Voir le fichier PDFἀναβρύω
Ενότητα:
Διαλεκτικό υλικό των εκδεδομένων τόμων του Ιστορικού Λεξικού της Νέας Ελληνικής Γλώσσης της Ακαδημίας Αθηνών
Λήμμα
ἀναβρύω
Τύπος
Λήμμα
Μέρος του λόγου
Ρήμα
Τυπολογία
ἀναβρύω Εὔβ (Κύμ.) Ζακ. ἀναβρύου Θρᾴκ. (Αἶν.) Τσακων. ἀνηβρύω Δαρδαν. ἀναβρυˬῶ Λεξ. Δημητρ. ἀναβρῶ Ἀθῆν. Ἤπ. Θρᾴκ. (Αἶν.) Κρήτ. Μακεδ. (Βελβ.)-ΙΔραγουμ. Ἑλληνισμ. καὶ Ἕλλην 117 ἀναβράω Λευκ. -ΑΒαλαωρ. Ἔργα 2,106-Λεξ. Βλαστ. Δημητρ. ἀναβράου Ἤπ. Θεσς. Θρᾴκ.(᾿Αδριανούπ.) Μακεδ.(Κοζ.) Λευκ. ἀνεβρῶ Χίος ἀνιβρῶ Λέσβ. Μακεδ. ἀναβρὐζω Εὔβ. (Κύμ.) Ζακ. Ἤπ. Κέρκ. Κεφαλλ. Μακεδ. Πελοπν.(᾽Αρκαδ. Κορινθ. Λακων Οἰν.) ἀνιβρύζου Σάμ. 'νεβρύζω Κύπρ. ἀναγρύζου Στερελλ. (Καλοσκοπ.) ἀναγαρύζου Εὔβ ( Κονιστρ Στρόπον. κ. ἀ.) Θεσσ. (Ζαγορ.) ἀνεβρύζω Ἰων. (Κρήν.) ᾿ναγαρύζου Θεσσ. ('Αλμυρ. Ζαγορ.)
Ετυμολογία
Τὸ μεταγν. ἀναβρύω. Παρὰ Πορτ. ἀναβρυῶ. Ὁ τύπ. ἀναβρῶ καὶ παρὰ Μεουρς. Περὶ τοῦ τύπου ἀναγρύζου- ἀναγαρύζου ἰδ. ΒΦάβην ἔν ᾽Αθηνᾷ. 45 (1933) 353.
Σημασιολογία
1) ᾿Αναβλύζω ἕνθ’ ἀν.: ᾿Αναβρύει νερὸ ᾿ποκἀτου τὸ χοῦμας Κύμ. ’Σ τ᾿ ἀμπέλι μ᾽ ἀναβράει ἕνα νιρὀ Κοζ. Ἀναβράει οὑ τόπους νιρὸ Ἤπ. Συνών. ἀναβρυσιˬάζω, ἀναβρυσῶ, ἀναδίνω. β)Μεταφ. ἀναβλύζω, ἐπὶ τῆς ψυχῆς ΙΔραγούμ. ἔνθ’ ἀν. : Τί λύπη ποῦ ἀναβρεῖ ἀπὸ τὴν ψυχή μου! 2) ᾿Εκρέω εἰς μικρὰν ποσότητα ὡς δρόσος ἢ κατὰ σταγόνας, οἷον ἀπὸ ραγάδος ἢ σχισμῆς ἀγγείου Εὔβ (Κονίστρ. Στρόπον. κ. ἀ.) Θεσσ. (Ἀλμυρ. Ζαγορ.) Στερελλ. (Καλοσκοπ.): Ἡ βρύσ’ στέρφιψ’, ὅτ᾽ ἄναγαρὐζ’ (ὅτ᾿=ὅτι, μόλις) Στρόπον. ᾽Ναγαρύζ᾽ ἡ στάμνα – τό τσουκάλι Ἁλμυρ. ‘Σ τ’ν ἄκρ’σ τού χουράφ’ ἀναγρύζ’ γά’νιρό Καλοσκοπ. β) Ἀναδίδω ὑγρασίαν Ἤπ. Χίος : Ὁ τοῖχος ἀνεβρᾷ Χίος Ἔβριξι πουλύ κιˬ ἀναβράει οὑ τόπους Ἤπ. Συνών. ἀναδίνω, ἀναβυζζίνω. 3) Ἀναβράζω, κοχλάζω ΑΒαλαωρ. Ἔργα 2,106 -Λεξ. Βλαστ. Δημητρ.: Ἡ κάψα ἀναβράει Λεξ. Βλαστ. ‖ Ποίημ.᾽Ἀπ᾿τό μακρὺ τὸ γένει του, σὰν ἀπὸ μαύρη βρύσι, στάζει ὁ ἵδρωτας βροχή, τό γαῖμα του ἀναβράει ΑΒαλαωρ. ἔνθ’ ἀν. 4) Ὑπάρχω ἐν άφθονίᾳ, αὐξάνομαι ἀφθόνως Λεσβ. Σαμ Τοὺ λᾴδ’ ἀνιβρύζ’ Σαμ.
Creative Commons
Αναφορά Δημιουργού - Μη Εμπορική Χρήση - Παρόμοια Διανομή 4.0 Διεθνές - CC BY-NC-SA
