Voir le fichier PDFγιˬαλάκι
Ενότητα:
Διαλεκτικό υλικό των εκδεδομένων τόμων του Ιστορικού Λεξικού της Νέας Ελληνικής Γλώσσης της Ακαδημίας Αθηνών
Λήμμα
γιˬαλάκι
Τύπος
Λήμμα
Μέρος του λόγου
Ουσιαστικό
Γένος
Ουδέτερο
Τυπολογία
γιˬαλάκι τό, (ΙΙ) ἐνιαχ. γιˬαλάκιν Πόντ. (Κερασ. Οἰν. κ.ἀ.) γιˬαλάκι Α. Ρουμελ (Σιναπλ.) Ἤπ. (Χουλιαρ.) Θρᾴκ. (Ἀμόρ. Δαδ. Ἑλληνοχώρ. Μάδυτ. Σουφλ.) γιˬαλάκ᾽ Πόντ. (Κρώμν. Τραπ. Χαλδ.) Τσακων. (Χαβουτσ.) γιˬαλόχ᾽ Πόντ. (Σάντ. Χαλδ.) ᾿αλά᾽ Α. Ρουμελ. (Σιναπλ.)
Ετυμολογία
᾿Εκ τοῦ τουρκ. yalak = γούρνα.
Σημασιολογία
1) Ξύλινον ἢ λίθινον δοχεῖον χρησιμοποιούμενον ὡς φάτνη τῶν ζῴων Πόντ. (Κρώμν. Σάντ Τραπ Χαλδ.): Παροιμ. Ὅλ᾽ οἱ σκύλλ᾽ ᾿ς ἕναν γιˬαλάχ᾽ τρώγ᾽νε (ἐπὶ ὁμοιότητος τῶν ἐλαττωμάτων τῶν ὁμοτέχνων) Σαντ Χαλδ Συνών κασσόνι 2, κορίτος, παχνί, πλοκός. β) Ξύλον ἢ λίθος μὲ λαξευμένην εἰς τὸ μέσον στρογγυλὴν κοιλότητα, τοποθετούμενα κάτω ἀπὸ τὰ βρύσεις διὰ νὰ δέχωνται τὸ ὕδωρ. Θρᾴκ. (Δαδ. Ἑλληνοχώρ.) Πόντ. (Κερασ. Τραπ. κ.ἀ.) γ) Κτιστὴ δεξαμενὴ πρὸς ἀποθήκευσιν ὕδατος Α. Ρουμελ (Σιναπλ.) Θρᾴκ. (Ἀμόρ. Σουφλ.): Πέτα του μέσ᾿ ᾽ς τοὺ γιˬαλά᾽! Σιναπλ. Συνών. γούρνα, στέρνα. 2) Κοίλωμα βράχου παρὰ τὴν θάλασσαν, περιέχον θαλάσσιον ὕδωρ Πόντ. ᾽ (Κερασ. Τραπ. Χαλδ. κ.ἀ.) Συνών. ἁλατόγουρνα, ἁλατόλουμπα, ἁλατότοπος 2, ἁλυκή, ἁλατῶνα, ᾶρὸς 1, γιˬαλάκα, λούμπα 2β.β) Αὐλάκι, ρεῖθρον, πᾶσα κοιλότης πλησίον ἢ ἐντὸς αὐλῆς οἰκίας μετὰ ἢ ἄνευ ὕδατος Πόντ. (Οἰν. κ.ἀ.): Τὰ παπία τσαλαβουτοῦνε ᾽ς σὸ γιˬαλάκιν. Τὸ μωρὸν ἐπαίζεινε ᾽ς σὸ γιˬαλάκιν κ᾿ ἑμουντζουρῶθε (= ἐρρυπάνθη, ἐλερώθηκε). 3) Πρασιὰ κήπου Πόντ. Τσακων. (Χαβουτσ.) 4) Ἀγροτικαὶ ἐγκαταστάσεις εὑρισκόμεναι εἰς χαράδραν Πόντ.: Ἄ ὀργώνουμε τὰ γιˬαλάκ. 5) Ἡ παιδιὰ γιˬαλάκα 2, τὸ ὁπ. βλ., Θρᾴκ. (Μάδυτ.) 6) Συνθηματ. εἰς τὴν γλῶσσαν τῶν κασσιτερωτῶν, τὸ μέρος ὅπου καθαρίζουν τὰ χαλκώματα Ἤπ. (Χουλιαρ.) 7) Πληθ. μεταφ., λακκίσκοι σχηματιζόμενοι εἰς τὰς παρειὰς μειδιῶντος προσώπου Πόντ. .(Κερασ. κ.ἀ.) Συνών λακκάκιˬα, λακκουδάκιˬα.
Creative Commons
Αναφορά Δημιουργού - Μη Εμπορική Χρήση - Παρόμοια Διανομή 4.0 Διεθνές - CC BY-NC-SA
