Look inside pdfἀντίτυπος
Ενότητα:
Διαλεκτικό υλικό των εκδεδομένων τόμων του Ιστορικού Λεξικού της Νέας Ελληνικής Γλώσσης της Ακαδημίας Αθηνών
Λήμμα
ἀντίτυπος
Τύπος
Λήμμα
Μέρος του λόγου
Επίθετο
Τυπολογία
ἀντίτυπος ἐπίθ. ἀμάρτ. ἀdίπυτος Κρήτ. ἀντίτοπος Ἤπ. Λευκ. ἀντίτουπους Ἤπ. (Χουλιαρ.) ἀντίταφος Πελοπν. (Τρίκκ.) ἀντίτατας Πελοπν. (Καλάβρυτ.) ἀντίτυπο τό. Λόγ. κοιν. ἀντίτουπου Σκόπ.
Ετυμολογία
Τὸ ἀρχ. ἐπίθ. ἀντίτυπος. Οἱ τύπ. ἀντίτοπος, ἀντίταφος καὶ ἀντίτατας κατὰ παρετυμ. πρὸς τὸ τόπος, τάφος καὶ τατᾶς (πατήρ). Ὁ τύπ. ἀdίπυτος κατ᾿ ἁμοιβαίαν μετάθεσιν τοῦ συμφώνου τ καὶ π, περὶ ἧς ἰδ. ΓΧατζιδ. ἐν Ἐπιστ. Ἐπετ. Πανεπ. 13 (1916|7) 179 καὶ Ἀκαδ. Ἀναγν. 3, 75. Ὁ τύπ. ἀντίτοπος καὶ μεσν. Πβ. Χρον. Μορ Η 7926.
Σημασιολογία
1) Ὁμοιότατος, ἀπαράλλακτος Ἤπ. (Χουλιαρ. κ.ἀ.) Λευκ. Πελοπν. (Καλάβρυτ. Τρίκκ.): Εἶναι ἀντίτοπος ὁ πατέρας του Λευκ. Αὐτὸς εἶνι ἀντίτουπους κὶ παραΐδιˬατους σὰν τοὺν μακαρίτ’ τοὺν πατέρα μ᾿ Χουλιαρ. Αὐτὸ τὸ παιδὶ εἶν᾽ ἀντίτοπος Νικολῆς Ἤπ. Μωρέ, κουτί ’ταν τ’ ἕσκασε ὁ δεῖνα, ἀντίταφος ὁ πατέρας του Τρίκκ. Συνών. ἀντίκομμος, ἀντίσκαστος, ἀντίφτε͜ιαστος, ἀντιχάραχτος. Πβ. ἀντιμάννα, ἀντίξομπλο, ἀντιπατέρας. 2) Κακός, δύσκολος, ἐνοχλητικὸς Ἤπ. : Ἄφησέ τον τὸν ἀντίτοπο, μὴν τὸν πειράζῃς. Αὐτὸς ὁ ἄνθρωπος εἶναι ἀντίτοπος. Ἡ σημ. καὶ ἀρχ. Πβ. Πλάτ. Θεαίτ. 156 Α «σκληροὺς γε λέγεις καὶ ἀντιτύπους ἀνθρώπους». 3) Οὐδ., ἀντίγραφον Σκόπ. Συνών. ἀντίγραφο, ἀντισήκωμα 2. β) Ἕν τῶν πολλῶν ἐκτυπωθέντων σωμάτων οἱουδήποτε ἐγγράφου λόγ. κοιν.: Φρ. Ὁ δεῖνα εἶναι ἀντίτυπο τοῦ πατέρα του (ἐπὶ τελείας ὁμοιότητος). 4) Οὐσ., ἀντιπρόσωπος, ἀντικαταστάτης Κρήτ.: Ἀdίπυτος τοῦ ἀδερφοῦ ἔρθα. Κἀτσε ’παδὰ ἀdίπυτός μου ὥστο νὰ γιˬαγείρω. ᾿Εγὼ δὰ πάω ’ς τοὶς ἐλα͜ιὲς ἀdίπυτός σου (δὰ = θά). Ἡ σημ. καὶ μέσν. πβ. Χρον. Μορ. Ρ 7873 (ἔκδ. JSchmitt) «τὸν μπάιλον τὸν ἔστειλε κ᾿ ἐκεῖνον δέχονταί τον, | νὰ τὸν κρατοῦν ἀντίτυπον ὡσὰν νὰ ἦτον ὁ ρῆγας» καὶ Η 7926 «νὰ εἶναι πιστοὶ κι ἀληθινοὶ ’ς τὸν ρῆγαν κ’ εἰς ἐσέναν | ὡς ὀφφικιάλον τοῦ ρηγὸς κι ἀντίτοπός του ποῦ εἶσαι». Συνών. ἀντιμούτσουνος, ἀντιπρόσωπος 1.
Creative Commons
Αναφορά Δημιουργού - Μη Εμπορική Χρήση - Παρόμοια Διανομή 4.0 Διεθνές - CC BY-NC-SA
