Διχείμαρρος

Ενότητα:

Αρχειακό και οπτικο-ακουστικό υλικό ερευνών

Όνομα χωριού

Διχείμαρρος

Περισσότερα...

Αριθμός

766

Κοινότητα

Διχείμαρρος Βοϊου

Επαρχία

Βοΐου

Νομός

Κοζάνης

Ποιό είναι το παλαιότερο όνομα του χωριού (αν υπάρχει);

Ρέντα

Μήπως το χωριό κατοικείται κυρίως από πρόσφυγες (πχ.χ Ποντίους, Μικρασιάτες ή άλλους - ποιούς; ) ή Σαρακατσάνους, Αρβανίτε, Πομάκους ή άλλες ομάδες;

Πρόσφυγες-Μικρασιάτες

Πόσες εκκλησίες υπήρχαν παλαιότερα στο χωριό; Μήοως ξέρετε πότε είχε χτιστεί η πρώτη;

Μία(1) χτίστηκε από τους ίδιους

Πότε για πρώτη φορά λειτούργησε σχολείο στο χωριό;

1924

Ποιές ήταν οι κυριότερες ασχολίες των κατοίκων γύρω στα 1940;

Καπνοκαλλιεργητές κτηνοτρόφοι γεωργία

Αν υπήρχε γεωργία, ποια κυρίως προϊόντα καλλιεργούντο;

Σιτάρι(κύρια καλλιέργεια) αραβόσιτος

Ποιά από τα γεωργικά προϊόντα προορίζονταν για αυτοκατανάλωση και ποιά για το εμπόριο;

Σιτάρι, φασόλια πατάτες, λάχανα Κρεμμύδια Ντομάτες }αυτοκατανάλωση

Σήμερα ποιά προϊόντα καλλιεργούνται στην περιοχή; Εξακολουθούν οι παλιές καλλιέργειες; Αν υπάρχουν νέες, από πότε περίπου έχουν αρχίσει;

Καπνά, Σιτάρια, Κριθάρια

Παλαιότερα το χωριό ήταν τσιφλίκι, βακούφι ή κεφαλοχώρι;

Κατοικούνταν από Τούρκους

Απο πόσα στρέμματα και πάνω ένας κλήρος εθεωρείτο μεγάλος;

40

Πόσοι απο τους κατοίκους του χωριού είχαν τέτοιους μεγάλους κλήρους;

10

Σήμερα ποιο είναι το μέγεθος ενός μέσου γεωργικού κλήρου;

40

Υπήρχε στο χωριό κτηνοτροφία;

Υπήρχε

Ποιους φόρους πλήρωναν παλαιότερα οι κάτοικοι του χωριού; Σε ποιούς τους πλήρωναν;

Κοινοτικοί φόροι

Ηταν συνηθισμένο οι κάτοικοι του χωριού να προσφέρουν την εργασία τους χωρίς αμοιβή για την εκτέλεση έργων που τυχόν ήταν αναγκαία στην κοινότητα (π.χ. χτίσιμο σχολείου, εκκλησίας, κατασκευή δρόμου κ.α ;

Πρόσφεραν εργασία χωρίς αμοιβή α)για το χτίσιμο της εκκλησίας β)διάνοιξη δρόμων-στρώση πέτρες γ)χτίσιμο σχολείου

Η συμμετοχή ήταν υποχρεωτική για όλους τους άνδρες; Απο ποιά ήλικία; Γυναίκες συμμετείχαν;

Υποχρεωτική από 18-60 χρόνων Οι γυναίκες δεν συμμετείχαν.

Αν κάποιος αρνιόταν να συμμετάσχει, τον τιμωρούσαν; Πως;

Τον τιμωρούσαν εις χρήμα.

Ήταν η αλληλοβοήθεια συνηθισμένο φαινόμενο ανάμεσα στις οικογένειες της κοινότητας; Σε ποιες κυρίως εργασίες ίσχυε: στις πιο επείγουσες γεωργικές εργασίες όπως π.χ τρύγος, θέρος ή σε όλες ανεξαιρέτως τις γεωργικές εργασίες;

Αλληλοβοήθεια μεταξύ των οικογενειών υπήρχε. Η αλληλοβοήθεια έπαιρνε μαζική μορφή σ'ανθρώπους ανήμπορους ή ακόμα και σε χήρες.

Εκτός απο τις γεωργικές εργασίες σε ποιες άλλες περιπτώσεις ίσχυε η αλληλοβοήθεια (π.χ για το χτίσιμο των σπιτιών);

Η αλληλοβοήθεια ίσχυε και στο χτίσιμο των σπιτιών.

Μήπως η αλληλοβοήθεια ήταν περισσότερο αναπτυγμένη μεταξύ των γυναικών; Για ποιες κυρίως δουλειές;

Η αλληλοβοήθεια ήταν περισσότερο αναπτυγμένη μεταξύ των ανδρών. Η αλληλοβοήθεια των γυναικών συνίσταντο στην προετοιμασία του αργαλειού(νήματα, βάψιμο κ.λ.π.)

Πόσα μέλη αποτελούσαν συνήθως μιαν οικογένεια; Μπορείτε να τα ονοματίσετε (π.χ. ο πατέρας του άνδρα, ο αδελφός της γυναίκας κ.ο.κ.);

Αποτελείτο κύρια από 8-10 μέλη. Πατέρας και μητέρα του άνδρα, τα παιδιά του, οι νύφες του

Πως προσφωνούσαν τα παιδιά τον πατέρα τους και πως τη μητέρα τους;

Πατέρα-μητέρα

Πώς προσφωνούσε ένα παιδί τον πατέρα του πατέρα του;

Παππού

Πώς τη μητέρα του πατέρα του;

Γιαγιά

Πως τον πατέρα της μητέρας του;

Παππού

Πώς τη μητέρα της μητέρας του;

Γιαγιά

Πώς προσφωνούσε ο παππούς τα εγγόνια του;

Παιδάκια

Πώς προσφωνούσε η γιαγιά τα εγγόνια της;

Πουλάκια μου

Πώς προσφωνούσε ένα παιδί τους αδελφούς του;

Με το όνομά τους.

Πώς τις αδελφές του;

Με το όνομά της

Πώς προσφωνούσαν τα μεγαλύτερα αδέλφια τα μικρότερα;

Με το όνομά του

Πώς προσφωνούσε ένα παιδί τον αδελφό του πατέρα του;

Θείο

Πώς την αδελφή του πατέρα του;

Θεία

Πώς τον αδελφό και πώς την αδελφή της μητέρας του;

Θείο, θεία

Πώς προσφωνούσαν οι θείοι τα ανήψια τους;

Με τα ονόματά τους

Πώς προσφωνούσαν οι γονείς το αγόρι τους και πώς το κορίτσι τους;

Αγόρι=παιδί μου κορίτσι=κορίτσι

Υπήρχαν ειδικά ονόματα για τα πρωτότοκα παιδιά; Για τα υστερότοκα;

Πρωτότοκο=πρωτιά, υστερότοκο=σουγκάρι

Πώς ονομάζοντν τα παιδιά απο άλλον πατέρα ή άλλη μητέρα;

Πατέρα=αδέρφια, άλλη μητέρα=παραδέρφια

Πώς προσφωνούσαν οι γονείς του γαμπρού τους γονείς της νύφης;

Συμπέθεροι

Πώς προσφωνούσε η νύφη τον πεθερό της;

Πεθερό

Πώς την πεθερά της;

Πεθερά

Πώς τον αδελφό και την αδελφή του άνδρα της;

Κουνιάδος-κουνιάδα

Πώς προσφωνούσε ο γαμπρός τον πεθερό του;

Πεθερός

Πώς την πεθερά του;

Πεθερά

Πώς τον αδελφό και την αδελφή της γυναίκας του;

Κουνιάδος-κουνιάδα

Πώς προσφωνούσε ο πεθερός το γαμπρό;

Γαμπρέ

Πώς προσφωνούσε το γαμπρό η πεθερά;

Γαμπρέ

Πώς προσφωνούσαν το γαμπρό τα αδέλφια της νύφης;

Γαμπρέ

Πώς προσφωνούσαν τη νύφη οι αδελφοί του γαμπρού;

Νύφη

Πώς προσφωνούσαν τη νύφη οι αδελφές του γαμπρού;

Νύφη

Πώς προσφωνούσε ο σύζυγος τη σύζυγο και πώς αυτή τον άνδρα της;

Σύζυγος->έ, γυναίκα η σύζυγος->άνδρα μου

Πώς όριζαν τα βαφτιστικά ονόματα των παιδιών; (του παππού απο τον πατέρα;), ποιό στο πρώτο κορίτσι; Πώς διάλεγαν τα ονόματα των υπόλοιπων παιδιών της οικογένειας; Σε ποιες περιπτώσεις μπορούσε ο νονός να δώσει όποιο όνομα ήθελε ο ίδιος;

1)αν αγόρι=στο όνομα του πατέρα του άντρα 2)αν κορίτσι=στο όνομα της μητέρας του άντρα 3)Στη συνέχεια τα ονόματα των γονιών της γυναίκας 4)Γινόταν συννενόηση.

Μπορείτε να περιγράψετε σε γενικές γραμμές πώς μοιράζονταν οι δουλειές ανάμεσα στους άνδρες και τις γυναίκες δηλαδή οι γυναίκες, εκτός απο τις δουλειές του σπιτιού και την ανατροφή των παιδιών, ποιές άλλες δουλειές έκαναν (π.χ κουβαλούσαν τα ξύλα, το νερ

Οι γυναίκες εργάζονταν: στο θέρο, στο τσάπισμα, στα ζώα. Γενικά σ'όλες τις εργασίες.

Ποιες απο τις αγροτικές δουλειές έκαναν οι γυναίκες;

Σ'όλες τις αγροτικές δουλειές παρέα με τον άνδρα

Ποιες απο τις δουλειές που είχαν σχέση με την κτηνοτροφία εκτελούσαν οι γυναίκες;

Αρμεγμα

Ποιες θεωρούσαν αποκλειστικά ανδρικές δουλειές;

Οργωμα, κοπή και μεταφορά ξύλων.

Τα παιδιά απο ποια ηλικία άρχιζαν να βοηθούν στις δουλειές; Ποιες δουλειές ανέθεταν στα αγόρια και ποιες στα κορίτσια;

Από 12 χρονών. Στις γεωργικές δουλειές βοηθούσαν τα αγόρια και τα κορίτσια. Παράλληλα τα κορίτσια βοηθούσαν και στις δουλειές του σπιτιού.

Ποιες ήταν οι συνήθειες του τόπου σχετικά με τους γάμους; Τα παιδιά μιας οικογένειεας παντρεύονταν ανάλογα με την ηλικία τους ή έπρεπε πρώτα να παντρευτούν όλα τα κορίτσια και έπειτα τα αγόρια της οικογένειας;

Με τη σειρά ηλικίας

Ποια θεωρούσαν ως κανονική ηλικία γάμου για τις γυναίκες και ποια για τους άνδρες; Ήταν επιτρεπτό ή συνηθισμένο η γυναίκα να είναι μεγαλύτερη απο τον άνδρα;

Γυναίκες=16-18 άνδρας=22 Πάντα η γυναίκα έπρεπε να είναι μικρότερη.

Η συνήθεια ήταν ο γαμπρός και η νύφη να είναι απο το ίδιο χωριό; Αν όχι απο ποια χωριά διάλεγαν συνήθως τους γαμπρούς και απο ποια τις νύφες; Μπορείτε να τα ονοματίσετε;

Έπρεπε να ήταν από το ίδιο χωριό.

Που εγκαθίστατο το νέο ζευγάρι μετά το γάμο; στο πατρικό του γαμπρού; στο πατρικό της νύφης; σε κάποιο καινούριο σπίτι; αποτελούσε το σπίτι αυτό προίκα της νύφης;

Στο πατρκό σπίτι

Συνέβαινε μήπως όλα τα αγόρια μιας οικογένειας, όταν παντρεύονταν, να φέρνουν τις γυναίκες τους στο πατρικό τους; Τι γινόταν τότε; Ζούσαν όλοι μαζί, εργάζονταν, έτρωγαν μαζί, κοιμόνταν κάτω απο την ίδια στέγη;

Στην αρχή ζούσαν όλοι μαζί αλλά παράλληλα φρόντιζαν να χτίσουν σπίτι για τον πιο μεγάλο.

Κρατούσαν τα αδέλφια την περιουσία αδιαίρετη;

Η διαίρεση γινόταν μετά το θάνατο του πατέρα.

Πότε χώριζαν τα αδέλφια; Όταν πέθαινε ο πατέρας; Όταν γίνονται πολλοί και δεν τους χωρούσε πια το σπίτι; Ποιοι λόγοι μπορούσαν να επισπευσουν το χωρισμό των αδελφών;

Όταν γίνονταν πολλοί και δεν τους χωρούσε πια το σπίτι.

Όταν όλα τα παιδιά άνοιγαν δικό τους σπιτικό, ποιος παρέμενε στο πατρικό μαζί με τους γονείς; Ο μεγαλύτερος γιος; Η μεγαλύτερη κόρη; Ο μικρότερος γιος; Η μικρότερη κόρη; Οποιο παιδί θα διάλεγαν οι γονείς;

Ο μικρότερος γιός

Σε ποιες περιπτώσεις μια οικογένεια έπαιρνε σώγαμπρο;

Αν δεν είχε αγόρι

Πήγαιναν ποτέ σώγαμπροι άνθρωποι που διέθεταν οι ίδιοι περιουσία;

Οχι.

Τι γινόταν στις περιπτώσεις που η οικογένεια είχε δύο ή τρια κορίτσια; Για ποιο έπαιρναν το σώγαμπρο; Για το μεγαλύτερο; Για το μικρότερο;

Για το μικρότερο.

Αν μια οικογένεια έπαιρνε σώγαμπρο πώς μοιραζόταν η πατρική περιουσία; Ήταν μήπως υποχρεωμένος ο πεθερός να γράψει στο ΄πονομα του γαμπρού μέρος της περιουσίας του;

Ήταν υποχρεωμένος να δώσει την περισσότερη περιουσία στο γαμπρό.

Τι γινόταν σ αυτές τις περιπτώσεις με τα επώνυμα; Μήπως έπαιρνε ο γαμπρός το επώνυμο του πεθερού; Τα παιδιά ποιανού το επώνυμο έπαιρναν; Μπορείτε να αναφέρετε ένα παράδειγμα;

Δεν άλλαζε το επώνυμο.

Πότε δυο άτομα δεν μπορούσαν, λόγω συγγένειας, να παντρευτούν μεταξύ τους; Υπήρξε ποτέ στο χωριό περίπτωση γάμου μεταξύ πρώτων εξαδέλφων; Αν ναι, ήταν εξαδέλφια απο πατέρα ή απο μητέρα;

Δεν μπορούσε να γίνει ο γάμος.

Για τα δεύτερα εξαδέλφια, αν ήθελαν να παντρευτούν, υπήρχε κώλυμα;

Υπήρχε

Μήπως δύο άτομα δεν μπορούσαν να παντρευτούν αν είχαν κοινό επώνυμο;

Μπορούσαν

Υπήρξαν παλαιότερα στο χωριό περιπτώσεις διαζυγίων; Αν ναι για ποιους κυρίως λόγους;

Υπήρχε α)Ένεκα δυσοσμίας του στόματος β)από απιστία γυναίκας

Ποιος συνήθως στεφάνωνε το ζευγάρι; Ο νονός του γαμπρού ή ο νονός της νύφς;

Ο νονός του γαμπρού και κύρια τα παιδιά του

Ποιος βάφτιζε το πρώτο και ποιοι τα υπόλοιπα παιδιά του ζευγαριού; Μήπως όλα τα παιδιά μιας οικογένειας είχαν τον ίδιο νονό;

Ο νονός βάφτιζε όλα τα παιδιά.

Στις περιπτώσεις που μια οικογένεια άλλαζε κουμπάρο ή ήθελε να βρει έναν καινούριο, προτιμούσαν να είναι κάποιος συγγενής ή φίλος ή κάποιος πλούσιος και κοινωνικά ανώτερος;

Προτιμούσαν τον πλούσιο.

Μεταξύ οικογενειών που συνδέονταν με κουμπαριά, επιτρεπόταν ή απαγορευόταν ο γάμος;

Δεν επιτρεπόταν

Δυο παιδιά που είχαν τον ίδιο νονό μπορούσαν ποτέ να παντρευτούν μεταξύ τους;

Όχι

Υπήρχε παλαιότερα στο χωριό ο θεσμός της προίκας;

Υπήρχε

Η προικοδοσία γινόταν προφορικά ή με προικοσύμφωνα; Πως ελέγοντο τα προικοσύμφωνα;

Προφορικά

Εκτός απο τα είδη οικοσυσκευής και το ρουχισμό τι άλλο έπαιρνε συνήθως ένα κορίτσι ως προίκα; -Χρήματα; Πόσα περίπου;

50 λίρες

Χωράφια;

Ναι

Δέντρα; ζωα; καϊκια;

Ζώα.

Όλα τα κορίτσια μιας οικογένειας έπαιρναν την ίδια προίκα; Μήπως κάποιο απο αυτά (λ.χ η πρωτότοκη) έπαιρνε κατ έθιμο μεγαλύτερο μερίδιο;

Δεν έπαιρναν την ίδια προίκα. Η προίκα εδίδετο ανάλογα με τις απαιτήσεις του γαμπρού.

Μήπως κάποιο απο τα κορίτσια της οικογένειας έπαιρνε προίκα ολόκληρη την πατρική περιουσία, ανεξάρτητας απο την ύπαρξη αλλων παιδιών, αγοριών ή κοριτσιών;

Όχι

Μήπως η προίκα της μητέρας ( σπίτι, χρήματα ή άλλα αγαθα) μεταβιβαζόταν ως προίκα στις κόρες της; Στην περίπτωση αυτή, αν μια γυναίκα αποκτούσε μόνο γιους, σε ποιον μεταβιβαζόταν η προίκα της;

Α)έδινε στις κόρες της β)Η προίκα μεταβιβαζόταν σ'όλους τους γιούς.

Εκτός απο τον πατέρα είχαν μήπως και οι αδελφοί υποχρέωση να συνεισφέρουν στην προίκιση των κοριτσιών της οικογένειας; Μήπως αυτό συνέβαινε μόνο στις περιπτώσεις θανάτου του πατέρα;

Μόνο σε περίπτωση θανάτου του πατέρα.

Μια γυναίκα που έπαιρνε προίκα, είχε δικαίωμα να ζητήσει και κληρονομικό μερίδιο;

Όχι

Αν μια παντρεμένη γυναίκα πέθαινε άτεκνη, η προίκα της επιστρεφόταν στην οικογένειά της ή παρέμενε στον άνδρα της;

Η προίκα επιστρέφονταν.

Μήπως στα μέρη σας υπήρχε η συνήθεια ο γαμπρός να δίνει ζώα ή αλλά πράγματα στον πεθερό πρίν απο το γάμο; Πως λεγόταν η προσφορά αυτή;

Υπήρχε συνήθεια ο γαμπρός να δίνει ζώα αν ο πεθερός ήταν φτωχός.

Ποιος ακριβώς έδινε; Ο γαμπρός ή ο πατέρας του;

Ο γαμπρός μαζί με τον πατέρα του.

Πότε έδιναν την προσφορά; Πρίν απο το γάμο ή κατά τη στιγμή του γάμου;

Πριν από το γάμο

Ποιοι μοιράζονταν την προσφορά;

Ο πατέρας του κοριτσιού.

Αν μια γυναίκα πέθαινε χωρίς να προλάβει να αποκτήσει παιδιά, μπορούσε ο γαμπρός να ζητήσει πίσω ο,τι είχε δώσει;

Μπορούσε

Πως γινόταν η μεταβίβαση της πατρικής περιουσίας στα αγόρια της οικογένειας; Πότε, με άλλα λόγια, τα αγόρια της οικογένειας έπαιρναν το μερίδιο που τους αναλογούσε; Κατά τη στιγμή του γάμου τους; Υστερα απο το θάνατο του πατέρα; Ύστερα απο το θάνατο και τ

Ανάλογα με τις περιστάσεις.

Ολα τα αγόρια της οικογένειας κληρονομούσαν ίσα μερίδια ή μήπως κάποιο απο αυτά, π.χ ο πρωτότοκος ή ο υστερότοκος κληρονομούσε μεγαλύτερο μερίδιο της πατρικής περιουσίας;

Ο υστερότοκος που καθόταν μαζί με τον πατέρα του κληρονομούσε το μεγαλύτερο μερίδιο.

Το μερίδιο που έπαιρναν τα κορίτσια της οικογένειας (είτε ως προίκα είτε ως κληρονομική μερίδα) ήταν ίσο, μικρότερο ή μεγαλύτερο απο το μερίδιο που έπαιρναν τα αγόρια;

Πάντα λιγότερο.

Η μεταβίβαση της περιουσίας γινόταν συνήθως προφορικά ή με διαθήκη;

Προφορικά

Μήπως το μοίρασμα της κληρονομιάς γινόταν με λαχνό; Σε ποιες περιπτώσεις ίσχυε αυτός ο τρόπς και μεταξύ ποιων συγγενών γινόταν το μοίρασμα;

Αυτό γινόταν μόνο όταν μοίραζαν μεταξύ τους τα αδέλφια.

Αν πέθαινε πρώτα ο σύζυγος, τι μερίδιο της περιουσίας αναλογούσε στη γυναίκα, στην περίπτωση που υπήρχαν παιδιά απο το γάμο;

Πάντα ίσχυε το 1/4 για τη γυναίκα.

Αν δεν υπήρχαν παιδιά, εκτός απο τη γυναίκα, ποιοι άλλοι είχαν κληρονομικά δικαιώματα και σε ποιες περιπτώσεις;

Το 1/2 της γυναίκας και το 1/2 των αδελφών του άντρα της

Αν κάποιος αποκτούσε μόνο κόρες, όταν πέθαινε τον κληρονομούσαν οι κόρες του ή οι αδελφοί του;

Οι κόρες του

Ένα παιδί μπορούσε να κληρονομήσει τον αδελφό του πατέρα του, στην περίπτωση που αυτός δεν είχε παιδιά; Συνέβαινε το ίδιο και με τον αδελφό της μητέρας του;

Κληρονομεί ο αδερφός Το ίδιο συνέβαινε και με τον αδερφό της μητέρας του.

Σε ποιες περιπτώσεις ένα ζευγάρι αποφάσιζε να υιοθετήσει ένα παιδί; Αν δεν είχε καθόλου πιαδιά ή αν είχε μόνο κορίτσια;

Μόνο αν δεν είχε καθόλου παιδιά.

Ποια παιδιά προτιμούσαν σ αυτές τις περιπτώσεις; Παιδιά αδελφών; Μακρινών συγγενών; ορφανά;

Παιδιά αδελφών.

Τι κληρονομικά δικαιώματα είχε ένα υιοθετημένο παιδί;

Ολα τα δικαιώματα.

Creative Commons

Αναφορά Δημιουργού - Μη Εμπορική Χρήση - Παρόμοια Διανομή 4.0 Διεθνές - CC BY-NC-SA

https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/