειεας παντρεύονταν ανάλογα με την ηλικία τους ή έπρεπε πρώτα να παντρευτούν όλα τα κορίτσια και έπειτα τα αγόρια της οικογένειας;

Ανάλογα με την ηλικία και ανεξάρτητα από αγόρια και κορίτσια

Ποια θεωρούσαν ως κανονική ηλικία γάμου για τις γυναίκες και ποια για τους άνδρες; Ήταν επιτρεπτό ή συνηθισμένο η γυναίκα να είναι μεγαλύτερη απο τον άνδρα;

Συνήθως με τις γυναίκες και τους άντρες μετά τα 18. συνήθως η γυναίκα ήταν μικρότερη

Η συνήθεια ήταν ο γαμπρός και η νύφη να είναι απο το ίδιο χωριό; Αν όχι απο ποια χωριά διάλεγαν συνήθως τους γαμπρούς και απο ποια τις νύφες; Μπορείτε να τα ονοματίσετε;

Συνήθως από το ίδιο ή τα πλησιοχώρια

Που εγκαθίστατο το νέο ζευγάρι μετά το γάμο; στο πατρικό του γαμπρού; στο πατρικό της νύφης; σε κάποιο καινούριο σπίτι; αποτελούσε το σπίτι αυτό προίκα της νύφης;

Στο πατρικό του γαμπρού

Συνέβαινε μήπως όλα τα αγόρια μιας οικογένειας, όταν παντρεύονταν, να φέρνουν τις γυναίκες τους στο πατρικό τους; Τι γινόταν τότε; Ζούσαν όλοι μαζί, εργάζονταν, έτρωγαν μαζί, κοιμόνταν κάτω απο την ίδια στέγη;

Συνήθως ναι και ζούσαν σαν μια οικογένεια

Κρατούσαν τα αδέλφια την περιουσία αδιαίρετη;

Συνήθως ναι, μέχρι το θάνατο του πατέρα τους

Πότε χώριζαν τα αδέλφια; Όταν πέθαινε ο πατέρας; Όταν γίνονται πολλοί και δεν τους χωρούσε πια το σπίτι; Ποιοι λόγοι μπορούσαν να επισπευσουν το χωρισμό των αδελφών;

Συνήθως χώριζαν μετά το θάνατο του πατέρα τους

Όταν όλα τα παιδιά άνοιγαν δικό τους σπιτικό, ποιος παρέμενε στο πατρικό μαζί με τους γονείς; Ο μεγαλύτερος γιος; Η μεγαλύτερη κόρη; Ο μικρότερος γιος; Η μικρότερη κόρη; Οποιο παιδί θα διάλεγαν οι γονείς;

Συνήθως έμενε στο πατρικό ο μικρότερος γυιός

Σε ποιες περιπτώσεις μια οικογένεια έπαιρνε σώγαμπρο;

Όταν δεν είχε αγόρια

Πήγαιναν ποτέ σώγαμπροι άνθρωποι που διέθεταν οι ίδιοι περιουσία;

Συνήθως όχι

Τι γινόταν στις περιπτώσεις που η οικογένεια είχε δύο ή τρια κορίτσια; Για ποιο έπαιρναν το σώγαμπρο; Για το μεγαλύτερο; Για το μικρότερο;

Συνήθως στο μικρότερο

Αν μια οικογένεια έπαιρνε σώγαμπρο πώς μοιραζόταν η πατρική περιουσία; Ήταν μήπως υποχρεωμένος ο πεθερός να γράψει στο ΄πονομα του γαμπρού μέρος της περιουσίας του;

Συνήθως έπαιρνε μεγαλύτερο μερίδιο η κόρη που έπαιρνε το σώγαμπρο

Τι γινόταν σ αυτές τις περιπτώσεις με τα επώνυμα; Μήπως έπαιρνε ο γαμπρός το επώνυμο του πεθερού; Τα παιδιά ποιανού το επώνυμο έπαιρναν; Μπορείτε να αναφέρετε ένα παράδειγμα;

Όχι, κρατούσε το δικό του όνομα

Πότε δυο άτομα δεν μπορούσαν, λόγω συγγένειας, να παντρευτούν μεταξύ τους; Υπήρξε ποτέ στο χωριό περίπτωση γάμου μεταξύ πρώτων εξαδέλφων; Αν ναι, ήταν εξαδέλφια απο πατέρα ή απο μητέρα;

Όχι

Για τα δεύτερα εξαδέλφια, αν ήθελαν να παντρευτούν, υπήρχε κώλυμα;

Ναι

Μήπως δύο άτομα δεν μπορούσαν να παντρευτούν αν είχαν κοινό επώνυμο;

Όχι

Υπήρξαν παλαιότερα στο χωριό περιπτώσεις διαζυγίων; Αν ναι για ποιους κυρίως λόγους;

Συνήθως όχι

Ποιος συνήθως στεφάνωνε το ζευγάρι; Ο νονός του γαμπρού ή ο νονός της νύφς;

Ο νονός του γαμπρού

Ποιος βάφτιζε το πρώτο και ποιοι τα υπόλοιπα παιδιά του ζευγαριού; Μήπως όλα τα παιδιά μιας οικογένειας είχαν τον ίδιο νονό;

Συνήθως ο νονός που στεφάνωνσε βάφτιζε όλα ή τα περισσότερα παιδιά

Στις περιπτώσεις που μια οικογένεια άλλαζε κουμπάρο ή ήθελε να βρει έναν καινούριο, προτιμούσαν να είναι κάποιος συγγενής ή φίλος ή κάποιος πλούσιος και κοινωνικά ανώτερος;

Κάποιος φίλος

Μεταξύ οικογενειών που συνδέονταν με κουμπαριά, επιτρεπόταν ή απαγορευόταν ο γάμος;

Απαγορευόταν ο γάμος

Δυο παιδιά που είχαν τον ίδιο νονό μπορούσαν ποτέ να παντρευτούν μεταξύ τους;

Όχι

Σε ποιες περιπτώσεις δυο άνθρωποι αποφάσιζαν να γίνουν αδελφοποιτοί;

Όταν ήταν φίλοι (φιλικά) για στενώτερη σύνδεση

Ποιες ήταν τότε οι αμοιβαίες υποχρεώσεις τους;

Να είναι πάντα αγαπημένοι

Αδελφοποιτοί μπορούσαν να γίνουν μόνον οι άνδρες μεταξύ τους; Γυναίκα με γυναίκα ή γυναίκα με άνδρα μπορούσαν να γίνουν αδελφοποιτοί;

Γυναίκες μεταξύ τους και αποκαλούνταν μότριμα

Υπήρχε παλαιότερα στο χωριό ο θεσμός της προίκας;

Όχι

Δέντρα; ζωα; καϊκια;

Συνήθως λίγα ζώα (5 - 6)

Όλα τα κορίτσια μιας οικογένειας έπαιρναν την ίδια προίκα; Μήπως κάποιο απο αυτά (λ.χ η πρωτότοκη) έπαιρνε κατ έθιμο μεγαλύτερο μερίδιο;

Σχεδόν τα ίδια

Μήπως κάποιο απο τα κορίτσια της οικογένειας έπαιρνε προίκα ολόκληρη την πατρική περιουσία, ανεξάρτητας απο την ύπαρξη αλλων παιδιών, αγοριών ή κοριτσιών;

Όχι

Μήπως η προίκα της μητέρας ( σπίτι, χρήματα ή άλλα αγαθα) μεταβιβαζόταν ως προίκα στις κόρες της; Στην περίπτωση αυτή, αν μια γυναίκα αποκτούσε μόνο γιους, σε ποιον μεταβιβαζόταν η προίκα της;

Όχι

Εκτός απο τον πατέρα είχαν μήπως και οι αδελφοί υποχρέωση να συνεισφέρουν στην προίκιση των κοριτσιών της οικογένειας; Μήπως αυτό συνέβαινε μόνο στις περιπτώσεις θανάτου του πατέρα;

Βοηθούσαν το κατά δύναμη σαν μια οικογένεια

Αν μια παντρεμένη γυναίκα πέθαινε άτεκνη, η προίκα της επιστρεφόταν στην οικογένειά της ή παρέμενε στον άνδρα της;

Επιστρεφόταν στο πατρικό της

Πως γινόταν η μεταβίβαση της πατρικής περιουσίας στα αγόρια της οικογένειας; Πότε, με άλλα λόγια, τα αγόρια της οικογένειας έπαιρναν το μερίδιο που τους αναλογούσε; Κατά τη στιγμή του γάμου τους; Υστερα απο το θάνατο του πατέρα; Ύστερα απο το θάνατο και τ

Ύστερα από το θάνατο του πατέρα συνήθως. Σπάνια νωρίτερα.

Ολα τα αγόρια της οικογένειας κληρονομούσαν ίσα μερίδια ή μήπως κάποιο απο αυτά, π.χ ο πρωτότοκος ή ο υστερότοκος κληρονομούσε μεγαλύτερο μερίδιο της πατρικής περιουσίας;

Συνήθως το ίδιο

Το μερίδιο που έπαιρναν τα κορίτσια της οικογένειας (είτε ως προίκα είτε ως κληρονομική μερίδα) ήταν ίσο, μικρότερο ή μεγαλύτερο απο το μερίδιο που έπαιρναν τα αγόρια;

Συνήθως δεν έπαιρναν

Η μεταβίβαση της περιουσίας γινόταν συνήθως προφορικά ή με διαθήκη;

Προφορικά

Μήπως το μοίρασμα της κληρονομιάς γινόταν με λαχνό; Σε ποιες περιπτώσεις ίσχυε αυτός ο τρόπς και μεταξύ ποιων συγγενών γινόταν το μοίρασμα;

Με λαχνό τις περισσότερες φορές μεταξύ των αδερφών

Αν πέθαινε πρώτα ο σύζυγος, τι μερίδιο της περιουσίας αναλογούσε στη γυναίκα, στην περίπτωση που υπήρχαν παιδιά απο το γάμο;

Όλη η περιουσία

Αν δεν υπήρχαν παιδιά, εκτός απο τη γυναίκα, ποιοι άλλοι είχαν κληρονομικά δικαιώματα και σε ποιες περιπτώσεις;

Τα αδέρφια του μακαρίτη

Αν κάποιος αποκτούσε μόνο κόρες, όταν πέθαινε τον κληρονομούσαν οι κόρες του ή οι αδελφοί του;

Οι κόρες του

Ένα παιδί μπορούσε να κληρονομήσει τον αδελφό του πατέρα του, στην περίπτωση που αυτός δεν είχε παιδιά; Συνέβαινε το ίδιο και με τον αδελφό της μητέρας του;

Συνήθως ναι

Σε ποιες περιπτώσεις ένα ζευγάρι αποφάσιζε να υιοθετήσει ένα παιδί; Αν δεν είχε καθόλου πιαδιά ή αν είχε μόνο κορίτσια;

Αν δεν είχε καθόλου παιδιά

Ποια παιδιά προτιμούσαν σ αυτές τις περιπτώσεις; Παιδιά αδελφών; Μακρινών συγγενών; ορφανά;

Συνήθως συγγενών

Τι κληρονομικά δικαιώματα είχε ένα υιοθετημένο παιδί;

Όπως και τα νόμιμα

Creative Commons

Αναφορά Δημιουργού - Μη Εμπορική Χρήση - Παρόμοια Διανομή 4.0 Διεθνές - CC BY-NC-SA

https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/