γουλόζος

Ενότητα:

Διαλεκτικό υλικό των εκδεδομένων τόμων του Ιστορικού Λεξικού της Νέας Ελληνικής Γλώσσης της Ακαδημίας Αθηνών

Λήμμα

γουλόζος

Τύπος

Λήμμα

Μέρος του λόγου

Επίθετο

Τυπολογία

γουλόζος ἐπίθ. γολόζος Πελοπν. (Ἀνδρίτσ. Γορτυν. Λάστ. Ὀλυμπ.) γουλόζος Ἄνδρ. Εὔβ. (Κάρυστ.) Ζάκ. (Τραγάκ. κ.ἀ.) Ἤπ. (Πάργ.) Ἰθάκ. Κεφαλλ. Κέως Κρήτ. Μακεδ. (Σέρρ.) Μύκ. Πελοπν. (Αἴγ. Βλαχοκερασ. Γαργαλ. Ἦλ. Καλάβρυτ. Κίτ. Μάν. Μεγαλόπ. Σουδεν.) Στερελλ. (Ναύπακτ.) Σῦρ. - Λεξ. Πρω. Δημητρ. γολιόζος Πελοπν. (Καρδαμ.) γουλόζο Τσακων. (Καστάν. Πραστ.) γουλόζους Θεσσ. (Δομοκ.) Ἴμβρ. Σάμ. Στερελλ. (Αἰτωλ. Ἀχυρ.) γ᾽λόζος Πελοπν. (Ἀρκαδ. Γεράκ.) Στερελλ. (Νεοχώρ.) γ᾽λόζους Λευκ. γουλούζος Κύθν. (Δρυοπ.) Πάρ. γ᾽λούζους Κύθν. (Δρυοπ.) γουλούζης Μέγαρ. Θηλ. γ᾽λόζου Ἤπ. (Ζαγόρ.) g᾽λόζου Ἤπ. (Ζαγόρ.)

Ετυμολογία

Ἐκ τοῦ Ἰταλ. goloso = ὁ ἐκλεκτικὸς ὡς πρὸς τὸ φαγῆτόν, ὁ λαίμαργος.

Σημασιολογία

1) Ὁ ἐκλεκτικὸς ὡς πρὸς τὸ φαγῆτον Ζάκ. (Τραγάκ. κ.ἀ.) Ἰθάκ. Μακεδ. (Σέρρ.) Πελοπν. (Γεράκ. Καλάβρυτ.) Στερελλ. (Ναύπακτ.) Σῦρ.: Εἶναι γουλόζος ἄνθρωπος καὶ κυνηγάει τσὶ καλοὺς μεζέδες Ἰθάκ. 2) Ὁ λαίμαργος, ὁ φαγᾶς πολλαχ. καὶ Τσακων. (Καστάν. Πραστ.): Μὴν εἶσι γουλόζους, σὶ βλάβ᾽νι τ᾽ ἁρμυρὰ Στερελλ. (Αἰτωλ.) Εἶναι γ᾽λόζα ᾽ς τὰ φροῦτα Λευκ. Γουλόζο παιδί, ὅ,τι γδῇ τὸ θέλει νὰ dὸ φάῃ, λὲς κ᾽ εἶναι λιμασμένο Κεφαλλ. Ντ᾽ ἔνι ἔντενι γουλόζο! (= σοῦ εἶναι αὐτὸς ἕνας φαγᾶς!) Τσακων. Γουλόζος χοῖρος, ὅ,τι νὰ τοῦ ρίξῃς, δὲ σοῦ τὸ στρέφει Μύκ. Ἡ νυφαριˬὰ τῆς Ἀγγέλως ἔναι μνιˬὰ γουλόζα καὶ μνιˬὰ ξεκενώστρα (= αὐτῆ ποὺ ἀπὸ τὴν λαιμαργίαν της άδειάζει τῆν χύτραν προτοῦ γίνῃ τὸ φαγητὸν) Πελοπν. (Γαργαλ.) Ἔλα, ᾽πλίνης, γουλούζικο! (= ἔλα, ἐπνίγης, λαίμαργον!) Μέγαρ. || Γνωμ. Ὁδοιπόρος καὶ γουλόζος | ᾽ς τὸ φαΐ βουτε͜ιέται ὅλος (ἐπὶ ὁδοιπορούντων καὶ λαιμάργων οἵτινες τρώγουσιν ἀπλῆστως) Πελοπν. (Λάστ.) Συνών. βλ. εἰς λ. γουλαρᾶς. 3) Ἄνθρωπος εὐτραφὴς Κεφαλλ. Ἡ λ. καὶ ὡς παρων. ὑπὸ τὸν τύπ. Γουλόζος Κεφαλλ. καὶ ὑπὸ τὸν τύπ. G᾽λόζου Ἤπ. (Ζαγόρ.)

Creative Commons

Αναφορά Δημιουργού - Μη Εμπορική Χρήση - Παρόμοια Διανομή 4.0 Διεθνές - CC BY-NC-SA

https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/