Πτελέα
Ενότητα:
Αρχειακό και οπτικο-ακουστικό υλικό ερευνών
Όνομα χωριού
Πτελέα
Περισσότερα...
Αριθμός
393
Κοινότητα
Πτελέας
Επαρχία
Ορεστιάδας
Νομός
Έβρου
Ποιό είναι το παλαιότερο όνομα του χωριού (αν υπάρχει);
Καραγατσούδ
Μήπως το χωριό κατοικείται κυρίως από πρόσφυγες (πχ.χ Ποντίους, Μικρασιάτες ή άλλους - ποιούς; ) ή Σαρακατσάνους, Αρβανίτε, Πομάκους ή άλλες ομάδες;
Πρόσφυγες Έλληνες απ'τη Βουλγαρία
Ποιές διαλέκτους μιλούσαν παλαιότερα οι κάτοικοι του χωριού;
Τη σημερινή τοπική διάλεκτο με πολλούς ιδιωματισμούς απ'την Βουλγαρική.
Πόσες εκκλησίες υπήρχαν παλαιότερα στο χωριό; Μήοως ξέρετε πότε είχε χτιστεί η πρώτη;
Μία. Είχε χτιστεί το 1905
Σε ποιούς ανήκαν; Μήπως ήταν οικογενειακές;
Σ'όλο το χωριό
Πόσα νεκροταφεία υπήρχαν παλαιότερα στο χωριό;
Δύο.
Πότε για πρώτη φορά λειτούργησε σχολείο στο χωριό;
1925
Ποιές ήταν οι κυριότερες ασχολίες των κατοίκων γύρω στα 1940;
Γεωργικές ασχολίες
Αν υπήρχε γεωργία, ποια κυρίως προϊόντα καλλιεργούντο;
Σιτάρια, καλαμπόκι
Σήμερα ποιά προϊόντα καλλιεργούνται στην περιοχή; Εξακολουθούν οι παλιές καλλιέργειες; Αν υπάρχουν νέες, από πότε περίπου έχουν αρχίσει;
Σιτάρια, καλαμπόκια, τεύτλα. Κριθάρια. Νέα καλλιέργεια είναι τα τεύτλα που άρχισε γύρω στα 1979.
Παλαιότερα το χωριό ήταν τσιφλίκι, βακούφι ή κεφαλοχώρι;
Όχι
Αν ήταν τσιφλίκι ή βακούφι ποιές οικονομικές υποχρεώσεις (δοσίματα) είχαν οι καλλιεργητές προς τους γαιοκτήμονες (τσιφλικούχους) ή τα μοναστήρια;
Όχι
Υπήρξαν μήπως ποτέ τα χτήματα της περιοχής εθνικές γαϊες;
Όχι
Απο πόσα στρέμματα και πάνω ένας κλήρος εθεωρείτο μεγάλος;
Πάνω από 44 στρέμματα_
Πόσοι απο τους κατοίκους του χωριού είχαν τέτοιους μεγάλους κλήρους;
Οι λιγότεροι
Σήμερα ποιο είναι το μέγεθος ενός μέσου γεωργικού κλήρου;
30 στρέμματα
Υπήρχε στο χωριό κτηνοτροφία;
Ναι
Πότε άρχισε να υπάρχει οικόσιτη κτηνοτροφία στο χωριό;
Γύρω στα 1970.
Υπήρχαν τσελιγκάτα στην περιοχή; Πόσα; Εξακολουθούν να υπάρχουν;
Όχι
Μήπως οι κάτοικοι του χωριού ασχολούνται κυρίως με την αλιεία;
Όχι
Μήπως παλαιότερα υπήρχαν στο χωριό οργανωμένες βιοτεχνίες; (εννοείται ως κύρια και συστηματική απασχόληση μιας μερίδας των κατοίκων του χωριού). Τί είδους βιοτεχνίες ήταν;
Όχι
Εξακολουθούν να λειτουργούν ή σταμάτησαν;
Όχι
Ποιους φόρους πλήρωναν παλαιότερα οι κάτοικοι του χωριού; Σε ποιούς τους πλήρωναν;
Στην Κοινότητα πλήρωναν τους κοινοτικούς φόρους και τους εισέπραττε ο εισπράκτορας
Σε πόσες κοινωνικές τάξεις χωρίζονταν παλαιότερα οι κάτοικοι του χωριού και πως διακρίνονταν μεταξύ τους;
Δεν υπήρχαν διαφορές
Ηταν συνηθισμένο οι κάτοικοι του χωριού να προσφέρουν την εργασία τους χωρίς αμοιβή για την εκτέλεση έργων που τυχόν ήταν αναγκαία στην κοινότητα (π.χ. χτίσιμο σχολείου, εκκλησίας, κατασκευή δρόμου κ.α ;
Ναι
Η συμμετοχή ήταν υποχρεωτική για όλους τους άνδρες; Απο ποιά ήλικία; Γυναίκες συμμετείχαν;
Ήταν υποχρεωτική για τους άνδρες μετά από 20 χρονών μέχρι 60. Δεν συμμετείχαν οι γυναίκες
Αν κάποιος αρνιόταν να συμμετάσχει, τον τιμωρούσαν; Πως;
Πρόστιμο απ την Κοινότητα.
Ήταν η αλληλοβοήθεια συνηθισμένο φαινόμενο ανάμεσα στις οικογένειες της κοινότητας; Σε ποιες κυρίως εργασίες ίσχυε: στις πιο επείγουσες γεωργικές εργασίες όπως π.χ τρύγος, θέρος ή σε όλες ανεξαιρέτως τις γεωργικές εργασίες;
Έτσι κυρίως καλλιεργούσαν τα κτήματά τους
Εκτός απο τις γεωργικές εργασίες σε ποιες άλλες περιπτώσεις ίσχυε η αλληλοβοήθεια (π.χ για το χτίσιμο των σπιτιών);
Αλληλοβοηθούνταν στο χτίσιμο σπιτιών στη βοσκή των ζώων
Μήπως η αλληλοβοήθεια ήταν περισσότερο αναπτυγμένη μεταξύ των γυναικών; Για ποιες κυρίως δουλειές;
Ήταν μεταξύ των γυναικών αλλά για γεωργικές κυρίως ασχολίες
Πόσα μέλη αποτελούσαν συνήθως μιαν οικογένεια; Μπορείτε να τα ονοματίσετε (π.χ. ο πατέρας του άνδρα, ο αδελφός της γυναίκας κ.ο.κ.);
Μέχρι 12 άτομα.
Πως προσφωνούσαν τα παιδιά τον πατέρα τους και πως τη μητέρα τους;
Τον πατέρα μπαμπά τη μητέρα μάλη
Πώς προσφωνούσε ένα παιδί τον πατέρα του πατέρα του;
Πάππου
Πώς τη μητέρα του πατέρα του;
Μπάμπου
Πως τον πατέρα της μητέρας του;
Πάππου-
Πώς τη μητέρα της μητέρας του;
Μπάμπου-
Πώς προσφωνούσε ο παππούς τα εγγόνια του;
Με τα ονόματα
Πώς προσφωνούσε η γιαγιά τα εγγόνια της;
Με τα ονόματα.
Πώς προσφωνούσε ένα παιδί τους αδελφούς του;
Μπάτη έλεγε ο μικρός τον μεγάλο αδερφό
Πώς τις αδελφές του;
Ντάτη.
Υπήρχαν μήπως ιδιαίτεροι όροι για το μεγαλύτερο αδελφό;
ΌΧΙ
Για τη μεγαλύτερη αδελφή;
ΌΧΙ
Πώς προσφωνούσαν τα μεγαλύτερα αδέλφια τα μικρότερα;
Με τα ονόματά τους
Πώς προσφωνούσε ένα παιδί τον αδελφό του πατέρα του;
Νταή-
Πώς την αδελφή του πατέρα του;
Λέλιου
Πώς τον αδελφό και πώς την αδελφή της μητέρας του;
Το ίδιο.
Πώς προσφωνούσαν οι θείοι τα ανήψια τους;
Στο όνομά τους
Πώς προσφωνούσαν οι γονείς το αγόρι τους και πώς το κορίτσι τους;
Στο όνομα
Υπήρχαν ειδικά ονόματα για τα πρωτότοκα παιδιά; Για τα υστερότοκα;
ΌΧΙ-
Πώς ονομάζοντν τα παιδιά απο άλλον πατέρα ή άλλη μητέρα;
Δεν ήταν καρδιακά
Πώς ονομάζονταν τα δίδυμα;
Ντιουντουμάρκα
Πώς προσφωνούσαν οι γονείς του γαμπρού τους γονείς της νύφης;
Σμεθιρη-Σεμθιρά
Πώς προσφωνούσε η νύφη τον πεθερό της;
Μπαμπά
Πώς την πεθερά της;
Μάλη.
Πώς τον αδελφό και την αδελφή του άνδρα της;
Αν ήταν μικρότερος "μπασιά" το μεγαλύτερο "μπάτη" Αν ήταν μικρότερη κυρατσούδα, τη μεγαλύτερη ντάντη"
Πώς προσφωνούσε ο γαμπρός τον πεθερό του;
Πάππου
Πώς την πεθερά του;
Μπάμπου
Πώς τον αδελφό και την αδελφή της γυναίκας του;
Τον αδερφό "καϊντσιου" την αδερφή "μπούλα"
Πώς προσφωνούσε ο πεθερός το γαμπρό;
Γαμπρούδ
Πώς προσφωνούσε το γαμπρό η πεθερά;
Γαμπρούδ
Πώς προσφωνούσαν το γαμπρό τα αδέλφια της νύφης;
Τα μικρότερα "μπάτη" οι οι μεγαλύτεροι "γαμπρέ"
Πώς προσφωνούσαν τη νύφη οι αδελφοί του γαμπρού;
Νύφ'
Πώς προσφωνούσαν τη νύφη οι αδελφές του γαμπρού;
Νύφ'
Πώς προσφωνούσε ο σύζυγος τη σύζυγο και πώς αυτή τον άνδρα της;
Στα ονόματα
Πώς όριζαν τα βαφτιστικά ονόματα των παιδιών; (του παππού απο τον πατέρα;), ποιό στο πρώτο κορίτσι; Πώς διάλεγαν τα ονόματα των υπόλοιπων παιδιών της οικογένειας; Σε ποιες περιπτώσεις μπορούσε ο νονός να δώσει όποιο όνομα ήθελε ο ίδιος;
Ο νονός έδινε όποιο όνομα ήθελε αυτός στο παιδί χωρίς να ρωτήσει τους γονείς του παιδιού.
Μπορείτε να περιγράψετε σε γενικές γραμμές πώς μοιράζονταν οι δουλειές ανάμεσα στους άνδρες και τις γυναίκες δηλαδή οι γυναίκες, εκτός απο τις δουλειές του σπιτιού και την ανατροφή των παιδιών, ποιές άλλες δουλειές έκαναν (π.χ κουβαλούσαν τα ξύλα, το νερ
Βοηθούσαν και έπαιρναν μέρος στις περισσότερες δουλειές και κυρίως τις γεωργικές
Ποιες απο τις αγροτικές δουλειές έκαναν οι γυναίκες;
Θερισμό, σπάρσιμο, κουβαλούσαν ξύλα, σκάψιμο και παντού όπου πήγαινε ο άνδρας.
Ποιες απο τις δουλειές που είχαν σχέση με την κτηνοτροφία εκτελούσαν οι γυναίκες;
Όλες.
Ποιες θεωρούσαν αποκλειστικά ανδρικές δουλειές;
Το αλέτρι για όργωμα.
Τα παιδιά απο ποια ηλικία άρχιζαν να βοηθούν στις δουλειές; Ποιες δουλειές ανέθεταν στα αγόρια και ποιες στα κορίτσια;
Από έξι(6) χρονό έπαιρναν μέρος και βοηθούσαν σ'όλες τις δουλειές Δεν υπήρχε διαφορά
Ποιες ήταν οι συνήθειες του τόπου σχετικά με τους γάμους; Τα παιδιά μιας οικογένειεας παντρεύονταν ανάλογα με την ηλικία τους ή έπρεπε πρώτα να παντρευτούν όλα τα κορίτσια και έπειτα τα αγόρια της οικογένειας;
Ανάλογα με την ηλικία και κυρίως με σειρά
Ποια θεωρούσαν ως κανονική ηλικία γάμου για τις γυναίκες και ποια για τους άνδρες; Ήταν επιτρεπτό ή συνηθισμένο η γυναίκα να είναι μεγαλύτερη απο τον άνδρα;
17-18 χρονών. Ίδια ηλικία και κυρίως μικρότερες οι γυναίκες
Η συνήθεια ήταν ο γαμπρός και η νύφη να είναι απο το ίδιο χωριό; Αν όχι απο ποια χωριά διάλεγαν συνήθως τους γαμπρούς και απο ποια τις νύφες; Μπορείτε να τα ονοματίσετε;
Από το ίδιο χωριό.
Που εγκαθίστατο το νέο ζευγάρι μετά το γάμο; στο πατρικό του γαμπρού; στο πατρικό της νύφης; σε κάποιο καινούριο σπίτι; αποτελούσε το σπίτι αυτό προίκα της νύφης;
Στο πατρικό του γαμπρού.
Συνέβαινε μήπως όλα τα αγόρια μιας οικογένειας, όταν παντρεύονταν, να φέρνουν τις γυναίκες τους στο πατρικό τους; Τι γινόταν τότε; Ζούσαν όλοι μαζί, εργάζονταν, έτρωγαν μαζί, κοιμόνταν κάτω απο την ίδια στέγη;
Ζούσαν όλοι μαζί εργάζονταν όλοι μαζί και κοιμόταν στο ίδιο σπίτι. Επικεφαλής όλων ήταν ο πατέρας.
Κρατούσαν τα αδέλφια την περιουσία αδιαίρετη;
Την κρατούσαν αδιαίρετη.
Πότε χώριζαν τα αδέλφια; Όταν πέθαινε ο πατέρας; Όταν γίνονται πολλοί και δεν τους χωρούσε πια το σπίτι; Ποιοι λόγοι μπορούσαν να επισπευσουν το χωρισμό των αδελφών;
Όταν τα οικονομικά επέτρεπαν τα χώριζε με τη σειρά αρχίζοντας απ'το μεγαλύτερο αφού έφτιαχνε σπίτι στον καθένα.
Όταν όλα τα παιδιά άνοιγαν δικό τους σπιτικό, ποιος παρέμενε στο πατρικό μαζί με τους γονείς; Ο μεγαλύτερος γιος; Η μεγαλύτερη κόρη; Ο μικρότερος γιος; Η μικρότερη κόρη; Οποιο παιδί θα διάλεγαν οι γονείς;
Ο μικρότερος γιός
Σε ποιες περιπτώσεις μια οικογένεια έπαιρνε σώγαμπρο;
Όταν δεν είχε αγόρι
Πήγαιναν ποτέ σώγαμπροι άνθρωποι που διέθεταν οι ίδιοι περιουσία;
Πήγαιναν
Τι γινόταν στις περιπτώσεις που η οικογένεια είχε δύο ή τρια κορίτσια; Για ποιο έπαιρναν το σώγαμπρο; Για το μεγαλύτερο; Για το μικρότερο;
Συνήθως το μικρότερο
Αν μια οικογένεια έπαιρνε σώγαμπρο πώς μοιραζόταν η πατρική περιουσία; Ήταν μήπως υποχρεωμένος ο πεθερός να γράψει στο ΄πονομα του γαμπρού μέρος της περιουσίας του;
Μετά το θάνατο του πατέρα ο σώγαμπρος έπαιρνε όλη την περιουσία
Τι γινόταν σ αυτές τις περιπτώσεις με τα επώνυμα; Μήπως έπαιρνε ο γαμπρός το επώνυμο του πεθερού; Τα παιδιά ποιανού το επώνυμο έπαιρναν; Μπορείτε να αναφέρετε ένα παράδειγμα;
Δεν έπαιρνε το όνομα του πεθερού και τα παιδιά έπαιρνα το επώνυμο το μπαμπά τους
Πότε δυο άτομα δεν μπορούσαν, λόγω συγγένειας, να παντρευτούν μεταξύ τους; Υπήρξε ποτέ στο χωριό περίπτωση γάμου μεταξύ πρώτων εξαδέλφων; Αν ναι, ήταν εξαδέλφια απο πατέρα ή απο μητέρα;
Όταν ήταν ξαδέρφια (πρώτα, δεύτερα, τρίτα).
Για τα δεύτερα εξαδέλφια, αν ήθελαν να παντρευτούν, υπήρχε κώλυμα;
Ναι
Μήπως δύο άτομα δεν μπορούσαν να παντρευτούν αν είχαν κοινό επώνυμο;
Μπορούσαν να παντρευτούν
Υπήρξαν παλαιότερα στο χωριό περιπτώσεις διαζυγίων; Αν ναι για ποιους κυρίως λόγους;
Όχι
Ποιος συνήθως στεφάνωνε το ζευγάρι; Ο νονός του γαμπρού ή ο νονός της νύφς;
Ο νονός του γαμπρού
Ποιος βάφτιζε το πρώτο και ποιοι τα υπόλοιπα παιδιά του ζευγαριού; Μήπως όλα τα παιδιά μιας οικογένειας είχαν τον ίδιο νονό;
Ο ίδιος νονός τα βάφτιζε όλα.
Στις περιπτώσεις που μια οικογένεια άλλαζε κουμπάρο ή ήθελε να βρει έναν καινούριο, προτιμούσαν να είναι κάποιος συγγενής ή φίλος ή κάποιος πλούσιος και κοινωνικά ανώτερος;
Συνήθως φίλο
Μεταξύ οικογενειών που συνδέονταν με κουμπαριά, επιτρεπόταν ή απαγορευόταν ο γάμος;
Όχι
Δυο παιδιά που είχαν τον ίδιο νονό μπορούσαν ποτέ να παντρευτούν μεταξύ τους;
Μπορούσαν
Σε ποιες περιπτώσεις δυο άνθρωποι αποφάσιζαν να γίνουν αδελφοποιτοί;
Σε καμιά
Υπήρχε παλαιότερα στο χωριό ο θεσμός της προίκας;
Όχι
Η προικοδοσία γινόταν προφορικά ή με προικοσύμφωνα; Πως ελέγοντο τα προικοσύμφωνα;
Όχι
Μήπως εκτός απο τα προικοσύμφωνα γνωρίζετε να υπήρχε και κάποιο άλλο είδος γαμηλίων συμβολαίων;
Όχι
Ποιοι συνέτασσαν και ποιοι υπέγραφαν τα προικοσύμφωνα;
ΌΧΙ
Εκτός απο τα είδη οικοσυσκευής και το ρουχισμό τι άλλο έπαιρνε συνήθως ένα κορίτσι ως προίκα; -Χρήματα; Πόσα περίπου;
Όχι
Σπίτι; Επιπλωμένο;
Όχι
Χωράφια;
Όχι
Δέντρα; ζωα; καϊκια;
Λίγα ζώα.
Εκτός απο τον πατέρα είχαν μήπως και οι αδελφοί υποχρέωση να συνεισφέρουν στην προίκιση των κοριτσιών της οικογένειας; Μήπως αυτό συνέβαινε μόνο στις περιπτώσεις θανάτου του πατέρα;
Όχι
Μια γυναίκα που έπαιρνε προίκα, είχε δικαίωμα να ζητήσει και κληρονομικό μερίδιο;
Όχι
Αν μια παντρεμένη γυναίκα πέθαινε άτεκνη, η προίκα της επιστρεφόταν στην οικογένειά της ή παρέμενε στον άνδρα της;
Στη οικογενειά της.
Μήπως στα μέρη σας υπήρχε η συνήθεια ο γαμπρός να δίνει ζώα ή αλλά πράγματα στον πεθερό πρίν απο το γάμο; Πως λεγόταν η προσφορά αυτή;
Έδινε λεφτά Η προσφορά λεγόταν μπαμπάχακι
Ποιος ακριβώς έδινε; Ο γαμπρός ή ο πατέρας του;
Ο μπαμπάς του γαμπρού
Πότε έδιναν την προσφορά; Πρίν απο το γάμο ή κατά τη στιγμή του γάμου;
Στον αρραβώνα.
Ποιοι μοιράζονταν την προσφορά;
Η πεθερά.
Αν μια γυναίκα πέθαινε χωρίς να προλάβει να αποκτήσει παιδιά, μπορούσε ο γαμπρός να ζητήσει πίσω ο,τι είχε δώσει;
Όχι
Πως γινόταν η μεταβίβαση της πατρικής περιουσίας στα αγόρια της οικογένειας; Πότε, με άλλα λόγια, τα αγόρια της οικογένειας έπαιρναν το μερίδιο που τους αναλογούσε; Κατά τη στιγμή του γάμου τους; Υστερα απο το θάνατο του πατέρα; Ύστερα απο το θάνατο και τ
Όταν έφευγε απ'το πατρικό και πήγαινε στο δικό του σπίτι.
Ολα τα αγόρια της οικογένειας κληρονομούσαν ίσα μερίδια ή μήπως κάποιο απο αυτά, π.χ ο πρωτότοκος ή ο υστερότοκος κληρονομούσε μεγαλύτερο μερίδιο της πατρικής περιουσίας;
Όλα από ίσα μερίδια
Το μερίδιο που έπαιρναν τα κορίτσια της οικογένειας (είτε ως προίκα είτε ως κληρονομική μερίδα) ήταν ίσο, μικρότερο ή μεγαλύτερο απο το μερίδιο που έπαιρναν τα αγόρια;
Δεν έπαιρναν καθόλου μερίδιο τα κορίτσια. Όλα τα κληρονομούσαν τα αγόρια.
Η μεταβίβαση της περιουσίας γινόταν συνήθως προφορικά ή με διαθήκη;
Μόνο με τα λόγια.
Μήπως το μοίρασμα της κληρονομιάς γινόταν με λαχνό; Σε ποιες περιπτώσεις ίσχυε αυτός ο τρόπς και μεταξύ ποιων συγγενών γινόταν το μοίρασμα;
Γινόταν με λαχνό.
Αν πέθαινε πρώτα ο σύζυγος, τι μερίδιο της περιουσίας αναλογούσε στη γυναίκα, στην περίπτωση που υπήρχαν παιδιά απο το γάμο;
Όχι
Αν δεν υπήρχαν παιδιά, εκτός απο τη γυναίκα, ποιοι άλλοι είχαν κληρονομικά δικαιώματα και σε ποιες περιπτώσεις;
Παιδιά συγγενικά.
Αν κάποιος αποκτούσε μόνο κόρες, όταν πέθαινε τον κληρονομούσαν οι κόρες του ή οι αδελφοί του;
Στα κορίτσια
Ένα παιδί μπορούσε να κληρονομήσει τον αδελφό του πατέρα του, στην περίπτωση που αυτός δεν είχε παιδιά; Συνέβαινε το ίδιο και με τον αδελφό της μητέρας του;
Μπορούσε. Δεν υπήρχε διαφορά
Σε ποιες περιπτώσεις ένα ζευγάρι αποφάσιζε να υιοθετήσει ένα παιδί; Αν δεν είχε καθόλου πιαδιά ή αν είχε μόνο κορίτσια;
Όταν δεν είχαν καθόλου παιδιά.
Ποια παιδιά προτιμούσαν σ αυτές τις περιπτώσεις; Παιδιά αδελφών; Μακρινών συγγενών; ορφανά;
Συγγενών
Τι κληρονομικά δικαιώματα είχε ένα υιοθετημένο παιδί;
Τα κληρονομούσε όλα.
Creative Commons
Αναφορά Δημιουργού - Μη Εμπορική Χρήση - Παρόμοια Διανομή 4.0 Διεθνές - CC BY-NC-SA
