Γαλάνη Ξάνθης

Ενότητα:

Αρχειακό και οπτικο-ακουστικό υλικό ερευνών

Όνομα χωριού

Γαλάνη Ξάνθης

Περισσότερα...

Αριθμός

1160

Κοινότητα

Γαλάνης

Νομός

Ξάνθης

Ποιό είναι το παλαιότερο όνομα του χωριού (αν υπάρχει);

Τσάκιρλι (Τούρκικη ονομασία από την λέξη Τσακ = γαλανός).

Μήπως το χωριό κατοικείται κυρίως από πρόσφυγες (πχ.χ Ποντίους, Μικρασιάτες ή άλλους - ποιούς; ) ή Σαρακατσάνους, Αρβανίτε, Πομάκους ή άλλες ομάδες;

Από προσφυγές Πόντιους και Θρακιώτες.

Ποιές διαλέκτους μιλούσαν παλαιότερα οι κάτοικοι του χωριού;

Τα Ποντιακά

Πόσες εκκλησίες υπήρχαν παλαιότερα στο χωριό; Μήοως ξέρετε πότε είχε χτιστεί η πρώτη;

Υπήρχε μια με το όνομα Άγιος Ανάργυρος και χτίστηκε το 1924

Σε ποιούς ανήκαν; Μήπως ήταν οικογενειακές;

Ανήκε στην Ενορία Γαλάνης.

Πόσα νεκροταφεία υπήρχαν παλαιότερα στο χωριό;

Δύο. Το Ελληνικό και το Τούρκικο.

Πότε για πρώτη φορά λειτούργησε σχολείο στο χωριό;

Το 1 Δ.Σ. λειτουργεί από την κατοίκηση του χωριού από τους Έλληνες προσφυγές 1922 - 23.

Ποιές ήταν οι κυριότερες ασχολίες των κατοίκων γύρω στα 1940;

Η καλλιέργεια καπνού.

Αν υπήρχε γεωργία, ποια κυρίως προϊόντα καλλιεργούντο;

Ο καπνός

Ποιά από τα γεωργικά προϊόντα προορίζονταν για αυτοκατανάλωση και ποιά για το εμπόριο;

Ο καπνός

Σήμερα ποιά προϊόντα καλλιεργούνται στην περιοχή; Εξακολουθούν οι παλιές καλλιέργειες; Αν υπάρχουν νέες, από πότε περίπου έχουν αρχίσει;

Η καλλιέργεια του καπνού μειώθηκε και ασχολούνται πιο πολύ με την κτηνοτροφία

Παλαιότερα το χωριό ήταν τσιφλίκι, βακούφι ή κεφαλοχώρι;

Ήταν συνοικισμός

Υπήρξαν μήπως ποτέ τα χτήματα της περιοχής εθνικές γαϊες;

Τα κτήματα της κοινότητας έγιναν ανταλλάξιμα στους πρόσφυγες που ήρθαν από τη Μ. Ασία

Απο πόσα στρέμματα και πάνω ένας κλήρος εθεωρείτο μεγάλος;

Από 8 στρέμματα και πάνω.

Πόσοι απο τους κατοίκους του χωριού είχαν τέτοιους μεγάλους κλήρους;

Είχαν μόνο 7 οικογένειες.

Σήμερα ποιο είναι το μέγεθος ενός μέσου γεωργικού κλήρου;

15 στρέμματα

Υπήρχε στο χωριό κτηνοτροφία;

Ναι

Πότε άρχισε να υπάρχει οικόσιτη κτηνοτροφία στο χωριό;

Μετά το 1946

Υπήρχαν τσελιγκάτα στην περιοχή; Πόσα; Εξακολουθούν να υπάρχουν;

Όχι

Μήπως οι κάτοικοι του χωριού ασχολούνται κυρίως με την αλιεία;

Όχι

Μήπως παλαιότερα υπήρχαν στο χωριό οργανωμένες βιοτεχνίες; (εννοείται ως κύρια και συστηματική απασχόληση μιας μερίδας των κατοίκων του χωριού). Τί είδους βιοτεχνίες ήταν;

Όχι

Μήπως οι παλαιότεροι θυμούνται ή γνωρίζουν στοιχεία σχετικά με προηγούμενη κοινοτική οργάνωση, τυχόν ύπαρξη κοινοτικών αρχόντων και κοινοτικών συμβουλίων;

Οι προηγούμενοι άρχοντες ήταν Τούρκοι και το χωριό ήταν τούρκικο. Με την ανταλλαγή των πληθυσμών το 1922 - 23 εγκατεστάθησαν οι σημερινοί κάτοικοι του χωριού.

Ποιους φόρους πλήρωναν παλαιότερα οι κάτοικοι του χωριού; Σε ποιούς τους πλήρωναν;

Από 1922 που ήρθαν οι πρόσφυγες πλήρωναν φόρο στην Κοινότητα.

Σε πόσες κοινωνικές τάξεις χωρίζονταν παλαιότερα οι κάτοικοι του χωριού και πως διακρίνονταν μεταξύ τους;

Δεν υπήρχαν κοινωνικές τάξεις.

Ηταν συνηθισμένο οι κάτοικοι του χωριού να προσφέρουν την εργασία τους χωρίς αμοιβή για την εκτέλεση έργων που τυχόν ήταν αναγκαία στην κοινότητα (π.χ. χτίσιμο σχολείου, εκκλησίας, κατασκευή δρόμου κ.α ;

Ναι

Η συμμετοχή ήταν υποχρεωτική για όλους τους άνδρες; Απο ποιά ήλικία; Γυναίκες συμμετείχαν;

Ήταν υποχρεωτική για όλους τους άνδρες από 18 ετών μέχρι 60 ετών. Οι γυναίκες δεν συμμετείχαν.

Αν κάποιος αρνιόταν να συμμετάσχει, τον τιμωρούσαν; Πως;

Πλήρωναν το αντίτιμο της προσωπικής τους εργασίας, αν αρνιόταν, μέχρι το 1976.

Ήταν η αλληλοβοήθεια συνηθισμένο φαινόμενο ανάμεσα στις οικογένειες της κοινότητας; Σε ποιες κυρίως εργασίες ίσχυε: στις πιο επείγουσες γεωργικές εργασίες όπως π.χ τρύγος, θέρος ή σε όλες ανεξαιρέτως τις γεωργικές εργασίες;

Ήταν μόνο στην συγκομιδή του καπνού.

Πόσα μέλη αποτελούσαν συνήθως μιαν οικογένεια; Μπορείτε να τα ονοματίσετε (π.χ. ο πατέρας του άνδρα, ο αδελφός της γυναίκας κ.ο.κ.);

Οι γονείς του άνδρα.

Πως προσφωνούσαν τα παιδιά τον πατέρα τους και πως τη μητέρα τους;

Πατέρα, μάνα

Πώς προσφωνούσε ένα παιδί τον πατέρα του πατέρα του;

Παππού

Πώς τη μητέρα του πατέρα του;

Γιαγιά

Πως τον πατέρα της μητέρας του;

Παππού

Πώς τη μητέρα της μητέρας του;

Γιαγιά

Πώς προσφωνούσε ο παππούς τα εγγόνια του;

Παιδιά μου

Πώς προσφωνούσε η γιαγιά τα εγγόνια της;

Παιδιά μου

Πώς προσφωνούσε ένα παιδί τους αδελφούς του;

Αδερφέ

Πώς τις αδελφές του;

Αδερφή

Υπήρχαν μήπως ιδιαίτεροι όροι για το μεγαλύτερο αδελφό;

Όχι

Για τη μεγαλύτερη αδελφή;

Όχι

Πώς προσφωνούσαν τα μεγαλύτερα αδέλφια τα μικρότερα;

Με το όνομά τους ή αδερφέ μου.

Πώς προσφωνούσε ένα παιδί τον αδελφό του πατέρα του;

Θείε

Πώς την αδελφή του πατέρα του;

Θεία

Πώς τον αδελφό και πώς την αδελφή της μητέρας του;

Θείε, θεία

Πώς προσφωνούσαν οι θείοι τα ανήψια τους;

Με το όνομά τους

Πώς προσφωνούσαν οι γονείς το αγόρι τους και πώς το κορίτσι τους;

Παιδί μου, κόρη μου.

Υπήρχαν ειδικά ονόματα για τα πρωτότοκα παιδιά; Για τα υστερότοκα;

Όχι

Πώς ονομάζοντν τα παιδιά απο άλλον πατέρα ή άλλη μητέρα;

Δεν είχαν ιδιαίτερο όνομα.

Πώς ονομάζονταν τα δίδυμα;

Με τα ονόματά τους

Πώς προσφωνούσαν οι γονείς του γαμπρού τους γονείς της νύφης;

Συμπέθερε

Πώς προσφωνούσε η νύφη τον πεθερό της;

Πατέρα

Πώς την πεθερά της;

Μητέρα

Πώς τον αδελφό και την αδελφή του άνδρα της;

Με το όνομά τους

Πώς προσφωνούσε ο γαμπρός τον πεθερό του;

Πατέρα

Πώς την πεθερά του;

Μητέρα

Πώς τον αδελφό και την αδελφή της γυναίκας του;

Με το όνομα

Πώς προσφωνούσε ο πεθερός το γαμπρό;

Παιδί μου

Πώς προσφωνούσε το γαμπρό η πεθερά;

Παιδί μου

Πώς προσφωνούσαν το γαμπρό τα αδέλφια της νύφης;

Με το όνομα ή γαμπρέ.

Πώς προσφωνούσαν τη νύφη οι αδελφοί του γαμπρού;

Με το όνομα

Πώς προσφωνούσαν τη νύφη οι αδελφές του γαμπρού;

Αδερφή

Πώς προσφωνούσε ο σύζυγος τη σύζυγο και πώς αυτή τον άνδρα της;

Γυναίκα, πατέρα.

Πώς όριζαν τα βαφτιστικά ονόματα των παιδιών; (του παππού απο τον πατέρα;), ποιό στο πρώτο κορίτσι; Πώς διάλεγαν τα ονόματα των υπόλοιπων παιδιών της οικογένειας; Σε ποιες περιπτώσεις μπορούσε ο νονός να δώσει όποιο όνομα ήθελε ο ίδιος;

Του παππού από τον πατέρα. Της γιαγιάς από τον πατέρα. Κατά προτίμηση ονόματα συγγενών και όταν δεν υπάρχουν άλλα, τα ορίζει ο νονός.

Μπορείτε να περιγράψετε σε γενικές γραμμές πώς μοιράζονταν οι δουλειές ανάμεσα στους άνδρες και τις γυναίκες δηλαδή οι γυναίκες, εκτός απο τις δουλειές του σπιτιού και την ανατροφή των παιδιών, ποιές άλλες δουλειές έκαναν (π.χ κουβαλούσαν τα ξύλα, το νερ

Οι γυναίκες ασχολούντο κυρίως με το νοικοκυριό και έκαμαν μερικές εύκολες δουλειές.

Ποιες απο τις αγροτικές δουλειές έκαναν οι γυναίκες;

Η καλλιέργεια του καπνού ήταν η κυριότερη ασχολία των κατοίκων και οι γυναίκες βοηθούσαν με τον τρόπο τους σε όλες τις δουλειές σχετικό με την καλλιέργεια αυτή.

Ποιες απο τις δουλειές που είχαν σχέση με την κτηνοτροφία εκτελούσαν οι γυναίκες;

Το άρμεγμα.

Ποιες θεωρούσαν αποκλειστικά ανδρικές δουλειές;

Το όργωμα.

Τα παιδιά απο ποια ηλικία άρχιζαν να βοηθούν στις δουλειές; Ποιες δουλειές ανέθεταν στα αγόρια και ποιες στα κορίτσια;

Από 12 ετών. Τις εύκολες δουλειές.

Ποιες ήταν οι συνήθειες του τόπου σχετικά με τους γάμους; Τα παιδιά μιας οικογένειεας παντρεύονταν ανάλογα με την ηλικία τους ή έπρεπε πρώτα να παντρευτούν όλα τα κορίτσια και έπειτα τα αγόρια της οικογένειας;

Έδιναν προτεραιότητα στα κορίτσια της οικογένειας ανάλογα με την ηλικία τους. Δεν ήταν όμως υποχρεωτικό να παντρευτούν πρώτα τα κορίτσια.

Ποια θεωρούσαν ως κανονική ηλικία γάμου για τις γυναίκες και ποια για τους άνδρες; Ήταν επιτρεπτό ή συνηθισμένο η γυναίκα να είναι μεγαλύτερη απο τον άνδρα;

Η ηλικία το (20ο) έτος. Για τους άνδρες το (25ο) έτος. Δεν ήταν συνηθισμένο η γυναίκα να είναι μεγαλύτερη από τον άνδρα.

Η συνήθεια ήταν ο γαμπρός και η νύφη να είναι απο το ίδιο χωριό; Αν όχι απο ποια χωριά διάλεγαν συνήθως τους γαμπρούς και απο ποια τις νύφες; Μπορείτε να τα ονοματίσετε;

Ο γαμπρός και η νύφη να είναι από το ίδιο χωριό.

Που εγκαθίστατο το νέο ζευγάρι μετά το γάμο; στο πατρικό του γαμπρού; στο πατρικό της νύφης; σε κάποιο καινούριο σπίτι; αποτελούσε το σπίτι αυτό προίκα της νύφης;

Στο πατρικό του γαμπρού.

Συνέβαινε μήπως όλα τα αγόρια μιας οικογένειας, όταν παντρεύονταν, να φέρνουν τις γυναίκες τους στο πατρικό τους; Τι γινόταν τότε; Ζούσαν όλοι μαζί, εργάζονταν, έτρωγαν μαζί, κοιμόνταν κάτω απο την ίδια στέγη;

Συνέβαινε να φέρνουν τις γυναίκες τους στο πατρικό σπίτι, γιατί δεν ήταν οικονομικά ανεξάρτητοι, για να χτίσουν δικό τους σπίτι. Τα υπόλοιπα τα κανόνιζαν με τον πατέρα τους σχετικά με το πια δουλειά θα κάνουν, πια θα είναι η αμοιβή τους ή αν θα έχουν δικό τους νοικοκυριό. Όταν δεν τους χωρούσε το σπίτι έκτιζαν δίπλα στο πατρικό σπίτι ένα δωμάτιο και άλλους βοηθητικούς χώρους.

Κρατούσαν τα αδέλφια την περιουσία αδιαίρετη;

Την κρατούσαν αδιαίρετη.

Πότε χώριζαν τα αδέλφια; Όταν πέθαινε ο πατέρας; Όταν γίνονται πολλοί και δεν τους χωρούσε πια το σπίτι; Ποιοι λόγοι μπορούσαν να επισπευσουν το χωρισμό των αδελφών;

Όταν αποκτούσαν οικονομική ευχέρεια.

Όταν όλα τα παιδιά άνοιγαν δικό τους σπιτικό, ποιος παρέμενε στο πατρικό μαζί με τους γονείς; Ο μεγαλύτερος γιος; Η μεγαλύτερη κόρη; Ο μικρότερος γιος; Η μικρότερη κόρη; Οποιο παιδί θα διάλεγαν οι γονείς;

Συνήθως οι μικρότεροι.

Σε ποιες περιπτώσεις μια οικογένεια έπαιρνε σώγαμπρο;

Όταν δεν είχε δικό τους αγόρι.

Πήγαιναν ποτέ σώγαμπροι άνθρωποι που διέθεταν οι ίδιοι περιουσία;

Όχι

Τι γινόταν στις περιπτώσεις που η οικογένεια είχε δύο ή τρια κορίτσια; Για ποιο έπαιρναν το σώγαμπρο; Για το μεγαλύτερο; Για το μικρότερο;

Για το μικρότερο.

Αν μια οικογένεια έπαιρνε σώγαμπρο πώς μοιραζόταν η πατρική περιουσία; Ήταν μήπως υποχρεωμένος ο πεθερός να γράψει στο ΄πονομα του γαμπρού μέρος της περιουσίας του;

Δεν ήταν υποχρεωμένος.

Τι γινόταν σ αυτές τις περιπτώσεις με τα επώνυμα; Μήπως έπαιρνε ο γαμπρός το επώνυμο του πεθερού; Τα παιδιά ποιανού το επώνυμο έπαιρναν; Μπορείτε να αναφέρετε ένα παράδειγμα;

Ο γαμπρός διατηρούσε το δικό του επώνυμο. Το ίδιο επώνυμο έπαιρναν και τα παιδιά του.

Πότε δυο άτομα δεν μπορούσαν, λόγω συγγένειας, να παντρευτούν μεταξύ τους; Υπήρξε ποτέ στο χωριό περίπτωση γάμου μεταξύ πρώτων εξαδέλφων; Αν ναι, ήταν εξαδέλφια απο πατέρα ή απο μητέρα;

Τα πρώτα εξαδέλφια. Δεν υπήρξε περίπτωση γάμου μεταξύ πρώτων εξαδέλφων.

Για τα δεύτερα εξαδέλφια, αν ήθελαν να παντρευτούν, υπήρχε κώλυμα;

Δεν υπήρχε.

Μήπως δύο άτομα δεν μπορούσαν να παντρευτούν αν είχαν κοινό επώνυμο;

Το κοινό επώνυμο δεν ήταν εμπόδιο για το γάμο.

Υπήρξαν παλαιότερα στο χωριό περιπτώσεις διαζυγίων; Αν ναι για ποιους κυρίως λόγους;

Δεν υπήρξαν περιπτώσεις διαζυγίων.

Ποιος συνήθως στεφάνωνε το ζευγάρι; Ο νονός του γαμπρού ή ο νονός της νύφς;

Ο νονός του γαμπρού.

Ποιος βάφτιζε το πρώτο και ποιοι τα υπόλοιπα παιδιά του ζευγαριού; Μήπως όλα τα παιδιά μιας οικογένειας είχαν τον ίδιο νονό;

Το πρώτο παιδί το βάφτιζε ο κουμπάρος. Δεν ήταν υποχρεωτικό όλα τα παιδιά να έχουν τον ίδιο νονό.

Στις περιπτώσεις που μια οικογένεια άλλαζε κουμπάρο ή ήθελε να βρει έναν καινούριο, προτιμούσαν να είναι κάποιος συγγενής ή φίλος ή κάποιος πλούσιος και κοινωνικά ανώτερος;

Προτιμούσαν να είναι φίλος, συγγενής ή κάποιος πλούσιος.

Μεταξύ οικογενειών που συνδέονταν με κουμπαριά, επιτρεπόταν ή απαγορευόταν ο γάμος;

Απαγορευόταν

Δυο παιδιά που είχαν τον ίδιο νονό μπορούσαν ποτέ να παντρευτούν μεταξύ τους;

Δεν μπορούσαν να παντρευτούν.

Υπήρχε παλαιότερα στο χωριό ο θεσμός της προίκας;

Υπήρχε

Η προικοδοσία γινόταν προφορικά ή με προικοσύμφωνα; Πως ελέγοντο τα προικοσύμφωνα;

Προφορικό

Μήπως εκτός απο τα προικοσύμφωνα γνωρίζετε να υπήρχε και κάποιο άλλο είδος γαμηλίων συμβολαίων;

Όχι

Χωράφια;

Αν είχε χωράφια έπαιρνε, αν της έδινε ο πατέρας της για προίκα.

Όλα τα κορίτσια μιας οικογένειας έπαιρναν την ίδια προίκα; Μήπως κάποιο απο αυτά (λ.χ η πρωτότοκη) έπαιρνε κατ έθιμο μεγαλύτερο μερίδιο;

Ανάλογα με το γαμπρό γιατί υπήρχε ο θεσμός της προίκας. Έδιναν όσα ζητούσε ο γαμπρός για να μην χάσουν τον γαμπρό και για να μην μείνει ανύπαντρη η κόρη τους.

Μήπως κάποιο απο τα κορίτσια της οικογένειας έπαιρνε προίκα ολόκληρη την πατρική περιουσία, ανεξάρτητας απο την ύπαρξη αλλων παιδιών, αγοριών ή κοριτσιών;

Όχι

Εκτός απο τον πατέρα είχαν μήπως και οι αδελφοί υποχρέωση να συνεισφέρουν στην προίκιση των κοριτσιών της οικογένειας; Μήπως αυτό συνέβαινε μόνο στις περιπτώσεις θανάτου του πατέρα;

Ναι

Μια γυναίκα που έπαιρνε προίκα, είχε δικαίωμα να ζητήσει και κληρονομικό μερίδιο;

Ανάλογα με την περίπτωση

Αν μια παντρεμένη γυναίκα πέθαινε άτεκνη, η προίκα της επιστρεφόταν στην οικογένειά της ή παρέμενε στον άνδρα της;

Παρέμενε στον άνδρα της

Μήπως στα μέρη σας υπήρχε η συνήθεια ο γαμπρός να δίνει ζώα ή αλλά πράγματα στον πεθερό πρίν απο το γάμο; Πως λεγόταν η προσφορά αυτή;

Όχι

Αν μια γυναίκα πέθαινε χωρίς να προλάβει να αποκτήσει παιδιά, μπορούσε ο γαμπρός να ζητήσει πίσω ο,τι είχε δώσει;

Δεν ζητούσε γιατί δεν έδινε τίποτε ο γαμπρός. Η προίκα της, αν είχε δώσει κανονίζονταν με τον πεθερό του.

Πως γινόταν η μεταβίβαση της πατρικής περιουσίας στα αγόρια της οικογένειας; Πότε, με άλλα λόγια, τα αγόρια της οικογένειας έπαιρναν το μερίδιο που τους αναλογούσε; Κατά τη στιγμή του γάμου τους; Υστερα απο το θάνατο του πατέρα; Ύστερα απο το θάνατο και τ

Ύστερα από τον θάνατο των γονέων του.

Ολα τα αγόρια της οικογένειας κληρονομούσαν ίσα μερίδια ή μήπως κάποιο απο αυτά, π.χ ο πρωτότοκος ή ο υστερότοκος κληρονομούσε μεγαλύτερο μερίδιο της πατρικής περιουσίας;

Όλα τα ίδια κληρονομούσαν.

Το μερίδιο που έπαιρναν τα κορίτσια της οικογένειας (είτε ως προίκα είτε ως κληρονομική μερίδα) ήταν ίσο, μικρότερο ή μεγαλύτερο απο το μερίδιο που έπαιρναν τα αγόρια;

Το ίδιο μερίδιο.

Η μεταβίβαση της περιουσίας γινόταν συνήθως προφορικά ή με διαθήκη;

Προφορικά.

Μήπως το μοίρασμα της κληρονομιάς γινόταν με λαχνό; Σε ποιες περιπτώσεις ίσχυε αυτός ο τρόπς και μεταξύ ποιων συγγενών γινόταν το μοίρασμα;

Όχι

Αν πέθαινε πρώτα ο σύζυγος, τι μερίδιο της περιουσίας αναλογούσε στη γυναίκα, στην περίπτωση που υπήρχαν παιδιά απο το γάμο;

Όλη

Αν δεν υπήρχαν παιδιά, εκτός απο τη γυναίκα, ποιοι άλλοι είχαν κληρονομικά δικαιώματα και σε ποιες περιπτώσεις;

Είχαν δικαιώματα και τα αδέρφια του άνδρα.

Αν κάποιος αποκτούσε μόνο κόρες, όταν πέθαινε τον κληρονομούσαν οι κόρες του ή οι αδελφοί του;

Οι κόρες του.

Ένα παιδί μπορούσε να κληρονομήσει τον αδελφό του πατέρα του, στην περίπτωση που αυτός δεν είχε παιδιά; Συνέβαινε το ίδιο και με τον αδελφό της μητέρας του;

Ναι. Τον αδελφό της μητέρας του δεν τον κληρονομούσαν.

Σε ποιες περιπτώσεις ένα ζευγάρι αποφάσιζε να υιοθετήσει ένα παιδί; Αν δεν είχε καθόλου πιαδιά ή αν είχε μόνο κορίτσια;

Αν δεν είχε καθόλου παιδιά.

Ποια παιδιά προτιμούσαν σ αυτές τις περιπτώσεις; Παιδιά αδελφών; Μακρινών συγγενών; ορφανά;

Παιδιά αδερφών.

Τι κληρονομικά δικαιώματα είχε ένα υιοθετημένο παιδί;

Τα ίδια.

Creative Commons

Αναφορά Δημιουργού - Μη Εμπορική Χρήση - Παρόμοια Διανομή 4.0 Διεθνές - CC BY-NC-SA

https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/