Voir le fichier PDFγλάκι
Ενότητα:
Διαλεκτικό υλικό των εκδεδομένων τόμων του Ιστορικού Λεξικού της Νέας Ελληνικής Γλώσσης της Ακαδημίας Αθηνών
Λήμμα
γλάκι
Τύπος
Λήμμα
Μέρος του λόγου
Ουσιαστικό
Γένος
Ουδέτερο
Τυπολογία
γλάκι τό, Κρητ. (Ἀβδοῦ Ἅγιος Βασίλ. Ἀνατολ. Ἔμπαρ. Μύρθ. Νεάπ. Σητ. κ.ἀ.) Κάρπ. (Ἔλυμπ. κ.ἀ.) Κύθηρ –Ν. Πολίτ., Παροιμ., 3, 31. Ἐκλογ., 247,5. Ι. Βενιζέλ., Παροιμ., 302, 240. Ε. Φραντζεσκ., Ἀριάδν., 61 –Λεξ. Πρω. Δημητρ. γλάκιν Κάρπ. ἀγλάκι Κρήτ. (Νεάπ. Πεδιάδ. κ.ἀ.) γλάκιˬο Κρήτ. (Κίσ. Κυδων. Μύρθ. Ρέθυμν. Σέλιν. κ.ἀ.) –Λεξ. Δημητρ.
Ετυμολογία
Ἐκ τοῦ ρ. γλακῶ. Βλ. Γ. Χατζιδ., ΜΝΕ, 2, 67. Ὁ τύπ. γλάκι καὶ εἰς Ἐρωτόκρ. Β 341 (ἕκδ. Σ. Ξανθουδ.), ὁ δὲ τύπ. γλάκιˬο καὶ εἰς Διγεν. Ἀκρίτ. (ἔκδ. Σ. Κυριακίδ., σ. 40).
Σημασιολογία
1) Τὸ τρέξιμον, ἡ ταχύτης ἔνθ’ ἀν.: ’Σ τὸ γλάκι ᾿ὲ μὲ φτάνει κιˬανεὶς Κρητ. (Ἀνατολ.) Λὲ dόνε περνᾷ κιˬανένας ’ς τὸ γλάκι Κρητ. Ἤφυγέ μας ὁ γάιˬδαρός μας καὶ μᾶς ἤβγαλε γλάκιˬα (ἄρχισε τὸ τρέξιμον) Κρητ. Ἄρχισε τὸ γλάκι γιˬὰ τὸ σπίτι Κύθηρ. ’Σ τὸ γλάκι βγῆκε ξίστρος (ἦλθε τελευταῖος εἰς τὸ τρέξιμον) Κρητ. (Ἀβδοῦ) Τό ᾽βαλε ’ς τὰ γλάκιˬα Κύθηρ. Συνών. φρ. Τό ᾽βαλε’ς τὰ πόδιˬα || Παροιμ. Πιˬάνει τὸ λαγὸ ’ς τὸ γλάκιˬο (ἐπὶ ταχυτάτου εἰς τοὺς πόδας) Κρήτ. (Σέλιν.) Τοῦ bοδικοῦ τὸ γλάκι ἴσαμε τ᾽ ἄχερα (αἱ ἱκανότητες ἑκάστου εἶναι περιωρισμέναι) Κρήτ. (Νεάπ.) Τοῦ bοδικοῦ τὸ γλάκι μέχρι τὸ ἀλευροσάκκι (συνών. μὲ τὴν προηγουμ.) Κρήτ. (Μύρθ.) ‖ᾌσμ. Θωρεῖς με μένα τὸ μικιˬὸ μὲ τὸ κοdὸ βρακάκι, ἐγώ ’μαι ποὺ τὸν ἤπιˬασα τὸ διˬάολο ᾿ς τὸ γλάκι Κρήτ. ’Σ τὸ γλάκιˬο πιˬάν’ ὁ νιˬὸς λαγό, ’ς τὸ bῆδο πιˬάνει ἀγρίμι (᾿ς τὸ bῆδο = εἰς τὸ πήδημα, ἀγρίμι = αἴγαγρον) αὐτόθ. ’Σ τ᾽ ἀγλάκι βγῆκε καὶ ζητᾷ τοὺς ἄλλους νὰ περάσῃ Κρήτ. (Νεάπ.) Μουδὲ πουλλὶ τὸν ἔπιˬασε, μουδὲ λαγὸς ’ς τὸ γλάκι Κρήτ. Τὸ παιδί μου, τὸ παιδάκι πιˬάνει τὸ λαγὸ ᾿ς τὸ γλάκι (βαυκαλ.) αὐτόθ. Συνών. β) εις λ. γλάκημα. 2) Ὁ τύπ. γλάκιˬο καὶ ὡς ἐπίρρ., δρομαίως, τροχάδην Κρήτ. (Μύρθ.): Γλάκιˬο γλάκιˬο ἐπῆγα κ’ ἦρθα.
Creative Commons
Αναφορά Δημιουργού - Μη Εμπορική Χρήση - Παρόμοια Διανομή 4.0 Διεθνές - CC BY-NC-SA
