Σαγκρί Νάξου

Ενότητα:

Αρχειακό και οπτικο-ακουστικό υλικό ερευνών

Όνομα χωριού

Σαγκρί

Περισσότερα...

Αριθμός

900

Κοινότητα

Σαγκρίου

Νομός

Κυκλάδων

Ποιό είναι το παλαιότερο όνομα του χωριού (αν υπάρχει);

Δεν υπάρχει παλαιότερη ονομασία του χωριού.

Μήπως το χωριό κατοικείται κυρίως από πρόσφυγες (πχ.χ Ποντίους, Μικρασιάτες ή άλλους - ποιούς; ) ή Σαρακατσάνους, Αρβανίτε, Πομάκους ή άλλες ομάδες;

Όχι

Αν όχι, υπάρχουν μήπως οικογένειες που ανήκουν σε κάποια ή σε κάποιες από τις παραπάνω ομάδες; Πόσες περίπου;

Όχι

Ποιές διαλέκτους μιλούσαν παλαιότερα οι κάτοικοι του χωριού;

Την τοπική νησιωτική διάλεκτο.

Πόσες εκκλησίες υπήρχαν παλαιότερα στο χωριό; Μήοως ξέρετε πότε είχε χτιστεί η πρώτη;

Υπήρχαν 3 εκκλησίες. Η μία, ο Άγιος μηνάς γκρεμίστηκε και στην θέση του χτίστηκε άλλη (οι Ταξιάρχες).

Σε ποιούς ανήκαν; Μήπως ήταν οικογενειακές;

Ανήκαν στην κοινότητα.

Πόσα νεκροταφεία υπήρχαν παλαιότερα στο χωριό;

Ένα

Πότε για πρώτη φορά λειτούργησε σχολείο στο χωριό;

Πολύ πριν από το '40.

Ποιές ήταν οι κυριότερες ασχολίες των κατοίκων γύρω στα 1940;

Οι κάτοικοι ασχολούνταν με την γεωργία. Κυρίως καλλιεργούσαν καπνό.

Αν υπήρχε γεωργία, ποια κυρίως προϊόντα καλλιεργούντο;

Καλλιεργούσαν καπνό, αργότερα δε οπωροκηπευτικά.

Ποιά από τα γεωργικά προϊόντα προορίζονταν για αυτοκατανάλωση και ποιά για το εμπόριο;

Ένα μέρος από αυτά τα προϊόντα ήταν για αυτοκατανάλωση. Τα υπόλοιπα ήταν για το εμπόριο.

Σήμερα ποιά προϊόντα καλλιεργούνται στην περιοχή; Εξακολουθούν οι παλιές καλλιέργειες; Αν υπάρχουν νέες, από πότε περίπου έχουν αρχίσει;

Από το 1940 και μετά σταμάτησε η καλλιέργεια καπνού. Σήμερα καλλιεργούν πατάτες, βερύκοκα, πορτοκάλια, καθώς και με την κτηνοτροφία.

Παλαιότερα το χωριό ήταν τσιφλίκι, βακούφι ή κεφαλοχώρι;

Όχι

Υπήρξαν μήπως ποτέ τα χτήματα της περιοχής εθνικές γαϊες;

Όχι

Απο πόσα στρέμματα και πάνω ένας κλήρος εθεωρείτο μεγάλος;

Λόγω της ιδιομορφίας του εδάφους, μπορεί να είχε και 100 στρέμ. Αλλά να ήταν άγονα, ενώ μικρότερος κλήρος π.χ. 20 στρέμ. να ήταν πλούσιος σε καλλιέργεια.

Πόσοι απο τους κατοίκους του χωριού είχαν τέτοιους μεγάλους κλήρους;

Αρκετοί αλλά σε άγονες περιοχές.

Σήμερα ποιο είναι το μέγεθος ενός μέσου γεωργικού κλήρου;

Περίπου 30 στρέμματα

Υπήρχε στο χωριό κτηνοτροφία;

Ελάχιστη

Υπήρχαν τσελιγκάτα στην περιοχή; Πόσα; Εξακολουθούν να υπάρχουν;

Όχι

Μήπως οι κάτοικοι του χωριού ασχολούνται κυρίως με την αλιεία;

Όχι

Μήπως παλαιότερα υπήρχαν στο χωριό οργανωμένες βιοτεχνίες; (εννοείται ως κύρια και συστηματική απασχόληση μιας μερίδας των κατοίκων του χωριού). Τί είδους βιοτεχνίες ήταν;

Όχι

Ποιους φόρους πλήρωναν παλαιότερα οι κάτοικοι του χωριού; Σε ποιούς τους πλήρωναν;

Το φόρο του κράτους. Τον πλήρωνε στον Έφορο της Νάξου.

Σε πόσες κοινωνικές τάξεις χωρίζονταν παλαιότερα οι κάτοικοι του χωριού και πως διακρίνονταν μεταξύ τους;

Δεν υπήρχαν τάξεις (ταξικές διαφορές).

Ηταν συνηθισμένο οι κάτοικοι του χωριού να προσφέρουν την εργασία τους χωρίς αμοιβή για την εκτέλεση έργων που τυχόν ήταν αναγκαία στην κοινότητα (π.χ. χτίσιμο σχολείου, εκκλησίας, κατασκευή δρόμου κ.α ;

Υπήρχε η "προσωπική".

Η συμμετοχή ήταν υποχρεωτική για όλους τους άνδρες; Απο ποιά ήλικία; Γυναίκες συμμετείχαν;

Η συμμετοχή των ανδρών ήταν υποχρεωτική από 17 χρονών και πάνω. Οι γυναίκες δεν συμμετείχαν.

Αν κάποιος αρνιόταν να συμμετάσχει, τον τιμωρούσαν; Πως;

Πλήρωνε όσο αναλογούσε η δουλειά που θα του ανέθετε.

Ήταν η αλληλοβοήθεια συνηθισμένο φαινόμενο ανάμεσα στις οικογένειες της κοινότητας; Σε ποιες κυρίως εργασίες ίσχυε: στις πιο επείγουσες γεωργικές εργασίες όπως π.χ τρύγος, θέρος ή σε όλες ανεξαιρέτως τις γεωργικές εργασίες;

Σε όλες τις γεωργικές εργασίες, υπήρχε και υπάρχει αλληλοβοήθεια.

Εκτός απο τις γεωργικές εργασίες σε ποιες άλλες περιπτώσεις ίσχυε η αλληλοβοήθεια (π.χ για το χτίσιμο των σπιτιών);

Ειδικότερα όταν έριχνε κάποιος ταράτσα.

Μήπως η αλληλοβοήθεια ήταν περισσότερο αναπτυγμένη μεταξύ των γυναικών; Για ποιες κυρίως δουλειές;

Κυρίως στις δουλειές του σπιτιού.

Πόσα μέλη αποτελούσαν συνήθως μιαν οικογένεια; Μπορείτε να τα ονοματίσετε (π.χ. ο πατέρας του άνδρα, ο αδελφός της γυναίκας κ.ο.κ.);

Οι δύο σύζυγοι και τα παιδιά τους.

Πως προσφωνούσαν τα παιδιά τον πατέρα τους και πως τη μητέρα τους;

Κανονικά, πατέρα και μητέρα.

Πώς προσφωνούσε ένα παιδί τον πατέρα του πατέρα του;

Παππού

Πώς τη μητέρα του πατέρα του;

Γιαγιά

Πως τον πατέρα της μητέρας του;

Παππού

Πώς τη μητέρα της μητέρας του;

Γιαγιά

Πώς προσφωνούσε ο παππούς τα εγγόνια του;

Εγγόνια

Πώς προσφωνούσε η γιαγιά τα εγγόνια της;

Εγγόνια

Πώς προσφωνούσε ένα παιδί τους αδελφούς του;

Με το μικρό τους όνομα

Πώς τις αδελφές του;

Με το μικρό τους όνομα

Υπήρχαν μήπως ιδιαίτεροι όροι για το μεγαλύτερο αδελφό;

Περισσότερες υποχρεώσεις στην δουλειά.

Για τη μεγαλύτερη αδελφή;

Βοηθούσε περισσότερο στο νοικοκυριό.

Πώς προσφωνούσαν τα μεγαλύτερα αδέλφια τα μικρότερα;

Με τα ονόματά τους

Πώς προσφωνούσε ένα παιδί τον αδελφό του πατέρα του;

Θείο

Πώς την αδελφή του πατέρα του;

Θεία

Πώς τον αδελφό και πώς την αδελφή της μητέρας του;

Θείο-Θεία

Πώς προσφωνούσαν οι θείοι τα ανήψια τους;

Ανήψια

Πώς προσφωνούσαν οι γονείς το αγόρι τους και πώς το κορίτσι τους;

Με τα ονόματά τους

Υπήρχαν ειδικά ονόματα για τα πρωτότοκα παιδιά; Για τα υστερότοκα;

Όχι

Πώς ονομάζοντν τα παιδιά απο άλλον πατέρα ή άλλη μητέρα;

Ξώγαμα

Πώς ονομάζονταν τα δίδυμα;

Δίδυμα

Πώς προσφωνούσαν οι γονείς του γαμπρού τους γονείς της νύφης;

Συμπεθέρους

Πώς προσφωνούσε η νύφη τον πεθερό της;

Πατέρα

Πώς την πεθερά της;

Μητέρα

Πώς τον αδελφό και την αδελφή του άνδρα της;

Κουνιάδο, κουνιάδα

Πώς προσφωνούσε ο γαμπρός τον πεθερό του;

Πατέρα

Πώς την πεθερά του;

Μητέρα

Πώς τον αδελφό και την αδελφή της γυναίκας του;

Κουνιάδο, κουνιάδα

Πώς προσφωνούσε ο πεθερός το γαμπρό;

Με το όνομά του

Πώς προσφωνούσε το γαμπρό η πεθερά;

Με το όνομά του

Πώς προσφωνούσαν το γαμπρό τα αδέλφια της νύφης;

Με το όνομά του

Πώς προσφωνούσαν τη νύφη οι αδελφοί του γαμπρού;

Με το όνομά της

Πώς προσφωνούσαν τη νύφη οι αδελφές του γαμπρού;

Με το όνομά της

Πώς προσφωνούσε ο σύζυγος τη σύζυγο και πώς αυτή τον άνδρα της;

Με τα ονόματά τους

Πώς όριζαν τα βαφτιστικά ονόματα των παιδιών; (του παππού απο τον πατέρα;), ποιό στο πρώτο κορίτσι; Πώς διάλεγαν τα ονόματα των υπόλοιπων παιδιών της οικογένειας; Σε ποιες περιπτώσεις μπορούσε ο νονός να δώσει όποιο όνομα ήθελε ο ίδιος;

Το πρώτο αγόρι έπαιρνε το όνομα του παππού απ' τον πατέρα του. Το πρώτο κορίτσι έπαιρνε το όνομα της γιαγιάς απ' τη μητέρα του.

Μπορείτε να περιγράψετε σε γενικές γραμμές πώς μοιράζονταν οι δουλειές ανάμεσα στους άνδρες και τις γυναίκες δηλαδή οι γυναίκες, εκτός απο τις δουλειές του σπιτιού και την ανατροφή των παιδιών, ποιές άλλες δουλειές έκαναν (π.χ κουβαλούσαν τα ξύλα, το νερ

Βοηθούσαν σε όλες τις δουλιές τους άνδρες.

Ποιες απο τις αγροτικές δουλειές έκαναν οι γυναίκες;

Βοηθούσαν τους άνδρες τους σε όλες τις δουλιές.

Ποιες απο τις δουλειές που είχαν σχέση με την κτηνοτροφία εκτελούσαν οι γυναίκες;

Στη βοσκή και στο άρμεγμα.

Ποιες απο τις δουλειές που είχαν σχέση με την αλιεία εκτελούσαν οι γυναίκες;

Δεν ασχολούνταν με την αλιεία οι κάτοικοι του χωριού.

Αν στο χωριό υπήρχαν βιοτεχνίες περιγράψτε, αν είναι δυνατόν, ποια ήταν η συμμετοχή των γυναικών:

Δεν υπήρχε βιοτεχνία.

Ποιες θεωρούσαν αποκλειστικά ανδρικές δουλειές;

Το όργωμα και οι τυροκομικές ασχολίες.

Τα παιδιά απο ποια ηλικία άρχιζαν να βοηθούν στις δουλειές; Ποιες δουλειές ανέθεταν στα αγόρια και ποιες στα κορίτσια;

Από μικρά πήγαιναν στους αγρούς αγόρια και κορίτσια. Όταν όμως τα κορίτσια μεγάλωναν, έμεναν στο σπίτι.

Ποιες ήταν οι συνήθειες του τόπου σχετικά με τους γάμους; Τα παιδιά μιας οικογένειεας παντρεύονταν ανάλογα με την ηλικία τους ή έπρεπε πρώτα να παντρευτούν όλα τα κορίτσια και έπειτα τα αγόρια της οικογένειας;

Ανάλογα με την τύχη του κάθε παιδιού.

Ποια θεωρούσαν ως κανονική ηλικία γάμου για τις γυναίκες και ποια για τους άνδρες; Ήταν επιτρεπτό ή συνηθισμένο η γυναίκα να είναι μεγαλύτερη απο τον άνδρα;

Για τις γυναίκες από 17-20. Για τους άνδρες από 25-30.

Η συνήθεια ήταν ο γαμπρός και η νύφη να είναι απο το ίδιο χωριό; Αν όχι απο ποια χωριά διάλεγαν συνήθως τους γαμπρούς και απο ποια τις νύφες; Μπορείτε να τα ονοματίσετε;

Κυρίως παντρεύονταν χωριανοί μεταξύ τους.

Που εγκαθίστατο το νέο ζευγάρι μετά το γάμο; στο πατρικό του γαμπρού; στο πατρικό της νύφης; σε κάποιο καινούριο σπίτι; αποτελούσε το σπίτι αυτό προίκα της νύφης;

Σε καινούργιο σπίτι. Η προίκα της νύφης.

Συνέβαινε μήπως όλα τα αγόρια μιας οικογένειας, όταν παντρεύονταν, να φέρνουν τις γυναίκες τους στο πατρικό τους; Τι γινόταν τότε; Ζούσαν όλοι μαζί, εργάζονταν, έτρωγαν μαζί, κοιμόνταν κάτω απο την ίδια στέγη;

Όχι

Κρατούσαν τα αδέλφια την περιουσία αδιαίρετη;

Ναι

Πότε χώριζαν τα αδέλφια; Όταν πέθαινε ο πατέρας; Όταν γίνονται πολλοί και δεν τους χωρούσε πια το σπίτι; Ποιοι λόγοι μπορούσαν να επισπευσουν το χωρισμό των αδελφών;

Όταν παντρεύονταν

Όταν όλα τα παιδιά άνοιγαν δικό τους σπιτικό, ποιος παρέμενε στο πατρικό μαζί με τους γονείς; Ο μεγαλύτερος γιος; Η μεγαλύτερη κόρη; Ο μικρότερος γιος; Η μικρότερη κόρη; Οποιο παιδί θα διάλεγαν οι γονείς;

Η μικρότερη κόρη

Πότε δυο άτομα δεν μπορούσαν, λόγω συγγένειας, να παντρευτούν μεταξύ τους; Υπήρξε ποτέ στο χωριό περίπτωση γάμου μεταξύ πρώτων εξαδέλφων; Αν ναι, ήταν εξαδέλφια απο πατέρα ή απο μητέρα;

Μέχρι και δεύτερα ξαδέλφια παντρεύονταν.

Για τα δεύτερα εξαδέλφια, αν ήθελαν να παντρευτούν, υπήρχε κώλυμα;

Όχι

Μήπως δύο άτομα δεν μπορούσαν να παντρευτούν αν είχαν κοινό επώνυμο;

Όχι

Υπήρξαν παλαιότερα στο χωριό περιπτώσεις διαζυγίων; Αν ναι για ποιους κυρίως λόγους;

Όχι

Ποιος συνήθως στεφάνωνε το ζευγάρι; Ο νονός του γαμπρού ή ο νονός της νύφς;

Κάποιος αδελφός

Ποιος βάφτιζε το πρώτο και ποιοι τα υπόλοιπα παιδιά του ζευγαριού; Μήπως όλα τα παιδιά μιας οικογένειας είχαν τον ίδιο νονό;

Ο κουμπάρος που τους στεφάνωσε. Δεν είχαν ίδιο νονό.

Στις περιπτώσεις που μια οικογένεια άλλαζε κουμπάρο ή ήθελε να βρει έναν καινούριο, προτιμούσαν να είναι κάποιος συγγενής ή φίλος ή κάποιος πλούσιος και κοινωνικά ανώτερος;

Κυρίως προτιμούσαν συγγενή ή φίλο.

Μεταξύ οικογενειών που συνδέονταν με κουμπαριά, επιτρεπόταν ή απαγορευόταν ο γάμος;

Επιτρεπόταν

Δυο παιδιά που είχαν τον ίδιο νονό μπορούσαν ποτέ να παντρευτούν μεταξύ τους;

Όχι

Υπήρχε παλαιότερα στο χωριό ο θεσμός της προίκας;

Ναι

Η προικοδοσία γινόταν προφορικά ή με προικοσύμφωνα; Πως ελέγοντο τα προικοσύμφωνα;

Η προικοδοσία γινόταν με προικοσύμφωνα.

Μήπως εκτός απο τα προικοσύμφωνα γνωρίζετε να υπήρχε και κάποιο άλλο είδος γαμηλίων συμβολαίων;

Όχι

Ποιοι συνέτασσαν και ποιοι υπέγραφαν τα προικοσύμφωνα;

Οι συμβολαιογράφοι (γαμπρός και πεθερός).

Εκτός απο τα είδη οικοσυσκευής και το ρουχισμό τι άλλο έπαιρνε συνήθως ένα κορίτσι ως προίκα; -Χρήματα; Πόσα περίπου;

Όχι

Σπίτι; Επιπλωμένο;

Χωρίς επίπλωση

Που; Στο χωριό; Σε κάποια γειτονική πόλη;

Στο χωριό

Χωράφια;

Ναι

Δέντρα; ζωα; καϊκια;

Όχι

Όλα τα κορίτσια μιας οικογένειας έπαιρναν την ίδια προίκα; Μήπως κάποιο απο αυτά (λ.χ η πρωτότοκη) έπαιρνε κατ έθιμο μεγαλύτερο μερίδιο;

Όλα τα κορίτσια έπαιρναν ισότιμη προίκα.

Μήπως κάποιο απο τα κορίτσια της οικογένειας έπαιρνε προίκα ολόκληρη την πατρική περιουσία, ανεξάρτητας απο την ύπαρξη αλλων παιδιών, αγοριών ή κοριτσιών;

Όχι

Μήπως η προίκα της μητέρας ( σπίτι, χρήματα ή άλλα αγαθα) μεταβιβαζόταν ως προίκα στις κόρες της; Στην περίπτωση αυτή, αν μια γυναίκα αποκτούσε μόνο γιους, σε ποιον μεταβιβαζόταν η προίκα της;

Η προίκα των γονιών δινόταν εξ ίσου σε όλα τα παιδιά.

Εκτός απο τον πατέρα είχαν μήπως και οι αδελφοί υποχρέωση να συνεισφέρουν στην προίκιση των κοριτσιών της οικογένειας; Μήπως αυτό συνέβαινε μόνο στις περιπτώσεις θανάτου του πατέρα;

Όχι

Μια γυναίκα που έπαιρνε προίκα, είχε δικαίωμα να ζητήσει και κληρονομικό μερίδιο;

Ναι

Αν μια παντρεμένη γυναίκα πέθαινε άτεκνη, η προίκα της επιστρεφόταν στην οικογένειά της ή παρέμενε στον άνδρα της;

Παρέμενε στον άνδρα της.

Μήπως στα μέρη σας υπήρχε η συνήθεια ο γαμπρός να δίνει ζώα ή αλλά πράγματα στον πεθερό πρίν απο το γάμο; Πως λεγόταν η προσφορά αυτή;

Όχι

Πως γινόταν η μεταβίβαση της πατρικής περιουσίας στα αγόρια της οικογένειας; Πότε, με άλλα λόγια, τα αγόρια της οικογένειας έπαιρναν το μερίδιο που τους αναλογούσε; Κατά τη στιγμή του γάμου τους; Υστερα απο το θάνατο του πατέρα; Ύστερα απο το θάνατο και τ

Η μεταβίβαση της πατρικής περιουσίας γινόταν μετά τον θάνατο των γονέων.

Ολα τα αγόρια της οικογένειας κληρονομούσαν ίσα μερίδια ή μήπως κάποιο απο αυτά, π.χ ο πρωτότοκος ή ο υστερότοκος κληρονομούσε μεγαλύτερο μερίδιο της πατρικής περιουσίας;

Όλα έπαιρναν ίσα μερίδια.

Το μερίδιο που έπαιρναν τα κορίτσια της οικογένειας (είτε ως προίκα είτε ως κληρονομική μερίδα) ήταν ίσο, μικρότερο ή μεγαλύτερο απο το μερίδιο που έπαιρναν τα αγόρια;

Το μερίδιο ήταν ίσο σε όλους.

Η μεταβίβαση της περιουσίας γινόταν συνήθως προφορικά ή με διαθήκη;

Με διαθήκη

Μήπως το μοίρασμα της κληρονομιάς γινόταν με λαχνό; Σε ποιες περιπτώσεις ίσχυε αυτός ο τρόπς και μεταξύ ποιων συγγενών γινόταν το μοίρασμα;

Όχι

Αν πέθαινε πρώτα ο σύζυγος, τι μερίδιο της περιουσίας αναλογούσε στη γυναίκα, στην περίπτωση που υπήρχαν παιδιά απο το γάμο;

Το μισό στην γυναίκα του και το άλλο μισό στα παιδιά του.

Αν δεν υπήρχαν παιδιά, εκτός απο τη γυναίκα, ποιοι άλλοι είχαν κληρονομικά δικαιώματα και σε ποιες περιπτώσεις;

Μόνο η γυναίκα του.

Αν κάποιος αποκτούσε μόνο κόρες, όταν πέθαινε τον κληρονομούσαν οι κόρες του ή οι αδελφοί του;

Οι κόρες του.

Ένα παιδί μπορούσε να κληρονομήσει τον αδελφό του πατέρα του, στην περίπτωση που αυτός δεν είχε παιδιά; Συνέβαινε το ίδιο και με τον αδελφό της μητέρας του;

Όχι

Σε ποιες περιπτώσεις ένα ζευγάρι αποφάσιζε να υιοθετήσει ένα παιδί; Αν δεν είχε καθόλου πιαδιά ή αν είχε μόνο κορίτσια;

Αν δεν είχε καθόλου παιδιά. Συνήθιζαν δε να υιοθετούν παιδί από κάποιον συγγενή τους.

Ποια παιδιά προτιμούσαν σ αυτές τις περιπτώσεις; Παιδιά αδελφών; Μακρινών συγγενών; ορφανά;

Παιδιά αδελφών

Τι κληρονομικά δικαιώματα είχε ένα υιοθετημένο παιδί;

Κληρονομούσε τους γονείς που το υϊοθέτησαν.

Creative Commons

Αναφορά Δημιουργού - Μη Εμπορική Χρήση - Παρόμοια Διανομή 4.0 Διεθνές - CC BY-NC-SA

https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/