Νέα Ρόδα

Ενότητα:

Αρχειακό και οπτικο-ακουστικό υλικό ερευνών

Όνομα χωριού

Νέα Ρόδα

Περισσότερα...

Αριθμός

1504

Κοινότητα

Νέων Ρόδων

Επαρχία

Αρναίας

Νομός

Χαλκιδικής

Ποιό είναι το παλαιότερο όνομα του χωριού (αν υπάρχει);

Πρόβλακας (τομή Ξέρξη)

Μήπως το χωριό κατοικείται κυρίως από πρόσφυγες (πχ.χ Ποντίους, Μικρασιάτες ή άλλους - ποιούς; ) ή Σαρακατσάνους, Αρβανίτε, Πομάκους ή άλλες ομάδες;

Από πρόσφυγες 100%

Ποιές διαλέκτους μιλούσαν παλαιότερα οι κάτοικοι του χωριού;

Το 25% μιλούσαν παραλλαγή τουρκικής

Πόσες εκκλησίες υπήρχαν παλαιότερα στο χωριό; Μήοως ξέρετε πότε είχε χτιστεί η πρώτη;

Μία στο μετόχι της Μονής Βατοπεδίου πριν το σεισμό. Μετά μία παράγγα.

Πόσα νεκροταφεία υπήρχαν παλαιότερα στο χωριό;

Ένα υπήρχε και υπάρχει

Πότε για πρώτη φορά λειτούργησε σχολείο στο χωριό;

Το 1924 με την ίδρυση του οικισμού.

Ποιές ήταν οι κυριότερες ασχολίες των κατοίκων γύρω στα 1940;

Γεωργία, αμπελουργία, αλιεία, κτηνοτροφία.

Αν υπήρχε γεωργία, ποια κυρίως προϊόντα καλλιεργούντο;

Σιτηρά, καρπούζια, κουκιά, ελαιοκομία

Ποιά από τα γεωργικά προϊόντα προορίζονταν για αυτοκατανάλωση και ποιά για το εμπόριο;

Όλα και για το εμπόριο και την αυτοκατανάλωση

Σήμερα ποιά προϊόντα καλλιεργούνται στην περιοχή; Εξακολουθούν οι παλιές καλλιέργειες; Αν υπάρχουν νέες, από πότε περίπου έχουν αρχίσει;

Σιτηρά, κηπευτικά

Παλαιότερα το χωριό ήταν τσιφλίκι, βακούφι ή κεφαλοχώρι;

Ήταν μετόχια του Βατοπεδίου Αγίου Παύλου, Γρηγορίου, Ξηροποτάμου

Αν ήταν τσιφλίκι ή βακούφι ποιές οικονομικές υποχρεώσεις (δοσίματα) είχαν οι καλλιεργητές προς τους γαιοκτήμονες (τσιφλικούχους) ή τα μοναστήρια;

Με την απαλλοτρίωση δεν υπήρχαν τίποτε.

Υπήρξαν μήπως ποτέ τα χτήματα της περιοχής εθνικές γαϊες;

Όχι

Απο πόσα στρέμματα και πάνω ένας κλήρος εθεωρείτο μεγάλος;

Από 22 και πάνω

Πόσοι απο τους κατοίκους του χωριού είχαν τέτοιους μεγάλους κλήρους;

Το 50%

Σήμερα ποιο είναι το μέγεθος ενός μέσου γεωργικού κλήρου;

Περίπου 80 με 100 στρέμματα

Υπήρχε στο χωριό κτηνοτροφία;

Ναι

Πότε άρχισε να υπάρχει οικόσιτη κτηνοτροφία στο χωριό;

Αμέσως μετά την εγκατάσταση

Υπήρχαν τσελιγκάτα στην περιοχή; Πόσα; Εξακολουθούν να υπάρχουν;

Υπήρχαν

Μήπως οι κάτοικοι του χωριού ασχολούνται κυρίως με την αλιεία;

Εκ παραλλήλου με τα άλλα

Μήπως παλαιότερα υπήρχαν στο χωριό οργανωμένες βιοτεχνίες; (εννοείται ως κύρια και συστηματική απασχόληση μιας μερίδας των κατοίκων του χωριού). Τί είδους βιοτεχνίες ήταν;

Βιοτεχνία παστών ψαριών

Εξακολουθούν να λειτουργούν ή σταμάτησαν;

Σταμάτησαν

Μήπως οι παλαιότεροι θυμούνται ή γνωρίζουν στοιχεία σχετικά με προηγούμενη κοινοτική οργάνωση, τυχόν ύπαρξη κοινοτικών αρχόντων και κοινοτικών συμβουλίων;

Υπήρχαν αμέσως μετά την εγκατάσταση. Γραμματέας ήταν ο Κοσμάς Κοσμαδάκης.

Ποιους φόρους πλήρωναν παλαιότερα οι κάτοικοι του χωριού; Σε ποιούς τους πλήρωναν;

Κοινοτικοί φόροι στο Δημόσιο και φόρος αλιείας.

Ηταν συνηθισμένο οι κάτοικοι του χωριού να προσφέρουν την εργασία τους χωρίς αμοιβή για την εκτέλεση έργων που τυχόν ήταν αναγκαία στην κοινότητα (π.χ. χτίσιμο σχολείου, εκκλησίας, κατασκευή δρόμου κ.α ;

Όλα αυτά με προσωπική εργασία και σε έκτακτες περιπτώσεις εθελοντική.

Η συμμετοχή ήταν υποχρεωτική για όλους τους άνδρες; Απο ποιά ήλικία; Γυναίκες συμμετείχαν;

Από είκοσι ετών μόνο οι άντρες.

Αν κάποιος αρνιόταν να συμμετάσχει, τον τιμωρούσαν; Πως;

Αν δεν δούλευε πλήρωνε

Ήταν η αλληλοβοήθεια συνηθισμένο φαινόμενο ανάμεσα στις οικογένειες της κοινότητας; Σε ποιες κυρίως εργασίες ίσχυε: στις πιο επείγουσες γεωργικές εργασίες όπως π.χ τρύγος, θέρος ή σε όλες ανεξαιρέτως τις γεωργικές εργασίες;

Υπήρχε αλληλοβοήθεια στον τρύγο, στον θερισμό και αλωνισμό

Μήπως η αλληλοβοήθεια ήταν περισσότερο αναπτυγμένη μεταξύ των γυναικών; Για ποιες κυρίως δουλειές;

Στις προίκες συνήθως μεταξύ φίλων και συγγενών.

Πόσα μέλη αποτελούσαν συνήθως μιαν οικογένεια; Μπορείτε να τα ονοματίσετε (π.χ. ο πατέρας του άνδρα, ο αδελφός της γυναίκας κ.ο.κ.);

Οι γονείς του άντρα και της γυναίκας με τα παιδιά

Πως προσφωνούσαν τα παιδιά τον πατέρα τους και πως τη μητέρα τους;

Μάνα ή μητέρα, μπαμπά ή πατέρα

Πώς προσφωνούσε ένα παιδί τον πατέρα του πατέρα του;

Παπού

Πώς τη μητέρα του πατέρα του;

Γιαγιά

Πως τον πατέρα της μητέρας του;

Παπού

Πώς τη μητέρα της μητέρας του;

Γιαγιά

Πώς προσφωνούσε ο παππούς τα εγγόνια του;

Με το μικρό χαϊδευτικό όνομα

Πώς προσφωνούσε η γιαγιά τα εγγόνια της;

Το ίδιο

Πώς προσφωνούσε ένα παιδί τους αδελφούς του;

Με το όνομά τους

Πώς τις αδελφές του;

Το ίδιο

Υπήρχαν μήπως ιδιαίτεροι όροι για το μεγαλύτερο αδελφό;

Τίποτε

Για τη μεγαλύτερη αδελφή;

Τίποτε

Πώς προσφωνούσαν τα μεγαλύτερα αδέλφια τα μικρότερα;

Με το όνομά τους

Πώς προσφωνούσε ένα παιδί τον αδελφό του πατέρα του;

Θείο

Πώς την αδελφή του πατέρα του;

Θεία

Πώς τον αδελφό και πώς την αδελφή της μητέρας του;

Θείο και θεία

Πώς προσφωνούσαν οι θείοι τα ανήψια τους;

Με το μικρό όνομα ή ανιψιέ, ανεψιά

Πώς προσφωνούσαν οι γονείς το αγόρι τους και πώς το κορίτσι τους;

Με το όνομα ή αγόρι μου, κορίτσι μου

Υπήρχαν ειδικά ονόματα για τα πρωτότοκα παιδιά; Για τα υστερότοκα;

Τα πρωτότοκα έπαιρναν το όνομα του παπού.

Πώς ονομάζοντν τα παιδιά απο άλλον πατέρα ή άλλη μητέρα;

Προγόνια

Πώς ονομάζονταν τα δίδυμα;

Δίδυμα

Πώς προσφωνούσαν οι γονείς του γαμπρού τους γονείς της νύφης;

Συμπεθέρους

Πώς προσφωνούσε η νύφη τον πεθερό της;

Πατέρα

Πώς την πεθερά της;

Μητέρα

Πώς τον αδελφό και την αδελφή του άνδρα της;

Κουνιάδο και κουνιάδα

Πώς προσφωνούσε ο γαμπρός τον πεθερό του;

Πατέρα

Πώς την πεθερά του;

Μητέρα

Πώς τον αδελφό και την αδελφή της γυναίκας του;

Κουνιάδο, κουνιάδα

Πώς προσφωνούσε ο πεθερός το γαμπρό;

Γαμπρέ

Πώς προσφωνούσε το γαμπρό η πεθερά;

Γαμπρέ

Πώς προσφωνούσαν το γαμπρό τα αδέλφια της νύφης;

Γαμπρέ και στο όνομα

Πώς προσφωνούσαν τη νύφη οι αδελφοί του γαμπρού;

Νύφη

Πώς προσφωνούσαν τη νύφη οι αδελφές του γαμπρού;

Νύφη

Πώς προσφωνούσε ο σύζυγος τη σύζυγο και πώς αυτή τον άνδρα της;

Με το όνομα και γυναίκα. Με το όνομα και άντρα

Πώς όριζαν τα βαφτιστικά ονόματα των παιδιών; (του παππού απο τον πατέρα;), ποιό στο πρώτο κορίτσι; Πώς διάλεγαν τα ονόματα των υπόλοιπων παιδιών της οικογένειας; Σε ποιες περιπτώσεις μπορούσε ο νονός να δώσει όποιο όνομα ήθελε ο ίδιος;

Πρώτα τον πατέρα του γαμπρού, την μητέρα κατόπιν της νύφης και ύστερα ότι ήθελε ο νουνός.

Μπορείτε να περιγράψετε σε γενικές γραμμές πώς μοιράζονταν οι δουλειές ανάμεσα στους άνδρες και τις γυναίκες δηλαδή οι γυναίκες, εκτός απο τις δουλειές του σπιτιού και την ανατροφή των παιδιών, ποιές άλλες δουλειές έκαναν (π.χ κουβαλούσαν τα ξύλα, το νερ

Μέχρι το 1940 οι γυναίκες εκτός από το σπίτι βοηθούσαν και στις άλλες δουλειές.

Ποιες απο τις αγροτικές δουλειές έκαναν οι γυναίκες;

Σε όλες βοηθούσαν εκτός από το όργωμα

Ποιες απο τις δουλειές που είχαν σχέση με την κτηνοτροφία εκτελούσαν οι γυναίκες;

Άρμεγμα και τυροκομικά

Ποιες απο τις δουλειές που είχαν σχέση με την αλιεία εκτελούσαν οι γυναίκες;

Δίχτυα (μερεμέτισμα) και στα παστά

Αν στο χωριό υπήρχαν βιοτεχνίες περιγράψτε, αν είναι δυνατόν, ποια ήταν η συμμετοχή των γυναικών:

Στα παστά 90% γυναίκες

Ποιες θεωρούσαν αποκλειστικά ανδρικές δουλειές;

Το όργωμα, ψάρεμα

Τα παιδιά απο ποια ηλικία άρχιζαν να βοηθούν στις δουλειές; Ποιες δουλειές ανέθεταν στα αγόρια και ποιες στα κορίτσια;

Από 7-8 χρονών άρχιζαν να δουλεύουν

Ποιες ήταν οι συνήθειες του τόπου σχετικά με τους γάμους; Τα παιδιά μιας οικογένειεας παντρεύονταν ανάλογα με την ηλικία τους ή έπρεπε πρώτα να παντρευτούν όλα τα κορίτσια και έπειτα τα αγόρια της οικογένειας;

Υπήρχε αυτή η συνήθεια αλλά όχι 100%

Ποια θεωρούσαν ως κανονική ηλικία γάμου για τις γυναίκες και ποια για τους άνδρες; Ήταν επιτρεπτό ή συνηθισμένο η γυναίκα να είναι μεγαλύτερη απο τον άνδρα;

Συνήθως η γυναίκα ήταν μικρότερη του άνδρα.

Η συνήθεια ήταν ο γαμπρός και η νύφη να είναι απο το ίδιο χωριό; Αν όχι απο ποια χωριά διάλεγαν συνήθως τους γαμπρούς και απο ποια τις νύφες; Μπορείτε να τα ονοματίσετε;

Από τα γύρω χωριά και αργότερα με προξενιές και από πιο μακριά. Το μεγαλύτερο όμως ποσοστό από τον τόπο.

Που εγκαθίστατο το νέο ζευγάρι μετά το γάμο; στο πατρικό του γαμπρού; στο πατρικό της νύφης; σε κάποιο καινούριο σπίτι; αποτελούσε το σπίτι αυτό προίκα της νύφης;

Εξαρτιόνταν από τις συμφωνίες που έκαναν

Συνέβαινε μήπως όλα τα αγόρια μιας οικογένειας, όταν παντρεύονταν, να φέρνουν τις γυναίκες τους στο πατρικό τους; Τι γινόταν τότε; Ζούσαν όλοι μαζί, εργάζονταν, έτρωγαν μαζί, κοιμόνταν κάτω απο την ίδια στέγη;

Σπάνια περίπτωση

Κρατούσαν τα αδέλφια την περιουσία αδιαίρετη;

Δεν την κρατούσαν αδιαίρετη

Πότε χώριζαν τα αδέλφια; Όταν πέθαινε ο πατέρας; Όταν γίνονται πολλοί και δεν τους χωρούσε πια το σπίτι; Ποιοι λόγοι μπορούσαν να επισπευσουν το χωρισμό των αδελφών;

Όταν δεν χωρούσαν ή λόγω γάμου.

Όταν όλα τα παιδιά άνοιγαν δικό τους σπιτικό, ποιος παρέμενε στο πατρικό μαζί με τους γονείς; Ο μεγαλύτερος γιος; Η μεγαλύτερη κόρη; Ο μικρότερος γιος; Η μικρότερη κόρη; Οποιο παιδί θα διάλεγαν οι γονείς;

Κυρίως οι μικρότεροι ή ο τελευταίος που παντρευόταν.

Σε ποιες περιπτώσεις μια οικογένεια έπαιρνε σώγαμπρο;

Όταν ήταν ανάπηροι ή δεν είχαν άλλα παιδιά.

Πήγαιναν ποτέ σώγαμπροι άνθρωποι που διέθεταν οι ίδιοι περιουσία;

Πήγαινε

Τι γινόταν στις περιπτώσεις που η οικογένεια είχε δύο ή τρια κορίτσια; Για ποιο έπαιρναν το σώγαμπρο; Για το μεγαλύτερο; Για το μικρότερο;

Το τελευταίο

Αν μια οικογένεια έπαιρνε σώγαμπρο πώς μοιραζόταν η πατρική περιουσία; Ήταν μήπως υποχρεωμένος ο πεθερός να γράψει στο ΄πονομα του γαμπρού μέρος της περιουσίας του;

Τις συμφωνίες έκαναν

Τι γινόταν σ αυτές τις περιπτώσεις με τα επώνυμα; Μήπως έπαιρνε ο γαμπρός το επώνυμο του πεθερού; Τα παιδιά ποιανού το επώνυμο έπαιρναν; Μπορείτε να αναφέρετε ένα παράδειγμα;

Διατηρούσε το επώνυμό του

Πότε δυο άτομα δεν μπορούσαν, λόγω συγγένειας, να παντρευτούν μεταξύ τους; Υπήρξε ποτέ στο χωριό περίπτωση γάμου μεταξύ πρώτων εξαδέλφων; Αν ναι, ήταν εξαδέλφια απο πατέρα ή απο μητέρα;

Δεν υπήρξε ποτέ τέτοια περίπτωση

Για τα δεύτερα εξαδέλφια, αν ήθελαν να παντρευτούν, υπήρχε κώλυμα;

Υπήρχε

Μήπως δύο άτομα δεν μπορούσαν να παντρευτούν αν είχαν κοινό επώνυμο;

Αν δεν ήταν συγγενείς

Υπήρξαν παλαιότερα στο χωριό περιπτώσεις διαζυγίων; Αν ναι για ποιους κυρίως λόγους;

Δεν υπήρχαν διαζύγια

Ποιος συνήθως στεφάνωνε το ζευγάρι; Ο νονός του γαμπρού ή ο νονός της νύφς;

Ο νονός του γαμπρού

Ποιος βάφτιζε το πρώτο και ποιοι τα υπόλοιπα παιδιά του ζευγαριού; Μήπως όλα τα παιδιά μιας οικογένειας είχαν τον ίδιο νονό;

Και ναι και όχι

Στις περιπτώσεις που μια οικογένεια άλλαζε κουμπάρο ή ήθελε να βρει έναν καινούριο, προτιμούσαν να είναι κάποιος συγγενής ή φίλος ή κάποιος πλούσιος και κοινωνικά ανώτερος;

Κυρίως συγγενείς

Μεταξύ οικογενειών που συνδέονταν με κουμπαριά, επιτρεπόταν ή απαγορευόταν ο γάμος;

Απαγορεύονταν

Δυο παιδιά που είχαν τον ίδιο νονό μπορούσαν ποτέ να παντρευτούν μεταξύ τους;

Όχι

Υπήρχε παλαιότερα στο χωριό ο θεσμός της προίκας;

Υπήρχε

Η προικοδοσία γινόταν προφορικά ή με προικοσύμφωνα; Πως ελέγοντο τα προικοσύμφωνα;

Και προφορικά και με προικοσύμφωνα

Μήπως εκτός απο τα προικοσύμφωνα γνωρίζετε να υπήρχε και κάποιο άλλο είδος γαμηλίων συμβολαίων;

Συμβολαιογραφική πράξη

Ποιοι συνέτασσαν και ποιοι υπέγραφαν τα προικοσύμφωνα;

Ο παπάς, ο δάσκαλος και ο συμβολαιογράφος

Εκτός απο τα είδη οικοσυσκευής και το ρουχισμό τι άλλο έπαιρνε συνήθως ένα κορίτσι ως προίκα; -Χρήματα; Πόσα περίπου;

Χρήματα ή κτήματα

Σπίτι; Επιπλωμένο;

Όχι

Που; Στο χωριό; Σε κάποια γειτονική πόλη;

Στο χωριό

Χωράφια;

Ναι

Δέντρα; ζωα; καϊκια;

Από ότι είχαν

Όλα τα κορίτσια μιας οικογένειας έπαιρναν την ίδια προίκα; Μήπως κάποιο απο αυτά (λ.χ η πρωτότοκη) έπαιρνε κατ έθιμο μεγαλύτερο μερίδιο;

Εξαρτιόνταν από τις ικανότητες και απαιτήσεις του γαμπρού.

Μήπως κάποιο απο τα κορίτσια της οικογένειας έπαιρνε προίκα ολόκληρη την πατρική περιουσία, ανεξάρτητας απο την ύπαρξη αλλων παιδιών, αγοριών ή κοριτσιών;

Όχι

Μήπως η προίκα της μητέρας ( σπίτι, χρήματα ή άλλα αγαθα) μεταβιβαζόταν ως προίκα στις κόρες της; Στην περίπτωση αυτή, αν μια γυναίκα αποκτούσε μόνο γιους, σε ποιον μεταβιβαζόταν η προίκα της;

Στα παιδιά

Εκτός απο τον πατέρα είχαν μήπως και οι αδελφοί υποχρέωση να συνεισφέρουν στην προίκιση των κοριτσιών της οικογένειας; Μήπως αυτό συνέβαινε μόνο στις περιπτώσεις θανάτου του πατέρα;

Αν ήταν οικονομικά ανεξάρτητοι

Μια γυναίκα που έπαιρνε προίκα, είχε δικαίωμα να ζητήσει και κληρονομικό μερίδιο;

Όταν δεν υπήρχε διαθήκη

Αν μια παντρεμένη γυναίκα πέθαινε άτεκνη, η προίκα της επιστρεφόταν στην οικογένειά της ή παρέμενε στον άνδρα της;

Επιστρέφονταν

Μήπως στα μέρη σας υπήρχε η συνήθεια ο γαμπρός να δίνει ζώα ή αλλά πράγματα στον πεθερό πρίν απο το γάμο; Πως λεγόταν η προσφορά αυτή;

Όχι

Ποιος ακριβώς έδινε; Ο γαμπρός ή ο πατέρας του;

Κανείς

Πότε έδιναν την προσφορά; Πρίν απο το γάμο ή κατά τη στιγμή του γάμου;

Όχι

Πως γινόταν η μεταβίβαση της πατρικής περιουσίας στα αγόρια της οικογένειας; Πότε, με άλλα λόγια, τα αγόρια της οικογένειας έπαιρναν το μερίδιο που τους αναλογούσε; Κατά τη στιγμή του γάμου τους; Υστερα απο το θάνατο του πατέρα; Ύστερα απο το θάνατο και τ

Ανάλογα με τις περιστάσεις

Ολα τα αγόρια της οικογένειας κληρονομούσαν ίσα μερίδια ή μήπως κάποιο απο αυτά, π.χ ο πρωτότοκος ή ο υστερότοκος κληρονομούσε μεγαλύτερο μερίδιο της πατρικής περιουσίας;

Κανονικά εξίσου γιατί είναι προσφυγικές περιουσίες

Το μερίδιο που έπαιρναν τα κορίτσια της οικογένειας (είτε ως προίκα είτε ως κληρονομική μερίδα) ήταν ίσο, μικρότερο ή μεγαλύτερο απο το μερίδιο που έπαιρναν τα αγόρια;

Εξαρτάται από την ανάγκη που είχε να παντρέψει ένα κορίτσι. Πολλές φορές τα αγόρια δεν έπαιρναν τίποτε.

Η μεταβίβαση της περιουσίας γινόταν συνήθως προφορικά ή με διαθήκη;

Με διαθήκη

Μήπως το μοίρασμα της κληρονομιάς γινόταν με λαχνό; Σε ποιες περιπτώσεις ίσχυε αυτός ο τρόπς και μεταξύ ποιων συγγενών γινόταν το μοίρασμα;

Όχι

Αν πέθαινε πρώτα ο σύζυγος, τι μερίδιο της περιουσίας αναλογούσε στη γυναίκα, στην περίπτωση που υπήρχαν παιδιά απο το γάμο;

0,25

Αν δεν υπήρχαν παιδιά, εκτός απο τη γυναίκα, ποιοι άλλοι είχαν κληρονομικά δικαιώματα και σε ποιες περιπτώσεις;

Οι συγγενείς του γαμπρού

Αν κάποιος αποκτούσε μόνο κόρες, όταν πέθαινε τον κληρονομούσαν οι κόρες του ή οι αδελφοί του;

Οι κόρες του

Ένα παιδί μπορούσε να κληρονομήσει τον αδελφό του πατέρα του, στην περίπτωση που αυτός δεν είχε παιδιά; Συνέβαινε το ίδιο και με τον αδελφό της μητέρας του;

Μπορούσε

Σε ποιες περιπτώσεις ένα ζευγάρι αποφάσιζε να υιοθετήσει ένα παιδί; Αν δεν είχε καθόλου πιαδιά ή αν είχε μόνο κορίτσια;

Όταν δεν είχε καθόλου παιδιά

Ποια παιδιά προτιμούσαν σ αυτές τις περιπτώσεις; Παιδιά αδελφών; Μακρινών συγγενών; ορφανά;

Παιδιά συγγενών

Τι κληρονομικά δικαιώματα είχε ένα υιοθετημένο παιδί;

Κανονικά με τα άλλα.

Creative Commons

Αναφορά Δημιουργού - Μη Εμπορική Χρήση - Παρόμοια Διανομή 4.0 Διεθνές - CC BY-NC-SA

https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/