γόζω

Ενότητα:

Διαλεκτικό υλικό των εκδεδομένων τόμων του Ιστορικού Λεξικού της Νέας Ελληνικής Γλώσσης της Ακαδημίας Αθηνών

Λήμμα

γόζω

Τύπος

Λήμμα

Μέρος του λόγου

Ρήμα

Τυπολογία

γόζω Χίος (Ἐγρηγόρ. κ.ἀ.) Μέσ. γόζομαι Ἰων. (Κρήν.) Λέσβ. (Πολιχνῖτ. κ.ἀ.) Χίος (Βροντ. Πισπιλ. κ.ἀ.) - Α. Passow, Popular. carm., 16 Ι. Πολέμ., Παλ. βιολ.4, 3.78 - Λεξ. Βάιγ. Κορ., Ἀτακτ., 1.302 Δημητρ. γόζ-ζομαι Σχιν. γόζουμαι Π. Βλαστ., Ἀργώ, 271 καὶ 337 γούζομαι Κρήτ. (Ἅγιος Γεώργ. Ἀχεντρ. Ἡράκλ. Κατσιδ. Νεάπ. Σητ. κ.ἀ.) Πελοπν. Τῆν. γόζιˬομαι Κρήτ. γούζιˬομαι Κρήτ. (Κίσ. Σέλιν. κ.ἀ.) γούζιˬουμαι Κρήτ. (Ζερβιαν.) γούζ᾽μι Λέσβ. (Ἀγιάσ.) γκόζιˬομαι Κρήτ. (Μύρθ. κ.ἀ.) γκούζιˬομαι Κρήτ. (Ἅγιος Βασίλ.)

Ετυμολογία

Πιθαν. ἐκ τοῦ ρ. γοΐζω, ἤτοι γοΐζω › γοΐζομαι › γόζιˬομαι › γόζομαι. Πβ. βοὴ › βοΐ-ζω. Κατὰ Κορ., ἔνθ᾽ ἀν., ἐκ τοῦ οὐσ. γοή. Πβ. καὶ Κ. Ἄμαντ., Χιακ. Γλωσσάρ., 22. Ὁ τύπ. γόζομαι καὶ εἰς Γερμ.

Σημασιολογία

1) Φωνάζω δυνατὰ Χίος - Λεξ. Βάιγ.: Εἶντα γόζεσαι, βρέ; Χίος. Ἡ σημ. καὶ εἰς Γερμ. 2) Κραυγάζω, ὀδύρομαι, βογγῶ ἰδιαιτέρως ἕνεκα πόνου Ἰων. (Κρήν.) Κρήτ. (Σέλιν.) Λέσβ. (Ἀγιάσ.) Σχιν. Χίος (Βροντ.) - Π. Βλαστ., Ἀργώ, ἔνθ᾽ ἀν. - Λεξ. Κορ., ἔνθ᾽ ἀν. Δημητρ.: Ἔγδετσ᾽ γουζ᾽dου χρόνια τώρα Ἀγιάσ. Λυπηθῆτε με,... ἐγούζιουdονε ἡ κακομοῖρα Κρήτ. Γόζ-ζεται ἀπόψε αὐτὸς ὁ γέρος Σχιν. 3) Διαμαρτύρομαι, μεμψιμοιρῶ, παραπονοῦμαι, μουρμουρίζω Κρήτ. (Ἡράκλ. Μύρθ. κ.ἀ.) Πελοπν. Τῆν Α. Passow, ἔνθ᾽ ἀν., Ι. Πολέμ., Παλ. βιολ.4, 3,78 Π. Βλαστ., ἔνθ᾽ ἀν. - Λεξ. Δημητρ.: Χωρὶς νὰ γκόζιˬεσαι θὰ πᾷς ᾽ς τὸ σχολεῖο Μύρθ. Γούζεται πὼς δὲν ἐπῆρε καλὸ μοιράσι Κρήτ. Ἐγοζότου ποὺ ἦτο ἄρρωστος, πὼς δὲν τὸν κοιτάζει ὁ ἀδερφός του Λεξ. Δημητρ. || ᾎσμ. Ἂν τὴν φιλήσω, γόζεται, ἂν τὴν τσιμπήσω, κλαίει Χίος Α. Passow, ἔνθ᾽ ἀν. || Ποιήμ. Μιˬὰν ὥρα ἀκόμα ἂν λείψετε, θὰ γίνῃ ὁ κόσμος μνῆμα, θὰ βόγγῃ ὁ ἀγέρας θλιβερά, θὰ γόζεται τὸ κῦμα Ι. Πολέμ., ἔνθ᾽ ἀν. Πο͜ιά στριχτὴ ψυχούλα γόζεται πνιχτὰ Π. Βλαστ., ἐνθ᾽ ἀν., 271. 4) Διαπληκτίζομαι, ἐρίζω Τῆν.: Θὰ γουζῶdαι οἱ καλογρίες.

Creative Commons

Αναφορά Δημιουργού - Μη Εμπορική Χρήση - Παρόμοια Διανομή 4.0 Διεθνές - CC BY-NC-SA

https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/