ἀγναντιˬάζω

Ενότητα:

Διαλεκτικό υλικό των εκδεδομένων τόμων του Ιστορικού Λεξικού της Νέας Ελληνικής Γλώσσης της Ακαδημίας Αθηνών

Λήμμα

ἀγναντιˬάζω

Τύπος

Λήμμα

Μέρος του λόγου

Ρήμα

Τυπολογία

ἀγναντιˬάζω ἀναντιˬάζω Χίος ἀναντιˬάζ-ζω Χίος ἀναdιˬάζω Πελοπν. (Λακων. Μάν.) ἀναdιˬάζου Θεσσ. (Καρδίτσ.) ἀναντιˬάν-νου Λυκ. (Λιβύσσ.) ἀναγκιˬάζω Κύπρ. ἀναδιˬάζω Κορσ. Κύθηρ. ἀναδκιˬάζω Κύπρ. ἀνεντιˬάζω Χίος (Σιδερ.) ἀνεδιˬάζω Κρήτ. ἀγναντιˬάζω Θρᾴκ. Κῶς Νάξ. Χίος κ.ἀ. ἀγναdιˬάζω Νάξ. (Κορων.) ᾿γναντιˬάζω Ἰων. (Κρήν.) ᾿γναdιˬάζω Κάλυμν. ἀγναδιˬάζω Νάξ. (Ἀπύρανθ. Φιλότ.) ᾿γναδιˬάζω Νάξ. (Ἀπύρανθ. Φιλότ.) Πρόσωπ. γ΄ ἀχνιˬαντάζει Κύπρ.

Ετυμολογία

Ἐκ τοῦ ἐπιρρ. ἀγνάντιˬα. Ὁ τύπ. ἀχνιαντάζει διὰ τοῦ ἀγναγκιˬάζει- ἀχναγκιˬάζει. Πβ. ἀγνάγκιˬον ἐν λ. ἀγνάντιˬα.

Σημασιολογία

1)Εἶμαι, εὑρίσκομαι ἀντικρύ, ἀντικρύζω, βλέπω κατὰ πρόσωπον Κρήτ. Κῶς Λυκ. (Λιβύσσ.) Πελοπν. (Μάν.) Χίος κ.ἀ.: Βκαίνει ἀφ᾿ τὴν μέσην τοῦ κυπαρισσιˬοῦ μιˬὰ κωπέλλα ὡσὰν τὸν ἄγγελον, ἀναντιˬάζ-ζει τηνε καλὰ καὶ γρωνίζει τὴν πρώτην του γυναῖκαν Χίος Τὸν ἀνάντιˬαζαν καὶ δὲν ἀποφάσιζαν νὰ πάν κοντά του αὐτόθ. || ᾎσμ. Οἱ Ξεχωρῖτες μοῦ εἴπανε | νὰ πάρουν τὰ τουφέκιˬα τους, νὰ κατεβοῦνε ᾿ς τὸ γιˬαλό, | ᾿ς τὴ βάρδιˬα ν᾿ ἀναdιˬάσουνε, τ᾿ ὄνομα νὰ φωνάξουνε Μάν. 2)Παρατηρῶ μακρόθεν Θεσσ. (Καρδίτσ.) Κύθηρ. Κύπρ. Νάξ. (Κορων. κ.ἀ.) Πελοπν. (Λακων.): Γιˬὰ ἀνάdιˬασι, ἔρχιτι ἡ κυρά σ᾿ ; Καρδίτσ. Γιˬὰ ἀγνάντιˬασε νὰ διˬῇς, ἔρχεται; Νάξ. Τὸνε ᾿γνάdιˬασες; - Πῆα κιˬ ἀγνάdιˬασα, μὰ δὲν ἔρχεται Κορων. β)Βλέπω μακράν, ἁπλῶς, βλέπω Θρᾴκ. Κύθηρ. Κύπρ. Νάξ. (Ἀπύρανθ. Κορων. κ.ἀ.):Μπρέ, μ᾿ ἀγνάντιˬασε ᾿δ᾿ ἐκεῖ μέσ᾿ ᾿ς τὴν κορφὴ Νάξ. Αὐτὸ τὸ βόδι τὸ ἀγναντιˬάζω Θρᾴκ. Μπόβαλα μέσ᾿ ᾿ς τὸ πηάδι καὶ ᾿γνάδιˬασα ἀdίπερα Ἀπύρανθ. γ) Εἶμαι ὁρατός, φαίνομαι μακρόθεν Κρήτ. Πελοπν. (Λακων. Μάν.): Τὸ παπόρι ἀνάdιˬασε Λακων. || ᾎσμ. Πάνου σὲ ᾿κείνη τὴ στιμὴ | ν᾿ ἀνάdιˬασαν καὶ πρόφτασαν τὰ παλληκάριˬα τ᾿ Ἁρμυροῦ! (ν᾿ ἀνάdιˬασαν=εἴθε νὰ ἐφαίνοντο) Μάν. 3)Ἀπολαύω θέας τόπου τινὸς Κρήτ. 4)Προφυλάττω ὑπὸ στέγην ἀπὸ τῆς βροχῆς ἢ τοῦ ἀνέμου Κύπρ.

Creative Commons

Αναφορά Δημιουργού - Μη Εμπορική Χρήση - Παρόμοια Διανομή 4.0 Διεθνές - CC BY-NC-SA

https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/