Κρήνη Αχαΐας
Ενότητα:
Αρχειακό και οπτικο-ακουστικό υλικό ερευνών
Όνομα χωριού
Κρήνη Αχαΐας
Περισσότερα...
Αριθμός
236
Κοινότητα
Κρήνης
Επαρχία
Αιγιαλείας
Νομός
Αχαΐας
Ποιό είναι το παλαιότερο όνομα του χωριού (αν υπάρχει);
Αράχωβα
Ποιές διαλέκτους μιλούσαν παλαιότερα οι κάτοικοι του χωριού;
Τη σημερινή
Πόσες εκκλησίες υπήρχαν παλαιότερα στο χωριό; Μήοως ξέρετε πότε είχε χτιστεί η πρώτη;
Υπήρχαν οκτώ εκκλησίες. Η παλαιότερη κτίσθηκε επι Τουρκοκρατίας.
Πόσα νεκροταφεία υπήρχαν παλαιότερα στο χωριό;
Δύο νεκροταφεία.
Πότε για πρώτη φορά λειτούργησε σχολείο στο χωριό;
Λειτούργησε το 1860.
Ποιές ήταν οι κυριότερες ασχολίες των κατοίκων γύρω στα 1940;
Σταφιδοκαλλιεργητές, κτηνοτρόφοι (κυρίως κτηνοτρόφοι). Επίσης ασχολούνταν με τα Δημητριακά.
Αν υπήρχε γεωργία, ποια κυρίως προϊόντα καλλιεργούντο;
Καλαμπόκι, φασόλια, σιτάρι, κηπουρικά.
Ποιά από τα γεωργικά προϊόντα προορίζονταν για αυτοκατανάλωση και ποιά για το εμπόριο;
Όλα για αυτοκατανάλωση (καλαμπόκι, φασόλια, σιτάρι, κηπουρικά).
Σήμερα ποιά προϊόντα καλλιεργούνται στην περιοχή; Εξακολουθούν οι παλιές καλλιέργειες; Αν υπάρχουν νέες, από πότε περίπου έχουν αρχίσει;
Αυξήθηκε η καλλιέργεια σταφίδας και αμπελιού. Υπάρχει ελάτωση στη καλλιέργεια του καλαμποκιού, φασολιών, σιταριού. Νέα καλλιέργεια είναι της ελιάς. Άρχισε από το 1945 και μετά.
Παλαιότερα το χωριό ήταν τσιφλίκι, βακούφι ή κεφαλοχώρι;
Κεφαλοχώρι
Υπήρχε στο χωριό κτηνοτροφία;
Ναι σε μεγάλο βαθμό. Ήταν η κυρία απασχόληση των κατοίκων.
Μήπως οι παλαιότεροι θυμούνται ή γνωρίζουν στοιχεία σχετικά με προηγούμενη κοινοτική οργάνωση, τυχόν ύπαρξη κοινοτικών αρχόντων και κοινοτικών συμβουλίων;
Όχι
Ποιους φόρους πλήρωναν παλαιότερα οι κάτοικοι του χωριού; Σε ποιούς τους πλήρωναν;
Στο δημόσιο τη δεκάτη (10%) φόρο κρασιού, στη κοινότητα φόρους βοσκής και κατά κεφαλή κτηνών.
Σε πόσες κοινωνικές τάξεις χωρίζονταν παλαιότερα οι κάτοικοι του χωριού και πως διακρίνονταν μεταξύ τους;
Δεν υπήρχαν κοινωνικές τάξεις.
Ηταν συνηθισμένο οι κάτοικοι του χωριού να προσφέρουν την εργασία τους χωρίς αμοιβή για την εκτέλεση έργων που τυχόν ήταν αναγκαία στην κοινότητα (π.χ. χτίσιμο σχολείου, εκκλησίας, κατασκευή δρόμου κ.α ;
Ναι ήταν πολύ συνηθισμένο.
Η συμμετοχή ήταν υποχρεωτική για όλους τους άνδρες; Απο ποιά ήλικία; Γυναίκες συμμετείχαν;
Η συμμετοχή ήταν υποχρεωτική στην προσωπική εργασία της κοινότητας από κάθε οικογένεια ένα μέλος και μόνο για τους άνδρες από 20 ετών και πάνω.
Αν κάποιος αρνιόταν να συμμετάσχει, τον τιμωρούσαν; Πως;
Αν αρνιόταν είχε υποχρέωση να πληρώσει αποζημίωση των διαφυγόντων ημερομισθίων.
Ήταν η αλληλοβοήθεια συνηθισμένο φαινόμενο ανάμεσα στις οικογένειες της κοινότητας; Σε ποιες κυρίως εργασίες ίσχυε: στις πιο επείγουσες γεωργικές εργασίες όπως π.χ τρύγος, θέρος ή σε όλες ανεξαιρέτως τις γεωργικές εργασίες;
Ήταν συνηθισμένη σε όλες τις γεωργικές εργασίες εφ όσον ο κτηματίας αδυνατούσε λόγω ασθενείας ή ατυχήματος να ανταπεξέλθει στις γεωργικές του υποχρεώσεις.
Εκτός απο τις γεωργικές εργασίες σε ποιες άλλες περιπτώσεις ίσχυε η αλληλοβοήθεια (π.χ για το χτίσιμο των σπιτιών);
Ίσχυε και εκτός από τις γεωργικές εργασίες για το χτίσιμο σπιτιών, για τη μεταφορά ασθενών στο Αίγιο, επειδή δεν υπήρχε γιατρός.
Μήπως η αλληλοβοήθεια ήταν περισσότερο αναπτυγμένη μεταξύ των γυναικών; Για ποιες κυρίως δουλειές;
Το αυτό και στους άνδρες και στις γυναίκες.
Πόσα μέλη αποτελούσαν συνήθως μιαν οικογένεια; Μπορείτε να τα ονοματίσετε (π.χ. ο πατέρας του άνδρα, ο αδελφός της γυναίκας κ.ο.κ.);
Ο πατέρας, η μητέρα του άνδρα και της γυναίκας, στενοί άγαμοι συγγενείς, το ζευγάρι και τα παιδιά του.
Πως προσφωνούσαν τα παιδιά τον πατέρα τους και πως τη μητέρα τους;
Πατέρα - μάνα
Πώς προσφωνούσε ένα παιδί τον πατέρα του πατέρα του;
Παππούλη
Πώς τη μητέρα του πατέρα του;
Νόνα
Πως τον πατέρα της μητέρας του;
Παππούλη
Πώς τη μητέρα της μητέρας του;
Νόνα
Πώς προσφωνούσε ο παππούς τα εγγόνια του;
Στα ονόματά τους (μικρά)
Πώς προσφωνούσε η γιαγιά τα εγγόνια της;
Όπως ο παππούς
Πώς προσφωνούσε ένα παιδί τους αδελφούς του;
Στα μικρά ονόματα βάζοντας μπροστά το Ρε
Πώς τις αδελφές του;
Στα μικρά ονόματα βάζοντας μπροστά το μωρή
Υπήρχαν μήπως ιδιαίτεροι όροι για το μεγαλύτερο αδελφό;
Όχι
Για τη μεγαλύτερη αδελφή;
Όχι
Πώς προσφωνούσαν τα μεγαλύτερα αδέλφια τα μικρότερα;
Με τα χαϊδευτικά τους ονόματα.
Πώς προσφωνούσε ένα παιδί τον αδελφό του πατέρα του;
Μπάρμπα
Πώς την αδελφή του πατέρα του;
Θειά - θείτσα
Πώς τον αδελφό και πώς την αδελφή της μητέρας του;
Μπάρμπα - θειά - θείτσα
Πώς προσφωνούσαν οι θείοι τα ανήψια τους;
Με τα μικρά τους ονόματα
Πώς προσφωνούσαν οι γονείς το αγόρι τους και πώς το κορίτσι τους;
Με τα μικρά τους ονόματα
Υπήρχαν ειδικά ονόματα για τα πρωτότοκα παιδιά; Για τα υστερότοκα;
Όχι
Πώς ονομάζοντν τα παιδιά απο άλλον πατέρα ή άλλη μητέρα;
Προγόνια
Πώς προσφωνούσαν οι γονείς του γαμπρού τους γονείς της νύφης;
Συμπέθερε - συμπεθέρα
Πώς προσφωνούσε η νύφη τον πεθερό της;
Πατέρα
Πώς την πεθερά της;
Μητέρα
Πώς τον αδελφό και την αδελφή του άνδρα της;
Με το όνομά τους
Πώς προσφωνούσε ο γαμπρός τον πεθερό του;
Σπανίως πατέρα συνηθέστερα, Ε - μωρέ.
Πώς την πεθερά του;
Κατά τον ίδιο τρόπο
Πώς τον αδελφό και την αδελφή της γυναίκας του;
Με τα ονόματα
Πώς προσφωνούσε ο πεθερός το γαμπρό;
Με το όνομά του, παιδί μου
Πώς προσφωνούσε το γαμπρό η πεθερά;
Με το όνομά του
Πώς προσφωνούσαν το γαμπρό τα αδέλφια της νύφης;
Με το όνομά του
Πώς προσφωνούσαν τη νύφη οι αδελφοί του γαμπρού;
Με το όνομα της, σπανίως νύφη
Πώς προσφωνούσαν τη νύφη οι αδελφές του γαμπρού;
Με το όνομα της, σπανίως νύφη
Πώς προσφωνούσε ο σύζυγος τη σύζυγο και πώς αυτή τον άνδρα της;
Γυναίκα - με το όνομά του. Σπανίως οι άνδρες προσφονούσαν τις γυναίκες τους με το δικό τους όνομα π.χ. Μήτσενα, Θανάσενα κλπ.
Πώς όριζαν τα βαφτιστικά ονόματα των παιδιών; (του παππού απο τον πατέρα;), ποιό στο πρώτο κορίτσι; Πώς διάλεγαν τα ονόματα των υπόλοιπων παιδιών της οικογένειας; Σε ποιες περιπτώσεις μπορούσε ο νονός να δώσει όποιο όνομα ήθελε ο ίδιος;
Στο πρώτο αγόρι του παππού από τον πατέρα. Στο πρώτο κορίτσι της γιαγιάς από τον πατέρα. Από πεθαμένους στενούς συγγενείς, σπανίως ελεύθερα. Πολύ σπάνια ο νονός έδινε το όνομα που ήθελε αυτός.
Μπορείτε να περιγράψετε σε γενικές γραμμές πώς μοιράζονταν οι δουλειές ανάμεσα στους άνδρες και τις γυναίκες δηλαδή οι γυναίκες, εκτός απο τις δουλειές του σπιτιού και την ανατροφή των παιδιών, ποιές άλλες δουλειές έκαναν (π.χ κουβαλούσαν τα ξύλα, το νερ
Έκαναν όλες τις δουλειές.
Ποιες απο τις αγροτικές δουλειές έκαναν οι γυναίκες;
Όλες
Ποιες απο τις δουλειές που είχαν σχέση με την κτηνοτροφία εκτελούσαν οι γυναίκες;
Όλες τις δουλειές (φύλαγαν πρόβατα, γίδια, άρμεγαν, φρόντιζαν τα πρόβατα και τα γίδια).
Ποιες θεωρούσαν αποκλειστικά ανδρικές δουλειές;
Τις προμήθειες για τη διατροφή της οικογένειας, τις συμφωνίες για αγορές και πωλήσεις, την προσωπική εργασία και ορισμένες βαριές δουλειές.
Τα παιδιά απο ποια ηλικία άρχιζαν να βοηθούν στις δουλειές; Ποιες δουλειές ανέθεταν στα αγόρια και ποιες στα κορίτσια;
Όλες και από ηλικία 14 ετών και πάνω.
Ποιες ήταν οι συνήθειες του τόπου σχετικά με τους γάμους; Τα παιδιά μιας οικογένειεας παντρεύονταν ανάλογα με την ηλικία τους ή έπρεπε πρώτα να παντρευτούν όλα τα κορίτσια και έπειτα τα αγόρια της οικογένειας;
Συνήθως έπρεπε να παντρευτούν πρώτα τα κορίτσια και έπειτα τα αγόρια κατά σειρά.
Ποια θεωρούσαν ως κανονική ηλικία γάμου για τις γυναίκες και ποια για τους άνδρες; Ήταν επιτρεπτό ή συνηθισμένο η γυναίκα να είναι μεγαλύτερη απο τον άνδρα;
Συνηθισμένη ηλικία γάμου για τις γυναίκες ήταν από 18 και πάνω, για τους άνδρες μετά την στρατιωτική θητεία. Ήταν ανεπίτρεπτο η γυναίκα να είναι μεγαλύτερη.
Η συνήθεια ήταν ο γαμπρός και η νύφη να είναι απο το ίδιο χωριό; Αν όχι απο ποια χωριά διάλεγαν συνήθως τους γαμπρούς και απο ποια τις νύφες; Μπορείτε να τα ονοματίσετε;
Συνήθως από το ίδιο χωριό, αλλιώς από την Παρασκευή, Κουνικά, Γηραίκα, Βερίνο, Λεόντιο και Στερεά Ελλάδα.
Που εγκαθίστατο το νέο ζευγάρι μετά το γάμο; στο πατρικό του γαμπρού; στο πατρικό της νύφης; σε κάποιο καινούριο σπίτι; αποτελούσε το σπίτι αυτό προίκα της νύφης;
Ή στο πατρικό του γαμπρού ή σε καινούριο σπίτι.
Συνέβαινε μήπως όλα τα αγόρια μιας οικογένειας, όταν παντρεύονταν, να φέρνουν τις γυναίκες τους στο πατρικό τους; Τι γινόταν τότε; Ζούσαν όλοι μαζί, εργάζονταν, έτρωγαν μαζί, κοιμόνταν κάτω απο την ίδια στέγη;
Ναι
Κρατούσαν τα αδέλφια την περιουσία αδιαίρετη;
Ναι
Πότε χώριζαν τα αδέλφια; Όταν πέθαινε ο πατέρας; Όταν γίνονται πολλοί και δεν τους χωρούσε πια το σπίτι; Ποιοι λόγοι μπορούσαν να επισπευσουν το χωρισμό των αδελφών;
Όταν γίνοντνα πολλοί και δεν τους χωρούσε το σπίτι.
Όταν όλα τα παιδιά άνοιγαν δικό τους σπιτικό, ποιος παρέμενε στο πατρικό μαζί με τους γονείς; Ο μεγαλύτερος γιος; Η μεγαλύτερη κόρη; Ο μικρότερος γιος; Η μικρότερη κόρη; Οποιο παιδί θα διάλεγαν οι γονείς;
Συνήθως ο μεγαλύτερος γιός και πιο σπάνια ο μικρότερος.
Σε ποιες περιπτώσεις μια οικογένεια έπαιρνε σώγαμπρο;
Όταν δεν είχε αποκτηθεί αγόρι.
Πήγαιναν ποτέ σώγαμπροι άνθρωποι που διέθεταν οι ίδιοι περιουσία;
Σπάνια
Τι γινόταν στις περιπτώσεις που η οικογένεια είχε δύο ή τρια κορίτσια; Για ποιο έπαιρναν το σώγαμπρο; Για το μεγαλύτερο; Για το μικρότερο;
Συνήθως για μεγαλύτερο.
Αν μια οικογένεια έπαιρνε σώγαμπρο πώς μοιραζόταν η πατρική περιουσία; Ήταν μήπως υποχρεωμένος ο πεθερός να γράψει στο ΄πονομα του γαμπρού μέρος της περιουσίας του;
Επροικίζονταν τα κορίτσια και έμενε η περιουσία στο σώγαμπρο.
Τι γινόταν σ αυτές τις περιπτώσεις με τα επώνυμα; Μήπως έπαιρνε ο γαμπρός το επώνυμο του πεθερού; Τα παιδιά ποιανού το επώνυμο έπαιρναν; Μπορείτε να αναφέρετε ένα παράδειγμα;
Ο γαμπρός δεν έπαιρνε ποτέ το επώνυμο του πεθερού. Τα παιδιά έπαιρναν το επώνυμο του πατέρα.
Πότε δυο άτομα δεν μπορούσαν, λόγω συγγένειας, να παντρευτούν μεταξύ τους; Υπήρξε ποτέ στο χωριό περίπτωση γάμου μεταξύ πρώτων εξαδέλφων; Αν ναι, ήταν εξαδέλφια απο πατέρα ή απο μητέρα;
Δεν μπορούσαν δύο άτομα να παντρευτούν μεταξύ τους μέχρι δέυτερα ξαδέρφια. Δεν υπήρξε στο χωριό γάμος μεταξύ πρώτων εξαδέλφων.
Για τα δεύτερα εξαδέλφια, αν ήθελαν να παντρευτούν, υπήρχε κώλυμα;
Υπήρχε
Ποιος συνήθως στεφάνωνε το ζευγάρι; Ο νονός του γαμπρού ή ο νονός της νύφς;
Ο νονός του γαμπρού.
Ποιος βάφτιζε το πρώτο και ποιοι τα υπόλοιπα παιδιά του ζευγαριού; Μήπως όλα τα παιδιά μιας οικογένειας είχαν τον ίδιο νονό;
Το πρώτο παδιί το βάπτιζε ο νονός του γαμπρού, και τα υπόλοιπα άλλα.
Στις περιπτώσεις που μια οικογένεια άλλαζε κουμπάρο ή ήθελε να βρει έναν καινούριο, προτιμούσαν να είναι κάποιος συγγενής ή φίλος ή κάποιος πλούσιος και κοινωνικά ανώτερος;
Κυρίως φίλος ή συγγενής.
Μεταξύ οικογενειών που συνδέονταν με κουμπαριά, επιτρεπόταν ή απαγορευόταν ο γάμος;
Επιτρεπόταν για τα υπόλοιπα παιδιά της Οικογένειας.
Δυο παιδιά που είχαν τον ίδιο νονό μπορούσαν ποτέ να παντρευτούν μεταξύ τους;
Όχι
Υπήρχε παλαιότερα στο χωριό ο θεσμός της προίκας;
Ναι και εξακολουθεί
Η προικοδοσία γινόταν προφορικά ή με προικοσύμφωνα; Πως ελέγοντο τα προικοσύμφωνα;
Με προικοσύμφωνα που λέγονταν νότες, ή και προφορικά.
Μήπως εκτός απο τα προικοσύμφωνα γνωρίζετε να υπήρχε και κάποιο άλλο είδος γαμηλίων συμβολαίων;
Η νότα
Ποιοι συνέτασσαν και ποιοι υπέγραφαν τα προικοσύμφωνα;
Συμβολαιογράφοι. Εκτός της νότας η οποία εγράφετο από το δάσκαλο ή του παππά του χωριού.
Εκτός απο τα είδη οικοσυσκευής και το ρουχισμό τι άλλο έπαιρνε συνήθως ένα κορίτσι ως προίκα; -Χρήματα; Πόσα περίπου;
Χρήματα, περίπου 20.000 - 50.000.
Σπίτι; Επιπλωμένο;
Όχι
Χωράφια;
Ναι
Δέντρα; ζωα; καϊκια;
Ζώα
Όλα τα κορίτσια μιας οικογένειας έπαιρναν την ίδια προίκα; Μήπως κάποιο απο αυτά (λ.χ η πρωτότοκη) έπαιρνε κατ έθιμο μεγαλύτερο μερίδιο;
Όλα την ίδια προίκα.
Μήπως κάποιο απο τα κορίτσια της οικογένειας έπαιρνε προίκα ολόκληρη την πατρική περιουσία, ανεξάρτητας απο την ύπαρξη αλλων παιδιών, αγοριών ή κοριτσιών;
Όχι
Μήπως η προίκα της μητέρας ( σπίτι, χρήματα ή άλλα αγαθα) μεταβιβαζόταν ως προίκα στις κόρες της; Στην περίπτωση αυτή, αν μια γυναίκα αποκτούσε μόνο γιους, σε ποιον μεταβιβαζόταν η προίκα της;
Δεν μεταβιβαζόταν στις κόρες, αλλά σε όλα τα παιδιά.
Εκτός απο τον πατέρα είχαν μήπως και οι αδελφοί υποχρέωση να συνεισφέρουν στην προίκιση των κοριτσιών της οικογένειας; Μήπως αυτό συνέβαινε μόνο στις περιπτώσεις θανάτου του πατέρα;
Όχι
Μια γυναίκα που έπαιρνε προίκα, είχε δικαίωμα να ζητήσει και κληρονομικό μερίδιο;
Όχι
Αν μια παντρεμένη γυναίκα πέθαινε άτεκνη, η προίκα της επιστρεφόταν στην οικογένειά της ή παρέμενε στον άνδρα της;
Παρέμενε στον άνδρα της.
Μήπως στα μέρη σας υπήρχε η συνήθεια ο γαμπρός να δίνει ζώα ή αλλά πράγματα στον πεθερό πρίν απο το γάμο; Πως λεγόταν η προσφορά αυτή;
Όχι
Πως γινόταν η μεταβίβαση της πατρικής περιουσίας στα αγόρια της οικογένειας; Πότε, με άλλα λόγια, τα αγόρια της οικογένειας έπαιρναν το μερίδιο που τους αναλογούσε; Κατά τη στιγμή του γάμου τους; Υστερα απο το θάνατο του πατέρα; Ύστερα απο το θάνατο και τ
Προφορικώς πριν το γάμο, έπαιρνε ένα μέρος της περιουσίας και τα υπόλοιπα μετά τον θάνατο και των δύο γονέων.
Ολα τα αγόρια της οικογένειας κληρονομούσαν ίσα μερίδια ή μήπως κάποιο απο αυτά, π.χ ο πρωτότοκος ή ο υστερότοκος κληρονομούσε μεγαλύτερο μερίδιο της πατρικής περιουσίας;
Μεγαλύτερο μερίδιο έπαιρνε αυτός που έμενε με τους γονείς του.
Το μερίδιο που έπαιρναν τα κορίτσια της οικογένειας (είτε ως προίκα είτε ως κληρονομική μερίδα) ήταν ίσο, μικρότερο ή μεγαλύτερο απο το μερίδιο που έπαιρναν τα αγόρια;
Συνήθως μικρότερο.
Η μεταβίβαση της περιουσίας γινόταν συνήθως προφορικά ή με διαθήκη;
Προφορικά.
Μήπως το μοίρασμα της κληρονομιάς γινόταν με λαχνό; Σε ποιες περιπτώσεις ίσχυε αυτός ο τρόπς και μεταξύ ποιων συγγενών γινόταν το μοίρασμα;
Με λαχνό μεταξύ των παιδιών, όπου δεν όριζαν ακριβώς τα μερίδια οι γονείς.
Αν πέθαινε πρώτα ο σύζυγος, τι μερίδιο της περιουσίας αναλογούσε στη γυναίκα, στην περίπτωση που υπήρχαν παιδιά απο το γάμο;
Συνήθως τα παιδιά δεν είχαν αξιώσεις.
Αν δεν υπήρχαν παιδιά, εκτός απο τη γυναίκα, ποιοι άλλοι είχαν κληρονομικά δικαιώματα και σε ποιες περιπτώσεις;
Κανένας
Αν κάποιος αποκτούσε μόνο κόρες, όταν πέθαινε τον κληρονομούσαν οι κόρες του ή οι αδελφοί του;
Οι κόρες του.
Ένα παιδί μπορούσε να κληρονομήσει τον αδελφό του πατέρα του, στην περίπτωση που αυτός δεν είχε παιδιά; Συνέβαινε το ίδιο και με τον αδελφό της μητέρας του;
Μόνο στην περίπτωση που υπήρχε ένα παιδί, αλλίως κληρονομούσαν όλα.
Σε ποιες περιπτώσεις ένα ζευγάρι αποφάσιζε να υιοθετήσει ένα παιδί; Αν δεν είχε καθόλου πιαδιά ή αν είχε μόνο κορίτσια;
Αν δεν είχε καθόλου παιδιά.
Ποια παιδιά προτιμούσαν σ αυτές τις περιπτώσεις; Παιδιά αδελφών; Μακρινών συγγενών; ορφανά;
Παιδιά αδελφών.
Τι κληρονομικά δικαιώματα είχε ένα υιοθετημένο παιδί;
Τα αυτά με τα γνήσια παιδιά.
Creative Commons
Αναφορά Δημιουργού - Μη Εμπορική Χρήση - Παρόμοια Διανομή 4.0 Διεθνές - CC BY-NC-SA
