Voir le fichier PDFγενικὸς
Ενότητα:
Διαλεκτικό υλικό των εκδεδομένων τόμων του Ιστορικού Λεξικού της Νέας Ελληνικής Γλώσσης της Ακαδημίας Αθηνών
Λήμμα
γενικὸς
Τύπος
Λήμμα
Μέρος του λόγου
Επίθετο
Τυπολογία
γενικὸς λόγ. κοιν.
Χρονολόγηση
Αρχαίο
Ετυμολογία
Τὸ ἀρχ. ἐπίθ. γενικός.
Σημασιολογία
Α) ᾿Επιθετικ. 1) Ὁ κοινὸς εἰς ὅλους, ὁ καθολικός λόγ. κοιν.: Γενικὸς ἀναβρασμὸς- ἐνθουσιασμὸς-σημαιοστολισμός. Γενικὸς διαχειριστὴς-κληρονόμος-πληρεξούσιος. Γενικὴ ἀμνηστία-ἀπεργία-γνώμη-διαταγὴ- ἐντύπωση - ἐξέταση - ἐπίθεση - ἰδέα - καθαριότης- καταστροφὴ-μόρφωση. Γενικὸ καλὸ-κακὸ-νοσοκομεῖο-ξεσήκωμα-συμπέρασμα κοιν. || Φρ. Εἶναι γενικὸς κανών. Ἐπικρατεῖ γενικὸς ἀναβρασμός. Κατὰ γενικὴν ἀγανάκτησιν- ἀπαίτησιν-ὁμολογίαν. Ὁ ὀργανισμός του παρουσιάζει γενικὴν βελτίωσιν. Γενικὴ ἄποψις τῆς πόλεως. Ἀπὸ γενικῆς ἀπόψεως. Ἔτυχε γενικῆς μορφώσεως. Γενικὸν ἐμπόριον λόγ. κοιν. 2) Ὁ ἔχων τὴν καθολικὴν ἐποπτείαν ὑπηρεσίας ἢ ἐργασίας τινὸς καὶ ἐπεκτείνων τὴν ἐξουσίαν του εἰς πολλοὺς ἄλλους, ἰδίᾳ ἐπὶ ὑπαλλήλων λόγ. κοιν.: Γενικὸς ἀντιπρόσωπος-ἀρχηγὸς-ἀρχίατρος- γραμματεὺς - διευθυντὴς - ἐπιθεωρητὴς - ἐπόπτης-κληρονόμος-πληρεξούσιος. Γενικὸν Ἐπιτελεῖον Στρατοῦ-Γενικὸν Χημεῖον τοῦ Κράτους || Φρ. Εἶναι γενικὸς ντερβέναγας (εἶναι ἀπόλυτος κύριος, κάμνει ὅ,τι θέλει) κοιν. 3) Ὁ μὴ ἐπακριβῶς καθωρισμένος, ὁ μὴ ἀναφερόμενος εἰς συγκεκριμένον τι λόγ. κοιν.: ᾿Επῆρε μίαν γενικὴν ἰδέαν. Ἔδωκε μίαν γενικὴν εἰκόνα τοῦ θέματος. Β) Οὐσ. 1) Τὸ ἀρσ. κατὰ παράλειψιν τῶν λ. γραμματεύς, διευθυντής, ὁ ἔχων τὴν γενικὴν ἐποπτείαν κοιν.: Ἦρθε- ἔφυγε-τηλεφώνησε ὁ Γενικός. Σὲ ζήτησε ὁ Γενικός. β) Ὁ ἐποπτεύων μαθητὴς εἰς τὴν τάξιν κατὰ τὴν ἀπουσίαν τοῦ διδασκάλου Κύθηρ. Συνών. πρωτόσκολος. 2) Τὸ θηλ. ὑπὸ τὸν τύπ. γενικιˬά, ἡ κεντρικὴ αὖλαξ, ἐξ ἧς κατὰ τὴν ἄρδευσιν διοχετεύεται τὸ ὕδωρ εἰς ἄλλας μικροτέρας Στερελλ. (Λεπεν.) Συνών. μάννα. 3) Τὸ οὐδ. κατὰ παράλειψιν τῶν λ. καλό, πρᾶγμα, ζήτημα, συμφέρον κτλ., τὸ ἀνῆκον εἰς τὸ σύνολον σύνηθ.: Νὰ κοιτάζῃς τὰ γενικὰ καὶ ὄχι τὰ ἀτομικά. Ἔκαμε πολλὰ γενικὰ ’ς τὸν τόπο.
Creative Commons
Αναφορά Δημιουργού - Μη Εμπορική Χρήση - Παρόμοια Διανομή 4.0 Διεθνές - CC BY-NC-SA
