Αγριάνη Έβρου
Ενότητα:
Αρχειακό και οπτικο-ακουστικό υλικό ερευνών
Όνομα χωριού
Αγριάνη Έβρου
Περισσότερα...
Αριθμός
399
Κοινότητα
Πρωτοκκλησίου
Επαρχία
Διδυμοτείχου
Νομός
Έβρου
Αν όχι, υπάρχουν μήπως οικογένειες που ανήκουν σε κάποια ή σε κάποιες από τις παραπάνω ομάδες; Πόσες περίπου;
Στο χωριό κατοικούν είκοσι (20) οικογένειες περίπου Σαρακατσάνων και πέντε (5) Πομάκων, είκοσι Τούρκων και εκατό (100) Τουρκόγυφτων.
Οι ομάδες αυτές κατοικούσαν, παλαιότερα, σε ιδιαίτερους οικισμούς (μαχαλάδες);
Ναι. Στη Μπάρα και Γυαλιά οι Σαρακατσαναίοι.
Πόσες εκκλησίες υπήρχαν παλαιότερα στο χωριό; Μήοως ξέρετε πότε είχε χτιστεί η πρώτη;
Το χωριό έχει μία εκκλησία που χτίστηκε το 1977.
Πότε για πρώτη φορά λειτούργησε σχολείο στο χωριό;
Το 1931, αλλά λειτουργούσε τμηματικά. Συνέχεια λειτουργεί από το 1965 το ελληνικό.
Ποιές ήταν οι κυριότερες ασχολίες των κατοίκων γύρω στα 1940;
Γεωργία, Ξηροτροφία, λίγη Κτηνοτροφία, πώληση καυσοξύλων με το καράμαξο.
Αν υπήρχε γεωργία, ποια κυρίως προϊόντα καλλιεργούντο;
Σιτηρά, καλαμπόκι, καπνά, σουσάμι.
Ποιά από τα γεωργικά προϊόντα προορίζονταν για αυτοκατανάλωση και ποιά για το εμπόριο;
Πουλούσαν μόνο τον καπνό, το σουσάμι και το μετάξι.
Σήμερα ποιά προϊόντα καλλιεργούνται στην περιοχή; Εξακολουθούν οι παλιές καλλιέργειες; Αν υπάρχουν νέες, από πότε περίπου έχουν αρχίσει;
Σήμερα καλλιεργούνται τα σιτηρά, το καλαπόκι, τα ζαχαρότευτλα, η μηδική, ο καπνός και ηλιόσπορος. Η μηδική άρχισε το 1950, τα ζαχαρότευτλα το 1970 και το ηλιόσπορο το 1982.
Απο πόσα στρέμματα και πάνω ένας κλήρος εθεωρείτο μεγάλος;
Από διακόσια (200) στρέμματα και πάνω.
Πόσοι απο τους κατοίκους του χωριού είχαν τέτοιους μεγάλους κλήρους;
Πέντε (5)
Σήμερα ποιο είναι το μέγεθος ενός μέσου γεωργικού κλήρου;
Γύρω στα σαράντα (40) στρέμματα.
Υπήρχε στο χωριό κτηνοτροφία;
Ναι
Πότε άρχισε να υπάρχει οικόσιτη κτηνοτροφία στο χωριό;
Μετά το 1950.
Υπήρχαν τσελιγκάτα στην περιοχή; Πόσα; Εξακολουθούν να υπάρχουν;
Ναι. Σήμερα δεν υπάρχουν.
Μήπως οι κάτοικοι του χωριού ασχολούνται κυρίως με την αλιεία;
Όχι
Μήπως παλαιότερα υπήρχαν στο χωριό οργανωμένες βιοτεχνίες; (εννοείται ως κύρια και συστηματική απασχόληση μιας μερίδας των κατοίκων του χωριού). Τί είδους βιοτεχνίες ήταν;
Όχι
Εξακολουθούν να λειτουργούν ή σταμάτησαν;
Όχι
Μήπως οι παλαιότεροι θυμούνται ή γνωρίζουν στοιχεία σχετικά με προηγούμενη κοινοτική οργάνωση, τυχόν ύπαρξη κοινοτικών αρχόντων και κοινοτικών συμβουλίων;
Το χωριό υπαγόταν στην κοινότητα Λαβάρων. Το χωριό το εκπροσωπούσε ο πάρεδρος.
Ποιους φόρους πλήρωναν παλαιότερα οι κάτοικοι του χωριού; Σε ποιούς τους πλήρωναν;
Πλήρωναν τη δεκάτη στο κράτος.
Σε πόσες κοινωνικές τάξεις χωρίζονταν παλαιότερα οι κάτοικοι του χωριού και πως διακρίνονταν μεταξύ τους;
Τρεις (3) τάξεις. Ξεχώριζαν από την οικονομική κατάσταση.
Ηταν συνηθισμένο οι κάτοικοι του χωριού να προσφέρουν την εργασία τους χωρίς αμοιβή για την εκτέλεση έργων που τυχόν ήταν αναγκαία στην κοινότητα (π.χ. χτίσιμο σχολείου, εκκλησίας, κατασκευή δρόμου κ.α ;
Ήταν συνηθισμένο.
Η συμμετοχή ήταν υποχρεωτική για όλους τους άνδρες; Απο ποιά ήλικία; Γυναίκες συμμετείχαν;
Ήταν υποχρεωτική, από 18 ετών και πάνω. Οι γυναίκες δεν συμμετείχαν.
Αν κάποιος αρνιόταν να συμμετάσχει, τον τιμωρούσαν; Πως;
Τον τιμωρούσαν με ξηλοδαρμό.
Ήταν η αλληλοβοήθεια συνηθισμένο φαινόμενο ανάμεσα στις οικογένειες της κοινότητας; Σε ποιες κυρίως εργασίες ίσχυε: στις πιο επείγουσες γεωργικές εργασίες όπως π.χ τρύγος, θέρος ή σε όλες ανεξαιρέτως τις γεωργικές εργασίες;
Ήταν συνηθισμένο φαινόμενο η αλληλοβοήθεια, κυρίως στις επείγουσες γεωργικές εργασίες π.χ. θέρος.
Εκτός απο τις γεωργικές εργασίες σε ποιες άλλες περιπτώσεις ίσχυε η αλληλοβοήθεια (π.χ για το χτίσιμο των σπιτιών);
Ίσχυε και σε άλλες περιπτώσεις.
Μήπως η αλληλοβοήθεια ήταν περισσότερο αναπτυγμένη μεταξύ των γυναικών; Για ποιες κυρίως δουλειές;
Ναι. Στα σκαλίσματα του καλαμποκιού.
Πόσα μέλη αποτελούσαν συνήθως μιαν οικογένεια; Μπορείτε να τα ονοματίσετε (π.χ. ο πατέρας του άνδρα, ο αδελφός της γυναίκας κ.ο.κ.);
Ο πατέρας του άνδρα, η μητέρα του άνδρα, τα ελεύθερα αδέλφια του άνδρα.
Πως προσφωνούσαν τα παιδιά τον πατέρα τους και πως τη μητέρα τους;
Πατέρα - Μητέρα
Πώς προσφωνούσε ένα παιδί τον πατέρα του πατέρα του;
Παππού
Πώς τη μητέρα του πατέρα του;
Γιαγιά
Πως τον πατέρα της μητέρας του;
Παππού
Πώς τη μητέρα της μητέρας του;
Γιαγιά
Πώς προσφωνούσε ο παππούς τα εγγόνια του;
Εγγόνια
Πώς προσφωνούσε η γιαγιά τα εγγόνια της;
Εγγόνια
Πώς προσφωνούσε ένα παιδί τους αδελφούς του;
Το μεγαλύτερο μπάτι. Τους άλλους αδελφό.
Πώς τις αδελφές του;
Τη μεγαλύτερη μπούλιο. Τις άλλες αδελφή.
Υπήρχαν μήπως ιδιαίτεροι όροι για το μεγαλύτερο αδελφό;
Το μεγαλύτερο μπάτι.
Για τη μεγαλύτερη αδελφή;
Τη μεγαλύτερη μπούλιο.
Πώς προσφωνούσαν τα μεγαλύτερα αδέλφια τα μικρότερα;
Αδελφό
Πώς προσφωνούσε ένα παιδί τον αδελφό του πατέρα του;
Θείο
Πώς την αδελφή του πατέρα του;
Θεία
Πώς τον αδελφό και πώς την αδελφή της μητέρας του;
Θείο - Θεία
Πώς προσφωνούσαν οι θείοι τα ανήψια τους;
Ανηψιό
Πώς προσφωνούσαν οι γονείς το αγόρι τους και πώς το κορίτσι τους;
Αγόρι - Τσιούπρα
Υπήρχαν ειδικά ονόματα για τα πρωτότοκα παιδιά; Για τα υστερότοκα;
Όχι
Πώς ονομάζοντν τα παιδιά απο άλλον πατέρα ή άλλη μητέρα;
Δεν είχαν ιδιαίτερο όνομα.
Πώς ονομάζονταν τα δίδυμα;
Δίδυμα
Πώς προσφωνούσαν οι γονείς του γαμπρού τους γονείς της νύφης;
Συμπεθέρους
Πώς προσφωνούσε η νύφη τον πεθερό της;
Πατέρα
Πώς την πεθερά της;
Μητέρα
Πώς τον αδελφό και την αδελφή του άνδρα της;
Κουνιάδο και κουνιάδα
Πώς προσφωνούσε ο γαμπρός τον πεθερό του;
Πατέρα
Πώς την πεθερά του;
Μητέρα
Πώς τον αδελφό και την αδελφή της γυναίκας του;
Κουνιάδο και κουνιάδα
Πώς προσφωνούσε ο πεθερός το γαμπρό;
Γαμπρέ
Πώς προσφωνούσε το γαμπρό η πεθερά;
Γαμπρέ
Πώς προσφωνούσαν το γαμπρό τα αδέλφια της νύφης;
Γαμπρέ
Πώς προσφωνούσαν τη νύφη οι αδελφοί του γαμπρού;
Νύφη
Πώς προσφωνούσαν τη νύφη οι αδελφές του γαμπρού;
Νύφη
Πώς προσφωνούσε ο σύζυγος τη σύζυγο και πώς αυτή τον άνδρα της;
Δεν προσφωνούσαν με κανένα χαρακτηρισμό.
Πώς όριζαν τα βαφτιστικά ονόματα των παιδιών; (του παππού απο τον πατέρα;), ποιό στο πρώτο κορίτσι; Πώς διάλεγαν τα ονόματα των υπόλοιπων παιδιών της οικογένειας; Σε ποιες περιπτώσεις μπορούσε ο νονός να δώσει όποιο όνομα ήθελε ο ίδιος;
Με συνεννόηση νονού και γονιών. Το πρώτο αγόρι έπαιρνε το όνομα του πατέρα του άνδρα και το πρώτο κορίτσι το όνομα της μητέρας του άνδρα.
Μπορείτε να περιγράψετε σε γενικές γραμμές πώς μοιράζονταν οι δουλειές ανάμεσα στους άνδρες και τις γυναίκες δηλαδή οι γυναίκες, εκτός απο τις δουλειές του σπιτιού και την ανατροφή των παιδιών, ποιές άλλες δουλειές έκαναν (π.χ κουβαλούσαν τα ξύλα, το νερ
Οι γυναίκες εκτός από τις δουλειές του σπιτιού, έκαναν και τις ελαφριές γεωργικές εργασίες.
Ποιες απο τις αγροτικές δουλειές έκαναν οι γυναίκες;
Σκαλίσματα, θέρισμα, συγκομιδή καπνού, συγκομιδή χόρτου.
Ποιες απο τις δουλειές που είχαν σχέση με την κτηνοτροφία εκτελούσαν οι γυναίκες;
Τη βοσκή, το κούρεμα, τη πήξιμο του τυριού.
Ποιες θεωρούσαν αποκλειστικά ανδρικές δουλειές;
Το όργωμα. Το κόψιμο ξύλων.
Τα παιδιά απο ποια ηλικία άρχιζαν να βοηθούν στις δουλειές; Ποιες δουλειές ανέθεταν στα αγόρια και ποιες στα κορίτσια;
Από ηλικία 12 χρονών. Τα αγόρια βοηθούσαν λίγο στην κτηνοτροφία και στις γεωργικές δουλειές. Τα κορίτσια στις δουλειές του σπιτιού.
Ποιες ήταν οι συνήθειες του τόπου σχετικά με τους γάμους; Τα παιδιά μιας οικογένειεας παντρεύονταν ανάλογα με την ηλικία τους ή έπρεπε πρώτα να παντρευτούν όλα τα κορίτσια και έπειτα τα αγόρια της οικογένειας;
Τα αγόρια περίμεναν κυρίως να παντρευτούν πρώτα οι αδελφές.
Ποια θεωρούσαν ως κανονική ηλικία γάμου για τις γυναίκες και ποια για τους άνδρες; Ήταν επιτρεπτό ή συνηθισμένο η γυναίκα να είναι μεγαλύτερη απο τον άνδρα;
Η γυναίκα 18 ετών. Ο άνδρας 22 ετών. Σπάνια η γυναίκα ήταν μεγαλύτερη.
Η συνήθεια ήταν ο γαμπρός και η νύφη να είναι απο το ίδιο χωριό; Αν όχι απο ποια χωριά διάλεγαν συνήθως τους γαμπρούς και απο ποια τις νύφες; Μπορείτε να τα ονοματίσετε;
Κυρίως μέσα από το χωριό. Οι μωαμεθανοί από τη Σιδηρώ, τον Κόρυμβο και το Κισσάριο.
Που εγκαθίστατο το νέο ζευγάρι μετά το γάμο; στο πατρικό του γαμπρού; στο πατρικό της νύφης; σε κάποιο καινούριο σπίτι; αποτελούσε το σπίτι αυτό προίκα της νύφης;
Κυρίως στο πατρικό του γαμπρού, πολύ σπάνια στο πατρικό της νύφης.
Συνέβαινε μήπως όλα τα αγόρια μιας οικογένειας, όταν παντρεύονταν, να φέρνουν τις γυναίκες τους στο πατρικό τους; Τι γινόταν τότε; Ζούσαν όλοι μαζί, εργάζονταν, έτρωγαν μαζί, κοιμόνταν κάτω απο την ίδια στέγη;
Συνέβαινε. Ζούσαν όλοι μαζί, εργάζονταν, έτρωγαν μαζί και κοιμόνταν κάτω από την ίδια στέγη.
Κρατούσαν τα αδέλφια την περιουσία αδιαίρετη;
Ναι
Πότε χώριζαν τα αδέλφια; Όταν πέθαινε ο πατέρας; Όταν γίνονται πολλοί και δεν τους χωρούσε πια το σπίτι; Ποιοι λόγοι μπορούσαν να επισπευσουν το χωρισμό των αδελφών;
Κυρίως όταν πέθαινε ο πατέρας. Μερικές φορές όταν παντρεύονταν όλα τα αγόρια σε συνεννόηση μαζί με τον πατέρα τους χώριζαν την περιουσία.
Όταν όλα τα παιδιά άνοιγαν δικό τους σπιτικό, ποιος παρέμενε στο πατρικό μαζί με τους γονείς; Ο μεγαλύτερος γιος; Η μεγαλύτερη κόρη; Ο μικρότερος γιος; Η μικρότερη κόρη; Οποιο παιδί θα διάλεγαν οι γονείς;
Κυρίως ο μικρότερος γιός. Αν δεν του είχαν εμπιστοσύνη όμως, διάλεγαν το καλύτερο κατά την κρίση τους παιδί.
Σε ποιες περιπτώσεις μια οικογένεια έπαιρνε σώγαμπρο;
Όταν είχαν μόνο κορίτσια.
Πήγαιναν ποτέ σώγαμπροι άνθρωποι που διέθεταν οι ίδιοι περιουσία;
Πήγαιναν.
Τι γινόταν στις περιπτώσεις που η οικογένεια είχε δύο ή τρια κορίτσια; Για ποιο έπαιρναν το σώγαμπρο; Για το μεγαλύτερο; Για το μικρότερο;
Για το πρώτο.
Αν μια οικογένεια έπαιρνε σώγαμπρο πώς μοιραζόταν η πατρική περιουσία; Ήταν μήπως υποχρεωμένος ο πεθερός να γράψει στο ΄πονομα του γαμπρού μέρος της περιουσίας του;
Ο πεθερός δεν ήταν υποχρεωμένος να γράψει μέρος της περιουσίας του, αλλά έδινε στο σώγαμπρο μεγαλύτερη μερίδα επειδή αυτός θα κοίταζε τα πεθερικά του.
Τι γινόταν σ αυτές τις περιπτώσεις με τα επώνυμα; Μήπως έπαιρνε ο γαμπρός το επώνυμο του πεθερού; Τα παιδιά ποιανού το επώνυμο έπαιρναν; Μπορείτε να αναφέρετε ένα παράδειγμα;
Ο γαμπρός διατηρούσε το όνομά του.
Πότε δυο άτομα δεν μπορούσαν, λόγω συγγένειας, να παντρευτούν μεταξύ τους; Υπήρξε ποτέ στο χωριό περίπτωση γάμου μεταξύ πρώτων εξαδέλφων; Αν ναι, ήταν εξαδέλφια απο πατέρα ή απο μητέρα;
Δεν παντρεύονταν οι συγγενείς.
Για τα δεύτερα εξαδέλφια, αν ήθελαν να παντρευτούν, υπήρχε κώλυμα;
Δύσκολα παντεύονταν τα δεύτερα ξαδέλφια.
Μήπως δύο άτομα δεν μπορούσαν να παντρευτούν αν είχαν κοινό επώνυμο;
Όχι
Υπήρξαν παλαιότερα στο χωριό περιπτώσεις διαζυγίων; Αν ναι για ποιους κυρίως λόγους;
Ναι. Κυρίως από ασυμφωνία χαρακτήρα.
Ποιος συνήθως στεφάνωνε το ζευγάρι; Ο νονός του γαμπρού ή ο νονός της νύφς;
Ο νονός του γαμπρού.
Ποιος βάφτιζε το πρώτο και ποιοι τα υπόλοιπα παιδιά του ζευγαριού; Μήπως όλα τα παιδιά μιας οικογένειας είχαν τον ίδιο νονό;
Κυρίως τα βάφτιζε όλα ο νονός. Μερικές φορές με την άδεια του νονού έκαναν κουμπάρους και άλλους.
Στις περιπτώσεις που μια οικογένεια άλλαζε κουμπάρο ή ήθελε να βρει έναν καινούριο, προτιμούσαν να είναι κάποιος συγγενής ή φίλος ή κάποιος πλούσιος και κοινωνικά ανώτερος;
Κυρίως πλούσιος και κοινωνικά ανώτερος.
Μεταξύ οικογενειών που συνδέονταν με κουμπαριά, επιτρεπόταν ή απαγορευόταν ο γάμος;
Δεν επιτρεπόταν.
Δυο παιδιά που είχαν τον ίδιο νονό μπορούσαν ποτέ να παντρευτούν μεταξύ τους;
Μπορούσνα να παντρευτούν.
Σε ποιες περιπτώσεις δυο άνθρωποι αποφάσιζαν να γίνουν αδελφοποιτοί;
Δε συνέβη στο χωριό.
Υπήρχε παλαιότερα στο χωριό ο θεσμός της προίκας;
Μόνο το νοικοκυριό της.
Μήπως στα μέρη σας υπήρχε η συνήθεια ο γαμπρός να δίνει ζώα ή αλλά πράγματα στον πεθερό πρίν απο το γάμο; Πως λεγόταν η προσφορά αυτή;
Οι μωαμεθανοί του χωριού έδιναν ζώα, χωράφια, χρήματα και το έλεγαν μπαμπά χακί.
Ποιος ακριβώς έδινε; Ο γαμπρός ή ο πατέρας του;
Ο πατέρας του γαμπρού.
Πότε έδιναν την προσφορά; Πρίν απο το γάμο ή κατά τη στιγμή του γάμου;
Πριν από το γάμο.
Ποιοι μοιράζονταν την προσφορά;
Την έπαιρνε το αντρόγυνο.
Αν μια γυναίκα πέθαινε χωρίς να προλάβει να αποκτήσει παιδιά, μπορούσε ο γαμπρός να ζητήσει πίσω ο,τι είχε δώσει;
Έμεναν στο γαμπρό.
Πως γινόταν η μεταβίβαση της πατρικής περιουσίας στα αγόρια της οικογένειας; Πότε, με άλλα λόγια, τα αγόρια της οικογένειας έπαιρναν το μερίδιο που τους αναλογούσε; Κατά τη στιγμή του γάμου τους; Υστερα απο το θάνατο του πατέρα; Ύστερα απο το θάνατο και τ
Κυρίως μετά το θάνατο του πατέρα ή όπως στην ερώτηση 17.
Ολα τα αγόρια της οικογένειας κληρονομούσαν ίσα μερίδια ή μήπως κάποιο απο αυτά, π.χ ο πρωτότοκος ή ο υστερότοκος κληρονομούσε μεγαλύτερο μερίδιο της πατρικής περιουσίας;
Ο υστερότοκος που κυρίως αναλάμβανε να κοιτάξει τους γονείς κληρονομούσε μεγαλύτερο μερίδιο.
Το μερίδιο που έπαιρναν τα κορίτσια της οικογένειας (είτε ως προίκα είτε ως κληρονομική μερίδα) ήταν ίσο, μικρότερο ή μεγαλύτερο απο το μερίδιο που έπαιρναν τα αγόρια;
Ήταν μικρότερο.
Η μεταβίβαση της περιουσίας γινόταν συνήθως προφορικά ή με διαθήκη;
Προφορικά.
Μήπως το μοίρασμα της κληρονομιάς γινόταν με λαχνό; Σε ποιες περιπτώσεις ίσχυε αυτός ο τρόπς και μεταξύ ποιων συγγενών γινόταν το μοίρασμα;
Γινόταν με λαχνό μεταξύ των παιδιών και γονιών.
Αν πέθαινε πρώτα ο σύζυγος, τι μερίδιο της περιουσίας αναλογούσε στη γυναίκα, στην περίπτωση που υπήρχαν παιδιά απο το γάμο;
Η περιουσία μοιράζοταν ανάλογα μεταξύ μητέρας και παιδιών.
Αν δεν υπήρχαν παιδιά, εκτός απο τη γυναίκα, ποιοι άλλοι είχαν κληρονομικά δικαιώματα και σε ποιες περιπτώσεις;
Κανένας.
Αν κάποιος αποκτούσε μόνο κόρες, όταν πέθαινε τον κληρονομούσαν οι κόρες του ή οι αδελφοί του;
Οι κόρες του.
Ένα παιδί μπορούσε να κληρονομήσει τον αδελφό του πατέρα του, στην περίπτωση που αυτός δεν είχε παιδιά; Συνέβαινε το ίδιο και με τον αδελφό της μητέρας του;
Μπορούσε.
Σε ποιες περιπτώσεις ένα ζευγάρι αποφάσιζε να υιοθετήσει ένα παιδί; Αν δεν είχε καθόλου πιαδιά ή αν είχε μόνο κορίτσια;
Υιοθετούσε μόνο όταν δεν είχε παιδιά.
Ποια παιδιά προτιμούσαν σ αυτές τις περιπτώσεις; Παιδιά αδελφών; Μακρινών συγγενών; ορφανά;
Κυρίως αδελφών, ύστερα μακρινών συγγενών και αν δεν εύρισκαν τότε ορφανά.
Τι κληρονομικά δικαιώματα είχε ένα υιοθετημένο παιδί;
Δικαιούταν όλη την περιουσία, γιατί του έγραφαν την περιουσία.
Creative Commons
Αναφορά Δημιουργού - Μη Εμπορική Χρήση - Παρόμοια Διανομή 4.0 Διεθνές - CC BY-NC-SA
