Αρκεσίνη Αμοργού
Ενότητα:
Αρχειακό και οπτικο-ακουστικό υλικό ερευνών
Όνομα χωριού
Αρκεσίνη Αμοργού
Περισσότερα...
Αριθμός
862
Κοινότητα
Αρκεσίνης Αμοργού
Επαρχία
Θήρας
Νομός
Κυκλάδων
Ποιό είναι το παλαιότερο όνομα του χωριού (αν υπάρχει);
Προ του 1914 το λέγανε "Χωριό". Μετά το 1914, που έγινε έδρα Κοινότητος, πήρε το όνομα "Αρκεσίνη" από την αρχαία πόλη της Αμοργού "Αρκεσίνη", τα ερείπια της οποίας βρίσκονται στην περιφέρειά της.
Μήπως το χωριό κατοικείται κυρίως από πρόσφυγες (πχ.χ Ποντίους, Μικρασιάτες ή άλλους - ποιούς; ) ή Σαρακατσάνους, Αρβανίτε, Πομάκους ή άλλες ομάδες;
Όχι. Τέτοιες ομάδες ποτέ δεν κατοίκησαν στο χωριό αυτό.
Αν όχι, υπάρχουν μήπως οικογένειες που ανήκουν σε κάποια ή σε κάποιες από τις παραπάνω ομάδες; Πόσες περίπου;
Όχι δεν υπάρχουν μα ούτε και υπήρχαν μεμονωμένες οικογένειες τέτοιων ομάδων.
Οι ομάδες αυτές κατοικούσαν, παλαιότερα, σε ιδιαίτερους οικισμούς (μαχαλάδες);
Δεν κατοίκησαν ποτέ
Ποιές διαλέκτους μιλούσαν παλαιότερα οι κάτοικοι του χωριού;
Πάντοτε μιλούσαν με τη συστή νησιώτικη προφορά την Αιγαιοπελαγίτικη γνήσια Ελληνική διάλεκτο με αρκετούς τοπικούς ιδιωματισμούς, με χρήση και μερικών λέξεων ξένων (κυρίως τουρκικών)
Πόσες εκκλησίες υπήρχαν παλαιότερα στο χωριό; Μήοως ξέρετε πότε είχε χτιστεί η πρώτη;
Από τα παλιά τα χρόνια προ του 1886 υπήρχε στο χωριό ο ενοριακός ναός του Αγίου Ονούφριου από κάποιον που είχε ζήσει στην Αίγυπτο κτίστηκε μικρό εκκλησάκι στο όνομα του Αγίου Ονούφριου. Αυτό το μεγάλωσαν οι κάτοικοι το 1886 και ανακαινίσθηκε εκ θεμελίων και πήρε τη σημερινή του μορφή κατά τα έτη 1961-1962. υπήρχαν και υπάρχουν άλλες πέντε μικρές εκκλησούλες, στα διάφορα μέρη της περιφέρειας-παλιές κι αυτές (Και οι πιο παλιοί γύρω στα ενενήντα σήμερα, τα βρήκαν έτσι)Και είναι: Άγ. Κωνσταντίνος, Άγιος Νικόλαος, Άγιος Ιωάννης ο Θεολόγος, η Αγ. Άννα και ο Σταυρός.
Σε ποιούς ανήκαν; Μήπως ήταν οικογενειακές;
Ο Άγιος Ονούφριος (ενοριακός ναός), ο Άγιος Κωνσταντίνος (της Ενορίας), ο Άγιος Νικόλαος (στην οικογένεια Πολίτη), ο Άγιος Θεολόγος (στην Ενορία), η Αγία Άννα (ανήκε πρώτα στην Ιερ. Μονή Χοζοβιωτίσσης μα τώρα ανήκει κι αυτή στην ενορία), ο Σταυρός (στην οικογένεια Ευαγ. Ι. Γαβαλά).
Πόσα νεκροταφεία υπήρχαν παλαιότερα στο χωριό;
Υπήρχε ένα κοιμητήριο, που χρησιμοποιείται και τώρα με μικρή προέκταση (από το έτος 1920). Προ του 1920 οι νεκροί εθάπτονταν σε ιδιωτικούς αγρούς.
Πότε για πρώτη φορά λειτούργησε σχολείο στο χωριό;
Το σχολείο ιδρύθηκε το 1881 (δημοσυντήρητος διδάσκαλος στην αρχή-και από το 1903 περίπου δημόσιος υπάλληλος).
Ποιές ήταν οι κυριότερες ασχολίες των κατοίκων γύρω στα 1940;
Όλοι γεωργοκτηνοτρόφοι. Καλλιεργούσαν τη γη και εξέτρεφαν αιγοπρόβατα, λίγα ή πολλά (Βοοειδή μόνο όσα τους ήταν αναγκαίνα στη γεωργική οικογένεια για μεταφορές-χοίρους, ένα ή και δύο, κάθε οικογένεια. Όρνιθες ολίγες.
Αν υπήρχε γεωργία, ποια κυρίως προϊόντα καλλιεργούντο;
Δημητριακά (κριθάρι-σιτάρι-σιμιγδάλι). Όσπρια (κατσούνι (είδος λαθουρίου), αρακάς και φασολίδα για φάβα, φακές, κουκιά, ρεβίθια, φασόλια (φασόλες και μαυρομάτικα)). Βιομηχανικά (σησάμι). Δενδροκομικά (ελιές, συκιές, αμυγδαλιές, αμπέλια (με ποικίλα ντόπια κλήματα), Φραγκοσυκιές. Παλαιότερα, προ του 1935 εκαλλιεργείτο σε μεγάλη έκταση ο καπνός (μυρωδάτα Σμύρνης). Επίσης, το βαμβάκι. Κι ακόμη πιο παλιά εξέτρεφαν σε περιορισμένη κλίμακα μεταξοσκώληκες.
Ποιά από τα γεωργικά προϊόντα προορίζονταν για αυτοκατανάλωση και ποιά για το εμπόριο;
Όλα για αυτοκατανάλωση, χωρίς να υπάρχει και αυτάρκεια ιδίως στα δημητριακά και στο λάδι. Γινότανε και ανταλλαγή προϊόντων μεταξύ των κατοίκων του χωριού και του νησιού.
Σήμερα ποιά προϊόντα καλλιεργούνται στην περιοχή; Εξακολουθούν οι παλιές καλλιέργειες; Αν υπάρχουν νέες, από πότε περίπου έχουν αρχίσει;
Εξακολουθούν οι ίδιες καλλιέργειες (δημητριακά, όσπρια, σησάμι, ελιές, συκιές, αμυγδαλιές, αμπέλια, φραγκοσυκιές) προσετέθησαν μόνο από το 1957-58 οι χορτονομές (λαθούρι-βίκος). Και η καλλιέργεια της γης γίνεται με πιο σύγχρονα μέσα και πιο μεθοδικά (λιπάσματα, φυτοφάρμακα κ.λ.π.)
Παλαιότερα το χωριό ήταν τσιφλίκι, βακούφι ή κεφαλοχώρι;
Όχι (υπήρχαν μόνο 3-4 αγροκτήματα και βοσκότοπος (1450 στρεμ.) που ήταν ιδιοκτησία της Ι. Μονής Χοζοβιωτίσσης και που έχουν από του έτους 1955 απαλλοτριωθεί και διανεμηθεί σε γεωργούς και ποιμένες).
Αν ήταν τσιφλίκι ή βακούφι ποιές οικονομικές υποχρεώσεις (δοσίματα) είχαν οι καλλιεργητές προς τους γαιοκτήμονες (τσιφλικούχους) ή τα μοναστήρια;
(Τα μοναστηριακά αγροτκήματα και ο βοσκότοπος ενοικιαζότανε από καλλιεργητές και βοσκούς για 2-4 χρόνια, με πλειοδοτική δημοπρασία προ της αππαλλοτρίωσης. Και το ενοίκιο σε χρήμα).
Υπήρξαν μήπως ποτέ τα χτήματα της περιοχής εθνικές γαϊες;
Όχι
Απο πόσα στρέμματα και πάνω ένας κλήρος εθεωρείτο μεγάλος;
Όταν ένας γεωργός είχε κτηματική περιουσία μεγαλύτερη από σαράντα (40) στρέμματα, ο κλήρος εθεωρείτο μεγάλος.
Πόσοι απο τους κατοίκους του χωριού είχαν τέτοιους μεγάλους κλήρους;
Υπολογίζονται σε δέκα (10) εκείνοι οι νοικοκύρηδες που είχαν τέτοιο μεγάλο κλήρο.
Σήμερα ποιο είναι το μέγεθος ενός μέσου γεωργικού κλήρου;
Υπολογίζεται σήμερα ο μέσος γεωργικός κλήρος σε τριάντα (30) στρέμματα.
Υπήρχε στο χωριό κτηνοτροφία;
Υπήρχε και υπάρχει κτηνοτροφία. Ποιμένες ήταν οι πρώτοι κάτοικοι του χωριού. Άλλοι ήταν (όπως και από παλιά) βοσκοί "με μαντριά" (καμιά δεκαριά) και άλλοι είναι "μαρτινόλυοι" [κάθε οικογένεια έχει τα "μαρτινικά" της (οικόσιτα)].
Πότε άρχισε να υπάρχει οικόσιτη κτηνοτροφία στο χωριό;
Υπήρχε από παλιά (πολύ παλιά). Την τελευταία όμως δεκαετία έχει μεγαλύτερη ανάπτυξη (μέχρι και σαράντα αιγοπρόβατα η οικογένεια) γιατί και ζωοτροφές προμηθεύονται ή παράγουν και φάρμακα για την καταπολέμηση των ασθενειών χρησιμοποιούν.
Υπήρχαν τσελιγκάτα στην περιοχή; Πόσα; Εξακολουθούν να υπάρχουν;
Ούτε υπήρχαν ούτε υπάρχουν τσελιγκάτα.
Μήπως οι κάτοικοι του χωριού ασχολούνται κυρίως με την αλιεία;
Όχι.Και πιο παλιά και σήμερα μόνο 3-4 κάτοικοι ασχολούνται ερασιτεχνικά με την αλιεία (το χωριό απέχει από τη θάλασσα περίπου μια ώρα).
Μήπως παλαιότερα υπήρχαν στο χωριό οργανωμένες βιοτεχνίες; (εννοείται ως κύρια και συστηματική απασχόληση μιας μερίδας των κατοίκων του χωριού). Τί είδους βιοτεχνίες ήταν;
Ποτέ δεν υπήρχε οργανωμένη βιοτεχνία. Μίκρη μόνο οικοτεχνία, δηλ. 6-7 αργαλειούς [για σεντόνια, κουβέρτες, κεφαλούδες κι άλλα στρωσίδια και κλινοσκεπάσματα (όπως οι "σακκούνες" οι ολόμαλλες βαρειές κουβέρτες, οι "πατητές" λεγόμενες) και ύφασμα ολόμαλλο "πατητό" για ρούχα των αντρών. Κι ακόμη φανέλλες εσωτερικές ανδρικές και για διάφορα άλλα βαμβακερά κατασκευάσματα (πετσέτες κ.λ.π.)]
Εξακολουθούν να λειτουργούν ή σταμάτησαν;
Σήμερα λειτουργούν και μόνο για ατομική χρήση 2 αργαλειοί στο χωριό.
Μήπως οι παλαιότεροι θυμούνται ή γνωρίζουν στοιχεία σχετικά με προηγούμενη κοινοτική οργάνωση, τυχόν ύπαρξη κοινοτικών αρχόντων και κοινοτικών συμβουλίων;
Το χωριό που βρίσκεται στη δυτική περιφέρεια του νησιού, που λέγεται "Κάτω Μεριά" (Κοινότητες Αρκεσίνης και Βρούτση) ανήκε προ του 1914, που ιδρύθηκαν οι κοινότητες στο Δήμο Αμοργού (Β' τάξεως) που ιδρύθηκε με Β.Δ. (ΦΕΚ 4/26-1-1835) κι από την περιφέρεια της Κάτω Μεριάς (Χωριά Αρκεσίνη ή Χωριό, Βρούτση, Καμάρι και Κολοφάνα) εκλέγονταν δύο πάρεδροι. [Κατά την αρχαιότητα σ' όλο το νησί υπήρχαν τρεις πόλεις: Μινώα, Αρκεσίνη, Αιγιάλη με δικό της βασιλιά η κάθε μια και δικά της νομίσματα. Επί Τουρκοκρατίας αναφέρονται για όλο το νησί οι Δημογέροντες "οι επίτροποι", που διάλεγαν οι κάτοικοι και που αυτοί όριζαν τους φόρους και επιμελούντο της συγκεντρώσεως αυτών συνέταξαν κώδικα βάσει του οποίου εδίκαζαν τις διαφορές των πολιτών και έκαμαν τα πάσης φύσεως συμβόλαια. Όλο το νησί αποτελούσε μια Κοινότητα που για σφραγίδα είχε τέσσερα τεμάχια [και έφερε στη μέση την εικόνα του Αγ. Γεωργίου και γύρω τις λέξεις "Άγιος ο Θεός" Κοινότης Αμοργού)]
Ποιους φόρους πλήρωναν παλαιότερα οι κάτοικοι του χωριού; Σε ποιούς τους πλήρωναν;
Αναφέρεται η περίοδος μετά την απελευθέρωση από τον Τουρκικό ζυγό (και μέχρι 1940). Επλήρωναν στο δήμο φόρους 1)για τα παραγόμενα δημητριακά και το λάδι και για τη χρήση βοσκοτόπων, 2)Για τα ζώα που έσφαζαν για να πουλήσουν, 3)Εισφορά σε είδος ή σε χρήμα για την πληρωμή του δασκάλου, 4) Η προσωπική εργασία (Ο φόρος του παραγόμενου λαδιού και ο φόρος "επί των σφαζόμενων ζώων" ενοικιάζονταν από την κοινότητα ή το δήμο).
Σε πόσες κοινωνικές τάξεις χωρίζονταν παλαιότερα οι κάτοικοι του χωριού και πως διακρίνονταν μεταξύ τους;
Δεν ήταν χωρισμένοι οι κάτοικοι σε κοινωνικές τάξεις. Απλώς υπήρχαν οι κτηματίες (νοικοκυραίοι), οι βοσκοί και οι άλλοι οι κάπως πιο εύποροι που στην δούλεψη τους παίρνανε εργατικούς ανθρώπους ή δίνανε σ' αυτούς "μισάρικα" ή με ενοίκιο τα κτήματά τους (Το ενοίκιο σε είδος ή χρήμα ή εργασία).
Ηταν συνηθισμένο οι κάτοικοι του χωριού να προσφέρουν την εργασία τους χωρίς αμοιβή για την εκτέλεση έργων που τυχόν ήταν αναγκαία στην κοινότητα (π.χ. χτίσιμο σχολείου, εκκλησίας, κατασκευή δρόμου κ.α ;
Υπήρχε βέβαια η προσωπική εργασία που επέβαλλε ο δήμος ή η κοινότης έπειτα. Όμως πάντοτε οι κάτοικοι του χωριού μας βοηθούσαν (ακόμη και τώρα αλλά πιο περιορισμένα) οικειοθελώς στην εκτέλεση έργων κοινής ωφέλειας (για ανέγερση σχολείων, ναού, για το νεκροταφείο, για τα νερά, για τους δρόμους κ.λ.π.)
Η συμμετοχή ήταν υποχρεωτική για όλους τους άνδρες; Απο ποιά ήλικία; Γυναίκες συμμετείχαν;
Υποχρεωτική ήταν μόνο η προσωπική εργασία που επέβαλλε ο δήμος ή η Κοινότητα. Σ' όλες τις άλλες αγγαρείες πρυτάνευε (και πρυτανεύει) το πνεύμα της υποχρεώσεως για την κοινοτική ανάπτυξη. Και πρόσφεραν όλοι τη βοήθειά τους ανεξάρτητα ηλικίας και φύλου (εργασία υπήρχε και για τους άντρες και για τις γυναίκες και για τα παιδιά).
Αν κάποιος αρνιόταν να συμμετάσχει, τον τιμωρούσαν; Πως;
Σπάνια παρουσιαζότανε τέτοια περίπτωση τουλάχιστον τα πιο παλιά χρόνια. Και σε μια τέτοια άρνηση βοήθειας για το γενικό καλό, απλώς κακολογούσαν "μπρος και πίσω τους" (φανερά και κρυφά) τον "ακοινώνητο" συγχωριανό τους.
Ήταν η αλληλοβοήθεια συνηθισμένο φαινόμενο ανάμεσα στις οικογένειες της κοινότητας; Σε ποιες κυρίως εργασίες ίσχυε: στις πιο επείγουσες γεωργικές εργασίες όπως π.χ τρύγος, θέρος ή σε όλες ανεξαιρέτως τις γεωργικές εργασίες;
Ναι. Ήταν συνηθισμένο φαινόμενο. Και ίσχυε για τον τρύγο, το θέρος, το "σήκωμα" τ' αλωνιού, το λιομάζεμα, το φύτεμα και μάζεμα του καπνού, το ζευγάρισμα (σπορά- "νιάσιμο") και γενικά σ' όλες τις γεωργικές εργασίες "που τους κυνηγούσε ο χρόνος" και δεν χωρούσαν αναβολές. Ιδιαιτέρως βοηθούσαν τους αρρώστους, αυτούς που ήταν στρατιώτες, τις χώρες γυναίκες, τους ηλικιωμένους, αυτούς που για κάποιο σοβαρό λόγο απουσίαζαν.
Εκτός απο τις γεωργικές εργασίες σε ποιες άλλες περιπτώσεις ίσχυε η αλληλοβοήθεια (π.χ για το χτίσιμο των σπιτιών);
Ήταν ανεπτυγμένο το πνεύμα της αλληλοβοήθειας. Και βοηθούσαν στο χτίσιμο σπιτιού (μεταφορά υλικών-ξυλείας-νερού), στην οργάνωση ελαιοτριβείου ή ανεμομύλου (μεταφορά μηχανής και άλλων χρειωδών), στο καθάρισμα "γηστέρνας" (ομβροδεξαμενής) κ.τ.λ. Επίσης, στα "περετιά" του γάμου, βαπτίσεως και άλλων εορταστικών εκδηλώσεων μιας οικογένειας.
Μήπως η αλληλοβοήθεια ήταν περισσότερο αναπτυγμένη μεταξύ των γυναικών; Για ποιες κυρίως δουλειές;
Αυτό είχε εξάρτηση από το είδος της εργασίας και μόνο. Η διάθεση ήταν η αυτή και μεταξύ των ανδρών και μεταξύ των γυναικών για την κάθε προσφορά.
Πόσα μέλη αποτελούσαν συνήθως μιαν οικογένεια; Μπορείτε να τα ονοματίσετε (π.χ. ο πατέρας του άνδρα, ο αδελφός της γυναίκας κ.ο.κ.);
Την οικογένεια την αποτελούσαν. Τ' αντρόγυνο (άντρας-γυναίκα) και τα παιδιά. Και ακόμη όταν εκ των πραγμάτων επιβάλλετο τη συμπλήρωνε κάποιος από τους γονείς της γυναίκας ή του άνδρα (ανάλογα με την ανάγκη) ή και κάποιος άγαμος αδελφός ή αδελφή. (Συνήθως οι γονείς καθότανε σε ξεχωριστό γεροντοκέλι και τους διακονούσαν τα παιδιά ή τα εγγόνια τους. Και όταν ήταν ανάγκη κάποιος της οικογενείας έμε τη νύχτα μαζί τους.)
Πως προσφωνούσαν τα παιδιά τον πατέρα τους και πως τη μητέρα τους;
Α) Τον πατέρα τον προσφωνούσαν: Πατέρα (και σπανίως αφέντη ή κύρη). Ανάλογα με την ηλικία και "γέρο", β) τη μητέρα: Μάνα, μητέρα (αλλά και γερόντισσα και γριά).
Πώς προσφωνούσε ένα παιδί τον πατέρα του πατέρα του;
Παππού
Πώς τη μητέρα του πατέρα του;
Λαλά (και γιαγιά)
Πως τον πατέρα της μητέρας του;
Παππού
Πώς τη μητέρα της μητέρας του;
Λαλά (και γιαγιά)
Πώς προσφωνούσε ο παππούς τα εγγόνια του;
Με το όνομά τους (ή και παιδιά μου)
Πώς προσφωνούσε η γιαγιά τα εγγόνια της;
Με το όνομά τους (ή και παιδιά μου)
Πώς προσφωνούσε ένα παιδί τους αδελφούς του;
Με το όνομά τους (ή και αδελφέ)
Πώς τις αδελφές του;
Με το όνομά τους (ή και αδελφή)
Υπήρχαν μήπως ιδιαίτεροι όροι για το μεγαλύτερο αδελφό;
Το φωνάζανε και "Πρωτογιέ" και "Μεγάλε"
Για τη μεγαλύτερη αδελφή;
Τη φωνάζανε και "Πρωτοκόρη" και "μεγάλη"
Πώς προσφωνούσαν τα μεγαλύτερα αδέλφια τα μικρότερα;
Με το όνομά του ή "μικρέ" (ή "αποκούνι" αν ήταν το μικρότερο απ'όλα)
Πώς προσφωνούσε ένα παιδί τον αδελφό του πατέρα του;
Θείε, θειέ, μπάρμπα, πάρβα
Πώς την αδελφή του πατέρα του;
Θεία, θειά, κυαρά, τσάτσα
Πώς τον αδελφό και πώς την αδελφή της μητέρας του;
Όπως και του πατέρα
Πώς προσφωνούσαν οι θείοι τα ανήψια τους;
Με το όνομά του (ή ανιψιέ, ανιψιά)
Πώς προσφωνούσαν οι γονείς το αγόρι τους και πώς το κορίτσι τους;
Με το όνομά τους/ή παιδί μου, γιε μου, παλληκάρι μου/ κόρη μου, θυγατέρα μου/Πρωτογιέ/Πρωτοκόρη/Μικρέ-μικρή
Υπήρχαν ειδικά ονόματα για τα πρωτότοκα παιδιά; Για τα υστερότοκα;
Ό,τι αναφέρεται παραπάνω: Πρωτογιέ-πρωτοκόρη/Μεγάλε-μεγάλη/Μικρέ-μικρή/αποκούνι-αποκούνα/στερνοπαίδι-στερνοπαίδα
Πώς ονομάζοντν τα παιδιά απο άλλον πατέρα ή άλλη μητέρα;
Απλώς με τα ονόματά τους (τ'αδέλφια μας) (τα παιδιά μας)
Πώς ονομάζονταν τα δίδυμα;
Δίδυμα ή "γιμέλια"
Πώς προσφωνούσαν οι γονείς του γαμπρού τους γονείς της νύφης;
Συμπέθεροι/συμπέθερε-συμπεθέρα
Πώς προσφωνούσε η νύφη τον πεθερό της;
Πεθερέ (σπάνια: Πατέρα)
Πώς την πεθερά της;
Πεθερά (σπάνια: Μάνα ή μητέρα)
Πώς τον αδελφό και την αδελφή του άνδρα της;
Με τα ονόματά τους ή κουνιάδε-κουνιάδα
Πώς προσφωνούσε ο γαμπρός τον πεθερό του;
Πεθερέ (σπάνια: Πατέρα) (σε χρήση και το "Γέρο")
Πώς την πεθερά του;
Πεθερά (σπάνια μάνα, σε χρήση και το "Γερόντισσα")
Πώς τον αδελφό και την αδελφή της γυναίκας του;
Με το όνομά τους ή κουνιάδε-κουνιάδα
Πώς προσφωνούσε ο πεθερός το γαμπρό;
Με το όνομά του ή γαμπρέ ή παιδί μου
Πώς προσφωνούσε το γαμπρό η πεθερά;
Με το όνομά του ή γαμπρέ ή παιδί μου
Πώς προσφωνούσαν το γαμπρό τα αδέλφια της νύφης;
Με το όνομά του ή γαμπρέ
Πώς προσφωνούσαν τη νύφη οι αδελφοί του γαμπρού;
Με το όνομά της ή νύφη
Πώς προσφωνούσαν τη νύφη οι αδελφές του γαμπρού;
Με το όνομά της ή νύφη
Πώς προσφωνούσε ο σύζυγος τη σύζυγο και πώς αυτή τον άνδρα της;
Με τα ονόματά τους, άντρα, γέρο, γυναίκα, γριά
Πώς όριζαν τα βαφτιστικά ονόματα των παιδιών; (του παππού απο τον πατέρα;), ποιό στο πρώτο κορίτσι; Πώς διάλεγαν τα ονόματα των υπόλοιπων παιδιών της οικογένειας; Σε ποιες περιπτώσεις μπορούσε ο νονός να δώσει όποιο όνομα ήθελε ο ίδιος;
Το πρώτο αρσενικό έπαιρνε το όνομα του παππού απ' τον Πατέρα (εκτός αν ο άλλος παππούς είχε πεθάνει ή ήταν πιο επίσημο πρόσωπο που ήταν δυνατόν να πάρει το παιδί το δικό του όνομα). Το πρώτο κορίτσι έπαιρνε το όνομα της γιαγιάς απ' τη μητέρα (Μπορούσε όμως και να του δοθεί το όνομα της άλλης γιαγιάς όταν αυτή είχε πεθάνει ή ήταν πιο καλής θέσεως). Ανεξαρτήτως η σειρά όταν υπήρχε κάποιο τάξιμο. Τα άλλα δύο δεύτερα παιδιά (αγόρι-κορίτσι) αντίθετα έπαιρναν ονόματα του πατέρα της μητέρας το αρσενικό και της μητέρας του πατέρα το θηλυκό. Τα άλλα παιδιά έπαιρναν ονόματα από αδέλφια του πατέρα και της μητέρας.
Μπορείτε να περιγράψετε σε γενικές γραμμές πώς μοιράζονταν οι δουλειές ανάμεσα στους άνδρες και τις γυναίκες δηλαδή οι γυναίκες, εκτός απο τις δουλειές του σπιτιού και την ανατροφή των παιδιών, ποιές άλλες δουλειές έκαναν (π.χ κουβαλούσαν τα ξύλα, το νερ
Ο άντρας στις εξωτερικές δουλειές. Η γυναίκα στο σπίτι. Βοηθά όμως και στις αναγκαίες γεωργικές δουλειές η γυναίκα (τρύγο, λιομάζεμα, θέρος, συγκομιδή ψυχανθών, αλώνισμα, περιποίηση οικόσιτων ζώων). Στο φούρνο βοηθούσαν κι οι δυο (ο άντρας έφερνε τα κλαδιά και βοηθούσε και στις άλλες δουλειές για να βγει το ψωμί). Το νερό το κουβαλούσε η γυναίκα. Όταν όμως έπρεπε να το φέρουν από μακρυά πήγαινε ο άντρας με ζώα.
Ποιες απο τις αγροτικές δουλειές έκαναν οι γυναίκες;
Τις παραπάνω. Και ακόμη: Να μαζεύει από το καλοκαιρινό τα φασόλια. Να ξεραίνει και να τινάζει το σησάμι. Να ξεφλουδίζει τα ξερά κουκιά. Να κόβει στο χειρόμυλο το χοντρό (πλιγούρι) και το φάβα. Οι γεωργικές δουλειές εξαρτώνται και από τα εργατικά χέρια της οικογένειας και την οικονομική της κατάσταση.
Ποιες απο τις δουλειές που είχαν σχέση με την κτηνοτροφία εκτελούσαν οι γυναίκες;
Να μαζεύουν χόρτα και άλλες ζωοροφές (συκόφυλλα, ασκέλλες κ.λ.π.). Να αρμέγουν. Να τυροκομούν ή να βοηθούν στο τυροκομίο όταν υπάρχει ανάγκη. Να ποτίζουν τα ζώα. Να πλέκουν παστούρες. Να ράβουν σακκούλια (για τα βυζιά). Να επιτηρούν τα ζώα. Να βοηθούν στο κούρεμα των προβάτων και κατσικιών. Η περιποίηση χοίρων και πουλερικών είναι δουλειά της γυναίκας.
Αν στο χωριό υπήρχαν βιοτεχνίες περιγράψτε, αν είναι δυνατόν, ποια ήταν η συμμετοχή των γυναικών:
Μόνο σαν υφάντρα στον αργαλειό.
Ποιες θεωρούσαν αποκλειστικά ανδρικές δουλειές;
Κλάδεμα ελιών, κλάδεμα αμπελιού, όργωμα, σκάψιμο, πάτημα σταφυλιών και κουβάλημα μούστου. Καθάρισμα βαρελιών. Ρακέζεμα (απόσταξη στέμφυλων). Ξυλόκομμα μεταφορά ξύλων. Λίχνισμα. Κοπή πέτρας. Χτίσιμο. Χωματισμα δωμάτων (λιβαδίσιο χώμα στο χωμάτινο δώμα του σπιτιού για να μη στάζει τι χειμώνα). Κόπρισμα χωραφιών. Κουβάλημα σταχυών και γενικά όλες οι βαρειές δουλειές.
Τα παιδιά απο ποια ηλικία άρχιζαν να βοηθούν στις δουλειές; Ποιες δουλειές ανέθεταν στα αγόρια και ποιες στα κορίτσια;
Σε γεωργικές δουλειές και σε δουλειές του σπιτιού. Από πριν τελειώσουν το Δημοτ. Σχολείο αγόρια και κορίτσια. Αλλά κυρίως αφού τελείωναν το Δημοτικό. Και τα μεν αγόρια βοηθούσαν τον απτέρα ή και τη μάνα σε εξωτερικές δουλειές (Γεωργικές-περιποίησης ζώων-άλλες "απαγγελιές") τα δε κορίτσια τη μητέρα μέσα και έξω από το σπίτι. Από 14-15 χρονών τα αγόρια έβγαιναν και στα μεροκάματα.
Ποιες ήταν οι συνήθειες του τόπου σχετικά με τους γάμους; Τα παιδιά μιας οικογένειεας παντρεύονταν ανάλογα με την ηλικία τους ή έπρεπε πρώτα να παντρευτούν όλα τα κορίτσια και έπειτα τα αγόρια της οικογένειας;
Ο μοναχογιός έπρεπε να βοηθήσει να παντρευτούν τα κορίτσια και μετά αυτός. Όταν ήταν πολλά αγόρια και μια κόρη βοηθούσαν όλα, αλλά τη μεγαλύτερη υποχρέωση την είχαν τα πιο μικρά απ' αυτή αγόρια και ιδιαιτέρως το μικρότερο. Όταν πάλι ήταν και αγόρια και κορίτσια κάθε αγόρι αναλάβαινε να παντρέψει μια αδελφή (ή όλα μαζί φρόντιζαν για την κάθε μια). Τη λαβαίνανε υπ' όψιν άλλα όχι κατά τρόπο αυστηρό τη σειρά γεννήσεως (χωριστά για τα αγόρια και χωριστά για τα κορίτσια).
Ποια θεωρούσαν ως κανονική ηλικία γάμου για τις γυναίκες και ποια για τους άνδρες; Ήταν επιτρεπτό ή συνηθισμένο η γυναίκα να είναι μεγαλύτερη απο τον άνδρα;
Για τον άντρα μετά το στρατιωτικό του κι αφού εξεπλήρωνε και της οικογένειας τις υποχρεώσεις (γάμος αδελφής-εξόφληση χρέους κ.τ.τ.) (25-30 χρονών)Για τη γυναίκα, όταν έκανε την προίκα της "κι έπηζε το μυαλό της" (20-25 χρονών). Δεν ήταν καθόλου συνηθισμένο να είναι μεγαλύτερη η γυναίκα από τον άντρα αλλά οπωσδήποτε ήταν επιτρεπτό όταν τύχαινε.
Η συνήθεια ήταν ο γαμπρός και η νύφη να είναι απο το ίδιο χωριό; Αν όχι απο ποια χωριά διάλεγαν συνήθως τους γαμπρούς και απο ποια τις νύφες; Μπορείτε να τα ονοματίσετε;
Πάντοτε προτιμούσαν να είναι ο γαμπρός και η νύφη από το ίδιο χωριό ή τουλάχιστον από ένα από τα γειτονικά χωριά (Κολοφάνα-Βρούτση-Καμάρι) Όμως δεν απόκλειαν και την περίπτωση να πάρουν κι από άλλο χωριό του νησιού (Κατάπολα-Χώρα-Γιαλή) ή κι από άλλο μέρος.
Που εγκαθίστατο το νέο ζευγάρι μετά το γάμο; στο πατρικό του γαμπρού; στο πατρικό της νύφης; σε κάποιο καινούριο σπίτι; αποτελούσε το σπίτι αυτό προίκα της νύφης;
Καθότανε το νέο ανδρόγυνο - εκτός σπανιών περιπτώσεων - σε ξεχωριστό δικό τους σπίτι που ήταν προίκα της νύφης (συνηθισμένο ήταν ο γαμπρός να εγκαθίσταντο στο χωριό της νύφης).
Συνέβαινε μήπως όλα τα αγόρια μιας οικογένειας, όταν παντρεύονταν, να φέρνουν τις γυναίκες τους στο πατρικό τους; Τι γινόταν τότε; Ζούσαν όλοι μαζί, εργάζονταν, έτρωγαν μαζί, κοιμόνταν κάτω απο την ίδια στέγη;
Τέτοια συνήθεια δεν υπήρχε. Το κάθε παιδί που παντρευόταν, είχε δικό του, ξεχωριστό, σπίτι (συνήθως της νύφης προίκα)
Κρατούσαν τα αδέλφια την περιουσία αδιαίρετη;
Τα άγαμα αδέλφια την κρατούσαν αδιαίρετη την περιουσία. Τα παντρεμένα έπαιρνε το καθένα το μερίδιο. Σε σπάνιες περιπτώσεις τα παντρεμένα αδέλφια εξακολουθούσαν να δουλεύουν "τη μεγάλη μέση" (να εργάζονται για λογαριασμό της οικογένειας)
Πότε χώριζαν τα αδέλφια; Όταν πέθαινε ο πατέρας; Όταν γίνονται πολλοί και δεν τους χωρούσε πια το σπίτι; Ποιοι λόγοι μπορούσαν να επισπευσουν το χωρισμό των αδελφών;
Τα αδέλφια χώριζαν συνήθως μετά το γάμο τους. Αν όμως όλα δουλεύανε, και παντρεμένα ακόμη, για λογαριασμό της οικογενείας, τότε χωρίζανε με το θάνατο του πατέρα. Ο θάνατος του πατέρα μπορούσε να επισπεύσει τον χωρισμό των αδελφών.
Όταν όλα τα παιδιά άνοιγαν δικό τους σπιτικό, ποιος παρέμενε στο πατρικό μαζί με τους γονείς; Ο μεγαλύτερος γιος; Η μεγαλύτερη κόρη; Ο μικρότερος γιος; Η μικρότερη κόρη; Οποιο παιδί θα διάλεγαν οι γονείς;
Συνήθως κοντά στους γονείς έμενε εκείνη η κόρη που τελευταία παντρευόταν χωρίς να είναι απαραίτητο και να συγκατοικούν. Εκτός αν οι γονείς είχαν αλλοιώς κανονίσει. Πάντως γενικά οι γονείς προτιμούσανε να μένουν κοντά σε κόρη παρά σε γιο. (Το παιδί που έκριναν κατάλληλο οι γονείς για να τους προσέξει στα γηρατειά τους το ικανοποιούσανε από πλευράς προίκας κάπως ιδιαιτέρως)
Σε ποιες περιπτώσεις μια οικογένεια έπαιρνε σώγαμπρο;
Τελείως ασυνήθιστο στον τόπο μας αυτό. Εθεωρείτο ντροπή για την οικογένεια να εγκατασταθεί στο σπίτι μόνιμα ο μέλλων γαμπρός.
Πότε δυο άτομα δεν μπορούσαν, λόγω συγγένειας, να παντρευτούν μεταξύ τους; Υπήρξε ποτέ στο χωριό περίπτωση γάμου μεταξύ πρώτων εξαδέλφων; Αν ναι, ήταν εξαδέλφια απο πατέρα ή απο μητέρα;
Απαγορευόταν ο γάμος μέχρι και 6ου βαθμού συγγένεια (δεύτερα εξαδέλφια) Κι αν αγαπήθηκαν στενοί συγγενείς αντιμετώπιζαν ισχυρή την αντίδραση των οικογενειών. Και τέτοιοι γάμοι, σπάνιοι βέβαια, γινόταν "με κλέψιμο" εκτός χωριού. Περίπτωση γάμου μεταξύ πρώτων εξαδέλφων δεν υπήρξε στο χωριό αυτό.
Για τα δεύτερα εξαδέλφια, αν ήθελαν να παντρευτούν, υπήρχε κώλυμα;
Ναι υπήρχε κώλυμα. Κι αν υπήρχε μια τέτοια περίπτωσι τότε, παντρευότανε "με κλέψιμο" και "κατ' οικονομίαν" (Ή αν συμφωνούσαν οι οικογένειες, πήγαινανε σ' άλλο μέρος για να γίνει ο γάμος).
Μήπως δύο άτομα δεν μπορούσαν να παντρευτούν αν είχαν κοινό επώνυμο;
Στο ζήτημα του γάμου δεν έπαιζε κανένα ρόλο το κοινό επίθετο, φθάνει να μην υπήρχε κώλυμα.
Υπήρξαν παλαιότερα στο χωριό περιπτώσεις διαζυγίων; Αν ναι για ποιους κυρίως λόγους;
Σπανιώτατη η περίπτωση. Και μόνο για λόγους τιμής.
Ποιος συνήθως στεφάνωνε το ζευγάρι; Ο νονός του γαμπρού ή ο νονός της νύφς;
Προτιμούσαν πάντοτε το νονό του γαμπρού. Όταν αυτός είχε κάποιο κώλυμα τότε εστρέφοντο σε άλλο φιλικό ή συγγενικό πρόσωπο, το οποίο την επιζητούσε την κουμπαριά.
Ποιος βάφτιζε το πρώτο και ποιοι τα υπόλοιπα παιδιά του ζευγαριού; Μήπως όλα τα παιδιά μιας οικογένειας είχαν τον ίδιο νονό;
Το πρώτο παιδί, αν αυτός το ήθελε, το βάπτιζε ο κουμπάρος στο γάμο του ανδρογύνου (Σχετικό και το δίστιχο του γάμου: "Κουμπάρε που στεφάνωσες και γύρισες τον γύρο/να σ' αξιώσει ο Θεός να βάλεις και το μύρο"). Τα υπόλοιπα παιδιά τα βάπτιζαν συγγενικά ή φιλικά πρόσωπα. Ποτέ όλα τα παιδιά της οικογένειας δεν είχαν τον ίδιο νονό. Σπανιώτατα και τα δύο.
Στις περιπτώσεις που μια οικογένεια άλλαζε κουμπάρο ή ήθελε να βρει έναν καινούριο, προτιμούσαν να είναι κάποιος συγγενής ή φίλος ή κάποιος πλούσιος και κοινωνικά ανώτερος;
Προτιμούσαν άνθρωπο καλό και με όνομα στην κοινωνία. Άνθρωπο νοικοκύρη. Με προτίμηση τα συγγενικά ή φιλικά πρόσωπα. (Χωρίς όμως να αποκλειόταν και η προτίμηση σε κάποιο πλούσιο ή κοινωνικά ανώτερο πρόσωπο)
Μεταξύ οικογενειών που συνδέονταν με κουμπαριά, επιτρεπόταν ή απαγορευόταν ο γάμος;
Τα παιδιά του νονού μπορούσαν να παντρευτούν από την οικογένεια του κουμπάρου όποιο άλλο παιδί εκτός από τον "καλαδελφό" τους. Κι από το σπιτικό του κουμπάρου μόνο ο "καλαδελφός" δεν μπορούσε να ζητήσει σε γάμο παιδί από την οικογένεια του νονού.
Δυο παιδιά που είχαν τον ίδιο νονό μπορούσαν ποτέ να παντρευτούν μεταξύ τους;
Όχι, γιατί ήταν "καλαδέλφια".
Σε ποιες περιπτώσεις δυο άνθρωποι αποφάσιζαν να γίνουν αδελφοποιτοί;
Δεν υπήρξε ποτέ μια τέτοια συνήθεια.
Υπήρχε παλαιότερα στο χωριό ο θεσμός της προίκας;
Υπήρχε. Όποιος πάντρευε το παιδί του κάτι το προίκιζε (σπάνια με την απαίτηση του γαμπρού). Και το κάτι αυτό ήταν στο όνομα της νύφης. Αλλά υπήρξαν και περιπτώσεις που εδίδετο απευθείας στον γαμπρό.
Η προικοδοσία γινόταν προφορικά ή με προικοσύμφωνα; Πως ελέγοντο τα προικοσύμφωνα;
Γινόταν και προικοσύμφωνα. Όμως συνήθως τα συμφωνούσαν με λόγια "αυτά έχω να σου δώσω παιδί μου".
Μήπως εκτός απο τα προικοσύμφωνα γνωρίζετε να υπήρχε και κάποιο άλλο είδος γαμηλίων συμβολαίων;
Από τις υπάρχουσε πληροφορίες δεν γινότανε άλλο είδος γαμήλιων συμβολαίων.
Ποιοι συνέτασσαν και ποιοι υπέγραφαν τα προικοσύμφωνα;
Ο συμβολαιογράφος για να έχει κύρος.
Εκτός απο τα είδη οικοσυσκευής και το ρουχισμό τι άλλο έπαιρνε συνήθως ένα κορίτσι ως προίκα; -Χρήματα; Πόσα περίπου;
Δεν συνιθήζονταν τα χρήματα. Εκτός αν το κορίτσι παντρευόταν στα ξένα, χωρίς άλλη προίκα (Πουλούσανε τότε το μερίδιό της ή κάτι άλλο ή ζώα ή κάνανε δάνειο) και της δίνανε χρήματα για να οργανώσει το νοικοκυριό της εκεί στην ξενιτειά.
Σπίτι; Επιπλωμένο;
Σπίτι επιπλωμένο και εξοπλισμένο.
Που; Στο χωριό; Σε κάποια γειτονική πόλη;
Συνήθως στο χωριό. Εκτός αν ο γαμπρός ήταν από άλλο χωριό και αποφάσιζαν να κατοικήσουν εκεί.
Χωράφια;
Ναι. Έπαιρνε το μερίδιο της από την κτηματική περιουσία.
Δέντρα; ζωα; καϊκια;
Αν είχε η οικογένεια έδιναν και ελιές έδιναν και ζώα (για το πρώτο νοικοκυριό).
Όλα τα κορίτσια μιας οικογένειας έπαιρναν την ίδια προίκα; Μήπως κάποιο απο αυτά (λ.χ η πρωτότοκη) έπαιρνε κατ έθιμο μεγαλύτερο μερίδιο;
Μεγαλύτερο μερίδιο μπορούσε να δοθεί σε κάποιο κορίτσι που θ' αναλάμβανε να "γεροκομήσει" τους γονείς και να κάμει μετά το θάνατό τους την κηδεία και τα μνημόσυνα. Ή και σε κάποιο άλλο που πολλά προσέφερε στην οικογένεια. Ή ακόμη σε κορίτσι ασθενικό ή με κάποια αναπηρία. Στην πρωτοκόρη μπορούσε να δοθεί όλη η προίκα της μάνας σε ρουχισμό. Μπορούσε να δοθεί μικρότερο μερίδιο σε κορίτσι που δεν έκαμε καλό γάμο.
Μήπως κάποιο απο τα κορίτσια της οικογένειας έπαιρνε προίκα ολόκληρη την πατρική περιουσία, ανεξάρτητας απο την ύπαρξη αλλων παιδιών, αγοριών ή κοριτσιών;
Όχι. Σχετικά και τα προηγούμενα.
Μήπως η προίκα της μητέρας ( σπίτι, χρήματα ή άλλα αγαθα) μεταβιβαζόταν ως προίκα στις κόρες της; Στην περίπτωση αυτή, αν μια γυναίκα αποκτούσε μόνο γιους, σε ποιον μεταβιβαζόταν η προίκα της;
Συνηθιζόταν η προίκα της μάνας (κτηματική περιουσία) να πηγαίνει στα κορίτσια. Όταν όμως η προίκα της ήταν μεγάλη έδινε και στα αγόρια. Κι αν αποκτούσε η μάνα μόνο γιούς σ' αυτούς μοιραζόταν η περιουσία της.
Εκτός απο τον πατέρα είχαν μήπως και οι αδελφοί υποχρέωση να συνεισφέρουν στην προίκιση των κοριτσιών της οικογένειας; Μήπως αυτό συνέβαινε μόνο στις περιπτώσεις θανάτου του πατέρα;
Βοηθούσαν τα αγόρια και ιδιαιτέρως τα άγαμα να γίνει η προίκα των κοριτσιών (σπίτι-ρουχισμός-έπιπλα). Και η βοήθεια αυτή εθεωρείτον πλέον ηθική υποχρέωση μεγάλη όταν τα κορίτσια έμεναν ορφανά από πατέρα, που είχαν ανάγκη μεγαλύτερης προστασίας.
Μια γυναίκα που έπαιρνε προίκα, είχε δικαίωμα να ζητήσει και κληρονομικό μερίδιο;
Και αν εδικαιούτο δεν το εζητούσε εκτός αν η δική της οικογένεια την πίεζε. Τις περισσότερες φορές οι κληρονομικές διαφορές λυνόταν αδελφικά. Και οι υπόλοιπες με την επέμβαση συγγενών και φίλων.
Αν μια παντρεμένη γυναίκα πέθαινε άτεκνη, η προίκα της επιστρεφόταν στην οικογένειά της ή παρέμενε στον άνδρα της;
Αν αυτή ήταν "άγραφη" (την ακίνητη περιουσία, δηλαδή, δεν την είχε ο πατέρας με συμβόλαιο δώσει στη θυγατέρα του) γύριζε πάλι στην πατρική οικογένεια. Αν όμως ήταν γραμμένη στο όνομα της κόρης ο γαμπρός έπαιρνε το νόμιμο μερίδιο (αντρομοίρι).
Μήπως στα μέρη σας υπήρχε η συνήθεια ο γαμπρός να δίνει ζώα ή αλλά πράγματα στον πεθερό πρίν απο το γάμο; Πως λεγόταν η προσφορά αυτή;
Όχι [Απλώς ο γαμπρός πήγαινε "πεσκέσα"στην οικογένεια του πενθερού (δηλαδή διάφορα δώρα, συνήθως από την παραγωγή του ή και αγοραστά (κρέας, μέλι, ψάρια, φρούτα, γλυκά, κρασί κ.λ.π.)]
Ποιος ακριβώς έδινε; Ο γαμπρός ή ο πατέρας του;
Τα μικροδώρα αυτά τα πρόσφερε ο γαμπρός. Δεν ήταν όμως λίγες οι φορές που κι ο πατέρας πήγαινε στο σπίτι ου συμπέθερου τέτοια πεσκέσα (και γινότανε ανταλλαγή δώρων).
Πότε έδιναν την προσφορά; Πρίν απο το γάμο ή κατά τη στιγμή του γάμου;
Τα πεσκέσα αυτά τα πήγαιναν προ του γάμου, που πήγαινε ο γαμπρός και τον περιποιότανε.
Ποιοι μοιράζονταν την προσφορά;
Απ' αυτά που πήγαινε ο γαμπρός έτρωγε όλη η οικογένεια.
Πως γινόταν η μεταβίβαση της πατρικής περιουσίας στα αγόρια της οικογένειας; Πότε, με άλλα λόγια, τα αγόρια της οικογένειας έπαιρναν το μερίδιο που τους αναλογούσε; Κατά τη στιγμή του γάμου τους; Υστερα απο το θάνατο του πατέρα; Ύστερα απο το θάνατο και τ
Υπάρχουν παραδείγματα όλων των περιπτώσεων. Πάντως αυτό εξηρτάτο από τη θέληση των γονιών, την οικονομική κατάσταση της οικογενείας και τις απαιτήσεις των παιδιών.
Ολα τα αγόρια της οικογένειας κληρονομούσαν ίσα μερίδια ή μήπως κάποιο απο αυτά, π.χ ο πρωτότοκος ή ο υστερότοκος κληρονομούσε μεγαλύτερο μερίδιο της πατρικής περιουσίας;
Συνήθως μεγαλύτερο μερίδιο έδιναν οι γονείς σ' εκείνο το αγόρι που προσέφερε περισσότερα στην οικογένεια (για να μεγαλώσουν τα παιδιά, να παντρευτούν τα κορίτσια, να εξοφληθεί το χρέος, για να θεραπευθεί άρρωστος της οικογένειας κ.τ.τ.) Ή σε αγόρι που αναλάβαινε υπό την προστασία του ανάπηρο αδελφό. Ή έπειτα από προφορική παραγγελία του παππού που έδωσε την περιουσία (επειδή του δώσανε το όνομά του) Ή και λόγω συμπαθείας.
Το μερίδιο που έπαιρναν τα κορίτσια της οικογένειας (είτε ως προίκα είτε ως κληρονομική μερίδα) ήταν ίσο, μικρότερο ή μεγαλύτερο απο το μερίδιο που έπαιρναν τα αγόρια;
Υπήρχε η συνήθεια τα κορίτσια "σαν αδύνατο μέρος" να παίρνουνε μεγαλύτερο μερίδιο. Αυτό όμως δεν ήταν και απόλυτο. Η συμπεριφορά του κοριτσιού, η προσφορά της στο νοικοκυριό της οικογένειας, η συμπεριφορά και οι απαιτήσεις του γαμπρού έπαιζαν ρόλο σημαντικό στις αποφάσεις των γονιών.
Η μεταβίβαση της περιουσίας γινόταν συνήθως προφορικά ή με διαθήκη;
Γινότανε και προφορικά όταν οι γονείς είχαν εμπιστοσύνη ότι τα παιδιά τους θα σεβαστούν την επιθυμία τους (αλλά καμιά φορά και από υστερόβουλη σκέψη των γονιών), αλλά κυρίως γινότανε με διαθήκη.
Μήπως το μοίρασμα της κληρονομιάς γινόταν με λαχνό; Σε ποιες περιπτώσεις ίσχυε αυτός ο τρόπς και μεταξύ ποιων συγγενών γινόταν το μοίρασμα;
Δεν γινότανε με λαχνό. Επικρατούσε το σύστημα: Ή χώρισε να διαλέξω ή να χωρίσω να διαλέξεις. Δεν είναι λίγες και οι περιπτώσεις που την μοιρασιά την έκαναν λογικοί νοικοκύρηδες, συγγενείς και μη, που τους καλούσαν τα παιδιά που ήταν κληρονόμοι, έχοντας εμπιστοσύνη στη κρίση τους.
Αν πέθαινε πρώτα ο σύζυγος, τι μερίδιο της περιουσίας αναλογούσε στη γυναίκα, στην περίπτωση που υπήρχαν παιδιά απο το γάμο;
Ή έπαιρνε το κατά νόμο μερίδιο "γυναικομοίρι" (1/4) ή παραχωρούσε το μερίδιό της στα παιδιά της με την υποχ΄ρεωση να της δίνουν κάτι για την συντήρησή της. Ή το παραχωρούσε το μερίδιο στο παιδί εκείνο που τη διακονούσε.
Αν δεν υπήρχαν παιδιά, εκτός απο τη γυναίκα, ποιοι άλλοι είχαν κληρονομικά δικαιώματα και σε ποιες περιπτώσεις;
Τότε έπαιρνε η χήρα τη μισή ακίνητη περιουσία. Και την άλλη μισή οι γονείς και τ' αδέλφια (ή οι νόμιμοι κληρονόμοι τους) του συζύγου.
Αν κάποιος αποκτούσε μόνο κόρες, όταν πέθαινε τον κληρονομούσαν οι κόρες του ή οι αδελφοί του;
Τον κληρονομούσαν οι κόρες τους, χωρίς να έχουν κανένα δικαίωμα οι αδελφοί του.
Ένα παιδί μπορούσε να κληρονομήσει τον αδελφό του πατέρα του, στην περίπτωση που αυτός δεν είχε παιδιά; Συνέβαινε το ίδιο και με τον αδελφό της μητέρας του;
Το παιδί θα μπορούσε να κληρονομήσει τον αδελφό του πατέρα ή της μητέρας της σ' αυτή την περίπτωση μόνο αν δεν ζούσαν οι δικοί του γονείς. Και, πάλι, το μερίδιο του αδελφού μόνο, αν ο θείος αυτός είχε εκτός από τον πατέρα του παιδιού, και άλλα αδέλφια ή υπήρχαν παιδιά κι άλλων αδελφών. Κι αν ζούσε η χήρα του θείου του θα έπαιρνε κι εκείνη το "γυναικομοίρι" της.
Σε ποιες περιπτώσεις ένα ζευγάρι αποφάσιζε να υιοθετήσει ένα παιδί; Αν δεν είχε καθόλου πιαδιά ή αν είχε μόνο κορίτσια;
Μόνο όταν δεν είχε καθόλου παιδιά. Αλλά στο χωριό αυτό δεν γινότανε επίσημη υιοθεσία. Παίρνανε ένα παιδί, συνήθως συγγενικό, που το είχαν σαν παιδί τους (ψυχοπαίδι) και του γράφαμε την περιουσία (μετά θάνατο).
Ποια παιδιά προτιμούσαν σ αυτές τις περιπτώσεις; Παιδιά αδελφών; Μακρινών συγγενών; ορφανά;
Προτιμούσανε παιδιά αδελφών ή άλλων στενών συγγενών.
Τι κληρονομικά δικαιώματα είχε ένα υιοθετημένο παιδί;
Εφ' όσον δεν ήταν επίσημα υιοθετημένο δεν είχε κληρονομικά δικαιώματα. Αυτά τ' αποκτούσε μόνο με διαθήκη.
Creative Commons
Αναφορά Δημιουργού - Μη Εμπορική Χρήση - Παρόμοια Διανομή 4.0 Διεθνές - CC BY-NC-SA
