γυναικίτης
Ενότητα:
Διαλεκτικό υλικό των εκδεδομένων τόμων του Ιστορικού Λεξικού της Νέας Ελληνικής Γλώσσης της Ακαδημίας Αθηνών
Λήμμα
γυναικίτης
Τύπος
Λήμμα
Μέρος του λόγου
Ουσιαστικό
Γένος
Αρσενικό
Τυπολογία
γυναικίτης ὁ, Θήρ. Κάρπ. (Ἔλυμπ.) Κρήτ. (Βιάνν. κ.ἀ.) Νάξ. (Βόθρ.) Νίσυρ. Πόντ. (Οἰν.) Ὕδρ. κ.ἀ. – Λεξ. Βάιγ. Περίδ. Βυζ. Ἠπιτ. Μπριγκ. Πρω. Δημητρ. γυνικίτης Λυκ. (Λιβύσσ.) γεναικίτης Βιθυν. (Νικομήδ.) Κύπρ. γεναιτζίτης Κύπρ. ᾿υναικίτης Πόντ. (Ἰνέπ.) γυναικίτι τό, Θήρ. Κεφαλλ. Πάτμ. - Λεξ. Βάιγ. Μπριγκ. γυναικίτι᾿ Ἀ. Ρουμελ. (Φιλιππούπ.) Θρᾴκ. γυναικίτι Ἄνδρ. Θήρ. Ζάκ. Ἰθακ. Ἰων. (Κρήν.) Κεφαλλ. (Φαρακλᾶτ. κ.ἀ.) Κρήτ. Πελοπν. (Ἀρκαδ. Γαργαλ. Γορτυν. Καλάβρυτ. Κορινθ. Μεσσην. Φιγάλ. κ.ἀ.) - Λεξ. Ἠπίτ. Βλαστ., 271 γυναιτίκι Πελοπν. (Δυρράχ.) γινιτί᾿ Σάμ. ᾿νιτί᾿ Θεσσ. Σάμ. Στερελλ. (Αἰτωλ. Ἀραχ.) κ.ἀ. βορ. ἰδιωμ. γυναιτσίτι Θήρ. (Οἴα) γυναιτίιˬο Πελοπν. (Τρίκκ.) γεναιτίκι Κεφαλλ. γυναιτίτι Κῶς κ.ἀ. γεναιτίτσι Ἀστυπ. Κῶς κ.ἀ.
Ετυμολογία
Τὸ Βυζαντ. γυναικίτης. Ἡ ἀλλαγὴ γένους εἰς τὸν τύπ. γυναικίτι κατὰ τὸ συνών. γυναικεῖο· βλ. Β. Φάβη, Λεξικογρ. Δελτ. Ἀκαδ. Ἀθην. 1 (1939), 135. Ὁ τύπ. γυναιτίκι δι᾿ ἀντιμετάθεσιν τῶν συμφ. κ καὶ τ. Οἱ τύπ. γυναικίτι καὶ γυναιτίκι καὶ εἰς Σομ.
Σημασιολογία
Τὸ διὰ τὰς γυναῖκας προωρισμένον μέρος τῆς ἐκκλησίας, ὁ γυναικωνίτης ἔνθ᾿ ἀν.: Ἤτανε ἀνεβασμένη ᾿ς τὸ γυναιτίκι καὶ μὲ κοίταε Κεφαλλ. Κρύφτηκε ἀπάνω ᾿ς τὸ γυναικίτη Ὕδρ. Ἐδίβα ᾿ς σὴν ἐγκλεσίαν καὶ ἀπουκὰ ἐστάθα· ὁ γυναικίτης ἤτονε γεμᾶτος (ἐδίβα= ἐπῆγα) Πόντ. (Οἰν.) || Παροιμ. Τὰ παλιˬὰ ᾿κουνίσματα τὰ βάν᾿νι ᾿ς τοὺ ᾿νιτί᾿ (ἐπὶ τῶν ἀχρήστων, τῶν μὴ ὑπολογιζομένων) Θεσσ. Στερελλ. (Αἰτωλ.) || ᾎσμ. Ἁντὰν νὰ μπῶ ᾿ς τὴν ἐκκληάν, θωρῶ τὸ γ-γεναιτζίτη, θωρῶ τες οὕλες ᾿ποὺ ᾿υρόν, ταὶ τὸ λεχνόμ μου λείπει (᾿ποὺ ᾿υρὸν= πέριξ, τὸ λεχνὸν= τὸ λιγνόν, ἡ νέα ἡ ἔχουσα λεπτὸν καὶ καλλίγραμμον σῶμα) Κύπρ. Συνών. γυναικαρε͜ιὸ 1, γυναικεῖο (βλ. γυναικεῖος Β1), γυναικήσιˬο (βλ. γυναικήσιˬος 2), γυναικίδι, γυναικοστασίδι, γυναικωνίτης, γυναικωτίκι, γυναικωτὸ (εἰς λ. γυναικωτὸς 5).
Creative Commons
Αναφορά Δημιουργού - Μη Εμπορική Χρήση - Παρόμοια Διανομή 4.0 Διεθνές - CC BY-NC-SA