Lecture annotee de textes juveniles de Nietzsche

Ενότητα:

Άρθρα του περιοδικού "Φιλοσοφία"

Χρονολογία έκδοσης περιοδικού

1983-1984

Περισσότερα...

Τύπος

Επετηρίδα

Συγγραφέας

Ιωαννίδη, Ελένη

Περισσότερα...

Τίτλος άρθρου/ανακοίνωσης

Lecture annotee de textes juveniles de Nietzsche

Γλώσσα: Γαλλικά

Θεματική ενότητα άρθρου/ανακοίνωσης

Ιστορία της Φιλοσοφίας

Γλώσσα άρθρου

Γαλλικά

Ελληνικά - Νέα (1453-)

Περίληψη άρθρου

Έχω από χρόνια στα σκαριά μια εργασία για τη Γέννηση της τραγωδίας κι ένα δοκίμιο αφιερωμένο στην Ελληνική Πολιτεία του Νίτσε. Φυσικά η μελέτη των άλλων περίπου σύγχρονων κειμένων του Νίτσε μου ήταν απαραίτητη. Τα κείμενα που παρουσιάζω εδώ έχουν τις δυσκολίες τους που μπορούν, κατά τη γνώμη μου, να μας οδηγήσουν σε χρήσιμες σκέψεις. Τα σχόλιά μου δεν τα κρίνω αρκετά τα δημοσιεύω με την ελπίδα να τραβήξουν άλλους γνώστες των αρχαίων ελληνικών κειμένων να μελετήσουν αυτά τα νεανικά κείμενα του Νίτσε που δείχνουν πως, από τη φιλολογική του εμπειρία της ελληνικής αρχαιότητας, διαπλάθει σταδιακά μα γρήγορα το φιλοσοφικό του στοχασμό. I. Όμηρος και κλασική φιλολογία. Είναι το εναρκτήριο μάθημα του Νίτσε στο πανεπιστήμιο της Βασιλείας, στις 28.5.1869. Ο Νίτσε αναπτύσσει το ομηρικό ζήτημα μεταφέροντας επανειλημμένα το κοινό του από την αρχαιότητα (όπου οδεύει αναδρομικά, με αφετηρία την αλεξανδρινή φιλολογία και κατεύθυνση την πριν απ΄ τον Πεισίστρατο εποχή) στην μετά τον Βόλφ γερμανική κλασική φιλολογία, κι αντίστροφα. Συσχετίζει τις νεώτερες ομηρικές έρευνες με την «ανακάλυψη» της «λαϊκής ψυχής», που τη θεωρεί ξεκίνημα της σύγχρονης ιστορικής επιστήμης, καταδικάζει την έννοια του «λαϊκού πνεύματος» και απορρίπτει την αντίθεση «φυσικής» ή «λαϊκής» και «ατομικής» ή «έντεχνης» ποίησης. Καταλήγει στο συμπέρασμα πως ο ποιητής της Ιλιάδας και της Οδύσσειας ανήκει στους κατοπινούς χρόνους κι έμεινε ανώνυμος για να τιμήσει το θρυλικό προπάτορα Όμηρο. Το κυριότερο ενδιαφέρον του νιτσεϊκού αυτού κειμένου είναι οι παράδοξες επιστημολογικές του αξιώσεις. Κλείνοντας τον εναρκτήριο του λόγο, ο Νίτσε δηλώνει σαν παιδαγωγικό του πρόγραμμα: philosophia facta est quae philologia fuit. II. Από την αλληλογραφία του Νίτσε: μαρτυρίες για την αποστροφή του προς το φιλολογικό επάγγελμα και τη διακήρυξη της φιλοσοφικής του φύσης και αυτομόρφωσης. Τι πρεσβεύει ο ερημίτης φιλόσοφος, πλάσμα του Νίτσε, στη Δεύτερη από τις Έξι διαλέξεις για το μέλλον των μορφωτικών μας Ιδρυμάτων, στο θέμα της γλωσσικής παιδείας, που είναι το ίδιο το πρόβλημα της σχέσης ενστίκτου και συνειδητής άσκησης· κλασική μόρφωση και γλώσσα μητρική. Το «ιστορικό ενδιαφέρον» καταδικάζεται. III. Ομηρικός αγώνας: ο τελευταίος από τους Πέντε προλόγους πέντε βιβλίων που δεν γράφτηκαν ποτέ. Αριστοτεχνικά συνθεμένο δοκίμιο, που αποσιωπά ότι το ερέθισμα —πολύ έντονο — προέρχεται από την ανάγνωση του Περί Ύψους XIII-XIV, 1.

Λέξεις -κλειδιά

Φρίντριχ Νίτσε

Creative Commons

Αναφορά Δημιουργού - Μη Εμπορική Χρήση - Παρόμοια Διανομή 4.0 Διεθνές - CC BY-NC-SA

https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/