Objets Tous les centres
<< 10
10 >>
<< 10
10 >>
Total: 316214
The Doctrine of Recollection at Phaedo 74A-75D: Coherence is not enough
Ενότητα: Άρθρα του περιοδικού "Φιλοσοφία"
Αντίθετα προς τις απόψεις μερικών νεώτερων σχολιαστών στο άρθρο αυτό υποστηρίζεται η θέση, οτι το δόγμα της ανάμνησης, όπως προτείνεται από τον Πλάτωνα στον Φαίδωνα 74a-75d, είναι συνεπές και καθεαυτό και με το υπόλοιπο μέρος του διαλόγου. Η μέθοδος είναι βασικά εξηγητική και προσπαθεί να δώσει στο υπο θεώρηση χωρίο την καλύτερη και ισχυρότερη δυνατή εξήγηση, δείχνοντας πως ξεπερνά ο Πλάτων τις αντιρρήσεις των νεώτερων κριτικών του. Μία από τις αντιρρήσεις αυτές είναι ότι το δόγμα της ανάμνησης συγκρούεται με την άποψη, που αναπτύσσεται προηγουμένως στον Φαίδωνα, ότι ο τρόπος για να αποκτήσει κανείς γνώση των Ιδεών είναι να εξαγνίσει την ψυχή του, ζώντας το φιλοσοφικό βίο. Δεν υπάρχει ωστόσο σύγκρουση, όταν γίνει κατανοητό ότι το προηγούμενο χωρίο έχει να κάνει με την άμεση και κατευθείαν γνωριμία με τις Ιδέες, ενώ το χωρίο που ακολουθεί λέει πως ξαναθυμόμαστε τις Ιδέες. Αναπτύσσοντας τη θεωρία των ιδεών στο χωρίο αυτό ο Πλάτων εξυπονοεϊ ότι οι Ιδέες χρησιμεύουν ως αύτο-κατηγορικά υποδείγματα (self- predicating standards). Οι κριτικοί βρ...
The Empiricism of Acron of Argimentum
Ενότητα: Άρθρα του περιοδικού "Φιλοσοφία"
Δεν υπάρχει περιγραφή
The Gate of the Persecution Ephesus
Ενότητα: Sketches from the Journals of James Skene
Δεν υπάρχει περιγραφή
The Historicity of values
Ενότητα: Άρθρα του περιοδικού "Φιλοσοφία"
Η μελέτη αυτή εχει ως αφετηρία φιλοσοφική και ανθρωπολογική διάσταση. Αντικείμενό της είναι ο ιστορικισμός των αξιών και στόχος της η διερεύνηση της δυνατότητας δημιουργίας νέων αξιών. Ειδικότερα, η αρχή του ιστορικισμού των αξιών ισχύει τόσο όσο αφορά τη θεωρητική-φιλοσοφική αντιμετώπιση των αξιών όσο και στην πρακτική. Κατά συνέπεια ερευνάται γενικώς η αμφισβήτηση και η κρίση των αποκαλουμένων παραδοσιακών αξιών, η οποία σημειώθηκε κυρίως κατά το δεύτερο ήμισυ του 19ου αιώνος, οπότε και προέκυψε ως ανεξάρτητος θεωρητικός κλάδος η Αξιολογία. Παράλληλα ερευνάται ο ρόλος της Τέχνης στη συνειδητοποίηση της αλλαγής των αξιών καθώς και ο ρόλος της συνειδήσεως, υπό την ευρύτερη έννοιά της, αυτήν της δημιουργικής συνειδήσεως, όπως κυρίως οριοθετείται υπό το πρίσμα της Φιλοσοφίας, της Τέχνης και συγχρόνως καταδεικνύεται η συνάφεια μεταξύ της συνειδήσεως αυτής και της δημιουργίας νέων αξιών. Τέλος, επιχειρείται η περιγραφή του νοήματος της «Αισθητικής Ηθικής» ως μιας σύγχρονης Ηθικής, θεμελιωμένης επάνω σε καθαρά αισθητική βάση, όπως για παράδειγμ...
The Idea of Hellenism
Ενότητα: Άρθρα του περιοδικού "Φιλοσοφία"
Στο άρθρο αυτό εξετάζεται η έννοια του Ελληνισμού κατά το ιστορικό της γίγνεσθαι. Σύμφωνα με την μαρτυρία του Θουκυδίδη, πρωτοεμφανίζεται ο Ελληνισμός ως χειροπιαστή πραγματικότητα την εποχή των Τρωικών. Πράγματι από τα ομηρικά έπη αναδύεται η εικόνα ενός ολοκληρωμένου και καθ’ όλα ξεχωριστού πολιτισμού: το όμαιμον, το ομόγλωσσον, το ομόθρησκον και η κοινότητα ηθών και εθίμων αποτελούν τα κριτήρια συμμετοχής στον κόσμον αυτό. Σε τούτο το πρώτο στάδιο της ύπαρξής του η κινητήρια δύναμη του Ελληνισμού είναι ο πατριωτισμός που εκδηλώνεται με δυό τρόπους: ως αρετή και ως νόστος. Η αρετή ωθεί τον Έλληνα στον πόλεμο για την διατήρηση της εθνικής του ανεξαρτησίας, ενώ ο νόστος, που εκφράζει το δέσιμο του ανθρώπου με τη γη όπου πρωτόδε το φως, του γεννά τον πόθο της επιστροφής στο πατρικό έδαφος έστω και για ταφή. Αυτά τα δύο βασικά θέματα, που είναι παρόντα στον Ελληνισμό ως τους Αλεξανδρινούς χρόνους, εμπλουτίζονται, καθώς περνούν οι αιώνες, με νέα στοιχεία. Μια πρώτη στροφή παρατηρείται με τον Πίνδαρο, που συνεισφέρει στον κύκλο των ελληνικών ...
The Logical and Ontological Status of Kant΄s Concept of the Noumenon and the Hegelian Interpretation
Ενότητα: Άρθρα του περιοδικού "Φιλοσοφία"
Το άρθρο επιχειρεί μια σύντομη κριτική επισκόπηση της θεωρίας του Kant για το «νοούμενο», δηλαδή το πράγμα καθ’ αυτό. Η θεωρία του νοουμένου, όπως είναι γνωστό, έχει τις ρίζες της στην αρχαία Ελληνική φιλοσοφία. Πρώτοι οι Έλληνες φιλόσοφοι απασχολήθηκαν με τη μεταφυσική έρευνα για την ύπαρξη των πραγμάτων καθ’εαυτά. Υποτυπώδης έννοια του νοουμένου στη στοιχειώδη διάκρισή του από το φαινόμενο βρίσκεται στην φιλοσοφία του Δημικρίτου, του Πρωταγόρα, του Αριστίππου, οι οποίοι με τον τρόπο τους ο καθένας διακρίνουν τα αισθητά όντα από τα νοητά, δηλαδή τα φαινόμενα από τα πράγματα καθ’ αυτά. Άλλη η αληθινή έννοια του νοουμένου διατυπώνεται από τον Πλάτωνα στην Πολιτεία VI, 508 C με την ιδέα, στην οποία όλα τα πράγματα οφείλουν την ύπαρξή τους, και μάλιστα την ιδέα του αγαθού ως την πραγματικότητα που δίνει στα αντικείμενα της γνώσης την αλήθεια τους και στον γνωρίζοντα την δύναμη για την κατανόηση των πραγμάτων. Η έννοια του νοουμένου καθιερώνεται στην Ευρωπαϊκή Φιλοσοφία με τον Kant, ο οποίος χαρακτηρίζει το νοούμενο ως το αντικείμενο του καθα...
The Meaningfulness of the Present Time: Notes on the Fate of Modernity
Ενότητα: Άρθρα του περιοδικού "Φιλοσοφία"
Το άρθρο αναφέρεται κατ΄ αρχήν σε ορισμένες θεμελιακές απορίες σχετικά με την φύση της ιστορικής γνώσης. Το αντικείμενο της ιστορικής έρευνας (το αντικειμενικό δεδομένο ή γεγονός) είναι εξ΄ ορισμού απόν. Από αυτό έπεται ότι ο ρόλος της «δημιουργικής φαντασίας» ή της ερμηνευτικής συνείδησης στην διατύπωση της ιστορικής αλήθειας είναι καθοριστικός. Εξ άλλου, σήμερα αναγνωρίζεται ότι η εμπειρική παρατήρηση είναι «έμφορτη θεωρίας», ακόμη και στις φυσικές επιστήμες. Η διαπίστωση όμως αυτή δεν έρχεται να αναιρέσει την αντικειμενικότητα της γνώσης και στην μια και στην άλλη περίπτωση. Το τι «πραγματικώς έλαβε χώρα» στο παρελθόν αποφασίζεται από την κοινότητα των επιστημόνων που μεταχειρίζονται κοινώς παραδεκτές κριτικές μεθόδους. Ο χωρισμός σε περιόδους είναι κρίσιμο αναλυτικό εργαλείο του ιστορικού. Όμως τέτοιες κατατάξεις του ιστορικού υλικού είναι ευρετικές υποθέσεις που καθοδηγούν την έρευνα, και όχι «ιστοριοσοφία», μ΄ άλλα λόγια αδιάσειστες αλήθειες για την απαράβατη νομοτέλεια του ιστορικού γίγνεσθαι. Η περιοδολόγηση «νεωτερικότητα-μετανεωτ...
The Platonist Philosopher and his Circle in Late Antiquity
Ενότητα: Άρθρα του περιοδικού "Φιλοσοφία"
Μια πρώτη βασική διαπίστωση, στην οποία προβαίνει ο συγγραφεύς του άρθρου, είναι ότι οι φιλοσοφικές σχολές που πρωτοεμφανίσθηκαν στην Αθήνα των όψιμων κλασσικών χρόνων είχαν έντονο τον χαρακτήρα του ιδρύματος, ενώ οι τρόφιμοι τους ένιωθαν στενά δεμένοι με τον χώρο που τους φιλοξενούσε. Όταν, κατά τους ελληνιστικούς και, ακόμα περισσότερο, τους ρωμαϊκούς χρόνους, τα φιλοσοφικά ρεύματα που είχαν αναπτυχθή στην Αθήνα άρχισαν να κινούνται προς τα μεγάλα αστικά κέντρα της οικουμένης, υπέστησαν διάφορες εξελίξεις. Μια απ’ αυτές ήταν ένας ευρύς συγκρητισμός, που όχι μόνο υπήρξε η εύλογη αιτία να αδυνατίσουν τα νήματα που συνέδεαν τους φιλοσοφούντες με τα παραδοσιακά αθηναϊκά κέντρα, όπου η κοσμοθεωρία τους είχε πρωτοδιατυπωθή σε σύστημα, αλλά ακόμα ήταν υπεύθυνος για την διαδοχική έκλειψη των περισσότερων συστημάτων από τον ιδεολογικό ορίζοντα. Προς τα τέλη του Β’ μεταχριστιανικού αιώνα, μοναδικό αστέρι πρώτου μεγέθους στον πνευματικό στερέωμα φάνταζε ο Πλάτων με δορυφόρους του τον Πυθαγόρα και τον Αριστοτέλη. Για να τονίσουν την απόλυτη παραδοχή...
The Quest for Unity: Proclus' Conception of Music
Ενότητα: Άρθρα του περιοδικού "Φιλοσοφία"
Η παρούσα μελέτη εξετάζει την αντίληψη του Πρόκλου περί μουσικής, η οποία προκύπτει από τη συστηματοποιημένη μελέτη των θέσεων του Πλάτωνος περί μουσικής όπως αυτές εμφανίζονται στα Σχόλια του στον πλατωνικό διάλογο Πολιτεία. Στην πέμπτη ενότητα των σχολίων επιχειρείται η συγκρότηση μιας ενοποιημένης πλατωνικής αντίληψης για τη μουσική η οποία συνιστά το αποτέλεσμα μιας ερμηνευτικής επεξεργασίας των διάσπαρτων παρατηρήσεων του φιλοσόφου επί του θέματος. Ο Πρόκλος προσπαθεί να εναρμονίσει τις μεταξύ τους αντιφάσεις προτείνοντας μια ταξινόμηση των διαφόρων όψεων της αντίληψης του Πλάτωνος για τη μουσική. Αυτή περιλαμβάνει: (α) μουσική qua φιλοσοφία (β) μουσική qua έμπνευση (γ) μουσική ως αγάπη της ομορφιάς" και (δ) μουσική ως παιδεία/μίμηση. Στο παρόν άρθρο εξετάζονται οι παρεκκλίσεις από τις απόψεις του Πλάτωνος και τονίζεται η πρωτοτυπία του Πρόκλου. Όπως υποστηρίζεται, η εκτίμηση του γνωστικού και παιδευτικού ρόλου της εμπνευσμένης μουσικής του Διαδόχου διαφέρει σημαντικά από τη θέση του Πλάτωνος. Ο Πλάτων πίστευε ότι η εμπνευσμένη μουσικ...
The Recovery of Parmenides' Philosophy by J. Brucker
Ενότητα: Άρθρα του περιοδικού "Φιλοσοφία"
Το άρθρο αυτό συνιστά μια μετριοπαθή απόπειρα μελέτης της παράδοσης των αποσπασμάτων του Παρμενίδου, όπως αυτά εντοπίζονται στο σχόλιο του Σιμπλικίου για τα Φυσικά του Αριστοτέλους. Ακολουθεί το πλαίσιο που έθεσε ο Jabob Brucker στο έργο του Historia Critica Philosophiae. Ο τελευταίος προσέγγισε τον Παρμενίδη δια μιας λατινικής μεταφράσεως του 17ου αιώνα, που πραγματοποιήθηκε από τον νεοπλατωνιστή Ralph Cudworth. Ένα από τα θέματα που θίγει ο Brucker είναι η επαγωγική λογική, η όποια κατά τον ίδιο έχει ως πεδίο αναφοράς και την φυσική αλλά και την μεταφυσική. Ο Karl Reinhold αργότερα άσκησε κριτική στην προσέγγιση του Brucker, καταλογίζοντας της ως μειονέκτημα την έλλειψη μελέτης της ψυχολογικής διαστάσεως ως παράγοντα που συμμετέχει στην επαγωγική λογική, ενώ ο W. Tennemann παρουσίασε μια προσέγγιση στα φαινόμενα της ιστορίας, που συγχρόνως υιοθετεί, και αντιπαρατίθεται σε, εκείνην του Brucker....
The Relevancy of Aristotle' s Theory of Change to Modern Issues (e.g. Coceptual Change)
Ενότητα: Άρθρα του περιοδικού "Φιλοσοφία"
Ο Αριστοτέλης είναι ο πρώτος που παρουσιάζει μια ενδιαφέρουσα εξήγηση του φαινομένου της αλλαγής. Το επίτευγμα του Αριστοτέλους συγκριτικά με τον «στατικό» πλατωνικό κόσμο και τον «τυχαίο» του Δημοκρίτου φαίνεται στον τρόπο που αντιμετώπισε το πρόβλημα της πρωταρχικής ουσίας. Το πρώτο μέρος της εργασίας εξετάζει τις έννοιες της εντελεχείας και ενεργείας (για τις οποίες χρησιμοποιείται ο όρος «actuality») και της δυνάμεως («tentiality») και τη σημασία τους στο πρόβλημα της πρωταρχικής ουσίας. Υποδεικνύει την επάρκεια αυτής της σημασίας για την εξήγηση της αλλαγής. Στο δεύτερο μέρος επιχειρείται η ανάπτυξη των δύο εννοιών σε σημείο σύμφωνο με τον Αριστοτέλη και εξετάζεται η αποτελεσματικότητά τους σχετικά με το σύγχρονο πρόβλημα της «νοητικής αλλαγής» (conceptual change). Η ανάλυση στηρίζεται στην ενότητα του «νοήματος» και της «πραγματικότητας» (meaning and reality), που απορρέει από τον «λογικό οντολογισμό» του Αριστοτέλους....
