Objets Tous les centres
<< 10
10 >>
<< 10
10 >>
Total: 316214
Le droit ecclésiastique byzantin dans ses rapports avec le droit impérial (du IVe au XIIe siècle)
Ενότητα: Μελέτες Ιστορίας Δικαίου
37
Le droit et la morale. Quelques remarques sur la disposition Kantienne
Ενότητα: Άρθρα του περιοδικού "Φιλοσοφία"
Δεν υπάρχει περιγραφή
Le droit grec, précurseur des droits de l' homme?
Ενότητα: Άρθρα του περιοδικού "Φιλοσοφία"
Υπάρχει μεγάλη διαφωνία σχετικά με την προέλευση και το υπόβαθρο των δικαιωμάτων του ανθρώπου. Από τους συγγραφείς, άλλοι υποστηρίζουν ότι ο προάγγελος των δικαιωμάτων αυτών είναι η αρχαία ελληνική σκέψη (Kutner, Maritain, Mourgeon), άλλοι υποστηρίζουν ότι η γέννησή τους τοποθετείται στους νεώτερους χρόνους και ιδιαίτερα στο έργο του Hobbes (Villey), άλλοι δε θεωρούν τη Γαλλική Επανάσταση μητέρα αυτών. Κατά τη γνώμη μας, οι τυχόν επιφανειακές ομοιότητες μεταξύ του αρχαίου ελληνικού δικαίου και των δικαιωμάτων του ανθρώπου δεν πρέπει να μας οδηγήσουν σε λανθασμένα συμπεράσματα. Συγκεκριμένα, το ελληνικό δίκαιο απευθύνεται στην πόλη και είναι απαύγασμα της διανεμητικής δικαιοσύνης. Είναι δίκαιο διανεμητικό. Αντίθετα τα δικαιώματα του ανθρώπου αφορούν το ανώνυμο άτομο στην καθολικότητά του και έχουν χαρακτήρα υποκειμενικό. Επί πλέον, ενώ το ελληνικό δίκαιο τείνει στην ισονομία και την ευνομία, τα δικαιώματα των ανθρώπων τείνουν στην ισότητα, αδελφότητα και ελευθερία, έννοιες που δεν έχουν μεγάλη θέση στη νομική ηθική των Ελλήνων. Το συμπέρ...
Le droit à la Jouissance, la jouissance des droits
Ενότητα: Άρθρα του περιοδικού "Φιλοσοφία"
Στόχος μου σ΄ αυτή τη μελέτη είναι να παρουσιάσω τη φιλοσοφία δικαίου που πηγάζει από το έργο του de Sade. Τούτη η φιλοσοφία βασίζεται στη διαλεκτική συνύπαρξη του πόνου και της ηδονής και στη δεξιοτεχνία του μαρκησίου ν΄ αντιστρέφει τις κλασικές αξίες. Η σύγχρονη εποχή είναι επηρεασμένη από την ιδέα του κοινωνικού συμβολαίου. Ενώ οι οπαδοί του υπογραμμίζουν τη σπουδαιότητα του δικαιώματος ιδιοκτησίας για την έννομη τάξη, ο de Sade δεν τη θεωρεί θεμελιώδη. Δημιουργός των επί μέρους δικαιωμάτων είναι το δικαίωμα της απόλαυσης. Τούτο αναδεικνύεται λοιπόν σαν πηγή του δικαίου. Πρόκειται για ένα φυσικό δικαίωμα - ελευθερία που υπάρχει τόσο στην πρωτόγονη εποχή όσο και στο οργανωμένο κράτος. Το δίκαιο για τον de Sade είναι το απαύγασμα της δύναμης του πιο δυνατού ατόμου που θριαμβεύει. Ο de Sade προσπαθεί από την άλλη πλευρά να δείξει ότι αυτό το δικαίωμα - ελευθερία καθιστά αδύνατη την πραγματοποίηση του κοινωνικού συμβολαίου. Η ρεαλιστική σύλληψή του έρχεται σε αντίθεση με τις ουτοπιστικές αντιλήψεις του Hobbes και τις ειδυλλιακές σκέψεις ...
Le même, l' autre et les images. Une lecture de la division des genres dans Le Sophiste
Ενότητα: Άρθρα του περιοδικού "Φιλοσοφία"
Αν, από τη μία, φαίνεται ξεκάθαρα ότι οι κατηγορίες του ταυτού και του ετέρου χρησιμοποιούνται προκειμένου να στοιχειοθετηθούν ο (οι) ορισμός (-οί) της εικόνας, από την άλλη, η χρήση της εικόνας στο πλαίσιο του προσδιορισμού των γενών δεν φαίνεται εκ πρώτης όψεως να είναι αναπόσπαστο μέρος της απόδειξης ότι (τουλάχιστον) η εικόνα είναι συνώνυμο του μη όντος· κάτι το όποιο ο διάλογος μεταξύ του Θεαίτητου και του Ελεάτη Ξένου, όσον αφορά σε αυτό το σημείο, καταφάσκει και αρνείται την ίδια στιγμή. Η επίκληση των διαφόρων ειδών εικόνων στο πλαίσιο της εύρεσης ενός ενιαίου ορισμού, οδηγεί στη θεμελίωση της λειτουργίας της εικόνας ως ενός είδους διαφορικού στην επιστήμη των γενών, των επονομαζόμενων «του όντος». Εντούτοις, στη σχέση ταυτότητας-διαφοράς, η εικόνα παίζει έναν ρόλο γνωστικό και ταυτόχρονα οντολογικό: αποτελεί την αφετηρία της σχέσης (της ομοιότητας και του αποκλεισμού των αντιθέτων), την ίδια στιγμή που σχηματοποιεί έναν σωσία του ταυτού, αναπόσπαστο για τον ορισμό του ετέρου. Θα μπορούσαμε, άραγε, να θεωρήσουμε με αφετηρία αυτή τη...
Le nouveau réalisme scientifique
Ενότητα: Άρθρα του περιοδικού "Φιλοσοφία"
Η κλασική φυσική, ως γνωστόν, ήταν ρεαλιστική και αιτιοκρατική. Το ίδιο ισχύει και με τις κλασικές θεωρίες του πεδίου (ηλεκτρομαγνητισμό και θεωρία της βαρύτητος του Einstein). Ο πιθανοκρατικός χαρακτήρας της μικροφυσικής, αντίθετα, και οι πολλαπλές δυναμικότητες των μικροσκοπικών οντοτήτων, ερμηνεύθηκαν από την ορθόδοξη σχολή ως η κατάρρευση του ρεαλισμού και της αιτιοκρατίας. Ο επιστημονικός ρεαλισμός, ευρύτερα, αμφισβητείται σήμερα, τόσο στην περιοχή της φυσικής και των μαθηματικών, όσο και στο καθαυτό φιλοσοφικό επίπεδο. Στο παρόν κείμενο επιχειρείται η θεμελίωση ενός σύγχρονου επιστημονικού ρεαλισμού, ο οποίος θα υπερβαίνει τις μονομέρειες, τόσο του εποπτικού ρεαλισμού όσο και του θετικισμού. Στο πρώτο μέρος αναλύονται οι ανεπάρκειες του παραδοσιακού εποπτικού ρεαλισμού και της παθητικής αντίληψης της αντικειμενικότητας. Εισάγεται εν συνεχεία η έννοια της δυναμικής αντικειμενικότητας, η οποία συγκεκριμενοποιείται σε μια ρεαλιστική θεωρία της κβαντικής μέτρησης, όπου αναδεικνύεται ο ενεργητικός ρόλος του μετρητικού οργάνου και το πολυ...
Le passé selon Bergson
Ενότητα: Άρθρα του περιοδικού "Φιλοσοφία"
Ο στοχασμός του Bergson είναι μια φιλοσοφία στηριζόμενη στην έννοια της διάρκειας. Η διάρκεια όμως αυτή δεν νοείται ως εκχείλισις, ως ένα γίγνεσθαι άνευ ορίων. Πρόκειται περί ενότητος ετερογενών, ενέχουσα ιδίαν δομή, της οποίας σημαντικές στιγμές είναι το παρελθόν και το παρόν. Δια της συγκρίσεως της αντιλήψεως και της αναμνήσεως, εικόνων, ως απολύτως αυτόνομων στη συνείδηση μας εν σχέσει προς τον χρόνο, το παρελθόν και το παρόν εμφανίζονται κι αυτά, ως διακεκριμένα, συμφώνως προς την φύση των, κι όχι μόνον συμφώνως προς την κλιμάκωσή των. Πρόκειται περί ειδητικών κατηγοριών, sui generis, περί σχημάτων γενικών των οποίων η αλήθεια δεν θα ήταν δυνατόν να γίνει αντιληπτή με όρους χρονολογικής εκτιμήσεως, καθ΄ όσον η αλήθεια αυτή δεν περιορίζεται μόνον εις την χρονική διαδοχήν. Οι κατηγορίες αυτές εμφανίζουν σχήμα ετερογένειας κατ΄ εξοχήν χρονικόν η οποία και χαρακτηρίζει την μπερξονική φιλοσοφία. Προκειμένου να κατανοηθεί το είδος της μάχης που ο Bergson διεξάγει έναντι του αναγωγικού υλισμού, καθώς και της αριστοτελικής παραδόσεως, θα πρέπε...
Le philosophe tentateur de Nietzsche
Ενότητα: Άρθρα του περιοδικού "Φιλοσοφία"
Ο Νίτσε δεν δίνει πουθενά έναν σαφή ορισμό της Φιλοσοφίας. Αντίθετα οι απόψεις του για τον φιλόσοφο είναι ξεκάθαρες. Έμμεσα λοιπόν καταλαβαίνομε την αντίληψή του για την φιλοσοφία από τον φιλόσοφο. Η μέθοδος του Νίτσε είναι τυπολογική. Αναζητά τον τύπο, δηλαδή εκείνον που ανταποκρίνεται περισσότερο στην ουσία του φιλοσόφου. Οδηγείται έτσι σε ριζική κριτική των παραδοσιακών αντιλήψεων για τον φιλόσοφο. Ο πραγματικός δεν έχει καμία σχέση με την κατεστημένη ηθική. Πρέπει να είναι πάντα πέρα, πάνω απ’ το καλό και το κακό. Όλη η φιλοσοφία, από τον Πλάτωνα, έπεσε στην παγίδα της ηθικής. Ο αληθινός φιλόσοφος δεν έχει επίσης καμία σχέση με την παλιά μεταφυσική, γιατί αρνείται, όπως και η ηθική, την αξία της ζωής. Χάνεται μέσα σε άπιαστες, σκοτεινές ιδέες όπως «ψυχή», «άλλος κόσμος», «θεός». Ο Νίτσε ζητά από τον φιλόσοφο να ξαναγίνη ο καλός φίλος όλων αυτών των περιφρονημένων, των «πιο κοντινών πραγμάτων», δηλαδή της ζωής, του σώματος, των αισθήσεων, του κόσμου. Δεν πρέπει να συγχέωμε τέλος τον φιλόσοφο με τους εργάτες της φιλοσοφίας, τύπου Kant κ...
Le rationnel dans la Musique Platonicienne
Ενότητα: Άρθρα του περιοδικού "Φιλοσοφία"
Ο Πλάτων απαιτεί την κάθαρση της επιστήμης από κάθε αισθητό στοιχείο. Πάνω σ΄ αυτή την αρχή θα στηριχτεί ο φιλόσοφός μας για να επικρίνει τους εμπειρικούς μουσικούς ακόμη και τους σύγχρονους του Πυθαγορείους. Έτσι φτάνουμε στο συμπέρασμα πως ο Πλάτων στον Φίληβο εξετάζει τη μουσική, όπως την ασκούσαν οι επαγγελματίες και την κρίνει από την οπτική γωνία της ακρίβειας. Είναι επομένως κατώτερη από μερικά είδη τεχνικής. Στην Πολιτεία την βλέπει ως ένα άριστο παιδαγωγι¬κό μέσο • συνεπώς είναι ανώτερη από κάθε «βάναυσον τεχνικήν». Αλλά και τότε που η μουσική γίνεται επιστήμη εφόσον προικιστεί με το λόγο, παραμένει με τις άλλες μαθηματικές επιστήμες, προπαιδευτική επιστήμη της Διαλεκτικής. Στην κλίμακα της ιεράρχησης των όντων παίρνει τη θέση της «ενεργεστέρας μεν η δόξης, αμυδροτέρας δε η επιστήμης», αν λάβουμε υπόψη τα τέσσερα επίπεδα (εικασία, πίστη, διάνοια, νόηση), στα οποία διαιρείται η γνώση. Τα δύο πρώτα αποτελούν τη δόξα και τα τελευταία δύο την επιστήμη. Η δόξα ασχολείται με τη γένεση των πραγμάτων, ενώ η νόηση με την ουσία. Εφόσον η μο...
Le roi-philosophe, spectateur et acteur d apres Platon
Ενότητα: Άρθρα του περιοδικού "Φιλοσοφία"
Αν ο φιλόσοφος θεωρείται ως ο μόνος που διαθέτει την ικανότητα να ενατενίζει και να φτάνει στον κόσμο του Αληθινού είναι και ο μόνος που έχει τη δύναμη να δρα με πλήρη συνείδηση των πράξεών του. Μαρτυρία της γνώσης του είναι η ικανότητα του να αναδιοργανώνει τον αισθητό, τον διασκορπισμένο, τον γεμάτο σύγχυση και άπειρα πολλαπλό κόσμο, στρέφοντάς τον, σύμφωνα με τις απαιτήσεις των ανωτέρων παραδειγμάτων, στη νοητική ενότητα. Αντίθετα από τους Σοφιστές, που παραμένουν στην υπηρεσία ενός αποσπασματικού και διαιρεμένου μη όντος, που βρίσκεται συνεχώς σε κίνηση, ο φιλόσοφος στέκει αυθεντικός εκπρόσωπος του μοναδικού και ακινήτου Όντος. Αφού έφτασε τη νοητική ενότητα, μπορεί να γονιμοποιήσει και να προσαρμόσει την αισθητή, την μέσα στο γίγνεσθαι πολλαπλότητα. Γίνεται κατ’ αυτό τον τρόπο δημιουργός, που πλάθει την άμορφη ύλη έχοντας ως μέσα τις καθολικές ιδέες, τα μαθηματικά και τη γεωμετρία. Ο Λόγος του ισοδυναμεί με τον παντοδύναμο και αιώνιο Νόμο, που μάχεται ενάντια στην πρόσκαιρη «δόξα». Το φιλοσοφικό τούτο εγχείρημα θα πρέπει να εξετάζετα...
Le rôle du tempérament (krâsis) dans les textes physiognomoniques de l' antiquité grecque
Ενότητα: Άρθρα του περιοδικού "Φιλοσοφία"
Η φυσιογνωμονική ήταν ευρέως διαδεδομένη στην Αρχαία Ελλάδα και χρησιμοποιήθηκε εκτενώς για να ερμηνεύσει τον ανθρώπινο χαρακτήρα μέσω της εξωτερικής εμφάνισης. Τα περισσότερα χωρία με φυσιογνωμονικό ενδιαφέρον δεν ασχολούνται καθόλου με την αναζήτηση των αιτίων των υπαρχουσών αναλογιών μεταξύ της εξωτερικής εμφάνισης και του χαρακτήρα. Ο Ιπποκράτης, ο Αριστοτέλης και κυρίως ο Γαληνός, όμως, αναζήτησαν τη λογική βάση επί της οποίας στηρίζονται οι παρατηρήσεις της φυσιογνωμονικής. Για τον Αριστοτέλη η αιτία είναι η κράση του αίματος, για τον Ιπποκράτη η κράση των εποχών και των τόπων που εξηγούν συγκεκριμένα χαρακτηριστικά της εμφάνισης και στοιχεία του χαρακτήρα. Ο Γαληνός συνδύασε τις ιπποκρατικές και τις αριστοτελικές θεωρίες με τη θεωρία των χυμών και τις δικές του κλινικές παρατηρήσεις προκειμένου να διαμορφώσει ένα ολοκληρωμένο εξηγητικό μοντέλο της φυσιογνωμονικής....
