Look inside pdfἀγελαδάρις
Ενότητα:
Διαλεκτικό υλικό των εκδεδομένων τόμων του Ιστορικού Λεξικού της Νέας Ελληνικής Γλώσσης της Ακαδημίας Αθηνών
Λήμμα
ἀγελαδάρις
Τύπος
Λήμμα
Μέρος του λόγου
Ουσιαστικό
Γένος
Αρσενικό
Τυπολογία
ἀγελαδάρις ὁ, Α. Ρουμελ. (Φιλιππούπ.) Θρᾴκ. (Μάλγαρ.) Μακεδ. (Θεσσαλον.) κ.ἀ.- Λεξ. Περίδ. Βυζ. ἀγιλαδάρ᾿ς Θεσσ. Θρᾴκ. (Ἀδριανούπ. Αἶν. κ.ἀ.) Μακεδ. (Σισάν.) κ.ἀ. ᾿γελαδάρις Ἄνδρ. Ἤπ. Ἰων. (Σμύρν.) Κυκλ. κ.ἀ. ᾿γιλαδάρ᾿ς Ἤπ. (Ζαγόρ. Ἰωάνν. κ.ἀ.) Θρᾴκ. Μακεδ. (Ἀνασελ. Σιάτ. Χαλκιδ. κ.ἀ.) Στερελλ. (Αἰτωλ. κ.ἀ.) ᾿γιαλαδάρις Ἤπ. ᾿γιαλαδάρ᾿ς Μακεδ. (Καστορ.) Θηλ. ᾿γιλαδαρεὰ Ἤπ. (Ἰωάνν. ) ᾿γιλαδαροῦ Ἤπ. (Ζαγόρ. κ.ἀ.) Μακεδ. Πληθ. ᾿γιλαδαραῖοι Στερελλ. (Αἰτωλ.) ᾿γιλαδαροὶ Μακεδ. (Χαλκιδ.)
Ετυμολογία
Ἐκ τοῦ οὐσ. ἀγελάδα ἢ ἀγελάδι καὶ τῆς παραγωγικῆς καταλ. –άρις. Τὸ ᾿γιˬαλαδάρις ἐκ τοῦ τύπ. ᾿γιˬαλάδα.
Σημασιολογία
1)Ὁ τρέφων ἢ ὁδηγῶν εἰς βοσκὴν ἀγελάδας ἢ ἐν γένει ἀγέλην κτηνῶν, ἀγελάδων, βοῶν, ἵππων κττ. Α. Ρουμελ. (Φιλιππούπ.) Ἤπ. (Ζαγόρ. Ἰωάνν. κ.ἀ.) Θεσσ. Θρᾴκ. (Ἀδριανούπ. Αἶν. κ.ἀ.) Ἰων. (Σμύρν.) Κυκλ. Μακεδ. (Ἀνασελ. Θεσσαλον. Καστορ. Σιάτ. Σισάν. Χαλκιδ. κ.ἀ.) Στερελλ. (Αἰτωλ. κ.ἀ.) – Λεξ. Περίδ. Βυζ.:Ἔχου ἕνα ᾿γιλαδάρ᾿ π᾿ δὲ φ᾿λάει ᾿λότιλα, δὲν ξέρ᾿ πῶς νὰ φ᾿λάξ᾿ τὰ βόιδια μ᾿ Αἰτωλ. || Παροιμ. Ποῦ τὰ πάς,Μαριώ, τὰ βόιδια;- Δὲν τὰ θέλ᾿ ὁ ᾿γελαδάρις (ἐπὶ τοῦ ἀποφεύγοντος νὰ ἀπαντήσῃ εἰς τὸ ἐρωτώμενον ἢ ἐπὶ τοῦ ἐπιμένοντος εἰς τὴν ἐκτέλεσιν πράξεώς τινος, ἀπαγορευθείσης) Ἤπ. Κάκιουσι ἀγιλαδάρ᾿ς, πούλ᾿σι τ᾿ν ἀγιλάδα τ᾿ (ἐπὶ τοῦ ἐν τῇ δυσαρεσκείᾳ του διὰ τινα ἀποτυχίαν βλάπτοντος ἑαυτὸν) Ἀδριανούπ. Συνών. ἀγελαδᾶς, ἀγελαδιάρις, ἀγελαδοβοσκός, ἀγελαδολόγος 1, ἀγελάρις. 2)Ὁ ἐπὶ μισθῷ παρέχων τὴν ἀγελάδα του εἰς ἐλαιοτριβεῖον πρὸς περιστροφὴν τοῦ πιεστηρίου Ἄνδρ. 3)Τὸ θηλ. ᾿γιλαδαρεὰ ἐκ παρασχετισμοῦ πρὸς τὸ ἀγελαδάρα, ἡ μεγάλη ἢ εὐτραφὴς δάμαλις: Φρ. Εἶνι μιὰ ᾿γιλαδαρεὰ αὐτὴ! (ἐπὶ γυναικὸς ἀγροίκου ἀγνοούσης τοὺς τρόπους τῆς εὐγενοῦς συμπεριφορᾶς) Ἰωάνν. Τὸ θηλ. Ἀγελαδαρεˬὰ τοπων. Θεσσ.
Creative Commons
Αναφορά Δημιουργού - Μη Εμπορική Χρήση - Παρόμοια Διανομή 4.0 Διεθνές - CC BY-NC-SA
