Κριθαράκια

Ενότητα:

Αρχειακό και οπτικο-ακουστικό υλικό ερευνών

Όνομα χωριού

Κριθαράκια

Περισσότερα...

Αριθμός

276

Κοινότητα

Κριθαρακίων

Επαρχία

Πατρών

Νομός

Αχαΐας

Ποιό είναι το παλαιότερο όνομα του χωριού (αν υπάρχει);

Κριθαράκια, γιατί και παλαιότερα ευδοκιμούσε η καλλιέργεια δημητρικών (κριθάρια κυρίως).

Μήπως το χωριό κατοικείται κυρίως από πρόσφυγες (πχ.χ Ποντίους, Μικρασιάτες ή άλλους - ποιούς; ) ή Σαρακατσάνους, Αρβανίτε, Πομάκους ή άλλες ομάδες;

Το χωριό κατοικείται μόνο Μωραϊτες, Πελοποννήσιους και βρίσκεται σε κάμπο.

Οι ομάδες αυτές κατοικούσαν, παλαιότερα, σε ιδιαίτερους οικισμούς (μαχαλάδες);

Είναι αραιοκατοικημένο το χωριό κατά μαχαλάδες: σύμφωνα με τα επώνυμα, συνήθως η κατοίκηση.

Ποιές διαλέκτους μιλούσαν παλαιότερα οι κάτοικοι του χωριού;

Μια μόνο διάλεκτο χρησιμποιούταν με ορισμένους γλωσσικούς ιδιωματισμούς (π.χ. το επάνω, κάτω τρέξιμο το λένε πα,κα, πιλάλα αντίστοιχα).

Πόσες εκκλησίες υπήρχαν παλαιότερα στο χωριό; Μήοως ξέρετε πότε είχε χτιστεί η πρώτη;

Μια εκκλησία υπήρχε σε κάθε συνοικισμό και δεδομένουν ότι το χωριό απαρτίζεται από τρείς συνοικισμούς, τρείς εκκλησίες υπήρχαν και υπάρχουν.

Σε ποιούς ανήκαν; Μήπως ήταν οικογενειακές;

Ανήκαν στους συνοικισμούς και τις έχτιζαν με προσωπική εργσία.

Πόσα νεκροταφεία υπήρχαν παλαιότερα στο χωριό;

Τρία (3) νεκτροταφεία.

Πότε για πρώτη φορά λειτούργησε σχολείο στο χωριό;

Το 1932

Ποιές ήταν οι κυριότερες ασχολίες των κατοίκων γύρω στα 1940;

Οι κυριότερες ασχολίες των κατοίκων στα 1940 ήταν η γεωργία, κτηνοτροφία, αμπελουργία. Έβγαζαν κάρβουνα στον λογγο και μάζευαν ρητίνη (ρετσίνη) από τα πεύκα.

Αν υπήρχε γεωργία, ποια κυρίως προϊόντα καλλιεργούντο;

Κυρίως τα σιτηρά, βρώμη, σίκαλη (βρίζα), κριθάρι, φακές, κουκιά, ρεβύθια, βίκος και καλαμπόκια.

Ποιά από τα γεωργικά προϊόντα προορίζονταν για αυτοκατανάλωση και ποιά για το εμπόριο;

Όλα προορίζονταν για αυτοκατανάλωση και αν περίσσευαν τα πουλούσαν στο εμπόριο και κυρίως σε γειτονικά χωριά.

Σήμερα ποιά προϊόντα καλλιεργούνται στην περιοχή; Εξακολουθούν οι παλιές καλλιέργειες; Αν υπάρχουν νέες, από πότε περίπου έχουν αρχίσει;

Σήμερα καλλιεργούνται: σιτάρι, βρώμη, κριθάρι και καλαμπόκια. Εξακολουθούν οι παλιές καλλιέργειες.

Παλαιότερα το χωριό ήταν τσιφλίκι, βακούφι ή κεφαλοχώρι;

Ένας συνοικισμός της κοινότητάς μας "τόσκες" ήταν τσιφλίκι ενός Αγά που λεγόταν Τόσκου ή Τοσκάν.

Αν ήταν τσιφλίκι ή βακούφι ποιές οικονομικές υποχρεώσεις (δοσίματα) είχαν οι καλλιεργητές προς τους γαιοκτήμονες (τσιφλικούχους) ή τα μοναστήρια;

Οι καλλιεργητές του ανωτέρω συνοικισμού είχαν οικονομικές υποχρεώσεις. Να δίνουν το 1/10 της παραγωγής στον Αγά. Το έλεγαν δόσιμο ή ίμουρο αυτό. Επίσης πλήρωναν τους νεροπούλους και του δραγάτηδες οι καλλιεργητές και πολύ παλαιά τον γραμματέα, παπά και τον δάσκαλο.

Υπήρξαν μήπως ποτέ τα χτήματα της περιοχής εθνικές γαϊες;

Όχι

Απο πόσα στρέμματα και πάνω ένας κλήρος εθεωρείτο μεγάλος;

50 στρέμματα

Πόσοι απο τους κατοίκους του χωριού είχαν τέτοιους μεγάλους κλήρους;

Περίπου το 1/8 των κατοίκων και στους τρείς συνοικισμούς.

Σήμερα ποιο είναι το μέγεθος ενός μέσου γεωργικού κλήρου;

40 στρέμματα.

Υπήρχε στο χωριό κτηνοτροφία;

Ναι υπήρχε και μάλιστα όχι οικόσιτη παλαιότερα.

Πότε άρχισε να υπάρχει οικόσιτη κτηνοτροφία στο χωριό;

Την τελευταία

Υπήρχαν τσελιγκάτα στην περιοχή; Πόσα; Εξακολουθούν να υπάρχουν;

Υπήρχαν πέντε (5) τσελικάτα στην περιοχή. Σήμερα όμως δεν υπάρχουν τα όρια των όμως στον Ολωνό και Ερύμανθο υπάρχουν ευκρινή.

Μήπως οι παλαιότεροι θυμούνται ή γνωρίζουν στοιχεία σχετικά με προηγούμενη κοινοτική οργάνωση, τυχόν ύπαρξη κοινοτικών αρχόντων και κοινοτικών συμβουλίων;

Είχαν κοινοτική οργάνωση. Ψήφιζαν οι κάτοικοι του χωριού, αφού πρώτα ενημερωνόταν κι ο αγάς για τα πρόσωπα που έθεταν υποψηφιότητα. Έπρεπε να τα εγκρίνει τα πρόσωπα αυτά ο Αγάς. Στα κριθαράκια τρείς (3) έβγαιναν κοινοτικοί σύμβουλοι.

Ποιους φόρους πλήρωναν παλαιότερα οι κάτοικοι του χωριού; Σε ποιούς τους πλήρωναν;

Πλήρωναν τον παπά, γραμματέα, νεροπούλο, αγροφύλακα και δραγάτη για τα αμπέλια. Πιο παλαιά πλήρωναν και το δάσκαλο. Οι φόροι πληρώνονταν σε αγαθά (σιτάρι, καλαμπόκι) εκτός του παπά και του δασκάλου που πληρώνονταν σε χρήμα.

Σε πόσες κοινωνικές τάξεις χωρίζονταν παλαιότερα οι κάτοικοι του χωριού και πως διακρίνονταν μεταξύ τους;

Σε ντόπιους και ξενόφερτους.

Ηταν συνηθισμένο οι κάτοικοι του χωριού να προσφέρουν την εργασία τους χωρίς αμοιβή για την εκτέλεση έργων που τυχόν ήταν αναγκαία στην κοινότητα (π.χ. χτίσιμο σχολείου, εκκλησίας, κατασκευή δρόμου κ.α ;

Ήταν συνηθισμένο οι κάτοικοι να προσφέρουν εργασία χωρίς αμοιβή για χτίσιμο σχολείων, εκκλησιών ναών, παρακκλησιών νεκροταφείων, κατασκευή δρόμων κ.α. Στο τρύγο, κούρεμμα προβάτων, ξεφλούδισμα καλαμποκιών.

Η συμμετοχή ήταν υποχρεωτική για όλους τους άνδρες; Απο ποιά ήλικία; Γυναίκες συμμετείχαν;

Για τους άντρες, η συμμεοχή ήταν υποχρεωτική όταν γύριζαν από στρατιώτες. Συνήθως από ηλικία είκοσι (20) χρόνων και άνω. Η συμμετοχή για τις γυναίκες ήταν προαιρετική.

Αν κάποιος αρνιόταν να συμμετάσχει, τον τιμωρούσαν; Πως;

Τον τιμωρούσαν πράγματι είτε με επίπληξη είτε άλλη φορά το κοινοτικό συμβούλιο του υποδείκνυε να κάνει άλλη εργασία ή να πληρώσει κουβέλια καλαμπόκι για την κοινότητα.

Ήταν η αλληλοβοήθεια συνηθισμένο φαινόμενο ανάμεσα στις οικογένειες της κοινότητας; Σε ποιες κυρίως εργασίες ίσχυε: στις πιο επείγουσες γεωργικές εργασίες όπως π.χ τρύγος, θέρος ή σε όλες ανεξαιρέτως τις γεωργικές εργασίες;

Η αλληλοβοήθεια ίσχυε πρώτστα (συνήθιζοταν) στις επείγουσες εργασίες τρύγος, θερισμός, σκάλισμα ποτιστικών χωραφιών με καλαμπόκι, κούρεμα προβάτων, ξεφλούδισμα, στούμπισμα σιτηρών και στο ελιομάζεμμα.

Εκτός απο τις γεωργικές εργασίες σε ποιες άλλες περιπτώσεις ίσχυε η αλληλοβοήθεια (π.χ για το χτίσιμο των σπιτιών);

Στο χτίσιμο σπιτιών ίσχυε η αλληλοβοήθεια, στο γάμο, τοκετό, στις κηδείες, στο άνοιγμα αρδευτικών καναλιών (αυλάκια) και στο πάτημα των σταφυλλιών.

Μήπως η αλληλοβοήθεια ήταν περισσότερο αναπτυγμένη μεταξύ των γυναικών; Για ποιες κυρίως δουλειές;

Ήταν η αλληλοβοήθεια πιο πολύ αναπτυγμένη μεταξύ των γυναικών όπως στα προικιά της νύφης, τελετουργικότητας γάμου, να ξενυχτάνε αρρώστους, στις παιδικές επιδημίες, στον αργαλειό, στο βάψιμο των νημάτων για αργαλειούς, στα κουλούρια το πάσχα και άλλα.

Πως προσφωνούσαν τα παιδιά τον πατέρα τους και πως τη μητέρα τους;

Πατέρα, μάνα.

Πώς προσφωνούσε ένα παιδί τον πατέρα του πατέρα του;

Παππού

Πώς τη μητέρα του πατέρα του;

Νόνα

Πως τον πατέρα της μητέρας του;

Παππού

Πώς τη μητέρα της μητέρας του;

Νόνα

Πώς προσφωνούσε ο παππούς τα εγγόνια του;

Αγγόνια

Πώς προσφωνούσε η γιαγιά τα εγγόνια της;

Αγγόνια ή Γκόνια

Πώς προσφωνούσε ένα παιδί τους αδελφούς του;

Αδέρφι

Πώς τις αδελφές του;

Αδελφές

Υπήρχαν μήπως ιδιαίτεροι όροι για το μεγαλύτερο αδελφό;

Στο τραπέζι για φαγητό καθόταν δίπλα από τον πατέρα.

Για τη μεγαλύτερη αδελφή;

Κι αυτή αριστερά των γονέων στο τραπέζι για φαγητό.

Πώς προσφωνούσαν τα μεγαλύτερα αδέλφια τα μικρότερα;

Με τα ονόματά των

Πώς προσφωνούσε ένα παιδί τον αδελφό του πατέρα του;

Θιό ή μπάρμπα

Πώς την αδελφή του πατέρα του;

Θεία ή θείτσα

Πώς τον αδελφό και πώς την αδελφή της μητέρας του;

Θείο

Πώς προσφωνούσαν οι θείοι τα ανήψια τους;

Ανεψίδια

Πώς προσφωνούσαν οι γονείς το αγόρι τους και πώς το κορίτσι τους;

Γυιόκα το αγόρι και Τσούπα ή τσουπί το κορίτσι τους.

Υπήρχαν ειδικά ονόματα για τα πρωτότοκα παιδιά; Για τα υστερότοκα;

Τα πρωτότοκα παιδιά έπαιρναν τα ονόματα των γονέων των πεθερικών της νύφης, τα υστερότοκα έπαιρναν ονόματα και από τους συγγενείς της νύφης και κατά προτίμηση των γονέων της.

Πώς προσφωνούσαν οι γονείς του γαμπρού τους γονείς της νύφης;

Συμπεθέρι

Πώς προσφωνούσε η νύφη τον πεθερό της;

Πατέρα

Πώς την πεθερά της;

Μητέρα

Πώς τον αδελφό και την αδελφή του άνδρα της;

Αφέντη ή κουνιάδο και κουνιάδα

Πώς προσφωνούσε ο γαμπρός τον πεθερό του;

Πατέρα ή πεθερέ

Πώς την πεθερά του;

Πεθερά ή μάνα

Πώς τον αδελφό και την αδελφή της γυναίκας του;

Κουνιάδο και κουνιάδα

Πώς προσφωνούσε ο πεθερός το γαμπρό;

Γαμπρίκα ή γαμπρέ

Πώς προσφωνούσε το γαμπρό η πεθερά;

Γυιόκα ή γαμπρέ

Πώς προσφωνούσαν το γαμπρό τα αδέλφια της νύφης;

Συνήθως στο μικρό του όνομα

Πώς προσφωνούσαν τη νύφη οι αδελφοί του γαμπρού;

Νυφαδιά

Πώς προσφωνούσαν τη νύφη οι αδελφές του γαμπρού;

Νύφη

Πώς προσφωνούσε ο σύζυγος τη σύζυγο και πώς αυτή τον άνδρα της;

Ο σύζυγος την προσφωνούσε στο μικρό όνομα τη σύζυγο και αντίστροφα

Πώς όριζαν τα βαφτιστικά ονόματα των παιδιών; (του παππού απο τον πατέρα;), ποιό στο πρώτο κορίτσι; Πώς διάλεγαν τα ονόματα των υπόλοιπων παιδιών της οικογένειας; Σε ποιες περιπτώσεις μπορούσε ο νονός να δώσει όποιο όνομα ήθελε ο ίδιος;

Στο πρώτο αγόρι της οικογένειας έδιναν το όνομα του παππού από τον πατέρα και στο πρώτο κορίτσι της γιαγιάς πάλι από τον πατέρα. Έβγαζαν ονόματα οικέιων πεθαμένων ή σκοτωμένων στον πόλεμο. Ο νονός έδινε όποιο όνομα ήθελε κατόπιν συμφωνίας με τους γονείς.

Μπορείτε να περιγράψετε σε γενικές γραμμές πώς μοιράζονταν οι δουλειές ανάμεσα στους άνδρες και τις γυναίκες δηλαδή οι γυναίκες, εκτός απο τις δουλειές του σπιτιού και την ανατροφή των παιδιών, ποιές άλλες δουλειές έκαναν (π.χ κουβαλούσαν τα ξύλα, το νερ

Έγνεθαν τα προικιά των κοριτσιών, έπλεκαν με βελόνες είτε στον αργαλειό, έκαμαν μουσταλευριές, πήγαιναν τα παιδιά τους στους εμπειρικούς (πρακτικούς) στην ιατρική, κατοίκους του χωριού ή των γειτονικών χωριών για αποφυγή παιδικών επιδημιών (ανεμοβλογιά, αμυγδαλιές, άφτρα κ.α.)

Ποιες απο τις αγροτικές δουλειές έκαναν οι γυναίκες;

Σκάλιζαν, θέριζαν, τρυγούσαν, αλώνιζαν και πήγαιναν και με τα ζώα. Άρμεγαν τα ζώα, όργωναν και έσπερναν ακόμη.

Ποιες απο τις δουλειές που είχαν σχέση με την κτηνοτροφία εκτελούσαν οι γυναίκες;

Όπως αναφέρθηκε άρμεγνα τα ζώα, τα βοσκούσαν και βοηθούσαν κατά το Μάϊο στο κούρεμμα και βοηθούσαν τα νεογέννητα αρνιά ή κατσίκια στο θηλασμό τους.

Αν στο χωριό υπήρχαν βιοτεχνίες περιγράψτε, αν είναι δυνατόν, ποια ήταν η συμμετοχή των γυναικών:

Βιοτεχνία με τη σημερινή έννοια της λέξης δεν υπήρχε. Υπήρχαν όμως ελαιοτριβεία με το παλαιό σύστημα σύνθλιψης των ελιών και συμμετείχαν και οι γυναίκες.

Ποιες θεωρούσαν αποκλειστικά ανδρικές δουλειές;

Το πάλιασμα τριφυλλιών ή χορταριών. Το κούρεμμα των προβάτων ή γιδιών. Ο ευνουχισμός των αρσενικών γαϊδουριών, σκύλων, τράγων και μοσχαριών, το μπόλιασμα των δέντρων, το κόψιμο των τριφυλλιών και χορταριών με κόσα, το χτίσιμο κ.α.

Τα παιδιά απο ποια ηλικία άρχιζαν να βοηθούν στις δουλειές; Ποιες δουλειές ανέθεταν στα αγόρια και ποιες στα κορίτσια;

Γύρω στην 15 χρονών ηλικία βοηθούσαν και τα αγόρια και τα κορίτσια. Τα κορίτσια και τα αγόρια εργάζονταν όπως οι γονείς τους αλλά όχι εργασίες που να απαιτούν μεγάλη δύναμη για τα αγόρια και λεπτή τέχνη τα κορίτσια

Ποιες ήταν οι συνήθειες του τόπου σχετικά με τους γάμους; Τα παιδιά μιας οικογένειεας παντρεύονταν ανάλογα με την ηλικία τους ή έπρεπε πρώτα να παντρευτούν όλα τα κορίτσια και έπειτα τα αγόρια της οικογένειας;

Πρώτα παντρεύονταν τα κορίτσια και μετά τα παιδιά ανάλογα με την ηλικιία (τα αγόρια δηλαδή), αλλά παραβιάζονταν κάποτε αυτή η αρχή.

Ποια θεωρούσαν ως κανονική ηλικία γάμου για τις γυναίκες και ποια για τους άνδρες; Ήταν επιτρεπτό ή συνηθισμένο η γυναίκα να είναι μεγαλύτερη απο τον άνδρα;

Για τις γυναίκες θεωρούσαν κανονική ηλικία από 17 και πάνω και για τα αγόρια όταν γύριζαν από φαντάροι, αλλώς συνήθως γύρω στα είκοσι (20) χρόνια. Σχεδόν πάντα η γυναίκα ήταν μικρότερη του άνδρα της στην ηλικία.

Η συνήθεια ήταν ο γαμπρός και η νύφη να είναι απο το ίδιο χωριό; Αν όχι απο ποια χωριά διάλεγαν συνήθως τους γαμπρούς και απο ποια τις νύφες; Μπορείτε να τα ονοματίσετε;

Συνήθως ο γαμπρός και η νύφη κατάγονταν από το ίδιο χωριό. Όταν δεν ήταν από το ίδιο χωριό διάλεγαν συνήθως τους γαμπρούς από κεφαλοχώρια, πλούσια χωριά με περιουσιακά στοιχεία (ψωμοτόπια) και τη νύφη από καλή οικογένεια.

Που εγκαθίστατο το νέο ζευγάρι μετά το γάμο; στο πατρικό του γαμπρού; στο πατρικό της νύφης; σε κάποιο καινούριο σπίτι; αποτελούσε το σπίτι αυτό προίκα της νύφης;

Το νέο ζευγάρι εγκαθίστατο μετά το γάμο στο πατρικό του γαμπρού και στο ίδιο σπίτι, άσχετα αν ο γαμός γινόταν πάντα στο χωριό της νύφης.

Συνέβαινε μήπως όλα τα αγόρια μιας οικογένειας, όταν παντρεύονταν, να φέρνουν τις γυναίκες τους στο πατρικό τους; Τι γινόταν τότε; Ζούσαν όλοι μαζί, εργάζονταν, έτρωγαν μαζί, κοιμόνταν κάτω απο την ίδια στέγη;

Όταν παντρεύονταν όλα τα αγόρια μιας οικογένειας έφερναν τις γυναίκες τους στο πατρικό τους και ζούσαν όλοι μαζί και έτρωγαν κοινά φαγητά και κοιμόνταν κάτω από την ίδια στέγη και γινόταν καταμερισμός εργασίας. Οι εγκυμονούσες νυφάδες δεν πήγαιναν στο χωράφι. Έμεναν στο σπίτι.

Κρατούσαν τα αδέλφια την περιουσία αδιαίρετη;

Αδιαίρετη κρατούσαν τα αδέλφια την περιουσία και τους την μοίραζε όποτε ήθελε ο πατέρας είτε με λαχνό, είτε κατά βούληση, είτε παρουσία άλλων συγγενών. Κρατούσε και αυτός περιουσία και την έδινε σε όποιον τον γηροκομούσε.

Πότε χώριζαν τα αδέλφια; Όταν πέθαινε ο πατέρας; Όταν γίνονται πολλοί και δεν τους χωρούσε πια το σπίτι; Ποιοι λόγοι μπορούσαν να επισπευσουν το χωρισμό των αδελφών;

Τα αδέλφια χώριζαν, όταν ήθελε ο πατέρας. Συνήθως χώριζαν προτού πεθάνει. Αν ένα παιδί είχε τρία τέκνα τότε μπορούσε να ζητήσει το μερίδιο της περιουσίας και χώριζε. Αναφέρονται περιπτώσεις που οι τσακωμοί και οι γκρίνιες των νυφάδων επίσπευσαν το χωρισμό των αδελφών.

Όταν όλα τα παιδιά άνοιγαν δικό τους σπιτικό, ποιος παρέμενε στο πατρικό μαζί με τους γονείς; Ο μεγαλύτερος γιος; Η μεγαλύτερη κόρη; Ο μικρότερος γιος; Η μικρότερη κόρη; Οποιο παιδί θα διάλεγαν οι γονείς;

Με τους γονείς παρέμενε στην περιοχή όποιο παιδί θα διάλεγαν οι γονείς. Συνήθως όμως επέλεγαν το μεγαλύτερο παιδί ή και αυτόν που είχε τα μεγαλύτερα μέλη οικογένειας, ώστε ο τελευταίος μετά το θάνατό της να πάρει το μερίδιο των γονέων του.

Σε ποιες περιπτώσεις μια οικογένεια έπαιρνε σώγαμπρο;

Σώγαμπρο έπαιρνε, όταν είχε μόνο κορίτσια.

Πήγαιναν ποτέ σώγαμπροι άνθρωποι που διέθεταν οι ίδιοι περιουσία;

Σχεδόν ποτέ σώγαμπροι άνθρωποι που έχουν περιουσία δεν πήγαιναν. Σώγαμπρος πήγαινε όταν ήταν φτωχός ή τον αγαπούσε η κοπέλα στο σπίτι που θα πήγαινε σώγαμπρος.

Τι γινόταν στις περιπτώσεις που η οικογένεια είχε δύο ή τρια κορίτσια; Για ποιο έπαιρναν το σώγαμπρο; Για το μεγαλύτερο; Για το μικρότερο;

Τον σώγαμπρο τον έπαιρναν για το μεγαλύτερο κορίτσι σε αυτήν την περίπτωση.

Αν μια οικογένεια έπαιρνε σώγαμπρο πώς μοιραζόταν η πατρική περιουσία; Ήταν μήπως υποχρεωμένος ο πεθερός να γράψει στο ΄πονομα του γαμπρού μέρος της περιουσίας του;

Η περιουσία μοιραζόταν κανονικά, ότι μερίδιο του έδινε ο πεθερός. Αλλά συνήθως σώγαμπρος κανένας δεν πήγαινε αν ο πεθερός προτού παντρευτεί δεν του έγραφε σημαντικό κλάσμα της περιουσίας του.

Τι γινόταν σ αυτές τις περιπτώσεις με τα επώνυμα; Μήπως έπαιρνε ο γαμπρός το επώνυμο του πεθερού; Τα παιδιά ποιανού το επώνυμο έπαιρναν; Μπορείτε να αναφέρετε ένα παράδειγμα;

Αν είχε μια κόρη κι ο πεθερός έπαιρνε σώγαμπρο τότε ο σώγαμπρος έπαιρνε το επώνυμο του πεθερού και στο πρώτο παιδί που γεννιόταν έδιναν το όνομα του πεθερού ή της πεθεράς. Αν είχε περισσότερα κορίτσια ο πεθερός έπαιρνε το επώνυμο δικό του ο σώγαμπρος αν ήθελε έδινε το όνομα του πεθερού στο πρώτο του παιδί.

Πότε δυο άτομα δεν μπορούσαν, λόγω συγγένειας, να παντρευτούν μεταξύ τους; Υπήρξε ποτέ στο χωριό περίπτωση γάμου μεταξύ πρώτων εξαδέλφων; Αν ναι, ήταν εξαδέλφια απο πατέρα ή απο μητέρα;

Από δεύτερα εξαδέλφια και κάτω δεν παντρεύονταν (δηλαδή τα πρώτα και β' ξαδέλφια). Ναι από μητέρα και τα παιδιά της ισχυρίζονται δεν έζησαν.

Για τα δεύτερα εξαδέλφια, αν ήθελαν να παντρευτούν, υπήρχε κώλυμα;

Δεν παντρεύονταν τα δεύτερα εξαδέλφια.

Μήπως δύο άτομα δεν μπορούσαν να παντρευτούν αν είχαν κοινό επώνυμο;

Κι αυτό το εξέταζαν εξονυχιστικά, αλλά περίπτωση τέτοια δεν αναφέρεται στο χωριό μας.

Υπήρξαν παλαιότερα στο χωριό περιπτώσεις διαζυγίων; Αν ναι για ποιους κυρίως λόγους;

Υπήρξαν περιπτώσεις διαζυγίων με κυρίως λόγους απιστίας και τεμπελιάς (οκνηρίας). Δηλαδή αν ο σύζυγος ήταν τεμπέλης, μπορούσε να τον χωρίσει η σύζυγός του.

Ποιος συνήθως στεφάνωνε το ζευγάρι; Ο νονός του γαμπρού ή ο νονός της νύφς;

Ο νονός του γαμπρού.

Ποιος βάφτιζε το πρώτο και ποιοι τα υπόλοιπα παιδιά του ζευγαριού; Μήπως όλα τα παιδιά μιας οικογένειας είχαν τον ίδιο νονό;

Το 'α παιδί το βάφτιζε ο νονός του γαμπρού και τα υπόλοιπα όποιους ήθελε ο γαμπρός και η νύφη.

Στις περιπτώσεις που μια οικογένεια άλλαζε κουμπάρο ή ήθελε να βρει έναν καινούριο, προτιμούσαν να είναι κάποιος συγγενής ή φίλος ή κάποιος πλούσιος και κοινωνικά ανώτερος;

Όταν άλλαζε κουμπάρο προτιμούσαν να είναι πλούσιος, κοινωνικά ανώτερος για να καυχιούνται κι αυτοί για την κουμπαριά. Αν είχαν έναν συγγενή χωρίς παιδιά τον προτιμούσαν και αυτόν για κουμπάρο.

Μεταξύ οικογενειών που συνδέονταν με κουμπαριά, επιτρεπόταν ή απαγορευόταν ο γάμος;

Απαγορευόταν ο γάμος και έλεγαν σε αυτόν που σου ριξε το λάδι όχι χάδι.

Δυο παιδιά που είχαν τον ίδιο νονό μπορούσαν ποτέ να παντρευτούν μεταξύ τους;

Όχι δεν μπορούσαν να παντρευτούν.

Σε ποιες περιπτώσεις δυο άνθρωποι αποφάσιζαν να γίνουν αδελφοποιτοί;

1) Όταν το επιζητούσαν αυτοί. 2) Όταν στο γάμο του ενός κρατούσε σημαία ο άλλος οι γυναίκες των γίνονταν αδελφοποιτοί (ήαδερφοιτοί). Δηλαδή οι γυναίκες των βλάμηδων.

Ποιες ήταν τότε οι αμοιβαίες υποχρεώσεις τους;

Δεν μάλωναν. Βοηθούσε ο ένας τον άλλο. Στις εκδηλώσεις, πανηγύρια, γάμους κτλ. Κάθονταν παρέα. Άλλαζαν επισκέψεις στις γιορτές και συνδέονταν γενικά με αδελφικό κλίμα.

Αδελφοποιτοί μπορούσαν να γίνουν μόνον οι άνδρες μεταξύ τους; Γυναίκα με γυναίκα ή γυναίκα με άνδρα μπορούσαν να γίνουν αδελφοποιτοί;

Και οι άνδρες μεταξύ τους και οι γυναίκες μπορούσαν να γίνουν αδελφοποιτοί, όχι όμως άντρας με γυναίκα.

Υπήρχε παλαιότερα στο χωριό ο θεσμός της προίκας;

Ασφαλώς υπήρχε ο θεσμός της προίκας παλαιότερα.

Η προικοδοσία γινόταν προφορικά ή με προικοσύμφωνα; Πως ελέγοντο τα προικοσύμφωνα;

Η προικοδοσία γινόταν και προφορικά και με προικοσύμφωνα και πολλοί τα έλεγαν προϊκομπουγιορντί.

Μήπως εκτός απο τα προικοσύμφωνα γνωρίζετε να υπήρχε και κάποιο άλλο είδος γαμηλίων συμβολαίων;

Γαμήλια συμβόλαια συνήθως εκτός από τα προικοσύμφωνα δεν υπήρχαν. Έβαζαν όμως στοιχήματα χωράφια ή άλλαζαν ακριβά δώρα.

Ποιοι συνέτασσαν και ποιοι υπέγραφαν τα προικοσύμφωνα;

Οι συμπεθέροι και ένας συγγενής από αυτούς. Αναφέρθηκε περίπτωση που πολύ παλαιά το προικοσύμφωνο το υπέγραφε και ο παπάς.

Εκτός απο τα είδη οικοσυσκευής και το ρουχισμό τι άλλο έπαιρνε συνήθως ένα κορίτσι ως προίκα; -Χρήματα; Πόσα περίπου;

Λίρες χρυσές γύρω στις 50.

Σπίτι; Επιπλωμένο;

Επιπλωμένα σπίτια δεν υπήρχαν εδώ.

Που; Στο χωριό; Σε κάποια γειτονική πόλη;

Συνήθως στο χωριό.

Χωράφια;

Μάλιστα χωράφικα και ποτιστικά.

Δέντρα; ζωα; καϊκια;

Ελιόδεντρα, καρυδιές, γίδια, πρόβατα, αγελάδες.

Όλα τα κορίτσια μιας οικογένειας έπαιρναν την ίδια προίκα; Μήπως κάποιο απο αυτά (λ.χ η πρωτότοκη) έπαιρνε κατ έθιμο μεγαλύτερο μερίδιο;

Συνήθως όλα τα κορίτσια μιας οικογένειας έπαιρναν την ίδια προίκα. Αυτό όμως το ρύθμιζε ο πατέρας των κοριτσιών συνήθως.

Μήπως κάποιο απο τα κορίτσια της οικογένειας έπαιρνε προίκα ολόκληρη την πατρική περιουσία, ανεξάρτητας απο την ύπαρξη αλλων παιδιών, αγοριών ή κοριτσιών;

Αν ήταν κανένα κορίτσι άρρωστο, είτε σωματικά, είτε νοητικά, ο πατέρας έδινε σε αυτό το κορίτσι το μεγαλύτερο μερίδιο.

Μήπως η προίκα της μητέρας ( σπίτι, χρήματα ή άλλα αγαθα) μεταβιβαζόταν ως προίκα στις κόρες της; Στην περίπτωση αυτή, αν μια γυναίκα αποκτούσε μόνο γιους, σε ποιον μεταβιβαζόταν η προίκα της;

Ορισμένα αγαθά, παλιά εικόνα, χάλκινα ή επίχρυσα σκεύη μαγειρικής, σπίζηλα τραπέζια, καθίσματα, περίτεχνες βελέντζες μεταβιβάζονταν. Όταν είχε γυιούς η γυναίκα τα κρατούσε και τα έδινε στις εγγονές της.

Εκτός απο τον πατέρα είχαν μήπως και οι αδελφοί υποχρέωση να συνεισφέρουν στην προίκιση των κοριτσιών της οικογένειας; Μήπως αυτό συνέβαινε μόνο στις περιπτώσεις θανάτου του πατέρα;

Είχαν και τα αδέλφια υποχρέωση να συνεισφέρουν στην προίκιση των κοριτσιών της οικογένειας και ας ζούσε ο πατέρας. Γι' αυτό όταν ξενητεύονταν τα αδέλφια, βασικό μέλημα είχαν να προικίσουν τις αδελφές.

Μια γυναίκα που έπαιρνε προίκα, είχε δικαίωμα να ζητήσει και κληρονομικό μερίδιο;

Είχε δικαίωμα να ζητήσει και κληρονομικό μερίδιο η γυναίκα, άσχετα αν έπαιρνε προίκα.

Αν μια παντρεμένη γυναίκα πέθαινε άτεκνη, η προίκα της επιστρεφόταν στην οικογένειά της ή παρέμενε στον άνδρα της;

Συνήθως επιστρεφόταν στην οικογένειά της. Αν όμως δε διατηρούσε καλές σχέσεις με τους γονείς της κι αγαπούσε τον άντρας της τη μεταβίβαζε σε αυτόν προ του θανάτου (έκαμαν σχετικά συμβόλαια και οι δύο, ο ένας για τον άλλο).

Πως γινόταν η μεταβίβαση της πατρικής περιουσίας στα αγόρια της οικογένειας; Πότε, με άλλα λόγια, τα αγόρια της οικογένειας έπαιρναν το μερίδιο που τους αναλογούσε; Κατά τη στιγμή του γάμου τους; Υστερα απο το θάνατο του πατέρα; Ύστερα απο το θάνατο και τ

Προφορικά κι έβαζαν σύνορα κάτι πέτρες χωμένες στη γη και τις έλεγαν μάρτυρες. Αν πέθαινε και δεν είχε μοιράσει τα χωράφια και ζούσε η μάνα τους, έκαμαν λαχνό και αν είχε πεθαίνει πιο μπροστά η μάνα τους, έκαμαν πάλι λαχνό. Σέβονταν πολύ τα στοιχεία κατανομής της περιουσίας του πατέρα τους προτού πεθάνει. Αν την είχε μοιράσει προφορικά πιο μπροστά και προτού θανάτου άλλαζαν γνώμη πειθαρχούσαν σ' αυτή προ θανάτου.

Ολα τα αγόρια της οικογένειας κληρονομούσαν ίσα μερίδια ή μήπως κάποιο απο αυτά, π.χ ο πρωτότοκος ή ο υστερότοκος κληρονομούσε μεγαλύτερο μερίδιο της πατρικής περιουσίας;

Ακριβοδίκαια συνήθως μοιραζόταν η περιουσία, κρατούσαν μερίδιο και οι γέροι και στο παιδί που θα τους έκαμε τα γεράματα έπαιρνε το μερίδιό τους.

Το μερίδιο που έπαιρναν τα κορίτσια της οικογένειας (είτε ως προίκα είτε ως κληρονομική μερίδα) ήταν ίσο, μικρότερο ή μεγαλύτερο απο το μερίδιο που έπαιρναν τα αγόρια;

Τα κορίτσια ως κληρονομικά μερίδια ελάμβαναν μικρότερο μερίδιο από τα αγόρια.

Η μεταβίβαση της περιουσίας γινόταν συνήθως προφορικά ή με διαθήκη;

Και προφορικά και με διαθήκη γινόταν η μεταβίβαση της περιουσίας. Συνήθως όμως με διαθήκη.

Μήπως το μοίρασμα της κληρονομιάς γινόταν με λαχνό; Σε ποιες περιπτώσεις ίσχυε αυτός ο τρόπς και μεταξύ ποιων συγγενών γινόταν το μοίρασμα;

Το μοίρασμα της κληρονομίας γινόνταν και με λαχνό και κατά βούληση του πατέρα. Λαχνό έβαζαν στα καρποκλάδια και στα ποτιστικά χωράφια.

Αν πέθαινε πρώτα ο σύζυγος, τι μερίδιο της περιουσίας αναλογούσε στη γυναίκα, στην περίπτωση που υπήρχαν παιδιά απο το γάμο;

Αν πέθαινε ο σύζυγος η σύζυγος δικαιούταν το 1/2 της περιουσίας.

Αν δεν υπήρχαν παιδιά, εκτός απο τη γυναίκα, ποιοι άλλοι είχαν κληρονομικά δικαιώματα και σε ποιες περιπτώσεις;

Αν δεν υπήρχαν παιδιά, δεν είχαν κληρονομικά δικαιώματα άλλοι συγγενείς εκτός από τη γυναίκα.

Αν κάποιος αποκτούσε μόνο κόρες, όταν πέθαινε τον κληρονομούσαν οι κόρες του ή οι αδελφοί του;

Οι κόρες τον κληρονομούσαν σε αυτή την περίπτωση.

Ένα παιδί μπορούσε να κληρονομήσει τον αδελφό του πατέρα του, στην περίπτωση που αυτός δεν είχε παιδιά; Συνέβαινε το ίδιο και με τον αδελφό της μητέρας του;

Μπορούσε αν ο θείος το είχε υιοθετήσει ή είχε κάνει διαθήκη γι αυτό το παιδί και το αγαπούσε υπερβολικά, και με τον αδελφό της μητέρας συνέβαινε το ίδιο.

Σε ποιες περιπτώσεις ένα ζευγάρι αποφάσιζε να υιοθετήσει ένα παιδί; Αν δεν είχε καθόλου πιαδιά ή αν είχε μόνο κορίτσια;

Συνήθως το ζευγάρι υιοθετούσε παιδί αν δεν είχε καθόλου παιδιά. Μπορούσε να υιοθετήσει αν τα κορίτσια ήταν μεγάλα σε ηλικία και δεν είχαν προοπτική για γάμο.

Ποια παιδιά προτιμούσαν σ αυτές τις περιπτώσεις; Παιδιά αδελφών; Μακρινών συγγενών; ορφανά;

Συνήθως παιδιά αδελφών.

Τι κληρονομικά δικαιώματα είχε ένα υιοθετημένο παιδί;

Τα κληρονομικά δικαιώματα του υιοθετημένου παιδιού ήταν σαν να ήταν πραγματικό παιδί. Προτού γίνει υιοθέτηση γινόταν και η αντίστοιχη διαθήκη από τους γονείς που είχαν κατά νου την υιοθέτηση.

Creative Commons

Αναφορά Δημιουργού - Μη Εμπορική Χρήση - Παρόμοια Διανομή 4.0 Διεθνές - CC BY-NC-SA

https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/