Κάσπακας Λήμνου
Ενότητα:
Αρχειακό και οπτικο-ακουστικό υλικό ερευνών
Όνομα χωριού
Κάσπακας Λήμνου
Περισσότερα...
Αριθμός
1039
Κοινότητα
Κάσπακα
Επαρχία
Λήμνου
Νομός
Λέσβου
Ποιό είναι το παλαιότερο όνομα του χωριού (αν υπάρχει);
Κάσπακας ονομαζόταν ανέκαθεν το χωριό. Άλλο όνομα δεν υπήρχε.
Μήπως το χωριό κατοικείται κυρίως από πρόσφυγες (πχ.χ Ποντίους, Μικρασιάτες ή άλλους - ποιούς; ) ή Σαρακατσάνους, Αρβανίτε, Πομάκους ή άλλες ομάδες;
Όχι
Αν όχι, υπάρχουν μήπως οικογένειες που ανήκουν σε κάποια ή σε κάποιες από τις παραπάνω ομάδες; Πόσες περίπου;
Όχι
Οι ομάδες αυτές κατοικούσαν, παλαιότερα, σε ιδιαίτερους οικισμούς (μαχαλάδες);
Όχι
Ποιές διαλέκτους μιλούσαν παλαιότερα οι κάτοικοι του χωριού;
Πάντα την ελληνική με το λημνιακό ιδίωμα.
Πόσες εκκλησίες υπήρχαν παλαιότερα στο χωριό; Μήοως ξέρετε πότε είχε χτιστεί η πρώτη;
Δύο εκκλησίες. Η παλαιότερη χτίστηκε στα 1799.
Σε ποιούς ανήκαν; Μήπως ήταν οικογενειακές;
ΌΧΙ Ανήκαν στην Κοινότητα.
Πόσα νεκροταφεία υπήρχαν παλαιότερα στο χωριό;
Δύο. Ένα, γύρω στην παλαιά εκκλησία και το σημερινό.
Πότε για πρώτη φορά λειτούργησε σχολείο στο χωριό;
Στα 1882
Ποιές ήταν οι κυριότερες ασχολίες των κατοίκων γύρω στα 1940;
Το 80% των κατοίκων ασχολιόταν στη γεωργία και κτηνοτροφία.
Αν υπήρχε γεωργία, ποια κυρίως προϊόντα καλλιεργούντο;
Κριθάρι, σιτάρι, σμιγός, όσπρια. Η μεγάλη τους φροντίδα ήταν να εξασφαλίσουν το ψωμί στο σπίτι
Ποιά από τα γεωργικά προϊόντα προορίζονταν για αυτοκατανάλωση και ποιά για το εμπόριο;
Απ'τα παραπάνω προϊόντα όσα περίσσευαν τα πουλούσαν.
Σήμερα ποιά προϊόντα καλλιεργούνται στην περιοχή; Εξακολουθούν οι παλιές καλλιέργειες; Αν υπάρχουν νέες, από πότε περίπου έχουν αρχίσει;
Μετά το 1945 καλλιεργείτα αρκετός βίκος για τα ζώα, λίγο τριφύλλι και βαμβάκι. Σπουδαία είναι η αμπελοκαλλιέργεια και η καλλιέργεια δέντρων, ιδίως αμυγδαλιάς και συκιάς
Παλαιότερα το χωριό ήταν τσιφλίκι, βακούφι ή κεφαλοχώρι;
Κεφαλοχώρι. Πολλά αγροκτήματα ανήκαν σε ιδιώτες, ιδίως Τούρκους αγάδες, τα λεγόμενα ζευγάρια. Η έκτασή τους ήταν βοσκοτόπια. Σ'αυτά έβρισκαν κατάλληλα μέρη κι έσπερναν.
Αν ήταν τσιφλίκι ή βακούφι ποιές οικονομικές υποχρεώσεις (δοσίματα) είχαν οι καλλιεργητές προς τους γαιοκτήμονες (τσιφλικούχους) ή τα μοναστήρια;
Στα ζευγάρια : Η μισή παραγωγή, αφού έβγαινε ο σπόρος, δινόταν στους ιδιοκτήτες. Κάθε 15 μέρες έβγαζαν ένα κουρούτσι(?)(πήλινο δοχείο 2 οκάδων) γάλα, τυρί, αυγά κι ένα φορτίο ξύλα και τα πήγαιναν στο αφεντικό(ιδιοκτήτης). Αν έμενε στη Μύρινα(?) υποχρεωνόταν ο καχαγιάς να το κουβαλήσει και νερό απο μια μακρυνή πηγή με δυό βαρελάκια. Τα δοσίματα αυτά, πλην του νερού τάλεγαν "ταγίνι"(?)
Υπήρξαν μήπως ποτέ τα χτήματα της περιοχής εθνικές γαϊες;
Όχι. Μόνο μετά την ανταλλαγή των πληθυσμών (1924) έμειναν μερικά αδιάθετα και τάλεγαν ανταλλάξιμα. Τελευταίως τα μοίρασαν σε ακτήμονες κτηνοτρόφους.
Απο πόσα στρέμματα και πάνω ένας κλήρος εθεωρείτο μεγάλος;
Από εκατό και πάνω.
Πόσοι απο τους κατοίκους του χωριού είχαν τέτοιους μεγάλους κλήρους;
Τέτοιοι μεγάλοι κλήροι δε δόθηκαν στον Κάσπακα. Από τα μεγάλα αγροκτήματα, τα ζευγάρια, όπως τα λένε και σήμερα, το 95% ανήκε σε μη καλλιεργητές. Οι περισσότεροι έμειναν στη Μύρινα.
Σήμερα ποιο είναι το μέγεθος ενός μέσου γεωργικού κλήρου;
Οι κλήροι όλοι είναι κτηνοτροφικοί στον Κάσπακα. Μερικοί κτηνοτρόφοι πήραν τέτοιους απ'τα ανταλλάξιμα.
Υπήρχε στο χωριό κτηνοτροφία;
Μεγάλη, δεδομένου ότι η περιοχή του κατά το 85% είναι ορεινή.
Πότε άρχισε να υπάρχει οικόσιτη κτηνοτροφία στο χωριό;
Από της ιδρύσεώς του.
Υπήρχαν τσελιγκάτα στην περιοχή; Πόσα; Εξακολουθούν να υπάρχουν;
Ούτε υπήρξαν ούτε υπάρχουν. Τα ζευγάρια, εκτάσεως πολλές φορές και 1.000 στρεμμάτων με κτιριακές εγκαταστάσεις(σταύλους, αχερώνες, κατοικίες), εκμεταλλευόταν ο καχαγιάς(γεωργοκτηνοτρόφος)
Μήπως οι κάτοικοι του χωριού ασχολούνται κυρίως με την αλιεία;
Όχι
Μήπως παλαιότερα υπήρχαν στο χωριό οργανωμένες βιοτεχνίες; (εννοείται ως κύρια και συστηματική απασχόληση μιας μερίδας των κατοίκων του χωριού). Τί είδους βιοτεχνίες ήταν;
Όχι
Μήπως οι παλαιότεροι θυμούνται ή γνωρίζουν στοιχεία σχετικά με προηγούμενη κοινοτική οργάνωση, τυχόν ύπαρξη κοινοτικών αρχόντων και κοινοτικών συμβουλίων;
Για να διοικηθεί το χωριό οι κάτοικοι διορίζανε τους "γεροντάδες" ή "αγάδες" και αυτοί μεταξύ τους τον πρωτόγερο ή Μουχτάρη(Αυτά επί Τουρκοκρατίας). Από την απελευθέρωση (8 Οκτωβρίου 1912) τη διοίκηση ανέλαβε ο Πρόεδρος και το Κοινοτικό Συμβούλιο.
Ποιους φόρους πλήρωναν παλαιότερα οι κάτοικοι του χωριού; Σε ποιούς τους πλήρωναν;
Για την εκτέλεση κοινοτικών έργων πλήρωναν στον Πρωτόγερο ένα μικρό ποσοστό απ'τη γεωργική παραγωγή. Στους Τούρκους το ίδιο. Για να το εισπράξουν οι Τούρκοι είχανε τους "¨ταξιλτάρηδες".
Σε πόσες κοινωνικές τάξεις χωρίζονταν παλαιότερα οι κάτοικοι του χωριού και πως διακρίνονταν μεταξύ τους;
Σε δύο : 1)Στους αρχοντάδες ή το "αρχοντολόγι" και 2)στη "φτωχολογιά" Τους πρώτους προσφωνούσαν με το κυρ.(κυρ-Γιάννης, κυρ-Κώστας) Οι πρώτοι ντύνονταν με ωραία μαύρα ενδύματα και παπούτσια. Οι άλλοι με λευκά και στα πόδια τσαρούχια από δέρμα χοίρου.
Ηταν συνηθισμένο οι κάτοικοι του χωριού να προσφέρουν την εργασία τους χωρίς αμοιβή για την εκτέλεση έργων που τυχόν ήταν αναγκαία στην κοινότητα (π.χ. χτίσιμο σχολείου, εκκλησίας, κατασκευή δρόμου κ.α ;
Ναι. Την προσωπική αυτή εργασία την έλεγαν "αγγαρειά".
Η συμμετοχή ήταν υποχρεωτική για όλους τους άνδρες; Απο ποιά ήλικία; Γυναίκες συμμετείχαν;
Η συμμετοχή ήταν υποχρεωτική μόνο για τους άντρες. Απ'το 20ο έτος μέχρι τα 60. Οι γυναίκες δεν συμμετείχαν.
Αν κάποιος αρνιόταν να συμμετάσχει, τον τιμωρούσαν; Πως;
Ναι. Πλήρωνε σε χρήμα το αντίτιμο του ημερομισθίου.
Ήταν η αλληλοβοήθεια συνηθισμένο φαινόμενο ανάμεσα στις οικογένειες της κοινότητας; Σε ποιες κυρίως εργασίες ίσχυε: στις πιο επείγουσες γεωργικές εργασίες όπως π.χ τρύγος, θέρος ή σε όλες ανεξαιρέτως τις γεωργικές εργασίες;
Ναι. Σε χτίσιμο τοίχων σε αγροκτήματα, σε θέρος, σε τρύγος, σε φύτεμα αμπελιού και άλλες γεωργικές εργασίες. Την αλληλοβοήθεια αυτή την έλεγαν "ζγιαφέντ" και τη συνήθιζαν πολύ. Ο ιδιοκτήτης όφειλε να τους φιλοξενήσει εκέινη την ημέρα, σφάζοντας απ'το κοπάδι του ένα ζώο.
Εκτός απο τις γεωργικές εργασίες σε ποιες άλλες περιπτώσεις ίσχυε η αλληλοβοήθεια (π.χ για το χτίσιμο των σπιτιών);
Για χτίσιμο σπιτιών, σταύλων,
Μήπως η αλληλοβοήθεια ήταν περισσότερο αναπτυγμένη μεταξύ των γυναικών; Για ποιες κυρίως δουλειές;
Όπου ήταν δυνατό συμμετείχαν κι οι γυναίκες π.χ. καθάρισμα καλαμιών που έβαζαν στις σκεπές. Μεταξύ τους βοηθιόταν στην ύφανση πανιών και στο πλύσιμο ρούχων. Αλλά όχι περισσότεροι ανεπτυγμένη.
Πόσα μέλη αποτελούσαν συνήθως μιαν οικογένεια; Μπορείτε να τα ονοματίσετε (π.χ. ο πατέρας του άνδρα, ο αδελφός της γυναίκας κ.ο.κ.);
Το αντρόγυνο και τα παιδιά. Οι γονείς αμφοτέρων έμειναν χωριστά. Μια λημνιά παροιμία λέει : "Το παιδί μ' το πάντρεψα γείτονα το έκαμα".
Πως προσφωνούσαν τα παιδιά τον πατέρα τους και πως τη μητέρα τους;
Πατέρα ή μπαμπά, μάνα
Πώς προσφωνούσε ένα παιδί τον πατέρα του πατέρα του;
Παππού
Πώς τη μητέρα του πατέρα του;
Μανάκα παλαιότερα, τώρα γιαγιά
Πως τον πατέρα της μητέρας του;
Παππού
Πώς τη μητέρα της μητέρας του;
Παλαιότερα μανάκα, τώρα γιαγιά
Πώς προσφωνούσε ο παππούς τα εγγόνια του;
Αγγονός, αγγονή ή με το όνομά τους
Πώς προσφωνούσε η γιαγιά τα εγγόνια της;
Οπως κι ο παππούς
Πώς προσφωνούσε ένα παιδί τους αδελφούς του;
Αδερφός, αδέρφι
Πώς τις αδελφές του;
Αδερφή
Υπήρχαν μήπως ιδιαίτεροι όροι για το μεγαλύτερο αδελφό;
Όχι
Για τη μεγαλύτερη αδελφή;
Όχι
Πώς προσφωνούσαν τα μεγαλύτερα αδέλφια τα μικρότερα;
Αδερφάκι μ'
Πώς προσφωνούσε ένα παιδί τον αδελφό του πατέρα του;
Μπάρμπα ή θείο
Πώς την αδελφή του πατέρα του;
Θειά ή τσάτσα
Πώς τον αδελφό και πώς την αδελφή της μητέρας του;
Μπάρμπα ή θειό, θειά ή τσάτσα
Πώς προσφωνούσαν οι θείοι τα ανήψια τους;
Ανήψια
Πώς προσφωνούσαν οι γονείς το αγόρι τους και πώς το κορίτσι τους;
Ο γυιός μου, η κόρη μ', η δυχατέρα μ'.
Υπήρχαν ειδικά ονόματα για τα πρωτότοκα παιδιά; Για τα υστερότοκα;
Ο πρωτοκούλικος(?), το στεροπαίδ'.
Πώς ονομάζοντν τα παιδιά απο άλλον πατέρα ή άλλη μητέρα;
Προγόνια
Πώς ονομάζονταν τα δίδυμα;
Δμάρκα
Πώς προσφωνούσαν οι γονείς του γαμπρού τους γονείς της νύφης;
Ζμπεθέρ'
Πώς προσφωνούσε η νύφη τον πεθερό της;
Πατέρα
Πώς την πεθερά της;
Μητέρα
Πώς τον αδελφό και την αδελφή του άνδρα της;
Κουνιάδος. Αν ήταν μικρής ηλικίας "το κονιαδάκι μ'."
Πώς προσφωνούσε ο γαμπρός τον πεθερό του;
Πατέρα ή πεθερέ.
Πώς την πεθερά του;
Μητέρα ή πεθερά
Πώς τον αδελφό και την αδελφή της γυναίκας του;
Κουνιάδος, κουνιάδα.
Πώς προσφωνούσε ο πεθερός το γαμπρό;
Γαμπρέ μ', παιδί μ'.
Πώς προσφωνούσε το γαμπρό η πεθερά;
Οπως κι ο πεθερός,
Πώς προσφωνούσαν το γαμπρό τα αδέλφια της νύφης;
Ο γαμπρός μας ή με το όνομά του.
Πώς προσφωνούσαν τη νύφη οι αδελφοί του γαμπρού;
Νύφ'
Πώς προσφωνούσαν τη νύφη οι αδελφές του γαμπρού;
Νύφ'
Πώς προσφωνούσε ο σύζυγος τη σύζυγο και πώς αυτή τον άνδρα της;
Γυναίκα, κυρά. Εκείνη άντρα μ' ή με το όνομά του.
Πώς όριζαν τα βαφτιστικά ονόματα των παιδιών; (του παππού απο τον πατέρα;), ποιό στο πρώτο κορίτσι; Πώς διάλεγαν τα ονόματα των υπόλοιπων παιδιών της οικογένειας; Σε ποιες περιπτώσεις μπορούσε ο νονός να δώσει όποιο όνομα ήθελε ο ίδιος;
Το όνομα του παππού απ'τον πατέρα. Στο κορίτσι το όνομα της γιαγιάς απ'τον πατέρα. Στα δεύτερα απ'τη μητέρα. Στο τρίτο όποιο ήθελε ο νονός.
Μπορείτε να περιγράψετε σε γενικές γραμμές πώς μοιράζονταν οι δουλειές ανάμεσα στους άνδρες και τις γυναίκες δηλαδή οι γυναίκες, εκτός απο τις δουλειές του σπιτιού και την ανατροφή των παιδιών, ποιές άλλες δουλειές έκαναν (π.χ κουβαλούσαν τα ξύλα, το νερ
Έφερναν νερό και φρόντιζαν για τα οικόσιτα. Βοηθούσαν στις αγροτικές δουλειές θέρισμα, αλώνισμα, σκάλισμα. Τα ξύλα τα φρόντιζε μόνο ο σύζυγος.
Ποιες απο τις αγροτικές δουλειές έκαναν οι γυναίκες;
Πάντα μαζί με τον άντρα βοηθούσαν σ'όλες τις δουλειές.
Ποιες απο τις δουλειές που είχαν σχέση με την κτηνοτροφία εκτελούσαν οι γυναίκες;
Εκτός απ'τη φροντίδα για τις κότες ή για την κλώσα τις άλλες τις έκανε συνεργαζόμενη με τον άντρα.
Ποιες απο τις δουλειές που είχαν σχέση με την αλιεία εκτελούσαν οι γυναίκες;
Οι λιγοστοί αλιείς δεν απασχολούσαν τις γυναίκες τους.
Αν στο χωριό υπήρχαν βιοτεχνίες περιγράψτε, αν είναι δυνατόν, ποια ήταν η συμμετοχή των γυναικών:
Δεν υπήρχαν βιοτεχνίες.
Ποιες θεωρούσαν αποκλειστικά ανδρικές δουλειές;
Το δέσιμο των δεματιών κατά το θερισμό. Το φόρτωμα και τη μεταφορά τους στ'αλώνι. Τη σπορά, το κόψιμο και τη μεταφορά των ξύλων, το σκάψιμο των αμπελιών.
Τα παιδιά απο ποια ηλικία άρχιζαν να βοηθούν στις δουλειές; Ποιες δουλειές ανέθεταν στα αγόρια και ποιες στα κορίτσια;
Απ'την ηλικία των δέκα ετών, στη βοσκή των ζώων, στον αλωνισμό, στον τρύγο και στη μεταφορά νερού κατά το θέρος. Επίσησς κατά το άρμεγμα έδιωχναν τα ζώα να περάσουν απ΄τον αρμεγαδιόνα(?).(παρλούσαν(?) τα ζώα).
Ποιες ήταν οι συνήθειες του τόπου σχετικά με τους γάμους; Τα παιδιά μιας οικογένειεας παντρεύονταν ανάλογα με την ηλικία τους ή έπρεπε πρώτα να παντρευτούν όλα τα κορίτσια και έπειτα τα αγόρια της οικογένειας;
Αν το αγόρι έφτανε σε ηλικία γάμου, δηλ. απ'τα 20 και πάνω, μπορούσε να παντρευτεί, χωρίς να περιμένει τις αδερφές του, αν υπήρχε άλλος αδερφός.
Ποια θεωρούσαν ως κανονική ηλικία γάμου για τις γυναίκες και ποια για τους άνδρες; Ήταν επιτρεπτό ή συνηθισμένο η γυναίκα να είναι μεγαλύτερη απο τον άνδρα;
Για τις γυναίκες η κανονική ηλικία ήταν όταν συμπλήρωναν τα 18. Ο άντρας έπρεπε πάντα να είναι μεγαλύτερος.
Η συνήθεια ήταν ο γαμπρός και η νύφη να είναι απο το ίδιο χωριό; Αν όχι απο ποια χωριά διάλεγαν συνήθως τους γαμπρούς και απο ποια τις νύφες; Μπορείτε να τα ονοματίσετε;
Συνήθως έπρεπε να είναι απ'το ίδιο χωριό. Σπάνια έπαιρναν ξενοχωρίτες ή ξενοχωρίτισσες. Διάλεγμα χωριών δε γινόταν.
Που εγκαθίστατο το νέο ζευγάρι μετά το γάμο; στο πατρικό του γαμπρού; στο πατρικό της νύφης; σε κάποιο καινούριο σπίτι; αποτελούσε το σπίτι αυτό προίκα της νύφης;
Πάντα έπρεπε σπίτι να έχει η νύφη. Νύφη χωρίς σπίτι δεν μπορούσε να παντρευτεί. Εκεί έμενε το νέο ζευγάρι πάντα μόνο του.
Κρατούσαν τα αδέλφια την περιουσία αδιαίρετη;
Όχι. Καθένας έπαιρνε το μερίδιό του. Όσο ζούσαν οι γονείς εκείνο που τους έδιναν. Μετά το θάνατό τους τα παντρεμένα κορίτσια είχαν πάρει τηε προίκα τους, οι άλλοι τα μοίραζαν εξ'ίσου.
Όταν όλα τα παιδιά άνοιγαν δικό τους σπιτικό, ποιος παρέμενε στο πατρικό μαζί με τους γονείς; Ο μεγαλύτερος γιος; Η μεγαλύτερη κόρη; Ο μικρότερος γιος; Η μικρότερη κόρη; Οποιο παιδί θα διάλεγαν οι γονείς;
Το πατρικό σπίτι τόδιναν προίκα συνήθως στο πρώτο κορίτσι. Αν υπήρχε δυνατότητα να χτιστούν σπίτια για όλα τα κορίτσια το κρατούσαν για γεροντικό και τσα τελευταία τους τόδιναν όπως ήθελαν.
Σε ποιες περιπτώσεις μια οικογένεια έπαιρνε σώγαμπρο;
Μονάχα αν δεν είχαν δεύτερο παιδί, αλλά μόνο ένα κορίτσι.
Πήγαιναν ποτέ σώγαμπροι άνθρωποι που διέθεταν οι ίδιοι περιουσία;
Συνήθως όχι
Τι γινόταν στις περιπτώσεις που η οικογένεια είχε δύο ή τρια κορίτσια; Για ποιο έπαιρναν το σώγαμπρο; Για το μεγαλύτερο; Για το μικρότερο;
Τότε δεν έπαιρναν σώγαμπρο.
Τι γινόταν σ αυτές τις περιπτώσεις με τα επώνυμα; Μήπως έπαιρνε ο γαμπρός το επώνυμο του πεθερού; Τα παιδιά ποιανού το επώνυμο έπαιρναν; Μπορείτε να αναφέρετε ένα παράδειγμα;
Ο γαμπρός διατηρούσε πάντα το επώνυμό του. Αυτό έπαιρναν και τα παιδιά.
Πότε δυο άτομα δεν μπορούσαν, λόγω συγγένειας, να παντρευτούν μεταξύ τους; Υπήρξε ποτέ στο χωριό περίπτωση γάμου μεταξύ πρώτων εξαδέλφων; Αν ναι, ήταν εξαδέλφια απο πατέρα ή απο μητέρα;
Τα πρώτα και δεύτερα ξαδέρφια, δυο αδέρφια να πάρουν δυο αδερφές και τα καλαδέρφια δηλ. τα παιδιά που βαφτίστηκαν απ'τους γονείς των. Επίσης αγόρι και κορίτσι δυο διαφορετικών οικογενειών που βαφτίστηκαν απ'τον ίδιο νονό.
Για τα δεύτερα εξαδέλφια, αν ήθελαν να παντρευτούν, υπήρχε κώλυμα;
Πρώτα ναι, τώρα όχι
Μήπως δύο άτομα δεν μπορούσαν να παντρευτούν αν είχαν κοινό επώνυμο;
Μόνο αν υπήρχε συγγένεια όπως πιο πάνω.
Υπήρξαν παλαιότερα στο χωριό περιπτώσεις διαζυγίων; Αν ναι για ποιους κυρίως λόγους;
Ναι. Λόγοι ασυμφωνίας χαρακτήρων και λόγοι τιμής.(μοιχεία)
Ποιος συνήθως στεφάνωνε το ζευγάρι; Ο νονός του γαμπρού ή ο νονός της νύφς;
Ο νονός του γαμπρού πάντα.
Ποιος βάφτιζε το πρώτο και ποιοι τα υπόλοιπα παιδιά του ζευγαριού; Μήπως όλα τα παιδιά μιας οικογένειας είχαν τον ίδιο νονό;
Το πρώτο απαραιτήτως αυτός που τους στεφάνωσε. Τα υπόλοιπα όποιον ήθελαν.
Στις περιπτώσεις που μια οικογένεια άλλαζε κουμπάρο ή ήθελε να βρει έναν καινούριο, προτιμούσαν να είναι κάποιος συγγενής ή φίλος ή κάποιος πλούσιος και κοινωνικά ανώτερος;
Να είναι φίλος ή συγγενής.
Μεταξύ οικογενειών που συνδέονταν με κουμπαριά, επιτρεπόταν ή απαγορευόταν ο γάμος;
Απαγορευόταν
Δυο παιδιά που είχαν τον ίδιο νονό μπορούσαν ποτέ να παντρευτούν μεταξύ τους;
Όχι
Σε ποιες περιπτώσεις δυο άνθρωποι αποφάσιζαν να γίνουν αδελφοποιτοί;
Δεν γίνεται αυτό. Δεν υπάρχει τέτοιο έθιμο.
Υπήρχε παλαιότερα στο χωριό ο θεσμός της προίκας;
Ναι. Και τώρα υπάρχει. Ιδίως το ζήτημα του σπιτιού. Γι'αυτό όταν ένα αντρόγυνο αράδιαζε όλο κορίτσια οι άλλοι το κλαίγανε. Μερικές φορές συνέβαινε να προικήσουν μισή αγελάδα, οπότε στο "ανεθίβολο"(?) έγραφαν "δυο ποδάρια αγελάδα"
Η προικοδοσία γινόταν προφορικά ή με προικοσύμφωνα; Πως ελέγοντο τα προικοσύμφωνα;
Με προικοσύμφωνα, που λεγόταν "ανεθίβολο"
Μήπως εκτός απο τα προικοσύμφωνα γνωρίζετε να υπήρχε και κάποιο άλλο είδος γαμηλίων συμβολαίων;
Όχι, δεν υπήρχε.
Ποιοι συνέτασσαν και ποιοι υπέγραφαν τα προικοσύμφωνα;
Το συνέτασσε ο ιερέας και το υπέγραφαν ο ίδιος, 2-4 μάρτυρες κι ο πατέρας της νύφης. Οι αγράμματοι προικοδοτούντες έγραφαν το σημείο του σταυρού.
Εκτός απο τα είδη οικοσυσκευής και το ρουχισμό τι άλλο έπαιρνε συνήθως ένα κορίτσι ως προίκα; -Χρήματα; Πόσα περίπου;
Το χρηματικό ποσό εξαρτιόταν απ'την οικονομική δυνατότητα.
Σπίτι; Επιπλωμένο;
Ναι
Που; Στο χωριό; Σε κάποια γειτονική πόλη;
Στο χωριό
Χωράφια;
Ναι
Δέντρα; ζωα; καϊκια;
Ναι
Όλα τα κορίτσια μιας οικογένειας έπαιρναν την ίδια προίκα; Μήπως κάποιο απο αυτά (λ.χ η πρωτότοκη) έπαιρνε κατ έθιμο μεγαλύτερο μερίδιο;
Όχι. Η πρωτότοκη συνήθως έπαιρνε τα περισσότερα.
Μήπως κάποιο απο τα κορίτσια της οικογένειας έπαιρνε προίκα ολόκληρη την πατρική περιουσία, ανεξάρτητας απο την ύπαρξη αλλων παιδιών, αγοριών ή κοριτσιών;
Όχι
Μήπως η προίκα της μητέρας ( σπίτι, χρήματα ή άλλα αγαθα) μεταβιβαζόταν ως προίκα στις κόρες της; Στην περίπτωση αυτή, αν μια γυναίκα αποκτούσε μόνο γιους, σε ποιον μεταβιβαζόταν η προίκα της;
Όχι. Σε περίπτωση μόνο αγοριών τα μοίραζαν οι γονείς κατά τη βούλησή τους. Στους αδύνατους έδιναν περισσότερα.
Εκτός απο τον πατέρα είχαν μήπως και οι αδελφοί υποχρέωση να συνεισφέρουν στην προίκιση των κοριτσιών της οικογένειας; Μήπως αυτό συνέβαινε μόνο στις περιπτώσεις θανάτου του πατέρα;
Σε περίπτωση αδυναμίας των γονιών προίκιζαν και οι αδελφοί. Αν ήταν μόνο ένας αδελφός δεν παντρευόταν αν δεν αποκαθιστούσε τις αδελφές του. Υπήρξαν περιπτώσεις που έμειναν λεύτερα αγόρια, γιατί δεν μπόρεσαν να αποκαταστήσουν όλες τις αδερφές.
Μια γυναίκα που έπαιρνε προίκα, είχε δικαίωμα να ζητήσει και κληρονομικό μερίδιο;
Όχι. Μόνο αν έβαζε και την προίκα της στη μοιρασιά.
Αν μια παντρεμένη γυναίκα πέθαινε άτεκνη, η προίκα της επιστρεφόταν στην οικογένειά της ή παρέμενε στον άνδρα της;
Το μισό μέρος της προίκας έπαιρνε ο άντρας της.
Μήπως στα μέρη σας υπήρχε η συνήθεια ο γαμπρός να δίνει ζώα ή αλλά πράγματα στον πεθερό πρίν απο το γάμο; Πως λεγόταν η προσφορά αυτή;
Όχι. Ο γαμπρός έπαιρνε σαν προίκα και ζώα. Ποτέ δεν έδινε
Πως γινόταν η μεταβίβαση της πατρικής περιουσίας στα αγόρια της οικογένειας; Πότε, με άλλα λόγια, τα αγόρια της οικογένειας έπαιρναν το μερίδιο που τους αναλογούσε; Κατά τη στιγμή του γάμου τους; Υστερα απο το θάνατο του πατέρα; Ύστερα απο το θάνατο και τ
Ανάλογα με τις περιστάσεις. Πάντως οι γονείς φρόντιζαν πρίν πεθάνουν να τακτοποιήσουν την περιουσία τους με διαθήκη. Συνήθως στη δικαιοδοσία τους ερχόταν μετά το θάνατο των γονιών.
Ολα τα αγόρια της οικογένειας κληρονομούσαν ίσα μερίδια ή μήπως κάποιο απο αυτά, π.χ ο πρωτότοκος ή ο υστερότοκος κληρονομούσε μεγαλύτερο μερίδιο της πατρικής περιουσίας;
Αυτό εξαρτιόταν απ'τη διάθεση των γονιών. Δεν υπήρχε διάκριση ούτε και έθιμο.
Το μερίδιο που έπαιρναν τα κορίτσια της οικογένειας (είτε ως προίκα είτε ως κληρονομική μερίδα) ήταν ίσο, μικρότερο ή μεγαλύτερο απο το μερίδιο που έπαιρναν τα αγόρια;
Κι εδώ δεν υπήρχε διάκριση. Στα αγροκτήματα το μεγαλύτερο μερίδιο έπαιρναν τα αγόρια, εφ'όσον θα συνέχιζαν να εργάζονται σ'αυτό. Αν ακολουθούσαν άλλο επάγγελμα τα πράγματα μπορούσαν ν'αλλάξουν.
Η μεταβίβαση της περιουσίας γινόταν συνήθως προφορικά ή με διαθήκη;
Με διαθήκη
Μήπως το μοίρασμα της κληρονομιάς γινόταν με λαχνό; Σε ποιες περιπτώσεις ίσχυε αυτός ο τρόπς και μεταξύ ποιων συγγενών γινόταν το μοίρασμα;
Όχι. Γινόταν τα μερίδιοα κι μικρότερος στην ηλικία διάλεγε πρώτος το μερίδιό του. Ο μεγαλύτερος τελευταίος. Η κατανομή σε μερίδια γινόταν απ'όλους τους ενδιαφερομένους μαζί.
Αν πέθαινε πρώτα ο σύζυγος, τι μερίδιο της περιουσίας αναλογούσε στη γυναίκα, στην περίπτωση που υπήρχαν παιδιά απο το γάμο;
Εφ'όσον υπήρχαν παιδιά ολόκληρη η περιουσία.
Αν δεν υπήρχαν παιδιά, εκτός απο τη γυναίκα, ποιοι άλλοι είχαν κληρονομικά δικαιώματα και σε ποιες περιπτώσεις;
Το μισό έπαιρνε η γυναίκα και το άλλο μισό οι συγγενείς.
Αν κάποιος αποκτούσε μόνο κόρες, όταν πέθαινε τον κληρονομούσαν οι κόρες του ή οι αδελφοί του;
Οι κόρες του.
Ένα παιδί μπορούσε να κληρονομήσει τον αδελφό του πατέρα του, στην περίπτωση που αυτός δεν είχε παιδιά; Συνέβαινε το ίδιο και με τον αδελφό της μητέρας του;
Αν δεν υπήρχαν άλλοι συγγενείς.
Σε ποιες περιπτώσεις ένα ζευγάρι αποφάσιζε να υιοθετήσει ένα παιδί; Αν δεν είχε καθόλου πιαδιά ή αν είχε μόνο κορίτσια;
Αν δεν είχε καθόλου παιδιά. Αν είχε μόνο κορίτσια υιοθετούσε αγόρι.
Ποια παιδιά προτιμούσαν σ αυτές τις περιπτώσεις; Παιδιά αδελφών; Μακρινών συγγενών; ορφανά;
Ορφανά
Τι κληρονομικά δικαιώματα είχε ένα υιοθετημένο παιδί;
Τα ίδια με τα κανονικά παιδιά.
Creative Commons
Αναφορά Δημιουργού - Μη Εμπορική Χρήση - Παρόμοια Διανομή 4.0 Διεθνές - CC BY-NC-SA
