Voir le fichier PDFἀρκουδίζω
Ενότητα:
Διαλεκτικό υλικό των εκδεδομένων τόμων του Ιστορικού Λεξικού της Νέας Ελληνικής Γλώσσης της Ακαδημίας Αθηνών
Λήμμα
ἀρκουδίζω
Τύπος
Λήμμα
Μέρος του λόγου
Ρήμα
Τυπολογία
ἀρκουδίζω κοιν. καὶ Καππ. (Σίλατ.) Πόντ. (Κερασ. Κοτύωρ. Σινώπ.) ἀρκουδίζου Ἤπ. (Ζαγόρ.) ἀρκ’δίζου βόρ. ἰδιώμ. ἀρg’δίζου Θρᾴκ. (Σουφλ.) κ.ἀ. ἀρκουδίν-νου Λυκ. (Λιβύσσ) ἀρκουδίζ-ζω Χίος (Καρδάμ.) ἀρκουΐζω Ρόδ. ἀρκουδῶ Καππ. (Σινασσ.) Κύπρ. Μεγίστ. κ.ἀ. ἀρκουdῶ Καππ. (Φερτ.) ἀρκουδοῦ Λυκ. (Λιβύσσ.) ἀρκουῶ Κύπρ. ἀρκουρῶ Καππ. (᾿Αραβάν.) ᾽ρκουδῶ Σύμ. Μές. ἀρκ’δε͜ιέμι Θρᾴκ. (Ἀδριανούπ.) Μακεδ. (Κοζ.) Προστ. ἀρκούδα Μακεδ. (Γκιουβ.)
Χρονολόγηση
Μεσαιωνικό
Ετυμολογία
Τὸ μεσν. ἀρκουδίζω.
Σημασιολογία
1) Βαδίζω ἐπὶ τῶν χειρῶν καὶ ποδῶν τετραποδιστὶ κατὰ τὸν τρόπον τῆς ἄρκτου, ἐπὶ νηπίου κοιν. καὶ Καππ. (Ἀραβάν. Σίλατ. Σινασσ. Φερτ.) Πόντ. (Κερασ. Κοτύωρ. Σινώπ.): Ἀρκουδίζει τὸ μωρὸ-τὸ παιδὶ κοιν. Τὸ μωρόν μου ᾽ποὺ τοὺς ἕξι μῆνες ἀρκίνησεν ν᾽ ἀρκουᾷ Κύπρ. Ἤρετ’ ἀρκουδῶντα αὐτόθ. Προχωρᾶμε ἀρκουδῶντας μὲ τὰ τέσσερα σὰν τὰ ζὰ ΣΜυριβήλ. Ζωὴ ἐν τάφ 74. || Φρ. Μὴν ἀρκουδίζῃς καὶ θὰ μᾶς ἔρτ’να μουσαφίρ’δες (θὰ μᾶς ἔλθουν ξένοι. Ὑπάρχει πρόληψις ὅτι, ὅταν ἀρκουδίσῃ τὸ μεγάλο παιδὶ δυνάμενον ἤδη νὰ βαδίζῃ ὀρθῶς, θὰ ἔλθῃ ξένος πρὸς φιλοξενίαν) Προπ. (᾿Αρτάκ. Πάνορμ.) || Παροιμ. ᾽Επέρ᾿σι περπατούσαμε κ᾿ ἐφέτος ἀρκουδοῦμε (ἐπὶ μεταβολῆς τῆς καταστάσεως ἐπὶ τὰ χείρω) Μεγίστ. Πέρ᾿σι πιρπατούσαμι, φέτου ἀρκ’δε͜ιούμαστι (συνών. τῇ προηγουμένῃ) Ἀδριανούπ. Κοζ. Ἡ σημ. καὶ μεσν. Πβ. Πρόδρομ. g V3,269 (ἔκδ. Hesseling-Pernot) «νὰ μὴ μ’ ἀφίνουν κἂν πεζὸν νὰ βγαίνω ν’ ἀρκουδίζω». Συνων. ἀλεπουδεύω 1, ἀρκουδεύω, ἀρκουδιάζω. 2) Περιπατῶ ἐπ’ ὀλίγον, διανύω μικρὸν διάστημα Θρᾴκ. (Σηλυβρ.): Πῆγα ν’ ἀρκουδίσω ὥς ἐκεῖ. 3) Ἀφαιρῶ βιαίως, ἀρπάζω (ὡς ἡ ἄρκτος δηλ.) Σύμ. ᾽Ρκουδᾷ τὰ ψωμιˬὰ καὶ φεύγει. ᾿Ερκούδισεν ὁ χοῖρος ἀπὸ τὴν χέραν τοῦ παιδιˬοῦ τὸ ψωμί. 4) Ἡ προστ. ἀρκούδα ἐπιρρηματ., κατὰ τρόπον ὅμοιον πρὸς τὸ βάδισμα τῆς ἄρκτου, τετραποδιστὶ Μακεδ. (Γκιουβ.): Ἀρκούδ’ ἀρκούδα πάει. Συνών. ἰδ. ἐν λ. ἀρκουδευτά.
Creative Commons
Αναφορά Δημιουργού - Μη Εμπορική Χρήση - Παρόμοια Διανομή 4.0 Διεθνές - CC BY-NC-SA
