ἀναγλείφω

Ενότητα:

Διαλεκτικό υλικό των εκδεδομένων τόμων του Ιστορικού Λεξικού της Νέας Ελληνικής Γλώσσης της Ακαδημίας Αθηνών

Λήμμα

ἀναγλείφω

Τύπος

Λήμμα

Μέρος του λόγου

Ρήμα

Τυπολογία

ἀναγλείφω ᾿Αθῆν. Εὔβ.(Κύμ.) Κάρπ. Κύπρ. Πελοπν. (Μάν.) Χίος κ.ἀ. -Λεξ. Μπριγκ Δημητρ. ἀναγλείφου Μακεδ. (Σέρρ.) ἀνεγλείφω Κάρπ. Κυθν. Χίος ᾿νεγλείφω Κρήτ. Μέσ ἀναγλείφομαι Ἤπ. Κεφαλ. Κρήτ. Πελοπν. (᾿Αρκαδ. Δημητσάν. Καλάβρυτ. Πάτρ. Συκεὰ Κορινθ. κ. ἀ.) ἀναγλείφομαι Πελοπν.(Βούρβουρ.) ἀναγλείφουμι Στερελλ. (Αἰτωλ.) ἀνεγλείφομαι Ἄνδρ. Θήρ. Θρᾴκ. -Λεξ. Μπριγκ.

Ετυμολογία

᾿Εκ τῆς προθ. ἀνὰ καὶ τοῦ ρ. γλείφω, ἂν μὴ ἐκ τοῦ ἀρχ. ἀναλείχω.

Σημασιολογία

1) Λείχω, περιλείχω τι διὰ τῆς γλώσσης Θήρ. Κάρπ. Κρήτ. Κύθν. Κύπρ Μακεδ.(Σέρρ.) Πελοπν.(Δημητσάν Μαν. Συκεὰ Κορινθ.) Στερελλ. (Αἰτωλ) Χίος κ. ἀ. : Ἡ κατσίκα ἀναγλείφει τὸ παιδὶ Χίος Ἀνεγλείφω τὰ δάχτυλά μου Κύθν. Γλείφω κιˬ ἀναγλείφω τὸ παιάκι μου Κάρπ. Τὰ τσιλικρωτά βλέποντας τὸ ψητὸ ἀναγλείφανε τὰ χειλαράκιˬα τους (τσιλικρωτὰ=καλικάντζαροι) Μάν. Ἀναγλείφεται ἡ γάττα καὶ θὰ βρέξῃ Δημητσάν. Ἀναγλείφιτι τό βόιˬδι Αἰτωλ. ‖ Παροιμ. ’Κεῖ ποῦ φτῶ δὲν ἀναγλείφου (ἐπὶ τῶν ὑπερηφάνων τῶν μὴ ὑποχωρούντων) Σέρρ. ‖ ᾎσμ. Βοῦς τόν ἀνέγλειψεν | τριῶν μηνῶν ἐσύντυσεν (ὡμίλησεν, ἐνν., ὁ Χριστὸς) Κύπρ. 2) Ἑνεργ. καὶ μέσ. λείχω διὰ τῆς γλώσσης τὰ χείλη μου βλέπων ἢ ποθῶν νὰ φάγω εὐάρεστον τι φαγητόν, λιχνεύομαι Ἄνδρ. Κεφαλλ. Θήρ. Κύπρ. Πελοπν. (Βούρβουρ. Μάν. Συκεˬὰ Κορινθ.) Στερελλ. (Αἰτωλ.) Χίος κ. ἀ. -Λεξ. Μπριγκ. : θωρεῖ τὸ ὀφτὸν τσι ἀναγλείφεται Κύπρ. Τί γλέπεις κιˬ ἀναγλείφεσαι; Χίος. Συνων. ἀναλείχομαι (ἰδ. ἀναλείχω), ξερογλείφομαι (ἰδ. ξερογλείφω), συναλείφομαι (ἰδ. συναλείφω. β) Σφοδρῶς ἐπιθυμὥ τι Θρᾴκ. Κάρπ. Κεφαλλ. Κρήτ.᾽Αναγλείφεται͵ ἀμὲ δὲ θὰ πετύχῃ Κάρπ. ‖ Φρ. Μὴν ἀναγλείφεσαι! (μὴ παρασκευάζεσαι προσδοκῶν ὅτι θὰ ἐπιτύχῃς) Κρήτ. 3) Ἀναδίδω ὑγρασίαν Εὔβ. (Κύμ.) -Λεξ. Δημητρ. : ’Αναγλείφει ὁ τοῖχος Κύμ. Ἀναγλείφει ἡ στάμνα -τὸ κανάτι Λεξ. Δημητρ. Συνων ἀζουδιˬῶ, ἀναδίνω, ἀναζουδιˬῶ, ἀναλείχω, ἀναξερνῶ.

Creative Commons

Αναφορά Δημιουργού - Μη Εμπορική Χρήση - Παρόμοια Διανομή 4.0 Διεθνές - CC BY-NC-SA

https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/