Voir le fichier PDFβ
Ενότητα:
Διαλεκτικό υλικό των εκδεδομένων τόμων του Ιστορικού Λεξικού της Νέας Ελληνικής Γλώσσης της Ακαδημίας Αθηνών
Λήμμα
β
Τύπος
Λήμμα
Σημασιολογία
β 1) Διατηρεῖ τὴν ἀρχαίαν προφορὰν b προηγουμένου μ, οἷον: ἐμβαίνω-μπαίνω, θαμβὸς-θαμπός, θαμβώνω-θαμπώνω, κόμβος-κόμπος κττ. Πβ. ΓΧατζιδ. ΜΝΕ 2, 429 καὶ ἌνθΠαπαδόπ. ἐν Λεξικογρ. Δελτ. Ἀκαδ. Ἀθην. 3, 6. 2) Ἀποβάλλεται ἐν μέσῳ λέξεως μεταξὺ φωνηέντων, οἷον: διˬάβολος-διˬάολος, καταλαβαίνω-καταλααίνω, στραβώνω–στραώνω, φόβος-φόος κττ. Πβ. ΓΧατζιδ. ΜΝΕ 2, 417, ἈνθΠαπαδοπ. Γραμμ. βορ. ἰδιωμ. 32 καὶ ΧΠαντελίδ. Φωνητ. 31. 3) Τρέπεται εἰς μ, οἷον: ἀβατσίνιˬαστος-ἄματσίνιˬαστος, βαθρακὸς-μαθρακός, βούκινο-μούκινο κττ. Πβ. ΧΠαντελίδ. Φωνητ 36 καὶ ΓΚουρμούλ ἐν’ Ἀθηνᾷ 48 (1938) 262 κἑξ. 4) Τρέπεται εἰς b ἑπομένου λ, οἷον: ἀνάβλεμμα-ἀνάbλεμμα, βλέφαρο-bλέφαρο κττ. 5)Τρέπεται εἰς γ α) Ἐν ἀρχῇ λέξεως, οἷον: βάφω-γάφω, βλέπω-γλέπω, βλέφαρο-γλέφαρο, βουνὸν-γουνὸν κττ. Πβ. ἈνθΠαπαδοπ. Γραμμ. βορ. ἰδιωμ. 21 καὶ Χ. Παντελίδ. Φωνητ. 36. Ἡ τροπὴ ἀρχαία Ἰδ ἌνθΠαπαδόπ. ἐν Λεξικογρ. Δελτ. Ἀκαδ Ἀθην. 3, 9. β) ᾿Εν μέσῳ λέξεως, οἷον: λαβωματεˬὰ-λαγωματεˬά, λαβώνω-λαγώνω, περιβόλιν-περιγόλιν, σούβλα-σούγλα κττ. Πβ. ΓΧατζιδ. ΜΝΕ 2, 421. 6) Τρέπεται εἰς δ, οἷον: βάζω-δάζω, βαφτίζω-δαφτίζω, βῆμα-δῆμα, (ἅγιˬο βῆμα-ἀγιˬοδῆμα), βιˬολί-διˬολὶ κττ. Πβ. ἈνθΠαπαδοπ. Γραμμ. βορ. ἰδιωμ. 31 καὶ ΧΠαντελιδ Φωνητ. 36. 7) Τρέπεται εἰς φ, οἷον: καλύβη-καλύφη, βλαστὸς-φλαστός. Καραβᾶς-Καραφᾶς, Βαλανιδεˬὲς-Φαλανιδεˬὲς κττ. ᾿Ιδ. ΧΠαντελιδ. Φωνητ. 36. 8) Γεννᾶται α)᾿Εν ἀρχῇ λέξεως. οἷον: ὅλοι-βούλοι, ὄχι-βόχι κττ. β) ᾿Εν μέσῳ λέξεως, οἷον: ἀοῦτος-ἀβοῦτος κττ. 9) Προέρχεται ἐκ τροπῆς α) Τοῦ γ, οἷον: γόνατο-βόνατο, γόνος-βόνος, λαγὸς – λαβὸς κττ. ᾽Ιδ. ΧΠαντελιδ Φωνητ. 36 κἑξ. β) Τοῦ δ, οἷον: δοχε͜ιὸ-βοχε͜ιό, δολώνω-βολώνω, δόντι-βόντι, δουλε͜ιὰ-βουλε͜ιὰ κττ. ᾿Ιδ. ΧΠαντελιδ Φωνητ. 37. γ) Τοῦ μ, οἷον μυζῶ-βυζάνω, ἕλμινς-λεβίθα, χήμη-χηβάδα (ἀχηβάδα) κττ. δ) Τοῦ φ, οἷον: φασόλιˬα-βασόλιˬα, φλέβα-βλέβα, φλόμος-βλόμος κττ. Πβ. ΓΧατζιδ. ΜΝΕ, 2, 421.
Creative Commons
Αναφορά Δημιουργού - Μη Εμπορική Χρήση - Παρόμοια Διανομή 4.0 Διεθνές - CC BY-NC-SA
