Λαγκάδα Μεσσηνίας

Ενότητα:

Αρχειακό και οπτικο-ακουστικό υλικό ερευνών

Όνομα χωριού

Λαγκάδα Μεσσηνίας

Περισσότερα...

Αριθμός

1099

Κοινότητα

Λαγκάδας

Επαρχία

Καλαμάτας

Νομός

Μεσσηνίας

Μήπως το χωριό κατοικείται κυρίως από πρόσφυγες (πχ.χ Ποντίους, Μικρασιάτες ή άλλους - ποιούς; ) ή Σαρακατσάνους, Αρβανίτε, Πομάκους ή άλλες ομάδες;

Όχι

Αν όχι, υπάρχουν μήπως οικογένειες που ανήκουν σε κάποια ή σε κάποιες από τις παραπάνω ομάδες; Πόσες περίπου;

Όχι

Πόσες εκκλησίες υπήρχαν παλαιότερα στο χωριό; Μήοως ξέρετε πότε είχε χτιστεί η πρώτη;

Υπήρξαν (6) έξι εκκλησίες. Η πρώτη εκκλησία χτίστηκε.

Σε ποιούς ανήκαν; Μήπως ήταν οικογενειακές;

Μόνο μια από αυτές ήταν οικογενειακή.

Πόσα νεκροταφεία υπήρχαν παλαιότερα στο χωριό;

Υπήρχαν 2.

Πότε για πρώτη φορά λειτούργησε σχολείο στο χωριό;

Περίπου το 1900

Ποιές ήταν οι κυριότερες ασχολίες των κατοίκων γύρω στα 1940;

Ήταν η κτηνοτροφία και η γεωργία.

Αν υπήρχε γεωργία, ποια κυρίως προϊόντα καλλιεργούντο;

Στις καλλιεργήσιμες εκτάσεις έσπερναν σιτάρι και στις βουνοπλαγιές υπήρχαν ελαιόδεντρα.

Ποιά από τα γεωργικά προϊόντα προορίζονταν για αυτοκατανάλωση και ποιά για το εμπόριο;

Όλα προορίζονταν για αυτοκατανάλωση.

Σήμερα ποιά προϊόντα καλλιεργούνται στην περιοχή; Εξακολουθούν οι παλιές καλλιέργειες; Αν υπάρχουν νέες, από πότε περίπου έχουν αρχίσει;

Μόνο ελιές. Δεν υπάρχουν νέες καλλιέργειες.

Παλαιότερα το χωριό ήταν τσιφλίκι, βακούφι ή κεφαλοχώρι;

Κεφαλοχώρι

Υπήρξαν μήπως ποτέ τα χτήματα της περιοχής εθνικές γαϊες;

Όχι

Απο πόσα στρέμματα και πάνω ένας κλήρος εθεωρείτο μεγάλος;

Περίπου από 100 στρέμματα.

Πόσοι απο τους κατοίκους του χωριού είχαν τέτοιους μεγάλους κλήρους;

Περίπου 5

Σήμερα ποιο είναι το μέγεθος ενός μέσου γεωργικού κλήρου;

Τα 50 στρέμματα

Υπήρχε στο χωριό κτηνοτροφία;

Ναι

Πότε άρχισε να υπάρχει οικόσιτη κτηνοτροφία στο χωριό;

Υπήρχε πάντοτε.

Υπήρχαν τσελιγκάτα στην περιοχή; Πόσα; Εξακολουθούν να υπάρχουν;

Υπήρχαν 3-4. Εξακολουθούν να υπάρχουν.

Μήπως οι κάτοικοι του χωριού ασχολούνται κυρίως με την αλιεία;

Όχι

Μήπως παλαιότερα υπήρχαν στο χωριό οργανωμένες βιοτεχνίες; (εννοείται ως κύρια και συστηματική απασχόληση μιας μερίδας των κατοίκων του χωριού). Τί είδους βιοτεχνίες ήταν;

Όχι

Μήπως οι παλαιότεροι θυμούνται ή γνωρίζουν στοιχεία σχετικά με προηγούμενη κοινοτική οργάνωση, τυχόν ύπαρξη κοινοτικών αρχόντων και κοινοτικών συμβουλίων;

Ο κοινοτικός άρχοντας εκλεγόταν από τις οικογένειες του χωριού.

Ποιους φόρους πλήρωναν παλαιότερα οι κάτοικοι του χωριού; Σε ποιούς τους πλήρωναν;

Για τα χωράφια και τα ζώα ερχόταν εισπράχτορας από την Καλαμάτα.

Σε πόσες κοινωνικές τάξεις χωρίζονταν παλαιότερα οι κάτοικοι του χωριού και πως διακρίνονταν μεταξύ τους;

Μόνο σε μια ήταν όλοι.

Ηταν συνηθισμένο οι κάτοικοι του χωριού να προσφέρουν την εργασία τους χωρίς αμοιβή για την εκτέλεση έργων που τυχόν ήταν αναγκαία στην κοινότητα (π.χ. χτίσιμο σχολείου, εκκλησίας, κατασκευή δρόμου κ.α ;

Ναι, ιδίως για εργασίες της εκκλησίας του χωριού.

Η συμμετοχή ήταν υποχρεωτική για όλους τους άνδρες; Απο ποιά ήλικία; Γυναίκες συμμετείχαν;

Όχι πάντα. Ο πρόεδρος του χωριού όριζε τα ονόματα μόνο ανδρών για τη συμμετοχή του σε εργασία.

Αν κάποιος αρνιόταν να συμμετάσχει, τον τιμωρούσαν; Πως;

Ναι με επιβολή πρόστιμου χρηματικού.

Ήταν η αλληλοβοήθεια συνηθισμένο φαινόμενο ανάμεσα στις οικογένειες της κοινότητας; Σε ποιες κυρίως εργασίες ίσχυε: στις πιο επείγουσες γεωργικές εργασίες όπως π.χ τρύγος, θέρος ή σε όλες ανεξαιρέτως τις γεωργικές εργασίες;

Ήταν και ίσχυε σε όλες τις γεωργικές ασχολίες.

Εκτός απο τις γεωργικές εργασίες σε ποιες άλλες περιπτώσεις ίσχυε η αλληλοβοήθεια (π.χ για το χτίσιμο των σπιτιών);

ΑΛληλοβοήθεια ίσχυε σε περίπτωση που μια οικογένεια είχε ανάγκη λόγω φτώχιας ατυχήματος κλπ.

Μήπως η αλληλοβοήθεια ήταν περισσότερο αναπτυγμένη μεταξύ των γυναικών; Για ποιες κυρίως δουλειές;

Όχι ήταν εξ' ίσου σε όλες τις δουλειές.

Πόσα μέλη αποτελούσαν συνήθως μιαν οικογένεια; Μπορείτε να τα ονοματίσετε (π.χ. ο πατέρας του άνδρα, ο αδελφός της γυναίκας κ.ο.κ.);

Ο πατέρας, η μητέρα, τα παιδιά και μερικές φορές, αν χωρούσε το σπίτι, οι νύφες και τα εγγόνια. Τα μέλη ήταν μέχρι 8 περίπου.

Πως προσφωνούσαν τα παιδιά τον πατέρα τους και πως τη μητέρα τους;

Μπαμπά ή μαμά

Πώς προσφωνούσε ένα παιδί τον πατέρα του πατέρα του;

Παππού

Πώς τη μητέρα του πατέρα του;

Γιαγιά

Πως τον πατέρα της μητέρας του;

Παππού

Πώς τη μητέρα της μητέρας του;

Γιαγιά

Πώς προσφωνούσε ο παππούς τα εγγόνια του;

Με το όνομά τους

Πώς προσφωνούσε η γιαγιά τα εγγόνια της;

Με το όνομά τους

Πώς προσφωνούσε ένα παιδί τους αδελφούς του;

Με το όνομά τους

Πώς τις αδελφές του;

Με το όνομά τους

Υπήρχαν μήπως ιδιαίτεροι όροι για το μεγαλύτερο αδελφό;

Όχι

Για τη μεγαλύτερη αδελφή;

Όχι

Πώς προσφωνούσαν τα μεγαλύτερα αδέλφια τα μικρότερα;

Δεν υπήρχε ιδιαίτερη προσφώνηση

Πώς προσφωνούσε ένα παιδί τον αδελφό του πατέρα του;

Μπάρμπα - θείο

Πώς την αδελφή του πατέρα του;

Θειά

Πώς τον αδελφό και πώς την αδελφή της μητέρας του;

Μπάρμπα - θείο και θεία

Πώς προσφωνούσαν οι θείοι τα ανήψια τους;

Με το όνομά τους

Πώς προσφωνούσαν οι γονείς το αγόρι τους και πώς το κορίτσι τους;

Με το όνομά τους

Υπήρχαν ειδικά ονόματα για τα πρωτότοκα παιδιά; Για τα υστερότοκα;

Όχι

Πώς προσφωνούσαν οι γονείς του γαμπρού τους γονείς της νύφης;

Συμπεθέρους

Πώς προσφωνούσε η νύφη τον πεθερό της;

Πατέρα - πεθερέ

Πώς την πεθερά της;

Μητέρα - πεθερά

Πώς τον αδελφό και την αδελφή του άνδρα της;

Κουνιάδο - κουνιάδα

Πώς προσφωνούσε ο γαμπρός τον πεθερό του;

Πατέρα

Πώς την πεθερά του;

Μητέρα

Πώς τον αδελφό και την αδελφή της γυναίκας του;

Κουνιάδε - κουνιάδα

Πώς προσφωνούσε ο πεθερός το γαμπρό;

Με το όνομά του - γιέ μου

Πώς προσφωνούσε το γαμπρό η πεθερά;

Με το όνομά του - γιέ μου

Πώς προσφωνούσαν το γαμπρό τα αδέλφια της νύφης;

Γαμπρέ - με το όνομά του

Πώς προσφωνούσαν τη νύφη οι αδελφοί του γαμπρού;

Με το όνομά της

Πώς προσφωνούσαν τη νύφη οι αδελφές του γαμπρού;

Με το όνομά της

Πώς προσφωνούσε ο σύζυγος τη σύζυγο και πώς αυτή τον άνδρα της;

Γυναίκα, άντρα.

Μπορείτε να περιγράψετε σε γενικές γραμμές πώς μοιράζονταν οι δουλειές ανάμεσα στους άνδρες και τις γυναίκες δηλαδή οι γυναίκες, εκτός απο τις δουλειές του σπιτιού και την ανατροφή των παιδιών, ποιές άλλες δουλειές έκαναν (π.χ κουβαλούσαν τα ξύλα, το νερ

Σκάψιμο, καθάρισμα χωραφιού από χόρτα, για ξύλα και νερό ήταν γυναικείες δουλειές.

Ποιες απο τις δουλειές που είχαν σχέση με την κτηνοτροφία εκτελούσαν οι γυναίκες;

Μάζευε και κατεύθυνε τα ζώα στο κατάλληλο σημείο για να τα αρμέξει ο άντρας.

Ποιες θεωρούσαν αποκλειστικά ανδρικές δουλειές;

Το όργωμα, το κλάδεμα των δέντρων (κυρίως εδώ των ελιών) και το αλώνισμα.

Τα παιδιά απο ποια ηλικία άρχιζαν να βοηθούν στις δουλειές; Ποιες δουλειές ανέθεταν στα αγόρια και ποιες στα κορίτσια;

Περίπου από 8 χρονών. Τα αγόρια βοηθούσαν τον πατέρα στην δουλειά και τα κορίτσια τη μητέρα.

Ποιες ήταν οι συνήθειες του τόπου σχετικά με τους γάμους; Τα παιδιά μιας οικογένειεας παντρεύονταν ανάλογα με την ηλικία τους ή έπρεπε πρώτα να παντρευτούν όλα τα κορίτσια και έπειτα τα αγόρια της οικογένειας;

Πρώτα έπρπεε να παντρευτούν όλα τα κορίτσια.

Ποια θεωρούσαν ως κανονική ηλικία γάμου για τις γυναίκες και ποια για τους άνδρες; Ήταν επιτρεπτό ή συνηθισμένο η γυναίκα να είναι μεγαλύτερη απο τον άνδρα;

Πάνω από 20 χρονών για την γυναίκα. Για τους άντρες κάθε ηλικία ήταν κανονική. Δεν ήταν συνηθισμένο αλλά επιτρεπόταν.

Η συνήθεια ήταν ο γαμπρός και η νύφη να είναι απο το ίδιο χωριό; Αν όχι απο ποια χωριά διάλεγαν συνήθως τους γαμπρούς και απο ποια τις νύφες; Μπορείτε να τα ονοματίσετε;

Ναι

Που εγκαθίστατο το νέο ζευγάρι μετά το γάμο; στο πατρικό του γαμπρού; στο πατρικό της νύφης; σε κάποιο καινούριο σπίτι; αποτελούσε το σπίτι αυτό προίκα της νύφης;

Στο πατρικό του γαμπρού συνήθως εκτός αν δεν χώραγε άλλα άτομα οπότε πήγαινε σε καινούριο σπίτι.

Συνέβαινε μήπως όλα τα αγόρια μιας οικογένειας, όταν παντρεύονταν, να φέρνουν τις γυναίκες τους στο πατρικό τους; Τι γινόταν τότε; Ζούσαν όλοι μαζί, εργάζονταν, έτρωγαν μαζί, κοιμόνταν κάτω απο την ίδια στέγη;

Όχι όλα. Έφευγαν δημιουργώντας δικό τους σπιτικό.

Κρατούσαν τα αδέλφια την περιουσία αδιαίρετη;

Όχι

Πότε χώριζαν τα αδέλφια; Όταν πέθαινε ο πατέρας; Όταν γίνονται πολλοί και δεν τους χωρούσε πια το σπίτι; Ποιοι λόγοι μπορούσαν να επισπευσουν το χωρισμό των αδελφών;

Όταν γίνονταν πολλοί και δεν τους χωρούσε πια το σπίτι. Λόγο για επίσπευση α ήταν ένας τσακωμός για την περιουσία ή από την αντίθεση μεταξύ των γυναικών τους.

Σε ποιες περιπτώσεις μια οικογένεια έπαιρνε σώγαμπρο;

Μόνο όταν δεν είχε αγόρια.

Πήγαιναν ποτέ σώγαμπροι άνθρωποι που διέθεταν οι ίδιοι περιουσία;

Πήγαιναν

Τι γινόταν στις περιπτώσεις που η οικογένεια είχε δύο ή τρια κορίτσια; Για ποιο έπαιρναν το σώγαμπρο; Για το μεγαλύτερο; Για το μικρότερο;

Για το μεγαλύτερο.

Αν μια οικογένεια έπαιρνε σώγαμπρο πώς μοιραζόταν η πατρική περιουσία; Ήταν μήπως υποχρεωμένος ο πεθερός να γράψει στο ΄πονομα του γαμπρού μέρος της περιουσίας του;

Την περιουσία ο πεθερος την έγραφε στην κόρη του.

Τι γινόταν σ αυτές τις περιπτώσεις με τα επώνυμα; Μήπως έπαιρνε ο γαμπρός το επώνυμο του πεθερού; Τα παιδιά ποιανού το επώνυμο έπαιρναν; Μπορείτε να αναφέρετε ένα παράδειγμα;

Ο γαμπρός κρατούσε το δικό του όπως και τα παιδιά του.

Πότε δυο άτομα δεν μπορούσαν, λόγω συγγένειας, να παντρευτούν μεταξύ τους; Υπήρξε ποτέ στο χωριό περίπτωση γάμου μεταξύ πρώτων εξαδέλφων; Αν ναι, ήταν εξαδέλφια απο πατέρα ή απο μητέρα;

Μόνο αν ήταν κοντινοί συγγενείς. Όχι δεν υπήρξε.

Για τα δεύτερα εξαδέλφια, αν ήθελαν να παντρευτούν, υπήρχε κώλυμα;

Ναι

Μήπως δύο άτομα δεν μπορούσαν να παντρευτούν αν είχαν κοινό επώνυμο;

Όχι

Υπήρξαν παλαιότερα στο χωριό περιπτώσεις διαζυγίων; Αν ναι για ποιους κυρίως λόγους;

Ναι. Επειδή δεν ταίριαζαν πνευματικά ή αν η γυναίκα δεν ήταν ηθική.

Ποιος συνήθως στεφάνωνε το ζευγάρι; Ο νονός του γαμπρού ή ο νονός της νύφς;

Ένας φίλος ή παλιός γνωστός.

Ποιος βάφτιζε το πρώτο και ποιοι τα υπόλοιπα παιδιά του ζευγαριού; Μήπως όλα τα παιδιά μιας οικογένειας είχαν τον ίδιο νονό;

Το πρώτο ο στεφωνωτής (κουμπάρος) υποχρεωτικά. Όχι

Στις περιπτώσεις που μια οικογένεια άλλαζε κουμπάρο ή ήθελε να βρει έναν καινούριο, προτιμούσαν να είναι κάποιος συγγενής ή φίλος ή κάποιος πλούσιος και κοινωνικά ανώτερος;

Κάποιος συγγενής ή φίλος.

Μεταξύ οικογενειών που συνδέονταν με κουμπαριά, επιτρεπόταν ή απαγορευόταν ο γάμος;

Επιτρεπόταν

Δυο παιδιά που είχαν τον ίδιο νονό μπορούσαν ποτέ να παντρευτούν μεταξύ τους;

Το απόφευγαν.

Υπήρχε παλαιότερα στο χωριό ο θεσμός της προίκας;

Ναι

Η προικοδοσία γινόταν προφορικά ή με προικοσύμφωνα; Πως ελέγοντο τα προικοσύμφωνα;

Προφορικά

Εκτός απο τα είδη οικοσυσκευής και το ρουχισμό τι άλλο έπαιρνε συνήθως ένα κορίτσι ως προίκα; -Χρήματα; Πόσα περίπου;

25.000 το ανώτερο.

Χωράφια;

Ναι

Δέντρα; ζωα; καϊκια;

Δέντρα και ζώα.

Όλα τα κορίτσια μιας οικογένειας έπαιρναν την ίδια προίκα; Μήπως κάποιο απο αυτά (λ.χ η πρωτότοκη) έπαιρνε κατ έθιμο μεγαλύτερο μερίδιο;

Ναι η μεγαλύτερη έπαιρνε μεγαλύτερο μερίδιο.

Μήπως κάποιο απο τα κορίτσια της οικογένειας έπαιρνε προίκα ολόκληρη την πατρική περιουσία, ανεξάρτητας απο την ύπαρξη αλλων παιδιών, αγοριών ή κοριτσιών;

Όχι, ποτέ

Μήπως η προίκα της μητέρας ( σπίτι, χρήματα ή άλλα αγαθα) μεταβιβαζόταν ως προίκα στις κόρες της; Στην περίπτωση αυτή, αν μια γυναίκα αποκτούσε μόνο γιους, σε ποιον μεταβιβαζόταν η προίκα της;

Ναι, στους γιούς της.

Εκτός απο τον πατέρα είχαν μήπως και οι αδελφοί υποχρέωση να συνεισφέρουν στην προίκιση των κοριτσιών της οικογένειας; Μήπως αυτό συνέβαινε μόνο στις περιπτώσεις θανάτου του πατέρα;

Μόνο ο πατέρας είχε υποχρέωση. Ναι αλλά και πάλι τον πρώτο λόγο είχε η μητέρα.

Μια γυναίκα που έπαιρνε προίκα, είχε δικαίωμα να ζητήσει και κληρονομικό μερίδιο;

Νόμιμα ναι αλλά δεν γινόταν πότε γιατί δήλωνε παραίτηση όταν έπαιρνε την προίκα από την πατρική περιουσία.

Αν μια παντρεμένη γυναίκα πέθαινε άτεκνη, η προίκα της επιστρεφόταν στην οικογένειά της ή παρέμενε στον άνδρα της;

Παρέμενε στον άντρα και όταν πέθαινε τα έπαιρνε η οικογένειά της.

Πως γινόταν η μεταβίβαση της πατρικής περιουσίας στα αγόρια της οικογένειας; Πότε, με άλλα λόγια, τα αγόρια της οικογένειας έπαιρναν το μερίδιο που τους αναλογούσε; Κατά τη στιγμή του γάμου τους; Υστερα απο το θάνατο του πατέρα; Ύστερα απο το θάνατο και τ

Μετά τον γάμο τους αλλά όχι υποχρεωτικά τότε.

Ολα τα αγόρια της οικογένειας κληρονομούσαν ίσα μερίδια ή μήπως κάποιο απο αυτά, π.χ ο πρωτότοκος ή ο υστερότοκος κληρονομούσε μεγαλύτερο μερίδιο της πατρικής περιουσίας;

Το ίδιο μερίδιο έπαιρναν.

Το μερίδιο που έπαιρναν τα κορίτσια της οικογένειας (είτε ως προίκα είτε ως κληρονομική μερίδα) ήταν ίσο, μικρότερο ή μεγαλύτερο απο το μερίδιο που έπαιρναν τα αγόρια;

Μεγαλύτερο από εκείνο των αγοριών.

Η μεταβίβαση της περιουσίας γινόταν συνήθως προφορικά ή με διαθήκη;

Προφορικά.

Μήπως το μοίρασμα της κληρονομιάς γινόταν με λαχνό; Σε ποιες περιπτώσεις ίσχυε αυτός ο τρόπς και μεταξύ ποιων συγγενών γινόταν το μοίρασμα;

Όχι

Αν πέθαινε πρώτα ο σύζυγος, τι μερίδιο της περιουσίας αναλογούσε στη γυναίκα, στην περίπτωση που υπήρχαν παιδιά απο το γάμο;

Όλη η περιουσία.

Αν δεν υπήρχαν παιδιά, εκτός απο τη γυναίκα, ποιοι άλλοι είχαν κληρονομικά δικαιώματα και σε ποιες περιπτώσεις;

Κανείς

Αν κάποιος αποκτούσε μόνο κόρες, όταν πέθαινε τον κληρονομούσαν οι κόρες του ή οι αδελφοί του;

Οι κόρες του

Ένα παιδί μπορούσε να κληρονομήσει τον αδελφό του πατέρα του, στην περίπτωση που αυτός δεν είχε παιδιά; Συνέβαινε το ίδιο και με τον αδελφό της μητέρας του;

Ναι

Σε ποιες περιπτώσεις ένα ζευγάρι αποφάσιζε να υιοθετήσει ένα παιδί; Αν δεν είχε καθόλου πιαδιά ή αν είχε μόνο κορίτσια;

Αν δεν είχε καθόλου παιδιά.

Ποια παιδιά προτιμούσαν σ αυτές τις περιπτώσεις; Παιδιά αδελφών; Μακρινών συγγενών; ορφανά;

Κυρίως τα ορφανά.

Τι κληρονομικά δικαιώματα είχε ένα υιοθετημένο παιδί;

Όσα είχε και ένα κανονικό.

Creative Commons

Αναφορά Δημιουργού - Μη Εμπορική Χρήση - Παρόμοια Διανομή 4.0 Διεθνές - CC BY-NC-SA

https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/