Βαρβάρα Χαλκιδικής
Ενότητα:
Αρχειακό και οπτικο-ακουστικό υλικό ερευνών
Όνομα χωριού
Βαρβάρα Χαλκιδικής
Περισσότερα...
Αριθμός
1493
Κοινότητα
Βαρβάρας
Επαρχία
Αρναίας
Νομός
Χαλκιδικής
Ποιό είναι το παλαιότερο όνομα του χωριού (αν υπάρχει);
Δεν υπήρχε παλαιότερα άλλο όνομα
Μήπως το χωριό κατοικείται κυρίως από πρόσφυγες (πχ.χ Ποντίους, Μικρασιάτες ή άλλους - ποιούς; ) ή Σαρακατσάνους, Αρβανίτε, Πομάκους ή άλλες ομάδες;
Όχι
Αν όχι, υπάρχουν μήπως οικογένειες που ανήκουν σε κάποια ή σε κάποιες από τις παραπάνω ομάδες; Πόσες περίπου;
Υπάρχουν δέκα (10) οικογένειες Αρβανίτες και τρεις (3) οικογένειες Σαρακατσαναίοι
Οι ομάδες αυτές κατοικούσαν, παλαιότερα, σε ιδιαίτερους οικισμούς (μαχαλάδες);
Όχι
Ποιές διαλέκτους μιλούσαν παλαιότερα οι κάτοικοι του χωριού;
Την τοπική διάλεκτο (δεν υπήρχαν ιδιαίτεροι διάλεκτοι)
Πόσες εκκλησίες υπήρχαν παλαιότερα στο χωριό; Μήοως ξέρετε πότε είχε χτιστεί η πρώτη;
Υπήρχαν πέντε (5) εκκλησίες γύρω στα 1850. αλλά σήμερα βρέθηκαν ερείπια ναών που χρονολογούσαν στο 1450.
Σε ποιούς ανήκαν; Μήπως ήταν οικογενειακές;
Ήταν όλες εκκλησίες του χωριού
Πόσα νεκροταφεία υπήρχαν παλαιότερα στο χωριό;
Ένα (1)
Πότε για πρώτη φορά λειτούργησε σχολείο στο χωριό;
Λειτουργούσε επί Τουρκοκρατίας με έξοδα των κατοίκων
Ποιές ήταν οι κυριότερες ασχολίες των κατοίκων γύρω στα 1940;
Υλοτομία, κτηνοτροφία, γεωργία
Αν υπήρχε γεωργία, ποια κυρίως προϊόντα καλλιεργούντο;
Σιτάρι, κριθάρι, καλαμπόκι
Ποιά από τα γεωργικά προϊόντα προορίζονταν για αυτοκατανάλωση και ποιά για το εμπόριο;
Όλα τα γεωργικά προϊόντα προορίζονταν για αυτοκατανάλωση
Σήμερα ποιά προϊόντα καλλιεργούνται στην περιοχή; Εξακολουθούν οι παλιές καλλιέργειες; Αν υπάρχουν νέες, από πότε περίπου έχουν αρχίσει;
Εξακολουθούν να καλλιεργούνται τα ίδια προϊόντα
Παλαιότερα το χωριό ήταν τσιφλίκι, βακούφι ή κεφαλοχώρι;
Κεφαλοχώρι
Απο πόσα στρέμματα και πάνω ένας κλήρος εθεωρείτο μεγάλος;
Από 50 στρέμματα και πάνω
Πόσοι απο τους κατοίκους του χωριού είχαν τέτοιους μεγάλους κλήρους;
Γύρω στις δεκαπέντε (15) οικογένειες
Σήμερα ποιο είναι το μέγεθος ενός μέσου γεωργικού κλήρου;
Είκοσι (20) στρέμματα
Υπήρχε στο χωριό κτηνοτροφία;
Ναι
Πότε άρχισε να υπάρχει οικόσιτη κτηνοτροφία στο χωριό;
Μετά το 1950
Μήπως οι κάτοικοι του χωριού ασχολούνται κυρίως με την αλιεία;
Όχι
Μήπως παλαιότερα υπήρχαν στο χωριό οργανωμένες βιοτεχνίες; (εννοείται ως κύρια και συστηματική απασχόληση μιας μερίδας των κατοίκων του χωριού). Τί είδους βιοτεχνίες ήταν;
Όχι
Μήπως οι παλαιότεροι θυμούνται ή γνωρίζουν στοιχεία σχετικά με προηγούμενη κοινοτική οργάνωση, τυχόν ύπαρξη κοινοτικών αρχόντων και κοινοτικών συμβουλίων;
Υπήρχε πριν το 1925 μόνο πρόεδρος στο χωριό ο οποίος έβγαινε χωρίς εκλογές από τους κατοίκους που μαζευόταν στο νάρθηκα της εκκλησίας και πρότειναν κάποιον. Αυτός έβγαινε για ένα ορισμένο χρονικό διάστημα, μετά γινόταν η αλλαγή με τον ίδιο τρόπο.
Ποιους φόρους πλήρωναν παλαιότερα οι κάτοικοι του χωριού; Σε ποιούς τους πλήρωναν;
Α) Μπαλταλίκι (φόρος κοπής ξύλων στους Τούρκους), β)Τζιλέπκα (φόρος βοσκής στο Δημόσιο), γ)Τα Δέκατα (φόρος γεωργικών προϊόντων στο Δημόσιο
Ηταν συνηθισμένο οι κάτοικοι του χωριού να προσφέρουν την εργασία τους χωρίς αμοιβή για την εκτέλεση έργων που τυχόν ήταν αναγκαία στην κοινότητα (π.χ. χτίσιμο σχολείου, εκκλησίας, κατασκευή δρόμου κ.α ;
Όλα τα κοινοφελή έργα γινόταν με εθελοντική εργασία των κατοίκων
Η συμμετοχή ήταν υποχρεωτική για όλους τους άνδρες; Απο ποιά ήλικία; Γυναίκες συμμετείχαν;
Δεν ήταν τίποτα υποχρεωτικό. Συμμετείχαν και γυναίκες. Ως προς την ηλικία όσοι φυσικά μπορούσαν.
Ήταν η αλληλοβοήθεια συνηθισμένο φαινόμενο ανάμεσα στις οικογένειες της κοινότητας; Σε ποιες κυρίως εργασίες ίσχυε: στις πιο επείγουσες γεωργικές εργασίες όπως π.χ τρύγος, θέρος ή σε όλες ανεξαιρέτως τις γεωργικές εργασίες;
Η αλληλοβοήθεια ήταν συνηθισμένο φαινόμενο. Όχι μόνο στις γεωργικές εργασίες αλλά γενικώτερα σε όλες τις δραστηριότητες (ειδικώτερα στο κτίσιμο των σπιτιών).
Εκτός απο τις γεωργικές εργασίες σε ποιες άλλες περιπτώσεις ίσχυε η αλληλοβοήθεια (π.χ για το χτίσιμο των σπιτιών);
Για το κτίσιμο των σπιτιών δίναν περισσότερο βαρύτητα
Μήπως η αλληλοβοήθεια ήταν περισσότερο αναπτυγμένη μεταξύ των γυναικών; Για ποιες κυρίως δουλειές;
Όχι
Πόσα μέλη αποτελούσαν συνήθως μιαν οικογένεια; Μπορείτε να τα ονοματίσετε (π.χ. ο πατέρας του άνδρα, ο αδελφός της γυναίκας κ.ο.κ.);
Πατέρας και μητέρα με τα παιδιά τους. Οι νύφες των υιών τους. Τα εγγόνια. (Αν δεν πάντρευαν τα κορίτσια οι γιοί δεν επιτρέπονταν να χωρίσουν από τον πατέρα τους)
Πως προσφωνούσαν τα παιδιά τον πατέρα τους και πως τη μητέρα τους;
Τον πατέρα (Αφέντη) και την μητέρα (Μητέρα)
Πώς προσφωνούσε ένα παιδί τον πατέρα του πατέρα του;
Παππού
Πώς τη μητέρα του πατέρα του;
Γιαγιά
Πως τον πατέρα της μητέρας του;
Παππού
Πώς τη μητέρα της μητέρας του;
Γιαγιά
Πώς προσφωνούσε ο παππούς τα εγγόνια του;
Παιδούδια μου
Πώς προσφωνούσε η γιαγιά τα εγγόνια της;
Παιδούδια μου
Πώς προσφωνούσε ένα παιδί τους αδελφούς του;
Καρντάσι
Πώς τις αδελφές του;
Καρντασίνες
Πώς προσφωνούσαν τα μεγαλύτερα αδέλφια τα μικρότερα;
Στο μικρό τους όνομα
Πώς προσφωνούσε ένα παιδί τον αδελφό του πατέρα του;
Μπάρμπα
Πώς την αδελφή του πατέρα του;
Θειά (τσάτσα)
Πώς τον αδελφό και πώς την αδελφή της μητέρας του;
Μπάρμπα - Θειά (τσάτσα)
Πώς προσφωνούσαν οι θείοι τα ανήψια τους;
Στα μικρά τους ονόματα
Πώς προσφωνούσαν οι γονείς το αγόρι τους και πώς το κορίτσι τους;
Γιέ μου, κορίτσι μου
Υπήρχαν ειδικά ονόματα για τα πρωτότοκα παιδιά; Για τα υστερότοκα;
Τα πρώτα στο μικρό του όνομα, τα υστερότοκα τα λέγαν στερνοπαίδια
Πώς ονομάζοντν τα παιδιά απο άλλον πατέρα ή άλλη μητέρα;
Προγόνια
Πώς ονομάζονταν τα δίδυμα;
Δίδυμα
Πώς προσφωνούσαν οι γονείς του γαμπρού τους γονείς της νύφης;
Συμπέθερος και συμπεθέρα
Πώς προσφωνούσε η νύφη τον πεθερό της;
Πατέρα
Πώς την πεθερά της;
Μάννα
Πώς τον αδελφό και την αδελφή του άνδρα της;
Κουνιάδος και κουνιάδα
Πώς προσφωνούσε ο γαμπρός τον πεθερό του;
Γέρο
Πώς την πεθερά του;
Γριά
Πώς τον αδελφό και την αδελφή της γυναίκας του;
Κουνιάδος και κουνιάδα
Πώς προσφωνούσε ο πεθερός το γαμπρό;
Γαμπρός μου
Πώς προσφωνούσε το γαμπρό η πεθερά;
Γαμπρός μου
Πώς προσφωνούσαν το γαμπρό τα αδέλφια της νύφης;
Γαμπρός μου
Πώς προσφωνούσαν τη νύφη οι αδελφοί του γαμπρού;
Νυφαριά μας
Πώς προσφωνούσαν τη νύφη οι αδελφές του γαμπρού;
Νύφη μας
Πώς προσφωνούσε ο σύζυγος τη σύζυγο και πώς αυτή τον άνδρα της;
Φωναζόταν στα μικρά τους ονόματα
Πώς όριζαν τα βαφτιστικά ονόματα των παιδιών; (του παππού απο τον πατέρα;), ποιό στο πρώτο κορίτσι; Πώς διάλεγαν τα ονόματα των υπόλοιπων παιδιών της οικογένειας; Σε ποιες περιπτώσεις μπορούσε ο νονός να δώσει όποιο όνομα ήθελε ο ίδιος;
Το πρώτο αγόρι έπαιρνε το όνομα του παππού από τον πατέρα. Το ίδο και το κορίτσι. Τα δεύτερα έπαιρναν το όνομα των γονιών της μητέρας. Σε περιπτώσεις θανάτου προσφιλών προσώπων γινόταν αλλαγή αυτής της σειράς.
Μπορείτε να περιγράψετε σε γενικές γραμμές πώς μοιράζονταν οι δουλειές ανάμεσα στους άνδρες και τις γυναίκες δηλαδή οι γυναίκες, εκτός απο τις δουλειές του σπιτιού και την ανατροφή των παιδιών, ποιές άλλες δουλειές έκαναν (π.χ κουβαλούσαν τα ξύλα, το νερ
Έκαναν και άλλες δουλειές εκτός του σπιτιού και την ανατροφή των παιδιών
Ποιες απο τις αγροτικές δουλειές έκαναν οι γυναίκες;
Συλλογή καρπών, πότισμα, σκάλισμα
Ποιες απο τις δουλειές που είχαν σχέση με την κτηνοτροφία εκτελούσαν οι γυναίκες;
Λαλούσαν το κοπάδι, μάζευαν το γάλα και το τυροκομούσαν
Ποιες θεωρούσαν αποκλειστικά ανδρικές δουλειές;
Όργωμα, σπαρμός, βοσκή ζώων, κοπή ξύλων, κτίσιμο
Τα παιδιά απο ποια ηλικία άρχιζαν να βοηθούν στις δουλειές; Ποιες δουλειές ανέθεταν στα αγόρια και ποιες στα κορίτσια;
Μετά το Δημοτικό Σχολείο
Ποιες ήταν οι συνήθειες του τόπου σχετικά με τους γάμους; Τα παιδιά μιας οικογένειεας παντρεύονταν ανάλογα με την ηλικία τους ή έπρεπε πρώτα να παντρευτούν όλα τα κορίτσια και έπειτα τα αγόρια της οικογένειας;
Παντρευόταν ανάλογα με την ηλικία. Δίναν προτεραιότητα στα κορίτσια.
Ποια θεωρούσαν ως κανονική ηλικία γάμου για τις γυναίκες και ποια για τους άνδρες; Ήταν επιτρεπτό ή συνηθισμένο η γυναίκα να είναι μεγαλύτερη απο τον άνδρα;
Μετά τα είκοση (20). Συνηθισμένο η γυναίκα να είναι μικρότερη από τον άνδρα.
Η συνήθεια ήταν ο γαμπρός και η νύφη να είναι απο το ίδιο χωριό; Αν όχι απο ποια χωριά διάλεγαν συνήθως τους γαμπρούς και απο ποια τις νύφες; Μπορείτε να τα ονοματίσετε;
Συνηθισμένο να ήταν από το ίδιο χωριό
Που εγκαθίστατο το νέο ζευγάρι μετά το γάμο; στο πατρικό του γαμπρού; στο πατρικό της νύφης; σε κάποιο καινούριο σπίτι; αποτελούσε το σπίτι αυτό προίκα της νύφης;
Συνήθως στο σπίτι του πατέρα του γαμπρού
Συνέβαινε μήπως όλα τα αγόρια μιας οικογένειας, όταν παντρεύονταν, να φέρνουν τις γυναίκες τους στο πατρικό τους; Τι γινόταν τότε; Ζούσαν όλοι μαζί, εργάζονταν, έτρωγαν μαζί, κοιμόνταν κάτω απο την ίδια στέγη;
Κάθονταν όλοι μαζί στο ίδιο σπίτι. Η δουλειά ήταν κοινή και έτρωγαν όλοι μαζί. Αρχηγός της οικογένειας ήταν ο πατέρας.
Κρατούσαν τα αδέλφια την περιουσία αδιαίρετη;
Ώσπου ζούσε ο πατέρας η περιουσία έμεινε αδιαίρετη
Πότε χώριζαν τα αδέλφια; Όταν πέθαινε ο πατέρας; Όταν γίνονται πολλοί και δεν τους χωρούσε πια το σπίτι; Ποιοι λόγοι μπορούσαν να επισπευσουν το χωρισμό των αδελφών;
Α) Θάνατος του πατέρα τους, β) όταν δεν τους χωρούσε το σπίτι
Όταν όλα τα παιδιά άνοιγαν δικό τους σπιτικό, ποιος παρέμενε στο πατρικό μαζί με τους γονείς; Ο μεγαλύτερος γιος; Η μεγαλύτερη κόρη; Ο μικρότερος γιος; Η μικρότερη κόρη; Οποιο παιδί θα διάλεγαν οι γονείς;
Συνήθως το στερνοπαίδι τους δηλαδή ο μικρότερος γυιός τους
Σε ποιες περιπτώσεις μια οικογένεια έπαιρνε σώγαμπρο;
Όταν δεν υπήρχαν αγόρια στο σπιτικό. Συνήθως παίρναν σώγαμπρο για την μικρότερη θυγατέρα.
Πήγαιναν ποτέ σώγαμπροι άνθρωποι που διέθεταν οι ίδιοι περιουσία;
Δεν πήγαιναν
Τι γινόταν στις περιπτώσεις που η οικογένεια είχε δύο ή τρια κορίτσια; Για ποιο έπαιρναν το σώγαμπρο; Για το μεγαλύτερο; Για το μικρότερο;
Για το μικρότερο
Αν μια οικογένεια έπαιρνε σώγαμπρο πώς μοιραζόταν η πατρική περιουσία; Ήταν μήπως υποχρεωμένος ο πεθερός να γράψει στο ΄πονομα του γαμπρού μέρος της περιουσίας του;
Αν υπήρχαν μόνο θυγατέρες ο σώγαμπρος έπαιρνε το μεγαλύτερο μέρος της περιουσίας και παραίτητα το σπίτι.
Τι γινόταν σ αυτές τις περιπτώσεις με τα επώνυμα; Μήπως έπαιρνε ο γαμπρός το επώνυμο του πεθερού; Τα παιδιά ποιανού το επώνυμο έπαιρναν; Μπορείτε να αναφέρετε ένα παράδειγμα;
Πάντα ο σώγαμπρος κρατούσε το δικό του όνομα
Πότε δυο άτομα δεν μπορούσαν, λόγω συγγένειας, να παντρευτούν μεταξύ τους; Υπήρξε ποτέ στο χωριό περίπτωση γάμου μεταξύ πρώτων εξαδέλφων; Αν ναι, ήταν εξαδέλφια απο πατέρα ή απο μητέρα;
Πρώτα εξαδέλφια όχι
Για τα δεύτερα εξαδέλφια, αν ήθελαν να παντρευτούν, υπήρχε κώλυμα;
Ναι
Μήπως δύο άτομα δεν μπορούσαν να παντρευτούν αν είχαν κοινό επώνυμο;
Μπορούσαν να παντρευτούν αφού δεν είχαν συγγένεια
Υπήρξαν παλαιότερα στο χωριό περιπτώσεις διαζυγίων; Αν ναι για ποιους κυρίως λόγους;
Ασυνήθιστο φαινόμενο το διαζύγιο παλιά
Ποιος συνήθως στεφάνωνε το ζευγάρι; Ο νονός του γαμπρού ή ο νονός της νύφς;
Ο νονός του γαμπρού
Ποιος βάφτιζε το πρώτο και ποιοι τα υπόλοιπα παιδιά του ζευγαριού; Μήπως όλα τα παιδιά μιας οικογένειας είχαν τον ίδιο νονό;
Αυτός που στεφάνωνε βάφτιζε και το πρώτο παιδί. Για τα υπόλοιπα δεν ήταν υποχρεωτικό να είναι ο ίδιος.
Στις περιπτώσεις που μια οικογένεια άλλαζε κουμπάρο ή ήθελε να βρει έναν καινούριο, προτιμούσαν να είναι κάποιος συγγενής ή φίλος ή κάποιος πλούσιος και κοινωνικά ανώτερος;
Συνηθιζόταν φίλος συγγενής ακόμα και κάποιος πλούσιος
Μεταξύ οικογενειών που συνδέονταν με κουμπαριά, επιτρεπόταν ή απαγορευόταν ο γάμος;
Απαγορευόταν ο γάμος
Δυο παιδιά που είχαν τον ίδιο νονό μπορούσαν ποτέ να παντρευτούν μεταξύ τους;
Δεν μπορούσαν να παντρευτούν
Υπήρχε παλαιότερα στο χωριό ο θεσμός της προίκας;
Δεν ήταν υποχρεωτικός ο θεσμός της προίκας
Εκτός απο τα είδη οικοσυσκευής και το ρουχισμό τι άλλο έπαιρνε συνήθως ένα κορίτσι ως προίκα; -Χρήματα; Πόσα περίπου;
Μόνο ρουχισμό και είδη οικοσκευής
Μήπως η προίκα της μητέρας ( σπίτι, χρήματα ή άλλα αγαθα) μεταβιβαζόταν ως προίκα στις κόρες της; Στην περίπτωση αυτή, αν μια γυναίκα αποκτούσε μόνο γιους, σε ποιον μεταβιβαζόταν η προίκα της;
Η προίκα της μάννας πήγαινε συνήθως στα κορίτσια. Αν υπήρχαν μόνο αγόρια την μοιράζονταν.
Εκτός απο τον πατέρα είχαν μήπως και οι αδελφοί υποχρέωση να συνεισφέρουν στην προίκιση των κοριτσιών της οικογένειας; Μήπως αυτό συνέβαινε μόνο στις περιπτώσεις θανάτου του πατέρα;
Η προίκιση γινόταν από κοινού. Πατέρας και υγιοί βοηθούσαν.
Αν μια παντρεμένη γυναίκα πέθαινε άτεκνη, η προίκα της επιστρεφόταν στην οικογένειά της ή παρέμενε στον άνδρα της;
Η προίκα επιστρεφόταν στην οικογένειά της
Μήπως στα μέρη σας υπήρχε η συνήθεια ο γαμπρός να δίνει ζώα ή αλλά πράγματα στον πεθερό πρίν απο το γάμο; Πως λεγόταν η προσφορά αυτή;
Δεν πήγαιναν τίποτα
Πως γινόταν η μεταβίβαση της πατρικής περιουσίας στα αγόρια της οικογένειας; Πότε, με άλλα λόγια, τα αγόρια της οικογένειας έπαιρναν το μερίδιο που τους αναλογούσε; Κατά τη στιγμή του γάμου τους; Υστερα απο το θάνατο του πατέρα; Ύστερα απο το θάνατο και τ
Μετά το θάνατο του πατέρα τους
Ολα τα αγόρια της οικογένειας κληρονομούσαν ίσα μερίδια ή μήπως κάποιο απο αυτά, π.χ ο πρωτότοκος ή ο υστερότοκος κληρονομούσε μεγαλύτερο μερίδιο της πατρικής περιουσίας;
Η περιουσία μοιραζόταν εξίσου στα αγόρια
Το μερίδιο που έπαιρναν τα κορίτσια της οικογένειας (είτε ως προίκα είτε ως κληρονομική μερίδα) ήταν ίσο, μικρότερο ή μεγαλύτερο απο το μερίδιο που έπαιρναν τα αγόρια;
Αν έπαιρναν ήταν μικρότερο απ΄ ότι των αγοριών
Η μεταβίβαση της περιουσίας γινόταν συνήθως προφορικά ή με διαθήκη;
Προφορικά
Μήπως το μοίρασμα της κληρονομιάς γινόταν με λαχνό; Σε ποιες περιπτώσεις ίσχυε αυτός ο τρόπς και μεταξύ ποιων συγγενών γινόταν το μοίρασμα;
Το μοίρασμα γινόταν με λαχνό
Αν πέθαινε πρώτα ο σύζυγος, τι μερίδιο της περιουσίας αναλογούσε στη γυναίκα, στην περίπτωση που υπήρχαν παιδιά απο το γάμο;
Ένα μέρος της περιουσίας αναλογούσε στην γυναίκα του που τελικά το κληρονομούσε ο γυιός που θα την φρόντιζε
Αν δεν υπήρχαν παιδιά, εκτός απο τη γυναίκα, ποιοι άλλοι είχαν κληρονομικά δικαιώματα και σε ποιες περιπτώσεις;
Τα αδέλφια του γαμπρού έδιωχναν τη γυναίκα του και μοιράζονταν αυτοί την περιουσία
Αν κάποιος αποκτούσε μόνο κόρες, όταν πέθαινε τον κληρονομούσαν οι κόρες του ή οι αδελφοί του;
Οι κόρες αποκτούσαν την περιουσία
Ένα παιδί μπορούσε να κληρονομήσει τον αδελφό του πατέρα του, στην περίπτωση που αυτός δεν είχε παιδιά; Συνέβαινε το ίδιο και με τον αδελφό της μητέρας του;
Ναι
Σε ποιες περιπτώσεις ένα ζευγάρι αποφάσιζε να υιοθετήσει ένα παιδί; Αν δεν είχε καθόλου πιαδιά ή αν είχε μόνο κορίτσια;
Αν δεν είχε καθόλου παιδιά
Ποια παιδιά προτιμούσαν σ αυτές τις περιπτώσεις; Παιδιά αδελφών; Μακρινών συγγενών; ορφανά;
Συνήθως προτιμούσαν από συγγενικά πρόσωπα
Τι κληρονομικά δικαιώματα είχε ένα υιοθετημένο παιδί;
Ολόκληρη η περιουσία πήγαινε στο υιοθετημένο παιδί
Creative Commons
Αναφορά Δημιουργού - Μη Εμπορική Χρήση - Παρόμοια Διανομή 4.0 Διεθνές - CC BY-NC-SA