Ελευθεροχώρι Κιλκίς
Ενότητα:
Αρχειακό και οπτικο-ακουστικό υλικό ερευνών
Όνομα χωριού
Ελευθεροχώρι Κιλκίς
Περισσότερα...
Αριθμός
722
Κοινότητα
Χέρσου
Επαρχία
Κιλκίς
Νομός
Κιλκίς
Ποιό είναι το παλαιότερο όνομα του χωριού (αν υπάρχει);
Γενίκεη ή Γιονίκιοϊ
Μήπως το χωριό κατοικείται κυρίως από πρόσφυγες (πχ.χ Ποντίους, Μικρασιάτες ή άλλους - ποιούς; ) ή Σαρακατσάνους, Αρβανίτε, Πομάκους ή άλλες ομάδες;
Ο οικισμός κατοικείται αποκλειστικά από Πόντιους (πρόσφυγες)
Ποιές διαλέκτους μιλούσαν παλαιότερα οι κάτοικοι του χωριού;
Ποντιακά
Πόσες εκκλησίες υπήρχαν παλαιότερα στο χωριό; Μήοως ξέρετε πότε είχε χτιστεί η πρώτη;
Μία, αυτή που υπάρχει και σήμερα
Σε ποιούς ανήκαν; Μήπως ήταν οικογενειακές;
Σ΄ όλους τους κατοίκους του συνοικισμού
Πόσα νεκροταφεία υπήρχαν παλαιότερα στο χωριό;
Ένα
Ποιές ήταν οι κυριότερες ασχολίες των κατοίκων γύρω στα 1940;
Γεωργικές και κτηνοτροφικές
Αν υπήρχε γεωργία, ποια κυρίως προϊόντα καλλιεργούντο;
Σιτηρά, καπνά, λαχανικά και λίγοι αμυγδαλεώνες
Ποιά από τα γεωργικά προϊόντα προορίζονταν για αυτοκατανάλωση και ποιά για το εμπόριο;
Μικρή ποσότητα σιτηρών προοριζόταν γαι αυτοκατανάλωση. Η υπόλοιπη στο εμπόριο.
Σήμερα ποιά προϊόντα καλλιεργούνται στην περιοχή; Εξακολουθούν οι παλιές καλλιέργειες; Αν υπάρχουν νέες, από πότε περίπου έχουν αρχίσει;
Σιτηρά στα 98% περίπου των κτημάτων. Έχουν πάψει να καλλιεργούνται οι αμυγδαλιές (σχεδόν) και τα καπνά. Λαχανικά καλλιεργούνται μόνο για αυτοκατανάλωση. Δεν υπάρχουν νέες καλλιέργειες.
Παλαιότερα το χωριό ήταν τσιφλίκι, βακούφι ή κεφαλοχώρι;
Τίποτα από αυτά
Υπήρξαν μήπως ποτέ τα χτήματα της περιοχής εθνικές γαϊες;
Όχι
Απο πόσα στρέμματα και πάνω ένας κλήρος εθεωρείτο μεγάλος;
Ο κλήρος το 1940 ήταν 40 στρ. Κανείς δεν είχε παραπάνω.
Πόσοι απο τους κατοίκους του χωριού είχαν τέτοιους μεγάλους κλήρους;
Κανένα
Σήμερα ποιο είναι το μέγεθος ενός μέσου γεωργικού κλήρου;
40 στρέμματα
Υπήρχε στο χωριό κτηνοτροφία;
Ναι
Πότε άρχισε να υπάρχει οικόσιτη κτηνοτροφία στο χωριό;
Το 1955 και μετά
Υπήρχαν τσελιγκάτα στην περιοχή; Πόσα; Εξακολουθούν να υπάρχουν;
Όχι
Μήπως οι κάτοικοι του χωριού ασχολούνται κυρίως με την αλιεία;
Όχι
Μήπως παλαιότερα υπήρχαν στο χωριό οργανωμένες βιοτεχνίες; (εννοείται ως κύρια και συστηματική απασχόληση μιας μερίδας των κατοίκων του χωριού). Τί είδους βιοτεχνίες ήταν;
Όχι
Μήπως οι παλαιότεροι θυμούνται ή γνωρίζουν στοιχεία σχετικά με προηγούμενη κοινοτική οργάνωση, τυχόν ύπαρξη κοινοτικών αρχόντων και κοινοτικών συμβουλίων;
Ίσχυε η ίδια με την σημερινή οργάνωση
Ποιους φόρους πλήρωναν παλαιότερα οι κάτοικοι του χωριού; Σε ποιούς τους πλήρωναν;
2% επί της αξίας των προϊόντων στην κοινότητα
Σε πόσες κοινωνικές τάξεις χωρίζονταν παλαιότερα οι κάτοικοι του χωριού και πως διακρίνονταν μεταξύ τους;
Ανήκαν όλοι στην ίδια κοινωνική τάξη. Ήταν όλοι πρόσφυγες Πόντιοι, γεωργοί και κτηνοτρόφοι.
Ηταν συνηθισμένο οι κάτοικοι του χωριού να προσφέρουν την εργασία τους χωρίς αμοιβή για την εκτέλεση έργων που τυχόν ήταν αναγκαία στην κοινότητα (π.χ. χτίσιμο σχολείου, εκκλησίας, κατασκευή δρόμου κ.α ;
Ναι. Και σήμερα προσφέρουν εργασία χωρίς αμοιβή για κοινωφελή έργα.
Η συμμετοχή ήταν υποχρεωτική για όλους τους άνδρες; Απο ποιά ήλικία; Γυναίκες συμμετείχαν;
Όχι. Η συμμετοχή ήταν προαιρετική για τους άντρες. Γυναίκες δεν συμμετείχαν.
Ήταν η αλληλοβοήθεια συνηθισμένο φαινόμενο ανάμεσα στις οικογένειες της κοινότητας; Σε ποιες κυρίως εργασίες ίσχυε: στις πιο επείγουσες γεωργικές εργασίες όπως π.χ τρύγος, θέρος ή σε όλες ανεξαιρέτως τις γεωργικές εργασίες;
Υπήρχε αλληλοβοήθεια σ΄ όλες τις γεωργικές καλλιέργειες και εργασίες
Εκτός απο τις γεωργικές εργασίες σε ποιες άλλες περιπτώσεις ίσχυε η αλληλοβοήθεια (π.χ για το χτίσιμο των σπιτιών);
Ίσχυε η αλληλοβοήθεια στο χτίσιμο των σπιτιών αν ληφθεί υπ΄ όψη ότι σαν προσφυγικό στοιχείο είχε ανάγκη αυτή την αλληλοβοήθεια
Μήπως η αλληλοβοήθεια ήταν περισσότερο αναπτυγμένη μεταξύ των γυναικών; Για ποιες κυρίως δουλειές;
Όχι
Πόσα μέλη αποτελούσαν συνήθως μιαν οικογένεια; Μπορείτε να τα ονοματίσετε (π.χ. ο πατέρας του άνδρα, ο αδελφός της γυναίκας κ.ο.κ.);
Οι περισσότερες οικογένειες ήταν πολυμελ με 6 - 10 μέλη. Αυτές αποτελούσαν συνήθως: οι γονείς του άντρα, το αντρόγυνο και τα παιδιά τους.
Πως προσφωνούσαν τα παιδιά τον πατέρα τους και πως τη μητέρα τους;
Πάπα, τον πατέρα και μάνα τη μητέρα
Πώς προσφωνούσε ένα παιδί τον πατέρα του πατέρα του;
Πάππο ή τάτια (μάλλον τουρκική λέξη)
Πώς τη μητέρα του πατέρα του;
Γιάγια ή καλομάνα
Πως τον πατέρα της μητέρας του;
Πάππο ή τάτια
Πώς τη μητέρα της μητέρας του;
Γιάγια ή καλομάνα
Πώς προσφωνούσε ο παππούς τα εγγόνια του;
Με τ΄ όνομά τους ή πουλιά μ
Πώς προσφωνούσε η γιαγιά τα εγγόνια της;
Με τ΄ όνομά τους ή πουλιά μ΄
Πώς προσφωνούσε ένα παιδί τους αδελφούς του;
Με τ΄ όνομά τους ή πάσι
Πώς τις αδελφές του;
Με τ΄ όνομά η πάτση
Υπήρχαν μήπως ιδιαίτεροι όροι για το μεγαλύτερο αδελφό;
Όχι
Για τη μεγαλύτερη αδελφή;
Όχι
Πώς προσφωνούσαν τα μεγαλύτερα αδέλφια τα μικρότερα;
Με το όνομά τους
Πώς προσφωνούσε ένα παιδί τον αδελφό του πατέρα του;
Τάι ή πάσια ή Θείο
Πώς την αδελφή του πατέρα του;
Θεία ή πάτση ή (ελάχιστες φορές) με τ΄ όνομα
Πώς τον αδελφό και πώς την αδελφή της μητέρας του;
Τάι και θεία
Πώς προσφωνούσαν οι θείοι τα ανήψια τους;
Με τ΄ όνομά τους
Πώς προσφωνούσαν οι γονείς το αγόρι τους και πώς το κορίτσι τους;
Με τ΄ όνομά τους
Υπήρχαν ειδικά ονόματα για τα πρωτότοκα παιδιά; Για τα υστερότοκα;
Ναι
Πώς ονομάζοντν τα παιδιά απο άλλον πατέρα ή άλλη μητέρα;
Παραπαίδεα
Πώς ονομάζονταν τα δίδυμα;
Διδυμάρεα
Πώς προσφωνούσαν οι γονείς του γαμπρού τους γονείς της νύφης;
Συμπέθεροι
Πώς προσφωνούσε η νύφη τον πεθερό της;
Σ΄ ένδειξη σεβασμού...(;) δεν καλούσε τον πεθερό. Η συνενόηση γινόταν μόνο με νοήματα...
Πώς την πεθερά της;
Μητέρα
Πώς τον αδελφό και την αδελφή του άνδρα της;
Αφέντα και κύρα αντίστοιχα
Πώς προσφωνούσε ο γαμπρός τον πεθερό του;
Πάσια
Πώς την πεθερά του;
Κύρα ή στο όνομα της
Πώς τον αδελφό και την αδελφή της γυναίκας του;
Στο όνομά τους
Πώς προσφωνούσε ο πεθερός το γαμπρό;
Στ΄ όνομα του ή γαμπρέ
Πώς προσφωνούσε το γαμπρό η πεθερά;
Στ΄ όνομά του ή γαμπρέ
Πώς προσφωνούσαν το γαμπρό τα αδέλφια της νύφης;
Γαμπρέ
Πώς προσφωνούσαν τη νύφη οι αδελφοί του γαμπρού;
Νύφε ή με τ΄ όνομά της
Πώς προσφωνούσαν τη νύφη οι αδελφές του γαμπρού;
Νύφε ή με τ΄ όνομά της
Πώς προσφωνούσε ο σύζυγος τη σύζυγο και πώς αυτή τον άνδρα της;
Ο σύζυγος προσφωνούσε τη σύζυγο "κάλη μου" (δλδ καλή μου) και η σύζυγοι
Πώς όριζαν τα βαφτιστικά ονόματα των παιδιών; (του παππού απο τον πατέρα;), ποιό στο πρώτο κορίτσι; Πώς διάλεγαν τα ονόματα των υπόλοιπων παιδιών της οικογένειας; Σε ποιες περιπτώσεις μπορούσε ο νονός να δώσει όποιο όνομα ήθελε ο ίδιος;
Το πρώτο αγόρι έπερνε το όνομα του παππού από τον πετέρα. Το πρώτο κορίτσι το όνομα της γιαγιάς από τον πατέρα. Στα υπόλοιπα δινόταν πρώτα τα ονόματα των γονιών της μητέρας. Σπάνια αποφάσιζε ο νονός.
Μπορείτε να περιγράψετε σε γενικές γραμμές πώς μοιράζονταν οι δουλειές ανάμεσα στους άνδρες και τις γυναίκες δηλαδή οι γυναίκες, εκτός απο τις δουλειές του σπιτιού και την ανατροφή των παιδιών, ποιές άλλες δουλειές έκαναν (π.χ κουβαλούσαν τα ξύλα, το νερ
Οι γυναίκες συμμετείχαν σ΄ όλες τις γεωργικές και κτηνοτροφικές δουλειές. Οι άντρες αναλάμβαναν κάποιες ιδιαίτερα βαριές δουλιές
Ποιες απο τις αγροτικές δουλειές έκαναν οι γυναίκες;
Όλες εκτός από το όργωμα
Ποιες απο τις δουλειές που είχαν σχέση με την κτηνοτροφία εκτελούσαν οι γυναίκες;
Όλες
Ποιες θεωρούσαν αποκλειστικά ανδρικές δουλειές;
Καμιά
Τα παιδιά απο ποια ηλικία άρχιζαν να βοηθούν στις δουλειές; Ποιες δουλειές ανέθεταν στα αγόρια και ποιες στα κορίτσια;
Τα παιδιά άρχιζαν να βοηθούν ανεξάρτητα του φύλου τους από την ηλικία 8 χρονών περίπου
Ποιες ήταν οι συνήθειες του τόπου σχετικά με τους γάμους; Τα παιδιά μιας οικογένειεας παντρεύονταν ανάλογα με την ηλικία τους ή έπρεπε πρώτα να παντρευτούν όλα τα κορίτσια και έπειτα τα αγόρια της οικογένειας;
Συνήθως παντρεύονταν ανάλογα με την ηλικά τους. Αρκετές φορές πάντως παντρεύονταν και πέρα από τη σειρά που τους έδεινε η ηλικία.
Ποια θεωρούσαν ως κανονική ηλικία γάμου για τις γυναίκες και ποια για τους άνδρες; Ήταν επιτρεπτό ή συνηθισμένο η γυναίκα να είναι μεγαλύτερη απο τον άνδρα;
Για τις γυναίκες κανονική ηλικία γάμου. Θεωρούνταν τα 16 μέχρι 18 χρόνια και για τους άντρες μετά την εκπλήρωση των στρατιωτικών τους υποχρεώσεων. Ήταν επιτρεπτό (όχι όμως αβασάνιστα) νάναι η γυναίκα μεγαλύτερη από τον άντρα.
Η συνήθεια ήταν ο γαμπρός και η νύφη να είναι απο το ίδιο χωριό; Αν όχι απο ποια χωριά διάλεγαν συνήθως τους γαμπρούς και απο ποια τις νύφες; Μπορείτε να τα ονοματίσετε;
Θα μπορούσε ο γαμπρός και η νύφη να είναι από το ίδιο χωριό αλλά διάλεγαν και το ζευγάρι τους από τα γύρω χωριά ή και μακρύτερα άλλων νομών.
Που εγκαθίστατο το νέο ζευγάρι μετά το γάμο; στο πατρικό του γαμπρού; στο πατρικό της νύφης; σε κάποιο καινούριο σπίτι; αποτελούσε το σπίτι αυτό προίκα της νύφης;
Στο πατρικό του γαμπρού
Συνέβαινε μήπως όλα τα αγόρια μιας οικογένειας, όταν παντρεύονταν, να φέρνουν τις γυναίκες τους στο πατρικό τους; Τι γινόταν τότε; Ζούσαν όλοι μαζί, εργάζονταν, έτρωγαν μαζί, κοιμόνταν κάτω απο την ίδια στέγη;
Ζούσαν όλοι μαζί κάτω από την ίδια στέγη
Κρατούσαν τα αδέλφια την περιουσία αδιαίρετη;
Ναι
Πότε χώριζαν τα αδέλφια; Όταν πέθαινε ο πατέρας; Όταν γίνονται πολλοί και δεν τους χωρούσε πια το σπίτι; Ποιοι λόγοι μπορούσαν να επισπευσουν το χωρισμό των αδελφών;
Συνήθως μετά τον θάνατο του πατέρα. Τότε δημιουργούνταν προστριβές οι οποίες συντόμευαν το χωρισμό των αδερφών.
Όταν όλα τα παιδιά άνοιγαν δικό τους σπιτικό, ποιος παρέμενε στο πατρικό μαζί με τους γονείς; Ο μεγαλύτερος γιος; Η μεγαλύτερη κόρη; Ο μικρότερος γιος; Η μικρότερη κόρη; Οποιο παιδί θα διάλεγαν οι γονείς;
Ο μικρότερος γιός
Σε ποιες περιπτώσεις μια οικογένεια έπαιρνε σώγαμπρο;
1. Όταν είχε μία μόνο κόρη, 1. Όταν είχε δύο ή περισσότερες κόρες έπαιρνε σώγαμπρο τον άντρα της τελευταίας του κόρης.
Πήγαιναν ποτέ σώγαμπροι άνθρωποι που διέθεταν οι ίδιοι περιουσία;
Ελάχιστες φορές
Τι γινόταν στις περιπτώσεις που η οικογένεια είχε δύο ή τρια κορίτσια; Για ποιο έπαιρναν το σώγαμπρο; Για το μεγαλύτερο; Για το μικρότερο;
Για το μικρότερο
Αν μια οικογένεια έπαιρνε σώγαμπρο πώς μοιραζόταν η πατρική περιουσία; Ήταν μήπως υποχρεωμένος ο πεθερός να γράψει στο ΄πονομα του γαμπρού μέρος της περιουσίας του;
Ο σώγαμπρος είχε την επικαρπία των ακινήτων που αντιστοιχούσαν στην γυναίκα του. Τίποτε δεν γράφονταν στο όνομά του.
Πότε δυο άτομα δεν μπορούσαν, λόγω συγγένειας, να παντρευτούν μεταξύ τους; Υπήρξε ποτέ στο χωριό περίπτωση γάμου μεταξύ πρώτων εξαδέλφων; Αν ναι, ήταν εξαδέλφια απο πατέρα ή απο μητέρα;
Δεν υπήρχε τέτοια περίπτωση
Για τα δεύτερα εξαδέλφια, αν ήθελαν να παντρευτούν, υπήρχε κώλυμα;
Δεν υπήρχε τέτοια περίπτωση
Μήπως δύο άτομα δεν μπορούσαν να παντρευτούν αν είχαν κοινό επώνυμο;
Μπορούσαν να παντρευτούν
Υπήρξαν παλαιότερα στο χωριό περιπτώσεις διαζυγίων; Αν ναι για ποιους κυρίως λόγους;
Όχι
Ποιος συνήθως στεφάνωνε το ζευγάρι; Ο νονός του γαμπρού ή ο νονός της νύφς;
Ο νονός του γαμπρού
Ποιος βάφτιζε το πρώτο και ποιοι τα υπόλοιπα παιδιά του ζευγαριού; Μήπως όλα τα παιδιά μιας οικογένειας είχαν τον ίδιο νονό;
Κάποιος από την οικογένεια του νονού του γαμπρού βάφτιζε το πρώτο παιδί και μόνο αυτό
Στις περιπτώσεις που μια οικογένεια άλλαζε κουμπάρο ή ήθελε να βρει έναν καινούριο, προτιμούσαν να είναι κάποιος συγγενής ή φίλος ή κάποιος πλούσιος και κοινωνικά ανώτερος;
Συνέβαιναν όλες οι περιπτώσεις
Μεταξύ οικογενειών που συνδέονταν με κουμπαριά, επιτρεπόταν ή απαγορευόταν ο γάμος;
Απαγορεύονταν ο γάμος
Δυο παιδιά που είχαν τον ίδιο νονό μπορούσαν ποτέ να παντρευτούν μεταξύ τους;
Όχι
Υπήρχε παλαιότερα στο χωριό ο θεσμός της προίκας;
Όχι
Δέντρα; ζωα; καϊκια;
Μια αγελάδα ή μερικά πρόβατα
Πως γινόταν η μεταβίβαση της πατρικής περιουσίας στα αγόρια της οικογένειας; Πότε, με άλλα λόγια, τα αγόρια της οικογένειας έπαιρναν το μερίδιο που τους αναλογούσε; Κατά τη στιγμή του γάμου τους; Υστερα απο το θάνατο του πατέρα; Ύστερα απο το θάνατο και τ
Ύστερα από το θάνατο του πατέρα
Ολα τα αγόρια της οικογένειας κληρονομούσαν ίσα μερίδια ή μήπως κάποιο απο αυτά, π.χ ο πρωτότοκος ή ο υστερότοκος κληρονομούσε μεγαλύτερο μερίδιο της πατρικής περιουσίας;
Ίσα μερίδια
Το μερίδιο που έπαιρναν τα κορίτσια της οικογένειας (είτε ως προίκα είτε ως κληρονομική μερίδα) ήταν ίσο, μικρότερο ή μεγαλύτερο απο το μερίδιο που έπαιρναν τα αγόρια;
Ίσο
Η μεταβίβαση της περιουσίας γινόταν συνήθως προφορικά ή με διαθήκη;
Με διαθήκη
Αν πέθαινε πρώτα ο σύζυγος, τι μερίδιο της περιουσίας αναλογούσε στη γυναίκα, στην περίπτωση που υπήρχαν παιδιά απο το γάμο;
Το 1/4
Αν δεν υπήρχαν παιδιά, εκτός απο τη γυναίκα, ποιοι άλλοι είχαν κληρονομικά δικαιώματα και σε ποιες περιπτώσεις;
Οι συγγενείς του άντρα και της γυναίκας
Αν κάποιος αποκτούσε μόνο κόρες, όταν πέθαινε τον κληρονομούσαν οι κόρες του ή οι αδελφοί του;
Οι κόρες του
Ένα παιδί μπορούσε να κληρονομήσει τον αδελφό του πατέρα του, στην περίπτωση που αυτός δεν είχε παιδιά; Συνέβαινε το ίδιο και με τον αδελφό της μητέρας του;
Κληρονομούσαν τα ανήψια του άτεκνου ζευγαριού
Σε ποιες περιπτώσεις ένα ζευγάρι αποφάσιζε να υιοθετήσει ένα παιδί; Αν δεν είχε καθόλου πιαδιά ή αν είχε μόνο κορίτσια;
Αν δεν είχε καθόλου παιδιά
Ποια παιδιά προτιμούσαν σ αυτές τις περιπτώσεις; Παιδιά αδελφών; Μακρινών συγγενών; ορφανά;
Παιδιά αδερφών ή άλλων συγγενών
Τι κληρονομικά δικαιώματα είχε ένα υιοθετημένο παιδί;
Όλα
Creative Commons
Αναφορά Δημιουργού - Μη Εμπορική Χρήση - Παρόμοια Διανομή 4.0 Διεθνές - CC BY-NC-SA
