ἄνο͜ιωστος
Ενότητα:
Διαλεκτικό υλικό των εκδεδομένων τόμων του Ιστορικού Λεξικού της Νέας Ελληνικής Γλώσσης της Ακαδημίας Αθηνών
Λήμμα
ἄνο͜ιωστος
Τύπος
Λήμμα
Μέρος του λόγου
Επίθετο
Τυπολογία
ἄνο͜ιωστος ἐπίθ. Μῆλ. Σίφν. -Λεξ. Δημητρ. ἄνο͜ιωτος Ἤπ. Θρᾴκ. (Γέν. Μυριόφ. Σαρεκκλ. κ.ἀ.) Μύκ. Νάξ. (Φιλότ. κ.ἀ.) Προπ. (Ἀρτάκ. Πανορμ.) -Λεξ. Βλαστ. Δημητρ. Σέριφ. ἄνο͜ιουτους Θρᾴκ. (Ἀδριανούπ. Αἶν. κ.ἀ.) ἀνένο͜ιωστος Νάξ. Πάρ. (Λεῦκ.)
Ετυμολογία
Ἐκ τοῦ στερητ. ἀ- καὶ τοῦ ἐπιθ. *νο͜ιωστὸς<νο͜ιώθω.
Σημασιολογία
1) Παθ. ὁ μὴ γινόμενος ἀντιληπτός, νοητὸς Θρᾴκ. (Σαρεκκλ.) Μῆλ. -Λεξ. Βλαστ. Δημητρ.: Ἐβγῆκα ἄνοιωστος Μῆλ. Μπῆ’ ἄνο͜ιωτος Σαρεκκλ. 2) Ἐνεργ. ὁ μὴ νοῶν, ὁ μὴ ἀντιλαμβανόμενος Μύκ. Νάξ. (Φιλότ. κ.ἀ.) -Λεξ. Βλαστ. Δημητρ.: Παιδὶ ἄνο͜ιωτο Φιλότ. || Φρ. Ἄνο͜ιωτα ψωμιὰ (τὰ οἱονεὶ μήπω αἰσθανθέντα τὴν ἐνέργειαν τῆς πυρᾶς, τὰ ὠμὰ ἔτι. Πβ. συνών. φρ. δὲν τὸ ἔννο͜ιωσαν ἀκόμη τὰ ψωμιˬὰ) Νάξ. Ἄνο͜ιωτα ροῦχα ἢ ἄνο͜ιωτη μπουγάδα (λέγεται ἡ φράσις, ὅταν ἡ διήθησις τῆς στάκτης δὲν εἶναι τελεία) αὐτόθ. Συνών. ἀγροίκητος Β1. β) Ὁ μὴ αἰσθανόμενος, ὁ ἐν ἀναισθησία διατελῶν, μάλιστα ἐπὶ κοιμωμένου ἢ ἀσθενοῦς Ἤπ. Θρᾴκ. (Ἀδριανούπ. Αἶν. Γέν. Μυριόφ. κ.ἀ.) Μῆλ. Μύκ. Νάξ. Πάρ. (Λεῦκ.) Προπ. (Ἀρτάκ. Πάνορμ.) Σέριφ. Σίφν. κ.ἀ.: Κοιμᾶται ἄνοιωτος, ἀγροί’τος Ἀρτάκ. Ἄνο͜ιωτος κιˬ ἀγροίτος ἔπεσε αὐτόθ. Καθὼς τό ’πιεν ὁ βασιλέας ἠπαράδωκεν ἀνένο͜ιωστος (τό ᾿πιεν ἐνν. τὸ ναρκωτικὸν) Νάξ. Εἶναι ἄνο͜ιωστος ἀπὸ τὴν κάψα (πυρετὸν) Μῆλ. Ἔπεσεν ἄνο͜ιωστος αὐτόθ. Θά ᾽ρθω νὰ σὲ ξυπνήσω τὴ νύχτα νὰ πάμε ᾽ς την ἐκκλησιά, μπὰς καὶ ᾽πομείνῃς ἄνο͜ιωστος καὶ κοιμηθῇς ὣς τὸ πρωὶ Σίφν. Ἤπηρα ἕναν ὕπνο ἄνο͜ιωστο αὐτόθ. ’μούdανι ἡ βασ’λουπούλλα ἄνο͜ιουτ’ Αἶν. Μέθ’σι κὶ γί’κι σκνίπα κιˬ ἀπου’μήθ’κι κ᾿ ἔπισι ἄνο͜ιουτους αὐτόθ. Πλάγιασι κὶ ᾽μήθ᾿κι ὣς τοὺ προυὶ ἄνο͜ιουτ’, γιˬατὶ ἤτανι κ’ρασμέ’ αὐτόθ. Ἡ βασίλισσα χουγιάζ’ τὸ βασιλόπ’λλο νὰ σ᾿κωθῇ, τὸν τραυᾷ, τὸν κουνεῖ, ᾽κεῖνος ἤdανα ἄνο͜ιωτος Γέν. Συνών. ἰδ. ἐν λ. ἀνόητος 2. γ) Ἀνεπιτήδειος, ἀδέξιος᾿ ἀνίκανος Θρᾴκ. : Εἶναι παιδὶ ἄνο͜ιωτο ’ς τὴν τέχνη. 3) Ὡς οὐσ. βαθὺς ὕπνος Μῆλ.: Ἔπεσε ’ς τὸν ἄνο͜ιωστο
Creative Commons
Αναφορά Δημιουργού - Μη Εμπορική Χρήση - Παρόμοια Διανομή 4.0 Διεθνές - CC BY-NC-SA