Λάγος

Ενότητα:

Αρχειακό και οπτικο-ακουστικό υλικό ερευνών

Όνομα χωριού

Λάγος

Περισσότερα...

Αριθμός

1169

Κοινότητα

Νέας Κεσάνης

Νομός

Ξάνθης

Ποιό είναι το παλαιότερο όνομα του χωριού (αν υπάρχει);

Δεν υπάρχει

Μήπως το χωριό κατοικείται κυρίως από πρόσφυγες (πχ.χ Ποντίους, Μικρασιάτες ή άλλους - ποιούς; ) ή Σαρακατσάνους, Αρβανίτε, Πομάκους ή άλλες ομάδες;

Μικρασιάτες

Οι ομάδες αυτές κατοικούσαν, παλαιότερα, σε ιδιαίτερους οικισμούς (μαχαλάδες);

Όχι

Πόσες εκκλησίες υπήρχαν παλαιότερα στο χωριό; Μήοως ξέρετε πότε είχε χτιστεί η πρώτη;

Αϊ Νικόλας, κτίστηκε το 1904.

Σε ποιούς ανήκαν; Μήπως ήταν οικογενειακές;

Στη Μονή Βατοπαιδίου Αγίου Όρους.

Πόσα νεκροταφεία υπήρχαν παλαιότερα στο χωριό;

Ένα

Πότε για πρώτη φορά λειτούργησε σχολείο στο χωριό;

1948 - 1949

Ποιές ήταν οι κυριότερες ασχολίες των κατοίκων γύρω στα 1940;

Αποκλειστικά αλιεία.

Αν υπήρχε γεωργία, ποια κυρίως προϊόντα καλλιεργούντο;

Όχι

Παλαιότερα το χωριό ήταν τσιφλίκι, βακούφι ή κεφαλοχώρι;

Τσιφλίκι στο έδαφος, βακούφι η λίμνη βιστωνίδα.

Αν ήταν τσιφλίκι ή βακούφι ποιές οικονομικές υποχρεώσεις (δοσίματα) είχαν οι καλλιεργητές προς τους γαιοκτήμονες (τσιφλικούχους) ή τα μοναστήρια;

Ένα μέρος από τα εισοδήματα.

Υπήρξαν μήπως ποτέ τα χτήματα της περιοχής εθνικές γαϊες;

Όχι

Μήπως οι κάτοικοι του χωριού ασχολούνται κυρίως με την αλιεία;

Αποκλειστικά με την αλιεία.

Μήπως οι παλαιότεροι θυμούνται ή γνωρίζουν στοιχεία σχετικά με προηγούμενη κοινοτική οργάνωση, τυχόν ύπαρξη κοινοτικών αρχόντων και κοινοτικών συμβουλίων;

Όχι

Ποιους φόρους πλήρωναν παλαιότερα οι κάτοικοι του χωριού; Σε ποιούς τους πλήρωναν;

Μέρος των εισοδημάτων στον μπέη και στην μονή Βατοπεδίου.

Σε πόσες κοινωνικές τάξεις χωρίζονταν παλαιότερα οι κάτοικοι του χωριού και πως διακρίνονταν μεταξύ τους;

Δεν υπήρχαν.

Ηταν συνηθισμένο οι κάτοικοι του χωριού να προσφέρουν την εργασία τους χωρίς αμοιβή για την εκτέλεση έργων που τυχόν ήταν αναγκαία στην κοινότητα (π.χ. χτίσιμο σχολείου, εκκλησίας, κατασκευή δρόμου κ.α ;

Ναι

Η συμμετοχή ήταν υποχρεωτική για όλους τους άνδρες; Απο ποιά ήλικία; Γυναίκες συμμετείχαν;

Υποχρεωτική για όλους τους άνδρες από τα είκοσι.

Αν κάποιος αρνιόταν να συμμετάσχει, τον τιμωρούσαν; Πως;

Η τιμωρία ήταν χρηματική.

Ήταν η αλληλοβοήθεια συνηθισμένο φαινόμενο ανάμεσα στις οικογένειες της κοινότητας; Σε ποιες κυρίως εργασίες ίσχυε: στις πιο επείγουσες γεωργικές εργασίες όπως π.χ τρύγος, θέρος ή σε όλες ανεξαιρέτως τις γεωργικές εργασίες;

Όχι

Πόσα μέλη αποτελούσαν συνήθως μιαν οικογένεια; Μπορείτε να τα ονοματίσετε (π.χ. ο πατέρας του άνδρα, ο αδελφός της γυναίκας κ.ο.κ.);

Οι σύζυγοι, τα παιδιά τους και οι γονείς του άνδρα, τα εγγόνια τους.

Πως προσφωνούσαν τα παιδιά τον πατέρα τους και πως τη μητέρα τους;

Μπαμπά, μάνα.

Πώς προσφωνούσε ένα παιδί τον πατέρα του πατέρα του;

Παππού

Πώς τη μητέρα του πατέρα του;

Γιαγιά

Πως τον πατέρα της μητέρας του;

Παππού

Πώς τη μητέρα της μητέρας του;

Γιαγιά

Πώς προσφωνούσε ο παππούς τα εγγόνια του;

Παιδί μου ή με το όνομα.

Πώς προσφωνούσε η γιαγιά τα εγγόνια της;

Παιδί μου ή με το όνομα.

Πώς προσφωνούσε ένα παιδί τους αδελφούς του;

Με το όνομά τους

Πώς τις αδελφές του;

Με το όνομά τους

Υπήρχαν μήπως ιδιαίτεροι όροι για το μεγαλύτερο αδελφό;

Μπάντη

Για τη μεγαλύτερη αδελφή;

Κάκου ή Μπούλα

Πώς προσφωνούσαν τα μεγαλύτερα αδέλφια τα μικρότερα;

Με τα ονόματά τους

Πώς προσφωνούσε ένα παιδί τον αδελφό του πατέρα του;

Νταϊ ή θείο

Πώς την αδελφή του πατέρα του;

Θείτσα

Πώς τον αδελφό και πώς την αδελφή της μητέρας του;

Θείο - θεία

Πώς προσφωνούσαν οι θείοι τα ανήψια τους;

Ανηψιέ ή με το όνομα.

Πώς προσφωνούσαν οι γονείς το αγόρι τους και πώς το κορίτσι τους;

Παιδίμ - κορίτσιμ

Υπήρχαν ειδικά ονόματα για τα πρωτότοκα παιδιά; Για τα υστερότοκα;

Όχι

Πώς ονομάζοντν τα παιδιά απο άλλον πατέρα ή άλλη μητέρα;

Μιλαδέλφια

Πώς ονομάζονταν τα δίδυμα;

Διπλάρια

Πώς προσφωνούσαν οι γονείς του γαμπρού τους γονείς της νύφης;

Συμπεθέρια

Πώς προσφωνούσε η νύφη τον πεθερό της;

Μπαμπά

Πώς την πεθερά της;

Μάνα

Πώς τον αδελφό και την αδελφή του άνδρα της;

Κουνιάδο - κουνιάδα

Πώς προσφωνούσε ο γαμπρός τον πεθερό του;

Μπαμπά

Πώς την πεθερά του;

Μάνα

Πώς τον αδελφό και την αδελφή της γυναίκας του;

Κουνιάδια

Πώς προσφωνούσε ο πεθερός το γαμπρό;

Γαμπρέ

Πώς προσφωνούσε το γαμπρό η πεθερά;

Γαμπρέ

Πώς προσφωνούσαν το γαμπρό τα αδέλφια της νύφης;

Γαμπρέ

Πώς προσφωνούσαν τη νύφη οι αδελφοί του γαμπρού;

Νύφ

Πώς προσφωνούσαν τη νύφη οι αδελφές του γαμπρού;

Νύφ

Πώς προσφωνούσε ο σύζυγος τη σύζυγο και πώς αυτή τον άνδρα της;

Γυναίκα ή με το όνομα, άντρα ή με το όνομα.

Πώς όριζαν τα βαφτιστικά ονόματα των παιδιών; (του παππού απο τον πατέρα;), ποιό στο πρώτο κορίτσι; Πώς διάλεγαν τα ονόματα των υπόλοιπων παιδιών της οικογένειας; Σε ποιες περιπτώσεις μπορούσε ο νονός να δώσει όποιο όνομα ήθελε ο ίδιος;

Στο πρώτο αγόρι το όνομα του πατέρα (παππού) από τον άνδρα τα υπόλοιπα ανάλογα με τους πεθαμένους.

Μπορείτε να περιγράψετε σε γενικές γραμμές πώς μοιράζονταν οι δουλειές ανάμεσα στους άνδρες και τις γυναίκες δηλαδή οι γυναίκες, εκτός απο τις δουλειές του σπιτιού και την ανατροφή των παιδιών, ποιές άλλες δουλειές έκαναν (π.χ κουβαλούσαν τα ξύλα, το νερ

Βοηθούσαν τους άνδρες στην κατασκευή των δυχτίων, το ξεψάρισμα.

Ποιες απο τις δουλειές που είχαν σχέση με την αλιεία εκτελούσαν οι γυναίκες;

Κατασκευή διχτυών ξεψάρισμα.

Τα παιδιά απο ποια ηλικία άρχιζαν να βοηθούν στις δουλειές; Ποιες δουλειές ανέθεταν στα αγόρια και ποιες στα κορίτσια;

Από τα 10 χρόνια τους, τα αγόρια βοηθούσαν τον πατέρα. Τα κορίτσια τις δουλειές της μητέρας.

Ποιες ήταν οι συνήθειες του τόπου σχετικά με τους γάμους; Τα παιδιά μιας οικογένειεας παντρεύονταν ανάλογα με την ηλικία τους ή έπρεπε πρώτα να παντρευτούν όλα τα κορίτσια και έπειτα τα αγόρια της οικογένειας;

Ο κανόνας ήταν πρώτα τα κορίτσια και μετά τα αγόρια.

Ποια θεωρούσαν ως κανονική ηλικία γάμου για τις γυναίκες και ποια για τους άνδρες; Ήταν επιτρεπτό ή συνηθισμένο η γυναίκα να είναι μεγαλύτερη απο τον άνδρα;

Για τους άνδρες γύρω στα 40 για τις γυναίκες γύρω στα 20. Δεν ήταν επιτρεπτό η γυναίκα να είναι μεγαλύτερη από τον άνδρα.

Η συνήθεια ήταν ο γαμπρός και η νύφη να είναι απο το ίδιο χωριό; Αν όχι απο ποια χωριά διάλεγαν συνήθως τους γαμπρούς και απο ποια τις νύφες; Μπορείτε να τα ονοματίσετε;

Όχι, από τα γειτονικά χωριά, Νέα Κεσάνη, Φουνάρι.

Που εγκαθίστατο το νέο ζευγάρι μετά το γάμο; στο πατρικό του γαμπρού; στο πατρικό της νύφης; σε κάποιο καινούριο σπίτι; αποτελούσε το σπίτι αυτό προίκα της νύφης;

Στο πατρικό του γαμπρού.

Συνέβαινε μήπως όλα τα αγόρια μιας οικογένειας, όταν παντρεύονταν, να φέρνουν τις γυναίκες τους στο πατρικό τους; Τι γινόταν τότε; Ζούσαν όλοι μαζί, εργάζονταν, έτρωγαν μαζί, κοιμόνταν κάτω απο την ίδια στέγη;

Συνέβαινε και ζούσαν κάτω από την ίδια στέγη.

Κρατούσαν τα αδέλφια την περιουσία αδιαίρετη;

Ναι

Πότε χώριζαν τα αδέλφια; Όταν πέθαινε ο πατέρας; Όταν γίνονται πολλοί και δεν τους χωρούσε πια το σπίτι; Ποιοι λόγοι μπορούσαν να επισπευσουν το χωρισμό των αδελφών;

Όταν γίνονταν πολλοί και δεν τους χωρούσε το σπίτι.

Όταν όλα τα παιδιά άνοιγαν δικό τους σπιτικό, ποιος παρέμενε στο πατρικό μαζί με τους γονείς; Ο μεγαλύτερος γιος; Η μεγαλύτερη κόρη; Ο μικρότερος γιος; Η μικρότερη κόρη; Οποιο παιδί θα διάλεγαν οι γονείς;

Όποιο διάλεγαν οι γονείς.

Σε ποιες περιπτώσεις μια οικογένεια έπαιρνε σώγαμπρο;

Όταν είχε μόνο ένα κορίτσι.

Πήγαιναν ποτέ σώγαμπροι άνθρωποι που διέθεταν οι ίδιοι περιουσία;

Όχι

Τι γινόταν στις περιπτώσεις που η οικογένεια είχε δύο ή τρια κορίτσια; Για ποιο έπαιρναν το σώγαμπρο; Για το μεγαλύτερο; Για το μικρότερο;

Για το μικρότερο

Αν μια οικογένεια έπαιρνε σώγαμπρο πώς μοιραζόταν η πατρική περιουσία; Ήταν μήπως υποχρεωμένος ο πεθερός να γράψει στο ΄πονομα του γαμπρού μέρος της περιουσίας του;

Ήταν υποχρεωμένος ο πεθερός να γράψει στο όνομα του γαμπρού μέρος της περιουσίας με διαθήκη.

Τι γινόταν σ αυτές τις περιπτώσεις με τα επώνυμα; Μήπως έπαιρνε ο γαμπρός το επώνυμο του πεθερού; Τα παιδιά ποιανού το επώνυμο έπαιρναν; Μπορείτε να αναφέρετε ένα παράδειγμα;

Το επώνυμο του γαμπρού, δεν άλλαζε και φυσικά τα παιδιά έπαιρναν το επώνυμο του πατέρα τους.

Πότε δυο άτομα δεν μπορούσαν, λόγω συγγένειας, να παντρευτούν μεταξύ τους; Υπήρξε ποτέ στο χωριό περίπτωση γάμου μεταξύ πρώτων εξαδέλφων; Αν ναι, ήταν εξαδέλφια απο πατέρα ή απο μητέρα;

Αδέρφια, πρώτα ξαδέρφια.

Για τα δεύτερα εξαδέλφια, αν ήθελαν να παντρευτούν, υπήρχε κώλυμα;

Υπήρχε (ο παπάς δεν τους πάντρευε).

Μήπως δύο άτομα δεν μπορούσαν να παντρευτούν αν είχαν κοινό επώνυμο;

Δεν υπήρχε εμπόδιο.

Υπήρξαν παλαιότερα στο χωριό περιπτώσεις διαζυγίων; Αν ναι για ποιους κυρίως λόγους;

Δεν υπήρχαν.

Ποιος συνήθως στεφάνωνε το ζευγάρι; Ο νονός του γαμπρού ή ο νονός της νύφς;

Του γαμπρού.

Ποιος βάφτιζε το πρώτο και ποιοι τα υπόλοιπα παιδιά του ζευγαριού; Μήπως όλα τα παιδιά μιας οικογένειας είχαν τον ίδιο νονό;

Το πρώτο ο κουμπάρος και συνήθως και τα άλλα με ελάχιστες εξαιρέσεις.

Στις περιπτώσεις που μια οικογένεια άλλαζε κουμπάρο ή ήθελε να βρει έναν καινούριο, προτιμούσαν να είναι κάποιος συγγενής ή φίλος ή κάποιος πλούσιος και κοινωνικά ανώτερος;

Κάποιος πλούσιος.

Μεταξύ οικογενειών που συνδέονταν με κουμπαριά, επιτρεπόταν ή απαγορευόταν ο γάμος;

Απαγορευόταν

Δυο παιδιά που είχαν τον ίδιο νονό μπορούσαν ποτέ να παντρευτούν μεταξύ τους;

Δεν μπορούσαν.

Σε ποιες περιπτώσεις δυο άνθρωποι αποφάσιζαν να γίνουν αδελφοποιτοί;

Δεν συνέβη

Υπήρχε παλαιότερα στο χωριό ο θεσμός της προίκας;

Ναι

Η προικοδοσία γινόταν προφορικά ή με προικοσύμφωνα; Πως ελέγοντο τα προικοσύμφωνα;

Προφορικά

Δέντρα; ζωα; καϊκια;

Βάρκες.

Όλα τα κορίτσια μιας οικογένειας έπαιρναν την ίδια προίκα; Μήπως κάποιο απο αυτά (λ.χ η πρωτότοκη) έπαιρνε κατ έθιμο μεγαλύτερο μερίδιο;

Όλα το ίδιο

Μήπως κάποιο απο τα κορίτσια της οικογένειας έπαιρνε προίκα ολόκληρη την πατρική περιουσία, ανεξάρτητας απο την ύπαρξη αλλων παιδιών, αγοριών ή κοριτσιών;

Όχι

Μήπως η προίκα της μητέρας ( σπίτι, χρήματα ή άλλα αγαθα) μεταβιβαζόταν ως προίκα στις κόρες της; Στην περίπτωση αυτή, αν μια γυναίκα αποκτούσε μόνο γιους, σε ποιον μεταβιβαζόταν η προίκα της;

Πρώτα στις κόρες αν όχι στους γιους.

Εκτός απο τον πατέρα είχαν μήπως και οι αδελφοί υποχρέωση να συνεισφέρουν στην προίκιση των κοριτσιών της οικογένειας; Μήπως αυτό συνέβαινε μόνο στις περιπτώσεις θανάτου του πατέρα;

Αυτό συνέβαινε μόνο στις περιπτώσεις θανάτου του πατέρα.

Μια γυναίκα που έπαιρνε προίκα, είχε δικαίωμα να ζητήσει και κληρονομικό μερίδιο;

Όχι

Αν μια παντρεμένη γυναίκα πέθαινε άτεκνη, η προίκα της επιστρεφόταν στην οικογένειά της ή παρέμενε στον άνδρα της;

Παρέμενε στον άνδρα.

Μήπως στα μέρη σας υπήρχε η συνήθεια ο γαμπρός να δίνει ζώα ή αλλά πράγματα στον πεθερό πρίν απο το γάμο; Πως λεγόταν η προσφορά αυτή;

Όχι

Πως γινόταν η μεταβίβαση της πατρικής περιουσίας στα αγόρια της οικογένειας; Πότε, με άλλα λόγια, τα αγόρια της οικογένειας έπαιρναν το μερίδιο που τους αναλογούσε; Κατά τη στιγμή του γάμου τους; Υστερα απο το θάνατο του πατέρα; Ύστερα απο το θάνατο και τ

Κατά τη στιγμή του γάμου τους.

Ολα τα αγόρια της οικογένειας κληρονομούσαν ίσα μερίδια ή μήπως κάποιο απο αυτά, π.χ ο πρωτότοκος ή ο υστερότοκος κληρονομούσε μεγαλύτερο μερίδιο της πατρικής περιουσίας;

Ανάλογα με την συμπάθεια των γονιών.

Το μερίδιο που έπαιρναν τα κορίτσια της οικογένειας (είτε ως προίκα είτε ως κληρονομική μερίδα) ήταν ίσο, μικρότερο ή μεγαλύτερο απο το μερίδιο που έπαιρναν τα αγόρια;

Τα κορίτσια έπαιρναν λιγότερα.

Η μεταβίβαση της περιουσίας γινόταν συνήθως προφορικά ή με διαθήκη;

Προφορικά.

Αν πέθαινε πρώτα ο σύζυγος, τι μερίδιο της περιουσίας αναλογούσε στη γυναίκα, στην περίπτωση που υπήρχαν παιδιά απο το γάμο;

Ολόκληρη η περιουσία.

Αν δεν υπήρχαν παιδιά, εκτός απο τη γυναίκα, ποιοι άλλοι είχαν κληρονομικά δικαιώματα και σε ποιες περιπτώσεις;

Του άνδρα τα αδέρφια.

Αν κάποιος αποκτούσε μόνο κόρες, όταν πέθαινε τον κληρονομούσαν οι κόρες του ή οι αδελφοί του;

Κόρες

Ένα παιδί μπορούσε να κληρονομήσει τον αδελφό του πατέρα του, στην περίπτωση που αυτός δεν είχε παιδιά; Συνέβαινε το ίδιο και με τον αδελφό της μητέρας του;

Ναι: στη δεύτερη περίπτωση ανάλογα με τις επιθυμίες των συγγενών του.

Σε ποιες περιπτώσεις ένα ζευγάρι αποφάσιζε να υιοθετήσει ένα παιδί; Αν δεν είχε καθόλου πιαδιά ή αν είχε μόνο κορίτσια;

Αν δεν είχε καθόλου παιδιά και σπάνια το δεύτερο.

Ποια παιδιά προτιμούσαν σ αυτές τις περιπτώσεις; Παιδιά αδελφών; Μακρινών συγγενών; ορφανά;

Απ όλες τις κατηγορίες.

Τι κληρονομικά δικαιώματα είχε ένα υιοθετημένο παιδί;

Τα ίδια με το κανονικό παιδί.

Creative Commons

Αναφορά Δημιουργού - Μη Εμπορική Χρήση - Παρόμοια Διανομή 4.0 Διεθνές - CC BY-NC-SA

https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/